Απλά μαθήματα Πολιτικής: Πώς ο άνθρωπος της διπλανής μας πόρτας, από τα Μέθανα, γίνεται πρόεδρος του Ε.Ο.Τ.

 «…γέγονα χαλκὸς ἠχῶν ἢ κύμβαλον ἀλαλάζον…»

Α´ ἐπιστολὴ Παύλου πρὸς Κορινθίους (ιβ´ 27 – ιγ´ 13)

 

Δεν είναι δύσκολο. Πρέπει από τη νεότητά σου, ως σοσιαλιστής πτυχιούχος της ΑΣΟΕΕ, να έχεις εξασφαλίσει τα έξοδα για να πάρεις μεταπτυχιακό δίπλωμα στη Διοίκηση των Επιχειρήσεων και στα Χρηματοοικονομικά (MBA) από το Πανεπιστήμιο της Ουαλίας, να μεταβείς στη Μεγάλη Βρετανία (Cardiff University) και κατόπιν δικτύωσης με τους κομματικούς μηχανισμούς της «ακαδημαϊκής κοινότητας» να πάρεις Διδακτορικό Δίπλωμα από το Πάντειο Πανεπιστήμιο Πολιτικών και Κοινωνικών Επιστημών με ειδικότητα στη Δημόσια Διοίκηση και στα Οικονομικά της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ήδη ο κομματικός μηχανισμός του ΠΑΣΟΚ σε έχει ως φέρελπι νέο, και εσύ έχεις μάθει απ’ έξω τις έννοιες της «αποκέντρωσης» της «ανάπτυξης» και της «ανταγωνιστικότητας», βασικά ψεύδη και οδυνηρές αλήθειες των ευρωπαϊκών οδηγιών και έχεις μάθει να κάνεις copy paste σε κάθε νέα δημοσίευση, για κάθε νέα σου δημοσίευση. Από κει και πέρα είναι θέμα δημοσίων σχέσεων και στήριξης, με το αζημίωτο, κάποιων προσώπων στον κομματικό μηχανισμό για να μπεις «να δώσεις τα φώτα σου» ως «νοσταλγός» στο «χωριό σου». Θέλει και λίγη τύχη. Αλλά κι αυτό δεν είναι λίγη τύχη. Είναι το τέλος μιας εποχής δημάρχων που δεν ήξεραν γράμματα, να παραδώσουν τους νέους «Καποδιστριακούς» Δήμους στα «μορφωμένα παιδιά του τόπου». Μεγαλωμένα, μακριά από τα «σκατά» της περιοχής και τις δεδομένες, γνωστές και φορτισμένες τοπικές σχέσεις, «νέα παιδιά», «μορφωμένα», «ουδέτερα», βρίσκονται στην τύχη μιας εποχής που θέλει «τεχνοκράτες» που θα αναλύουν την έννοια της «αποκέντρωσης» και θα εννοούν ένα νέο συγκεντρωτισμό. Παιδιά του Νόμου «Καποδίστρια», οι νέοι δήμαρχοι, επαγγέλλονται το «καινούριο» με τις νέο-Παπανδρεϊκές έννοιες της «συμμετοχικής δημοκρατίας», του «αυτοδιοικητικού οράματος» αλλά και της «πράσινης ανάπτυξης». Σ’ αυτό το μαραθώνιο φαγοπότι, όποιος πρόλαβε-πρόλαβε. Αρκεί να έχει και τις καλές διασυνδέσεις στο κόμμα.

Τι σημαίνει άραγε αυτό; Σημαίνει συμμετοχή σε όλα τα φαγοπότια (τα γνωστά κέτερινγκ από την περίοδο της «Αλλαγής»), συμμετοχή σε όλα τα «ναι» στον αρχηγό ακόμα κι αν βάλλεται, να στηρίζεις όλες τις επιλογές του ευρωπαϊκού μονόδρομου, να γνωρίζεσαι και να γνωρίζεις όλους τους εργολάβους-φίλους του αρχηγού και να τους προωθείς μαζί με την αναγκαιότητα του σχετικού νομοθετικού πλαισίου ή κάποιων τροπολογιών, να λες «ναι» σε κάθε θεσμική μεταρρύθμιση που τείνει προς το φιλελευθερισμό, να λες «ναι» σε όλες τις μνημονιακές αλλαγές, να κάνεις διαρκώς σεμινάρια κομματικής στήριξης. Κι αφού το ’99, βρέθηκες διαχειριστής του «Καποδίστρια» οφείλεις να εγκαταλείψεις όλη την περιφέρεια της επικράτειάς σου, ασφαλτοστρώνοντας δρόμους που θα την κάνουν πιο ευκολοπούλητη. Δεν σε ενδιαφέρει να στηρίξεις, την αγροτική παραγωγή των Μεθάνων, τους κτηνοτρόφους, μια ντόπια αγορά, μια σχετική μεταποίηση ντόπιων προϊόντων, την ιστορία του τόπου, τον ορεινό τουρισμό. Στην περιφέρεια οφείλεις να εκμεταλλεύεσαι τον κόπο των εθελοντών ντόπιων και να βάζεις στο βιογραφικό σου τη δουλειά που έκαναν αυτοί. Δεν χρειάζεται πολλά. Αυτοί τρέχουν σαν το Βέγγο (π.χ. στο Μεγαλοχώρι Μεθάνων) κι εσύ οργανώνεις μια εκδήλωση που «τιμάς το έργο τους» και το καταχωρείς στο βιογραφικό σου. Το αν οι ελιές και τα αμπέλια γίνονται καυσόξυλα, τι σε νοιάζει; Το αν τα σπιτάκια στα χωριά ερημώνουν και πέφτουν, τι σε νοιάζει; Το αν δεν έχουν γιατρούς τα γερόντια, τι σε νοιάζει; Το έχουν κλείσει τα σχολεία στα χωριά, τι σε νοιάζει; Το αν δεν έχουν θαλάσσια συγκοινωνία στα Μέθανα, τι σε νοιάζει; Πάνω απ’ όλα, τα έργα στην πόλη των Μεθάνων, τα μεγάλα έργα, όπου εκεί υπάρχει η χρηματοδότηση, κι εσύ τρέχεις από γραφείο σε γραφείο για να την εξασφαλίσεις. Συνεννοείσαι και ταυτόχρονα με τους εργολάβους που σ’ έχουν «ζαλίσει» απ’ τα τηλέφωνα. «Εντάξει ρε παιδί μου… Δική σου η δουλειά». Τσ, τσ, …τόση δουλειά ρε παιδί μου, να πίνεις καφέ, από γραφείο σε γραφείο, να παίρνεις κινητά τηλέφωνα, να συνεννοείσαι με τόσους εργολάβους, να έχεις και τους κομματικούς που σε παίρνουν και σου λένε «πάρε αυτόν…», «πάρε εκείνον…».

Έτσι όμως θα εξασφαλίσεις τα λεφτά για τους εργολάβους που θα κάνουν διάφορες επιδερμικές αλλαγές στην πόλη των Μεθάνων. Ένας «βιολογικός» που τελικά τον πληρώνουν πανάκριβα οι Μεθενίτες, παραπάνω τσιμέντα στο λιμάνι και σε κάτι «αλιευτικά καταφύγια» και άσφαλτο παντού σε όλους τους δρόμους, διάνοιξη νέου οδικού δικτύου, πλακάκια παντού που ονομάζεις «ανάπλαση» και οπωσδήποτε φτιάχνεις ένα συνεδριακό κέντρο για να χαϊδέψεις τα αυτιά των ντόπιων για ένα ακριβό τουρισμό κι όχι αυτόν τον «φτωχομπινεδιάρικο» των παππούδων που έκαναν μέχρι και πέρσι τα μπάνια τους τα οποία «κόπηκαν» απ’ το Μνημόνιο. Από την άλλη, είσαι και έξυπνο παιδί. «Μιμούμαστε το Μοσχάτο, όπως αυτό μιμήθηκε την Πάτρα» και φτιάχνεις βραζιλιάνικο καρναβάλι και βέβαια εκμεταλλεύεσαι συστηματικά την όποια εθελοντική προσπάθεια των αφελών σου «συγχωριανών» για να παρουσιάσεις πολιτιστικά και περιβαλλοντικά επιτεύγματα. Στο μεταξύ ισχυροποιείς τις δημόσιές σου σχέσεις σε ημερίδες, σεμινάρια, συναντήσεις, συνέδρια, και σε κέτερινγκ, λέγοντας και ξαναλέγοντας τα όσα είχες αποστηθίσεις ως καλός μαθητής στα νιάτα σου έχοντας μια «πολυετή εμπειρία ως οικονομικό στέλεχος στον τραπεζικό τομέα και σε ελληνικές και πολυεθνικές επιχειρήσεις». (Το πώς κατάφερες να κάνεις όλες αυτές τις σπουδές, να έχεις μια πολυετή εμπειρία σε πολυεθνικές και τράπεζες κι άλλα 14 χρόνια στην τοπική αυτοδιοίκηση και να είσαι νεότατος, μόνο η ιστοσελίδα σου το ξέρει).

Έτσι λοιπόν κερδίζεις και μια θέση σε ΚΕΔΚΕ και σε άλλους οργανισμούς που διευρύνουν τη γραφειοκρατία που εσύ ονομάζεις «δημοκρατία», κερδίζεις μια θέση του κόμματος στον τομέα της Νησιωτικής Πολιτικής και συνομιλείς με τους εργολάβους και σαφώς με τους εφοπληστές. Ίσως η επόμενη δουλειά σου να είναι υφυπουργός Ναυτιλίας. Σε κέρδισε όμως ο ΕΟΤ διότι αντί για προσευχή είχες μάθεις να λες με απίστευτη ταχύτητα, τέσσερις λέξεις, δηλαδή τρεις: «τουριστικό» «προϊόν» «τουριστική» «προβολή» και ήξερες την κατάλληλη στιγμή, στις χωρίς κοινό τσαρλατανιές σου, να μπορείς να λες κάτι από αυτά που έμαθες για να περάσεις με καλό βαθμό στις κομματικές σχολές: «αποκέντρωση» και να εννοείς συγκεντρωτισμό, «ανάπτυξη» και να εννοείς λεφτά για τους εργολάβους και τους ημετέρους, «ανταγωνιστικότητα» και να εννοείς ότι «εγώ θα είμαι από τους λίγους που θα μπω στον παράδεισο της εξουσίας και του χρήματος. Δεν έκανα τσάμπα σπουδές».

Και τώρα τι λες για το νέο ρόλο σου; Ως πρόεδρος του ΕΟΤ; Τις συνηθισμένες παρλαπίπες που θέλουν ν’ ακούσουν όσοι δεν επιθυμούν να σκεφτούν. Διότι οι απελπισμένοι δεν σε ακούνε, απλά ψηφίζουν. Αφού δείχνεις να έχεις μάθει και νέο λεξιλόγιο όπως «τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας έναντι άλλων αγορών» «τουριστικό προσκήνιο» «ταχύτατους ρυθμούς» «μια νέα συνολική επικοινωνιακή στρατηγική για το Σαρωνικό και την ευρύτερη περιοχή της Αττικής επαναπροσδιορίζοντας το στίγμα του Σαρωνικού στον εγχώριο αλλά και παγκόσμιο τουριστικό χάρτη (που θα μας ρε μάγκα μου; στις Μπαχάμες;)» κι αφού ξεκαθαρίζεις πως μιλάς για πολυτουρισμό «ο πολιτισμός, η γαστρονομία, ο αθλητισμός, η ιστορία, η θρησκευτική παράδοση,  η υγεία (τις διακομιδές ασθενών με το θαλάσσιο ταξί των 400 ευρώ οφείλουμε να τις καταχωρήσουμε στον τουριστικό παράδεισο)» ξεκαθαρίζεις και το τι θέλεις για την Αίγινα: Γαστρονομικός Τουρισμός. Εξαιρετικά σαφές. Δηλαδή έρχονται για να φάνε; Ναι, απαντάς, αλλά όχι μόνο για αυτό. Θα μπορούν να επισκέπτονται «καλλιέργειες» (που δεν έχεις δει ούτε στους χειρότερους εφιάλτες σου όταν ήσουν στα Μέθανα, δήμαρχος) «επισκέψιμους χώρους παραγωγής» (έχεις δει από κοντά ενεργό λιοτρίβι στον κάμπο της Τροιζηνίας ή αυτά που ερείπωσαν και πέσανε, στα ορεινά Μέθανα;), «διαδρομές περιήγησης» (με αμάξι πήγαινες και ευλογούσες στην Καμένη Χώρα και η οδοποιία της περιόδου σου, έφτασε το δρόμο μέχρι και στο έμπα του Ηφαιστείου Μεθάνων), «εστιατόρια τοπικής, ξενοδοχειακής και δημιουργικής κουζίνας» (ό,τι προσπάθησες δηλαδή στα Μέθανα που ήσουν δήμαρχος με τους επαγγελματίες της παραλίας των Μεθάνων να προσπαθούν να επιβιώσουν από γερόντια;), «μέχρι προϊόντα περιποίησης, εκθέσεις και θεματικά μουσεία» (τάζε, μέχρι να πάρεις τη θέση που πραγματικά επιθυμείς, μετά από αυτήν του εθνικού τουριστικού πράκτορα).

Κι αφού προσπερνάς το σκόπελο του υποσχόμενου «αεροδρομίου» στον κάμπο της Τροιζηνίας (ως δήθεν αντίβαρο στο αεροδρόμιο των Σπάτων), κάμπο με σοβαρή αγροτική παραγωγή που εγκατέλειψε για κάτι «αναπλάσεις», ο ομοϊδεάτης σου και διπλανός δήμαρχος Τροιζηνίας, Γιάννης Σαμπάνης –παιδί του «Καποδίστρια» κι αυτός, λέγοντας για το πόσο θλίβεσαι που στην επικράτειά σου (που αφορά όλη την Ελλάδα) οι τουρίστες πάνε αλλού κι όχι στον Αργοσαρωνικό (να δούμε τι θα πεις σε συνέντευξη για τη Νάξο ή την Σαντορίνη; «Ευτυχώς που υπάρχει το αεροδρόμιο των Σπάτων»;), φτάνεις και σ’ αυτό που ονειρεύονταν και συνεχίζουν να διαδίδουν σαν όνειρο οι πρώην συνάδελφοί σου στην Αίγινα: «4 season tourism», όπως συνηθίζετε να λέτε τον τουρισμό που δεν σταματάει ποτέ.

Έτσι γίνεσαι πρόεδρος του ΕΟΤ. Αν είσαι χαλκὸς ἠχῶν ἢ κύμβαλον ἀλαλάζον, με πτυχία /και κομματική θητεία /και με χρόνια δεκατρία /κινητή τηλεφωνία /στα υπουργικά γραφεία

(Προωθείται στα βαθειά της γης, να το διαβάσει ο Σ.  που θα γελούσε με την καρδιά του, αν …)

Ο Μαρδικούλος της Αίγινας που σε βλέπει απέναντι, στα Μέθανα να μαζεύεις ελιές 

για δες και διάβασε χρυσαυγίτη, για δες και διάβασε, τοπικέ μπαμπέση

αναδημοσίευση από το: KOKKINOΣ ΦΑΚΕΛΟΣ

Ιστορικό, πολιτικό Blog για την ιστορία της διεθνούς και ελληνικής αριστεράς

ΠΈΜΠΤΗ, 14 ΜΑΡΤΊΟΥ 2013

Ναζιστικά Εγκλήματα και η σημερινή Χρυσή Αυγή

Στα πλαίσια της ανόδου της ακροδεξιάς και του νεοναζισμού στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, μέλη και βουλευτές της νεοναζιστικής Χρυσής Αυγής δήλωναν στα αστικά media ότι ο Χίτλερ δεν έχει κριθεί ακόμα από την Ιστορία. Παρά το γεγονός ότι η Χρυσή Αυγή έχει ιδρώσει για να αποτινάξει τη “ρετσινιά” του νεοναζί από πάνω της (κανείς βέβαια δεν ξέχασε τα αφιερώματα στους στυλοβάτες του Τρίτου Ράιχ στο περιοδικό της, ούτε την εικόνα του Μιχαλολιάκου να περιφέρεται γύρω από σκίνχεντς που χαιρετούσαν φασιστικά), σταγονίδια της πραγματικής της ουσίας ξεφεύγουν και παρουσιάζονται ακόμα και σε ξένες εφημερίδες. Στελέχη της μιλούν για φούρνους και στρατόπεδα συγκέντρωσης, ενώ μέλη της φωτογραφίζονται χαμογελαστοί να ατενίζουν τους φούρνους του Νταχάου.

Στο παρών άρθρο δεν θα ασχοληθούμε με τον νεοναζιστικό πολιτικό κόπρο. Θα παραθέσουμε ένα μικρό ιστορικό και φωτογραφικό αφιέρωμα για τα εγκλήματα που ο γερμανικός ναζισμός του Τρίτου Ράιχ διέπραξε. Σκοπός μας είναι η ενημέρωση για την ιστορική πραγματικότητα της ναζιστικής αποκτήνωσης. Τα παρακάτω αποτελούν μέρος μονάχα των ναζιστικών εγκλημάτων ενάντια στην Ανθρωπότητα.
ΤΡΟΜΟΣ ΚΑΙ ΑΘΛΙΌΤΗΤΑ ΣΤΟ ΤΡΙΤΟ ΡΑΙΧ
 
 
Στρατόπεδο Μπούχενβαλντ
 
Το στρατόπεδο συγκέντρωσης Μπούχενβαλντ λειτούργησε από το 1936 έως το 1945. Τρόφιμοί του ήταν αρχικά πολιτικοί αντίπαλοι του Τρίτου Ράιχ και μετέπειτα ομοφυλόφιλοι, αιχμάλωτοι του Κόκκινου Στρατού και μικρός αριθμός Εβραίων. Το στρατόπεδο λειτούργησε από το 1943 ως στρατόπεδο εξόντωσης. Στο Μπούχενβαλντ δολοφονήθηκαν πάνω από 30.000 άνθρωποι με μερικές από τις πιο απάνθρωπες μεθόδους. Αν και το Μπούχενβαλντ ήταν ένα σχετικά μικρό στρατόπεδο στη θάλασσα των στρατοπέδων του Τρίτου Ράιχ, έμεινε ιδιαίτερα γνωστό για τη θηριωδία των διοικητών και ειδικά για την γυναίκα του διοικητή του Ilse Koch. Η Ilse Koch, γνωστή και ως μάγισσα του Μπούχενβαλντ (στους τρόφιμούς του), καταδικάστηκε σε ισόβια δεσμά για εγκλήματα ενάντια στην Ανθρωπότητα. Στην Ilse Koch άρεσε το ανθρώπινο δέρμα. Διάλεγε προσεκτικά κρατούμενους με όμορφα τατουάζ και τους έστελνε αμέσως στους θαλάμους αερίων. Αργότερα, οι γιατροί της συνέλεγαν το δέρμα των σωρών τους και το συντηρούσαν για την Koch που είχε μάλιστα μια ευρύτατη συλλογή. Στη συλλογή της αυτή βρέθηκαν επίσης δύο συρρικνωμένα κεφάλια και ένα λαμπατέρ με αμπαζούρ από ανθρώπινο δέρμα. Μελανό σημείο στην ιστορία του στρατοπέδου αποτέλεσε και η διεξαγωγή βιολογικών πειραμάτων σε ζώντες κρατούμενους. Με την απελευθέρωση   του στρατοπέδου από τον Κόκκινο Στρατό βρέθηκε και μια εκτενής συλλογή ανθρώπινων οργάνων συντηρημένα σε φορμόλη που ανήκαν στο γιατρό του στρατοπέδου Waldemar Hoven.
Παρουσίαση των ανθρώπινων δερμάτων στον ΔΕΣ


Η συλλογή των ανθρώπινων οργάνων


Παρουσίαση των ευρημάτων του Μπούχενβαλντ μετά την απελευθέρωση


Τα κεφάλια της Ilse Koch


Δείγματα από τη συλλογή δερμάτων της Ilse Koch.
Κρεματόριο του Μπούχενβαλντ
Στρατόπεδο Άουσβιτς
 
 
Το στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς δημιουργήθηκε αρχικά το 1940 στην Πολωνία για να επεκταθεί το 1942 στο λεγόμενο στρατόπεδο Άουσβιτς – Μπίρκεναου που περιλάμβανε 45 μικρότερα στρατόπεδα-δορυφόρους. Το Άουσβιτς λειτούργησε έως το 1944 και στο διάστημα 1942-1944 λειτούργησε αποκλειστικά σαν στρατόπεδο εξόντωσης. Στο Άουσβιτς άφησαν τη ζωή τους περίπου 3 εκατομμύρια άνθρωποι. Ανάμεσά τους Εβραίοι, Πολωνοί, Σοβιετικοί αιχμάλωτοι πολέμου, Αθίγγανοι και μάρτυρες του Ιεχωβά. Το Άουσβιτς είναι το στρατόπεδο όπου η ναζιστική βιομηχανία θανάτου γνώρισε τον απόγειό της. Με εξαιρετική ακρίβεια και προσοχή, “φορτία” ανθρώπων κατέφθαναν από τα γύρω στρατόπεδα αλλά και το σιδηρόδρομο στις κεντρικές εγκαταστάσεις. Τα στοιχεία τους καταγράφονταν και τα πρόσωπά τους φωτογραφίζονταν. Τα ρούχα τους, τα υπάρχοντά τους, τα μαλλιά  και τυχόν χρυσά δόντια που είχαν συλλέγονταν προσεκτικά και αποθηκεύονταν. Αργότερα επισκευάζονταν και αξιοποιούνταν. Τα δόντια μετατρέπονταν σε πλάκες χρυσού και μαλλιά σε χαλιά και υφάσματα. Οι άνθρωποι, που αποτελούσαν το υποπροϊόν της διεργασίας θανατώνονταν ή τοποθετούνταν σε προγράμματα καταναγκαστικής εργασίας όπου θα πέθαιναν σε μερικούς μήνες. Οι λιγότερο τυχεροί από τους κρατούμενους τοποθετούνταν στα ανθρώπινα πειράματα του Josef Mengele που άφησε ιστορία ως ο “άγγελος του θανάτου”. Στα πειράματα του  Josef Mengele δολοφονήθηκαν αδιακρίτως άνδρες, γυναίκες και παιδιά κάθε ηλικίας. Ο Mengele πειραματίζονταν σε ζώντες ανθρώπους προσπαθώντας να αναπτύξει νέα φάρμακα και να μελετήσει την πορεία των διαφόρων ασθενειών. Διεξήγαγε επίσης πειράματα χαμηλής πίεσης, ψύχους καθώς και πειράματα με ακτινοβολίες γ. Σκιώδεις παραμένουν οι σχέσεις του με την γνωστή φαρμακοβιομηχανία Bayern. Με τον αρχίατρο των SS Wolfram Sievers δημιούργησαν την συλλογική εβραιομπολσεβικικών σκελετών από κρατούμενους του Άουσβιτς που εκτελέστηκαν στους θαλάμους αερίων. Η συλλογή αυτή που περιλάμβανε 86 σκελετούς και σώματα, εξετέθη για μικρό διάστημα στο Βερολίνο. Σκοπός της ήταν να καταδείξει την κατωτερότητα των Εβραίων σε σχέση με τους άριους.
To σώμα του μπακάλη Μεναχέμ Τάφελ. Ο Τάφελ εκτελέστηκε στους θαλάμους αερίων και το σώμα του χρησιμοποιήθηκε για ανατομικούς λόγους από τους γιατρούς του Άουσβιτς.



Θύμα των πειραμάτων του Μένγκελε


Πείραμα υποθερμίας στο Άουσβιτς


Πείραμα απότομης αλλαγής πίεσης στο Άουσβιτς.
Σορός γυαλιών των θυμάτων του Άουσβιτς
Χαλί από ανθρώπινα μαλλιά στο μουσείο του Άουσβιτς


Τα παπούτσια των νεκρών του Άουσβιτς όπως εκτίθενται στο μουσείο σήμερα.


Στρατόπεδο Νταχάου
 
Το κατεξοχήν στρατόπεδο συγκέντρωσης των πολιτικών αντιπάλων του Χίτλερ. Από τα κελιά του πέρασαν πάνω από 300.000 κρατούμενοι. Σε αυτούς δεν υπολογίστηκαν ποτέ οι αιχμάλωτοι πολέμου του Κόκκιου Στρατού των οποίων οι εκτελέσεις έτσι κι αλλιώς σπάνια καταγράφονταν. Αν και το Νταχάου δεν ήταν στρατόπεδο εξόντωσης, καταγράφηκαν 31.000 θάνατοι κρατουμένων, κύρια λόγω των πολύ κακών συνθηκών διαβίωσης αλλά και εκτελέσεων από δεσμοφύλακες. Δεν είναι, επίσης, καταγεγραμμένα όλα τα θύματα των ιατρικών πειραμάτων που εκτελούνταν εκεί με προϊστάμενο το Δρα Sigmund Rascher, μέλος των Waffen-SS (Ενόπλων SS), που έκανε έρευνες για λογαριασμό της Λουφτβάφε. Φυσικά, οι εντολές των SS ήταν να εκτελείται οποιοσδήποτε κρατούμενος υπέπιπτε στο παραμικρό παράπτωμα. Το Νταχάου έμεινε παγκοσμίως γνωστό για τα φρικτά βασανιστήρια, τις εκταόμβες νεκρών από ασθένειες και τις φρικώδεις εκτελέσεις των δημίων του. Τρόφιμός του υπήρξε και ο γ.γ. του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης.
Εικόνες της Αμερικανικής Στρατιωτικής Αποστολής που απελευθέρωσε το Νταχάου


Εικόνες της Αμερικανικής Στρατιωτικής Αποστολής που απελευθέρωσε το Νταχάου


Πειράματα χαμηλής πίεσης σε κρατούμενους του Νταχάου


Πειράματα υποθερμίας σε κρατούμενους του Νταχάου
Πειράματα χαμηλής πίεσης σε κρατούμενους του Νταχάου
Κλινική Σπίγκελγκρουντ
 
Για πολλούς το Τρίτο Ράιχ υπήρξε δήμιος των λαών όχι όμως το γερμανικού λαού. Αρκετά διαδεδομένη είναι σήμερα η άποψη ότι ο Χίτλερ επιχείρησε την ανόρθωση της Γερμανίας και του λαού της εξαπολύοντας τον επεκτατικό πόλεμο του 1939. Σφάλμα. O πόλεμος για το ζωτικό χώρο της αρίας φυλής στοίχισε τη ζωή σε περίπου 9 εκατομμύρια Γερμανούς πολίτες. Περίπου δηλαδή το 13% του πληθυσμού της Γερμανίας. Όσοι όμως πιστεύουν ότι η τρομοκρατία και η αποκτήνωση δεν άγγιζαν παρά μόνο τους Εβραίους και του κομμουνιστές κάνουν εξίσου λάθος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η κλινική Σπίγκελγκρουντ. Η κλινική Σπίγκελγκρουντ ξεκίνησε να λειτουργεί το 1939 για λογαριασμό της Ναζιστικής Ιατρικής. Ήταν μια από τις πολλές κλινικές ευθανασίας των”ανίκανων” για το Τρίτο Ράιχ. Από το 1940 έως το 1942 στην κλινική εισάγονταν παιδιά με διανοητική υστέρηση, σωματικές και κινησιακές παθήσεις και γενικότερα παιδιά που χαρακτηρίζονταν από το Υπουργείο Υγείας ως “βεβαρημένες περιπτώσεις”. Στην κλινική, τα παιδιά ζούσαν σε άθλιες συνθήκες (πολλές φορές δεμένα σε κλουβιά) και γίνονταν αντικείμενα πειραμάτων.  Με απειροελάχιστες εξαιρέσεις, όλα τα παιδιά θανατώθηκαν στα πλαίσια του προγράμματος ευθανασίας για την καθαρότητα της αρίας φυλής. Υπολογίζεται ότι πάνω από 800 παιδιά με ειδικές ανάγκες θανατώθηκαν στο Σπίγκελγκρουντ. Στα υπόγεια της κλινικής, οι γιατροί  Heinrich Gross και  Alexander Igor Caruso διατηρούσαν μια μακάβρια συλλογή 70 περίπου εγκεφάλων που αφαιρέθηκαν από τα νεκρά παιδιά του Σπιγκελγκρουντ. Ας σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα και παρά τα αδιάσειστα στοιχεία ο εν ζωή Heinrich Gross δεν έχει τεθεί ενώπιον της αυστριακής δικαιοσύνης.
Ο φάκελος της Anne Raimmer. Η διάγνωση του γιατρού γράφει: Άχρηστη
Οι εγκέφαλοι των παιδιών στο Σπίγκελγκρουντ
Tα κλουβιά του Σπίγκελγκρουντ


Tα κλουβιά του Σπίγκελγκρουντ
Το πρόγραμμα Ευγονικής 
 
Στα πλαίσια της διατήρησης της καθαρότητας της αρίας φυλής, ο κρατικός μηχανισμός του Τρίτου Ράιχ πέρασε σε μια σειρά από μέτρα και νομοσχέδια. Πέραν του γνωστού φυλετικού πιστοποιητικού που απαιτούνταν για να παντρευτεί ένα ζευγάρι, από το 1938 ξεκίνησε να εφαρμόζεται από το Υπουργείο Υγείας το λεγόμενο πρόγραμμα Ευγονικής. Σύμφωνα με αυτό Γερμανίδες και Γερμανοί που ανήκουν μεν στην άρια φυλή, πάσχουν δε από κινησιακά ή άλλα σωματικά προβλήματα, θα υπόκεινται υποχρεωτικά σε στείρωση. Το πρόγραμμα της Ευγονικής συνδέεται επίσης με το πρόγραμμα ευθανασίας Τ-4. Το Πρόγραμμα Ευθανασίας T-4 (Aktion T-4) πήρε το όνομά του από την οδό Tiergartenstraße αριθ. 4. του Βερολίνου όπου ήταν η έδρα της υπεύθυνης για την εφαρμογή του Υπηρεσίας. Ήταν το επίσημο όνομα του προγράμματος ευγονικής της Ναζιστικής Γερμανίας, το οποίο εκτελούσε δυναμικά μαζικές στειρώσεις και ευθανασία σε “ανεπιθύμητα” στοιχεία του πληθυσμού στη Γερμανία και στις κατεχόμενες από τους Ναζιστές περιοχές. Υπολογίζεται ότι συνολικά 200.000 άνθρωποι θανατώθηκαν ως αποτέλεσμα αυτού του προγράμματος.
Αυτή η αφίσα αναφέρει: «60000 μάρκα κοστίζει στην κοινωνία αυτός ο εκ γενετής ανάπηρος ισοβίως. Σύντροφε, αυτά είναι και δικά Σου χρήματα. Διαβάστε το “Νέος λαός”, την μηνιαία έκδοση του Γραφείου Φυλετικής Πολιτικής του NSDAP (Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος)».


Πολίτης υπόκειται σε υποχρεωτική μέτρηση των προσωπικών του χαρακτηριστικών για να διαπιστωθεί  η φυλετική του ταυτότητα.
Στο σημείο αυτό έληξε το αφιέρωμά μας στα εγκλήματα του ναζισμού, για όσους φίλους όμως δεν καταφέραμε ακόμα να πείσουμε, τουλάχιστον ως προς την πολιτική συνάφεια του Τρίτου Ράιχ και της Χρυσής Αυγής παραθέτουμε παρακάτω τις φωτογραφίες του βουλευτή της Χρυσής Αυγής Σ. Βλαμάκη από την επίσκεψή του στο Νταχάου.
Ο Σ. Βλαμάκης με χαρά ατενίζει τους φούρνους των κρεματορίων


Ο Σ. Βλαμάκης στην είσοδο του Νταχάου


Ο Βλαμάκης χειρονομεί στο πορτραίτο του ήρωα Νίκου Ζαχαριάδη στο Νταχάου.
Αναρτήθηκε από Oberon στις 7:13 μ.μ.

Αίγινα: ο τόπος ως «τοπίο», η πόλη ως «άστυ», το νησί ως «200 μέτρα της παραλίας του άστεως» κι ότι δεν μπορούμε να δούμε ακόμα

 

… Τι είναι λοιπόν ο πολίτης, από αυτά γίνεται φανερό· σε όποιον δηλαδή υπάρχει η δυνατότητα να μετέχει στην πολιτική και δικαστική εξουσία λέμε ότι είναι πια πολίτης της συγκεκριμένης πόλης και πόλη από την άλλη είναι, για να το πούμε γενικά, το σύνολο από τέτοια άτομα, που είναι αρκετό για την εξασφάλιση της αυτάρκειας στη ζωή τους…

Από τα «Πολιτικά» του Αριστοτέλη

Από την ελληνική αρχαιότητα η διάκριση μεταξύ άστεως και πόλης ήταν τέτοια που να αιτιολογεί τη θέση του πρώτου ως τμήμα της δεύτερης, εξ ορισμού ταυτισμένης με τους πολίτες. Η σύγχρονη σύγχυση μεταξύ των υποδομών του άστεως και της ύπαρξης πόλης, δηλαδή της πολιτικής-κοινωνικής έκφρασης των ανθρώπων της, των πολιτών, υπογραμμίζει ένα κενό αναντικατάστατο. Του δημόσιου χώρου ως έναν πολυδιάστατο σύμπλεγμα έκφρασης της πολιτικής και αισθητικής της, η οποία περικλείει, ούτως ή άλλως, και τη χωροταξία, την πολεοδομία και την κοινή χρήση-διαχείριση του αστικού χώρου. Με άλλα λόγια, ιδού, η σύγχυση μεταξύ του τόπου και του τοπίου, με το τελευταίο να καταντά, στις μέρες μας, προϋπόθεση του πρώτου.

Η σύγχυση αυτή που δεν θα μπορούσε παρά να είναι τμήμα αυτής της ευρύτερης, μεταξύ ταύτισης πολιτιστικού και πολιτισμικού, με το τελευταίο να κατακερματίζεται σε λειτουργίες και εν τέλει να ταυτίζεται με την αναπαράστασή του. Πάνω σ’ αυτήν την ακόμα αξεδιάλυτη σύγχυση, κάθε προσπάθεια αναζωπύρωσης για μια κοινή αισθητική στο αστικό τοπίο, κάθε νέο πεδίο διαλόγου μπορεί να αποτύχει αφού δεν μπορεί να ενταχθεί σε μια άλλη πολιτική πρόταση. Κατά συνέπεια γίνεται διάκοσμος. Για αυτό και η περίπτωση αυτής της μονόπλευρης προσέγγισης σχεδόν πάντοτε καταλήγει (όταν καταλήγει) σε μια κοινή αισθητική συμφωνία που δεν μπορεί να ούτε στο ελάχιστο να θίξει το μορφωτικό κενό, τις οικονομικές ταξικές ανισότητες και την έλλειψη δημοκρατίας. Κι αν μια διαβούλευση φαίνεται ως ευκαιρία για κάτι που θα δώσει «άλλη πνοή», δεν είναι παρά ένα μακιγιάζ που κάθε ευρωπαϊκή πόλη το έχει δεχτεί, για να κρατήσει -όχι την ταυτότητά της, αλλά για να μπορεί να την πουλά κομμάτι-κομμάτι.

Η λυσσαλέα αντίδραση έως και πλήρης άγνοια στην εν δυνάμει συνολική πρόταση της χωροταξικής μελέτης του ‘75 των Σ. Μαύτα-Παπαδοπούλου, Μιχαλιτσιάνου (η πλέον γενναία, ειλικρινής και εντός των θεσμών ενιαία πρόταση) για την Αίγινα και το Αγκίστρι, σε μια εποχή που το τοπίο είχε ακόμα περισσότερες πιθανότητες να μην «κυλήσει» προς την καταστροφή, δίνουν και το αποτέλεσμα αυτής της ελλιπούς προσέγγισης. Ακόμα και αργότερα, αντίστοιχες προτάσεις για την αστική Αίγινα που βελτίωναν την καθημερινή ζωή των ανθρώπων βρήκαν σοβαρές αντιδράσεις που σχετίζονται με όλη αυτήν την επιδερμική και α-ιστορική προσέγγιση. Το να φανταστεί κανείς το πώς θα είναι τα σπίτια, οι πλατείες, η παραλία της Αίγινας, οι δρόμοι, οι υποδομές του άστεως, με τις σχέσεις των ανθρώπων απόρθητες από το αίτημα της ισότητας, της δικαιοσύνης, της αλληλεγγύης, της ανθρωπιάς, φαίνεται τόσο αβαθές και βασισμένο στην υπάρχουσα κυρίαρχη καταναλωτική και αγοραία ιδεολογία. Δεν υπάρχουν κενά στη ζωή, για αυτό και το εμπόρευμα-αγορά, καταλαμβάνει τις ζωές των ανθρώπων, μιας και αποτελεί ακόμα την πιο οργανωμένη, από ένα σύνολο διαπλεκόμενων θεσμών, πρόταση ζωής. Κάθε άλλη πρόταση οφείλει να συγκρουστεί με το εμπόρευμα, διαφορετικά, το πεδίο της σύγκρουσης δεν είναι άλλο από μια αντιγραφή της αισθητικής μιας άλλης εποχής, ενταγμένης και προσαρμοσμένης σ’ αυτό. Διότι τι άλλο μπορεί να είναι ο ελεύθερος περίπατος στο ιστορικό κέντρο της Αίγινας, η κοινή αισθητική των σημερινών θερμοκηπίων (με το παλιό αιγινήτικο στέγαστρο;  Και;), η γνωριμία με το πρόσφατο ιστορικό παρελθόν (με την αποκατάσταση των ιστορικών κτιρίων;) στο πρότυπο μιας ευρωπαϊκής πόλης αν αυτά δεν είναι για να πουλήσουν σε ένα άλλο κοινό ή να διαμορφώσουν ένα άλλο κοινό πελατών στο σύγχρονο τουριστικό μας Ελντοράντο; Αν το διακύβευμα, δεν είναι τα 200 μέτρα της παραλίας της πόλης της Αίγινας και η επέκταση του εμπορεύματος σε άλλα σημεία του αιγινήτικου άστεως, με μια άλλη αισθητική αντίληψη διαγουμισμένη από το παρελθόν, τότε τι είναι;

Θα δείξει. Διότι και οι ειλικρινείς ευαισθησίες για «την πόλη» θα βρουν το δρόμο τους, αν καταφέρουν να τον δουν.  

Το τέλος της Αποκριάς

 

Δεν μας το έχουν πει επισήμως μιας και το ημερολόγιο συνεχίζει να επισημαίνει με τον ίδιο και απαράλλακτο τρόπο τις ημέρες του Τριωδίου ενώ η Αγορά περιμένει σαφέστατα την αναθέρμανση της κατανάλωσης. Οι αποκριές είναι κυρίως γιορτή της αγοράς και του εμπορεύματος, κρατώντας κάποια από τα ιδιόμορφα χαρακτηριστικά που πιστοποιούν την αναζήτηση νοήματος χωρίς περιεχόμενο. Ο αστικός κόσμος έχει προχωρήσει σε αφάνταστο βαθμό τη δυνατότητά του να κρατά τη μορφή του παλιού, το ιδιαίτερο λεξιλόγιό του, κερδίζοντας ολοένα έδαφος γεωγραφικά και κοινωνικά. Το τέλος της αυτενέργειας, το τέλος του περιεχομένου της Αποκριάς είναι γεγονός που αντλεί τις σημασίες του τόσο από το παρελθόν όσο και από το μέλλον. Αποκριά είναι πλέον η αφήγηση για τις αποκριές και η αποδοχή ενός μοντέλου μεταμφίεσης και φαγοποτιού που δεν ανατρέπει την καθημερινότητα αλλά την εκφράζει. Είναι η αφήγηση των αφηγήσεων του κύκλου των εποχών και των αλλαγών στη Φύση, ιδωμένη από την εργασία και την υπέρβασή της κι όχι το βίωμα αυτής.

Ίσως ακόμα φοβόμαστε να το πούμε, ίσως ακόμα δεν έχουμε βρει τους τρόπους και τις νέες τελετουργίες, σίγουρα όχι μια νέα συνθήκη που να υπερβαίνει την Αγορά και το Εμπόρευμα. Αλλά η συζήτηση είναι ακόμα πιο βαθειά. Κι εμείς ακόμα δεν έχουμε τα κότσια να την πραγματοποιήσουμε.

Θα συνεχίσουμε να τρώμε τα «παραδοσιακά», να πετάμε το χαρταετό, να μασκαρευόμαστε, να νοικιάζουμε ή να αγοράζουμε στολές για τα παιδιά μας ή να τους φοράμε αυτές που μας χάρισαν, να πορευόμαστε σε ομάδες μασκαρεμένων ή να παρακολουθούμε τις πομπές μασκαρεμένων, να τραγουδάμε τσαμικολάτιν, να κάνουμε αποκριάτικα πάρτι, να περιμένουμε στην ουρά για τη λαγάνα και να συνεχίσουμε να το λέμε αποκριές και καρναβάλι.

συμβολή σε ένα σχέδιο επιβίωσης και αξιοπρέπειας, στην Αίγινα

Δίπλα στην πολιτική δράση, δίπλα στις κινήσεις αλληλεγγύης που δεν παριστάνουν “κάτι”, δίπλα σε μικρές προσπάθειες λόγου, δίπλα στο αίτημα για ζωή, μπορεί να συζητιέται ολοένα και περισσότερο ένα σχέδιο επιβίωσης και αξιοπρέπειας. Δείγματα υπάρχουν στο νησί, αν και όχι σαφή ή διακριτά, αλλά σποραδικά και με την αμηχανία που μπορεί να διακρίνει κάθε τι καλό στη ρευστή εποχή μας. Αυτό σημαίνει ότι αυξήθηκε ο κόσμος που καλλιεργεί «για το σπίτι» ενώ υπάρχει σαφές ενδιαφέρον για την ελιά. Επειδή η αμνησία όμως τείνει να αντικαταστήσει τη γνώση και την επίγνωση, η Σχεδία συμβάλλοντας στο μέτρο του δυνατού, σπέρνει παλιά δαιμόνια:

Σιτάρι και γενικά δημητριακά μπορούν καλλιεργηθούν παντού, σε κάθε χωράφι, σε κάθε αδόμητη περιοχή. Ενδείκνυται όμως η καλλιέργεια στις παρακάτω περιοχές: Ανάμεσα στους Γιαννάκηδες-Μπενάκηδες-Λαζάρηδες, στην Παχειοράχη, στις Πόρτες (περιοχή Περιβόλια), στον «κάμπο» της Αιγινήτισσας (περιβόλια-Προφήτης Ηλίας), Κοντός, Μεσαγρός, Άλωνες, Κυψέλη, Λεόντι, Σουβάλα, Χλόη. Μέχρι και το 1985 καλλιεργούσαν σιτάρι σε οικογενειακό επίπεδο, ενώ το έστελναν σε μύλους στα Μέθανα. Μέχρι το 1960 υπήρχε ο μύλος του Μαρίνη και το «εργοστάσιο» του Κουκούλη που ήταν μύλος και φούρνος. Μια επιχείρηση (μεταξύ 1985-95) από τη Λάρισα, της «Χατζηλουήνας» με τρακτέρ που είχε 6 άροτρα, θυμίζει τις δυνατότητες του νησιού για αυτοδυναμία, σε σιτηρά.

Η ελιά υπάρχει ήδη παντού με εκατοντάδες δέντρα παραμελημένα στα «αζήτητα» του νησιού να μαραζώνουν αμάζευτα και ακλάδευτα στα ημιορεινά. Απομεινάρια από λιοτρίβια υπάρχουν σε κάθε χωριό, δείγμα της σημερινής μας παρακμής αλλά και μιας μελλοντικής δυνατότητας ν’ ανθίσει πάλι ο τόπος. Η μικρή οροσειρά που χωρίζει τους Αγίους από το Μεσαγρό (Παλιόμυλοι, Σαλιαρή, Βρούβα) είναι γεμάτη ελιές. Υπενθυμίζεται η συμμετοχή του Δήμου Αίγινας και ιδιωτών σε διεθνείς εκθέσεις ελαιολάδου (Γ. Δ. Κωστελένου Στοιχεία ελαιοκομίας. Ιστορία περιγραφή και γεωγραφική κατανομή των ποικιλιών ελιάς στην Ελλάδα) τον 19ο αιώνα.

Το αμπέλι, από την αρχαιότητα μέχρι και τη δεκαετία του ‘80 ήταν το αβανταδόρικο προϊόν της Αίγινας. Μούστος εξαγόταν παντού, σ’ όλη την Ελλάδα και τα καΐκια μαζί με τα αγγεία έστελναν και μούστο. Όλη η Βόρεια Αίγινα από τη Βαγία μέχρι και την περιοχή της Κυψέλης ήταν κατάφυτη από αμπέλια ενώ σε κάθε σπίτι υπήρχε η σοφή κληματαριά που ξέραινε τα φύλλα της το χειμώνα και χάριζε τη σκιά της το καλοκαίρι μαζί με τον πολύτιμο καρπό της. Περιοχές που ακόμα βλέπεις απομεινάρια από παρατημένες καλλιέργειες είναι οι Κήποι (κάτω από τους Βλάχηδες), ο Κοκκινόβραχος (ανάμεσα από της Αφαία και τον Κάβο) και η Ανάουσσα (ρέμα Βαγίας-Κολυμπάρι).

Η πατάτα, από την εποχή του Καποδίστρια μέχρι και πριν 20-30 καλλιεργούνταν παντού στα Δυτικά και προς Νότια της Αίγινας και ιδιαίτερα στην περιοχή του Μαραθώνα που έβγαζε μια ιδιαίτερα νόστιμη και περιζήτητη πατάτα. Στην ίδια περιοχή τα κηπευτικά (χειμερινά και θερινά) μπορούν να καλλιεργηθούν σε έκταση ενώ βέβαια μπορούν για οικιακή χρήση να βρίσκονται σε κάθε γωνιά που δεν έχει ακόμα χτιστεί.

Βασικό είδος διατροφής, τα όσπρια, καλλιεργούνταν κυρίως στο Σφεντούρι, στους Κήπους και κυρίως ξερικά (φασόλια, φακή, φάβα, ρεβίθι, αράκι) στην «κοιλάδα» των Αλώνων, στην Αιγινήτισσα (Προφήτης Ηλίας) και στο Μεσαγρό.

Πορτοκαλιές και Λεμονιές μπορούν παντού να καλλιεργηθούν, όμως η περιοχή του Προφήτη Ηλία στην Αιγινήτισσα, οι Πόρτες, η Βλυχάδα ίσως είναι οι πιο κατάλληλες περιοχές.

Το μοναδικό, αιγινήτικο βερίκοκο, μπορεί πάλι να ξαναφανεί στις περιοχές που καλλιεργούσαν το δέντρο. Αυτές κυρίως, ήταν ο Κοντός και η Κυψέλη.

—————

Παρακάτω ξαναδημοσιεύουμε κείμενο ελαφρά συμπληρωμένο. Κάθε συμπλήρωση, διόρθωση, σχόλιο, είναι κάτι παραπάνω από καλοδεχούμενα

Σχεδία στ’ ανοιχτά της Αίγινας

ΟΙ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΤΗΣ ΠΑΛΙΑΣ ΑΙΓΙΝΑΣ

Αμπέλι

Ελιά

Λεμονιά

Νεραντζιά

Αμυγδαλιά

Βερικοκιά

Συκιά

Ροδιά

Αχλαδιά

Φιστικιά

Μουριά και για τη σηροτροφία

Χαρουπιά για ζωοτροφή και παραγωγή χαρουπάλευρου

Σιτάρι

Κριθάρι

Καλαμπόκι

Ρεβίθια

Αρακάς

Κουκιά

Λαθούρι

Σουσάμι

Πατάτα

Λαχανικά-μποστανικά-ζαρζαβατικά-μαναβικά

Μπαμπάκι

Λινάρι

Ριζάρι για τη βαφή νημάτων και υφασμάτων

Βίκος για ζωοτροφή

Βρύζα για δέσιμο σε κατασκευές και παραγωγή βύνης

————————

Που καλλιεργείται τι:

Στις πεδινές περιοχές:

Αμπέλια, ελιές, συκιές, αμυγδαλιές, λαχανικά, καρποφόρα δέντρα, ξινά

Στις πλαγιές των βουνών:

Κριθάρι, όσπρια, λαθούρι, αρακάς, ρεβίθια, κουκιά, βίκος (κτηνοτροφικό)

Μέχρι το 1971 σύμφωνα με το χωροταξικό σχέδιο της Σ. Παπαδοπούλου:

Δημητριακά 25%, κηπευτικά 2%, δεντροκαλλιέργεια 17% αμπέλια 12% ακαλλιέργητα χωράφια 44% επί της καλλιεργήσιμης γης

——————————

Βαθύ: κρασί, σταφύλια, σκόρδα, αμύγδαλα, φιστίκια, λάδι, δημητριακά

Βλάχηδες: κτηνοτροφία

Γιαννάκηδες: κτηνοτροφία

Σουβάλα: Αλιεία

Κοντός: τα πάντα

Κύλινδρας: κτηνοτροφία, γεωργία, γρανίτης

Κυψέλη: Γεωργία, δενδροκομία, κηπευτικά, σύκα, σταφύλια, λάδι, αμύγδαλα, φιστίκια

Λαζάρηδες: κτηνοτροφία

Λεύκη: Γεωργικά

Μαραθώνας: περιβόλια, σύκα, ελιές

Μεσαγρός: λάδι, κρασί, δημητριακά, ρετσίνα κεραμικά, μελίσσια

Παχειοράχη: γεωργία κτηνοτροφία

Πέρδικα: δημητριακά, μελίσσια

Πόρτες: δενδροκομία, ελιές, μελίσσια

Άλωνες: κηπευτικά, ελιές, δημητριακά, φρούτα,

Σφεντούρι: κτηνοτροφία, δημητριακά, σταφύλια,

Τζίκηδες: κτηνοτροφία

Χλόη: δέντρα, κρασί, φρούτα, λαχανικά

Ψαχνή: γεωργία, κτηνοτροφία

Άγιοι: γεωργία, λαχανοκηπευτικά, ρετσίνα, κεραμική, λάδι, αμύγδαλα, κρασί

Ανιτσαίο: κτηνοτροφικά, δημητριακά, λάδι,

Ασώματοι: λάδι, κρασί, κηπευτικά, λαχανικά

Λιβάδι: λάδι, κρασί, κηπευτικά, δέντρα, δημητριακά

Μπουρδέχτης: 50 στρέμματα περιβόλια με αμπέλια και ελιές

Βροχεία: Φιστίκι, ελιά, αμυγδαλιά, κηπευτικά, χαρουπιές

————————

ΦΥΤΑ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΘΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΙΓΙΝΑ

Καλοκαίρι

Φασόλι

Αγγούρι

Πεπόνι

Καρπούζι

Κολοκύθι

Μπάμια

Μελιτζάνα

Ντομάτα

Φράουλα

Πιπεριά

Βλήτα

Χειμώνας

Κουκιά

Μπιζέλια

Αρακάς

Αγκινάρα

Πράσο

Καρότα

Όλο το χρόνο

Ραπανάκι

Παντζάρι

Λάχανο

Κρεμμύδι

Σκόρδο

Μαρούλι

Πατάτα

Σέσκουλο

Ραδίκι

Αντίδι

Κουνουπίδι

Μπρόκολο

Δημητριακά

Σιτάρι

Κριθάρι

Βρώμη

Αράκι

Βίκος

Βρύζα

Δέντρα, φρούτα

Αμπέλι

Αμυγδαλιά

Βερικοκιά

Κερασιά

Μηλιά

Αχλαδιά

Συκιά

Ροδιά

Κορομηλιά

Μουσμουλιά

Κυδωνιά

Ροδακινιά

Δαμασκηνιά

Βανίλια

Λεμονιά

Πορτοκαλιά

Μανταρινιά

Ελιά

Αρωματικά του κήπου

Άνηθο

Κάρδαμο

Σέλινο

Μαϊντανός

Φινόκιο

Μάραθο

Καλιαντρό

Ρόκα

————————-

Περιοχές στην Αίγινα με αρκετό νερό και οι καλλιέργειές τους

Στους Κήπους

Με λεμονιές και πορτοκαλιές στις Πόρτες

Στη Γλυφάδα με κηπευτικά και δέντρα

Σε μεγάλη περιοχή στις Άλωνες

Στο Μεσαγρό και στη Βαγία, ελαιόδεντρα και αμπέλια

Στον Κοντό στη θέση Υδραγωγείο

Στη Σουβάλα και Λεόντι

Στην Κυψέλη, στη Χλόη, στον Ασώματο και στην Περιβόλα που καλλιεργούνται τα πάντα

Από το Μαραθώνα μέχρι και το 75 γίνονται εξαγωγές

Μεγάλα κτήματα με νερό στην Αίγινα

Κτήμα Σημαντώνη στις Άλωνες για λεμονιές, πορτοκαλιές και φιστικιές

Κτήμα Αγίου Λεοντίου (κρατήρας) 100 στρέμματα

Κτήμα Γλυφάδα, πηγάδι Βακαλόπουλου

Κτήμα στις Άλωνες με πολύ νερό

Στη Χλόη κτήμα Φουντούλη, παλιά λιοτρίβια πατητήρια και αλευρόμυλος

Στην Πέρδικα το κτήμα του Μοναστηριού

Στην Αιγινήτισσα, κτήμα Χριστοφίδη, παλιά περιβόλια

Κτήμα Ζούμερα, στις Πολλές Ελιές 

Η Αίγινα το 1950, με τα μάτια της “Αίγινας” (τουρισμός)

Η εφημερίδα «Αίγινα» εξεδόθη στις 15 Μαΐου 1950, με υπότιτλο «ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΟΣ ΑΝΑΞΑΡΤΗΤΟΣ ΤΟΠΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΑΙΓΙΝΗΣ», τιμή 1000 Δραχ., με εκδότη τον Σπύρο Αλεξίου. Στο εκδοτικό σημείωμα του πρώτου φύλου της, γράφει μεταξύ άλλων: «Η εφημερίδα  μας  δεν θα γίνει προσωπικόν όργανον ουδενός, θα υποστηρίξη όμως χωρίς προκατάληψιν ή υστεροβουλίαν τα τοπικά μας συμφέροντα… Δεν θα φατριασθή, δεν θα την απασχολήση ούτε θα την παρασύρει η μια πλευρά αλλά και η άλλη… Η αγάπη μας για την Αίγινα είναι μεγάλη, είναι τόση που αδιαφορώντας για τους κόπους και τις υλικές ακόμη φθορές μας οδηγεί στην παρούσαν έκδοσιν. Είμεθα όμως βέβαιοι για την ηθική νίκη. Η έκδοσις αυτήν είναι αποτέλεσμα κοινής προσπαθείας πολλών Αιγινητών. Η ιδέα έγινε πραγματικότης αφού όλοι κατέθεσαν τον όβολόν τους είναι δε μεγάλος ο κατάλογος αυτών που την εκδίδουν. Την «ΑΙΓΙΝΑ» δεν την διευθύνει ένας αλλά μια πραγματική Συντακτική Επιτροπή…»

Η εφημερίδα δίνει μεγάλη σημασία στον τουρισμό, δίπλα στη γενικότερη οικονομική και κοινωνική ανασυγκρότηση του νησιού μετά τον πόλεμο. Η μετέπειτα ιδεολογία του νησιού στα πρώιμα βήματά της:

Στη στήλη «ΑΙΓΙΝΗΤΙΚΑ»: «ΕΙΣ ΤΗΝ ΓΩΝΙΑΝ του λιμανιού εμπρός από την Παναγίτσα πρέπει να τοποθετηθή μια βρύση που θα εξυπηρετεί πολύν κόσμον, θα εξυπηρετεί τους ψαράδες  μας, και περισσότερον τους εκδρομείς ιστιοπλόους» «ΠΟΛΛΟΊ ΞΕΝΟΙ φτάνοντες τα Σαββατοκύριακα με τα ιστιοπλοϊκά και εκδρομικά τους σκάφη, αγκυροβολούν εις οιονδήποτε τμήμα του λιμανιού μας, βρίσκουν ελεύθερον. Δεν νομίζει η Λιμενική αρχή του τόπου μας ότι επιβάλλεται δια πολλούς λόγους τα σκάφη να ευρίσκουν ένα τμήμα του λιμανιού ελεύθερον να αγκυροβολούν κατά τη γνώμη μας το πλησίον του Ναυτικού Σταθμού Κρηπίδωμα»; «ΕΙΣ ΑΛΛΗΝ στήλην ο συνεργάτης μας κ. Μεταξάς προλέγει μερικά πράγματα δια το «και». Πριν ακόμα προφθάσει να το ονομάσει αντιτουριστικόν εξάμβλωμα, άρχισε να γίνεται. Δεν ξέρουμε ποιος είναι ο διακοσμητής της εταιρίας που ενοικίασε το κέντρο. Θέλουμε όμως να τον παρακαλέσουμε να κοιτάξη από την θέσιν των Καφφενείων την θαλασσιά λουρίδα που χρωμάτισαν το κάτω μέρος του οικήματος και το κρηπίδωμα, αν επιμήνει τότε είναι ωραίο ας το αφίσει. Διαφορετικά ας ρωτήσει κάποιον που ξέρει περισσότερα».

Με τίτλο ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΝ ΓΡΑΦΕΙΟΝ: «Θα υπενθυμίσωμεν κάτι που κατά το παρελθόν έχει γίνει λόγος. Είναι ανάγκη να γίνει ένα γραφείον πληροφοριών της Τουριστικής Επιτροπής. Δεν χρειάζεται ν’ αναπτύξουμε τους λόγους που το επιβάλλουν. Η έλλειψίς τουςείναι πολύ μεγάλη. Μόνο η δημιουργία του θα δείξει τι έλειπε».

Με τίτλο ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ: «Εις την καραντίναν και τας απέναντι ακριβώς από την Τουριστικήν Επιτροπήν Αιγίνης έγινε φέτος ένας κήπος θαυμάσιος με σχεδόν επιμελεία του αρχιτέκτονος -δενδρολόγου κ. Παράσχη. Ο επισκέπτης τώρα βρίσκεται σ’ ένα υπέροχο θέαμα πηγαίνοντας προς την Κολόνα να θαυμάσει ένα κήπο προς τα’ αριστερά με βυζαντινό σχέδιο και ένα άλλο δεξιά Δωρικό σχέδιο. Ακόμα μπορεί να χαρή τα πολλά και διάφορα δένδρα που έχουν φυτευθή στην περιοχή αυτή”.

Στη στήλη ΣΥΝΤΟΜΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ: «Την προπαρελθούσαν Κυριακή η κίνησις εκδρομέων ήτο αρκετά περιορισμένη τούτο οφείλεται εις την μεγάλην κίνησιν που παρουσίασε η προηγούμενη Κυριακή της Πρωτομαγιάς».

Σαράντα σβέρκοι βωδινοί

Σαράντα σβέρκοι βωδινοί

Posted on 14 Μαρτίου, 2013 5:49 μμ από 

3

 

Του antapoΚΡΙΤΗ.

Το πιο εκνευριστικό με τους νεοφιλελεύθερους δεν είναι ότι συκοφαντούν το δημόσιο. Αλλά ότι την ίδια ώρα που το καθυβρίζουν, εξασφαλίζουν από αυτό παχυλούς μισθούς, -δεκαπλάσιους (ή πλέον) εικοσαπλάσιους- των κοινών θνητών. Και επειδή δεν τους αρκεί ο ένας μισθός σε ένα συμβούλιο ή σε μια επιτροπή προσφέρουν ταυτόχρονα τις “αντικρατικές” συμβουλές τους σε περισσότερες της μιας κρατικά έμμισθης θέσης.

Μοιάζουν με τον δημοσιογράφο σύζυγο της ιδιαιτέρας του αμαρτωλού υπουργού. Ξέρναγε χολή ενάντια στους δημόσιους υπάλληλους, αλλά η σύζυγός του βρέθηκε αποσπασμένη στο γραφείο του Παπακωνσταντίνου, με μισθό διπλάσιο από τους μέχρι πρότινος συναδέλφους της. Ο σύζυγος βυσσοδομούσε από την Καθημερινή εναντίον του Δημοσίου και η σύζυγος αποσπάσθηκε από το Δημόσιο στο γραφείο του Υπουργού, με παχυλή προσαύξηση του μισθού της.

Βρωμιά και δυσωδία.

stelios-stavridis-opos-leme--evdap-aget-iraklis-Caltsestruzzi-Lavipharm-Piscines-Ideales-1-315x236

Στην προκειμένη περίπτωση οι ίδιοι που βρίζουν όπου σταθούν κι όπου βρεθούν το κράτος και τον δημόσιο τομέα, απασχολούνται σχεδόν αποκλειστικώς στο κράτος και στον δημόσιο τομέα. Τελευταίο μπουμπούκι του νεοφιλελεύθερου οχετού ο Στέλιος Σταυρίδης. Κολλητός του Μάνου και υποψήφιος της Δράσης στις εκλογές του Μαϊου. Λάβρος εναντίον του κράτους, του κρατισμού, της Σοβιετικής τάχα Ελλάδας. Υπέρμαχος του ιδιωτικού τομέα και των αγορών. Όταν σφύριξε ο αρχηγός της Δεξιάς συστράτευση για να μην μας πάρουν το γκοβέρνο οι αριστεροί, ο Σταυρίδης στρατεύτηκε. Μπροστά στον κίνδυνο να μείνει εκτός της λεηλασίας του κρατικού κορβανά, αποφάσισε ότι “η Αριστερά σκοτώνει την πραγματική οικονομία” και σαλταπήδησε σε ένα κόμμα που επανίδρυσε “Αγροφυλακή” στον 21ο αιώνα για να βολέψει την κομματική του πελατεία.

Και πήγε στην ΝΔ που μέχρι τότε καθύβριζε. Αν απορείτε γιατί την καθύβριζε, μην απορείτε. Διορίστηκε επί Μητσοτάκη πρόεδρος στην ΑΓΕΤ και την ξεπούλησε σκανδαλωδώς στη Μαφία της ιταλικής Καλτσεστρούτσι. Έμεινε όμως εκτός άμβωνος τα επόμενα χρόνια και ανακάλυψε ότι τα κόμματα έχουν καταστρέψει τη χώρα. Μέχρι να τον ξαναβάλουν στον άμβωνα. Τότε το ένα από τα δύο κόμματα που -κατά τα άλλα- κατέστρεψε τη χώρα τον διόρισε πρόεδρο της ΕΥΔΑΠ. Από προχθές ο συγκεκριμένος κύριος είναι πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ. Καθαρίζει άγνωστο πόσα χιλιάρικα το μήνα.

Στη χώρα αυτή μεταπολιτευτικά δεν υπήρξε ιδιωτικός τομέας κατά την διεθνώς τρέχουσα έννοια. Από τη δεκαετία του 70 όταν κρατικοποιήθηκαν ιδιωτικές εταιρείες που τις καταχρέωσαν οι ιδιοκτήτες τους και θησαύρισαν με τις αποζημιώσεις, μέχρι το πασοκικό κράτος των μιζών, της διαπλοκής, των λεόντειων συμβάσεων: Ο ιδιωτικός τομέας παρασιτούσε παίρνοντας έργα, υπερτιμολογώντας, δανειζόμενος δανεικά και αγύριστα, με σκανδαλωδώς ευνοϊκές συμβάσεις.

Και όσο περισσότερα χλαπάκιαζε, τόσο περισσότερα ήθελε γιατί …η Ελλάδα έχει υπεραναπτυγμένο δημόσιο. Και φωνάζαν όσοι τρώγαν, να μικρύνει το δημόσιο, για να φάνε κι άλλο. Δείγμα αυτού του κρατικοδίαιτου εσμού τα στελέχη του ΤΧΣ, του ΤΑΙΠΕΔ κοκ που αμοίβονται με εξωφρενικές κρατικές αμοιβές για να μας λένε πόσο ωραία είναι η ιδιωτική πρωτοβουλία και οι ιδιωτικές επενδύσεις.

Κι όσο κι αν χτυπιούνται για την παραμονή της χώρας στο ευρώ, για να ‘χει να πορεύεται ο χρηματοπιστωτικός τομέας κι ας εξοντώνεται η κοινωνία, η αλήθεια είναι ότι πολιτισμικά παραμένουν βαθιά Βαλκάνια. Ντοβλέτι, γκοβέρνο, ημέτεροι, αυλές και αυλικοί. Μια ομάδα σαράντα – πενήντα κομματικών κηφήνων, που σουλατσάρουν από ΔΕΗ σε ΤΑΙΠΕΔ και από ΔΕΚΟ σε Γενικές Γραμματείες, θαυμάζουν τον ιδιωτικό τομέα, αλλά σιτίζονται μέχρι σκασμού από τον δημόσιο τομέα.

Το ερώτημα για “αντικρατικούς” σαλταδόρους τύπου Σταυρίδη είναι λογικό: Μα αφού είναι υπέρμαχος του ξαλαφρώματος του κράτους και της ανάπτυξης του ιδιωτικού τομέα, γιατί δεν πάει στον ιδιωτικό τομέα παρά τρέχει από διοίκηση κρατικού οργανισμού σε άλλη διοίκηση άλλου κρατικού οργανισμού εξασφαλίζοντας τα τρισέγγονα των τρισεγγόνων του;

Μα γιατί έτσι δουλεύουν τα υψηλά στελέχη του ιδιωτικού τομέα στην Ελλάδα. Είναι του ιδιωτικού τομέα, μόνο κατά το ότι δεν υπόκεινται στο δημόσιο έλεγχο. Κατά τα άλλα πρόκειται για νεοφιλελεύθερο εμετό, υπερπολυτελές κηφηναριό, παχυλά αμοιβόμενο από το καθυβριζόμενο δημόσιο, βδέλλες που έχουν αρμέξει κάθε πόρο του κράτους, ύαινες που ουρλιάζουν όταν ο εργαζόμενος των 492 ευρώ λέει ότι δεν μπορεί να ζήσει. Τότε τον κοιτούν γουρλωμένοι, χαϊδεύουν στην τσέπη τους τα πολλά χιλιάρικα που καθαρίζουν το μήνα σε βάρος των φορολογούμενων, και μας θυμίζουν το ποίημα του Βάρναλη:

Σαράντα σβέρκοι βωδινοὶ μὲ λαδωμένες μποῦκλες
σκεμπέδες, σταβροθόλωτοι καὶ βρώμιες ποδαροῦκλες
ξετσίπωτοι, ἀκαμάτηδες, τσιμπούρια καὶ κορέοι
ντυμένοι στὰ μαλάματα κ’ ἐπίσημοι κι ὡραῖοι.

Σαράντα λύκοι μὲ προβιὰ (γι᾿ αὐτοὺς χτυπᾷ ἡ καμπάνα)
καθένας γουρουνόπουλο, καθένας νταμιτζάνα!
Κι ἀπὲ ρεβάμενοι βαθιὰ ξαπλώσανε στὸ τζάκι,
κι ἀβάσταγες ἐνιώσανε φαγοῦρες στὸ μπατζάκι.

Ὄξ᾿ ὁ κοσμάκης φώναζε: «Πεινᾶμε τέτοιες μέρες»
γερόντοι καὶ γερόντισσες, παιδάκια καὶ μητέρες
κ᾿ οἱ τῶν ἐπίγειων ἀγαθῶν σφιχτοὶ νοικοκυρέοι
ἀνοῖξαν τὰ παράθυρα καὶ κράξαν: «Εἶστε ἀθέοι».

——————————

Μανικάκος

http://wp.me/p1pa1c-iA8

Εμίρηδες και κακομοίρηδες ξανά (وهنا لدينا الجزر)

αναδημοσίευση από το Άρδην

Εμίρηδες και κακομοίρηδες ξανά

by 

δελτίο τύπου της Κίνησης Πολιτών Ξηρόμερου

Θυμόμαστε όλοι την ταινία εκείνη του Δαλιανίδη, που η Χρονοπούλου, λικνιζόμενη, εξηγεί στους απολίτιστους νησιώτες τι εστί σύγχρονος τουρισμός αλλά και πολιτισμός. Ε, η αισθητική του Δαλιανίδη, του αρχοντοχωριάτικου μικροαστισμού της Ελλάδας του 70,του ονείρου του «μήνα που τρέφει τους έντεκα», επανέρχεται στην σύγχρονη αποικία μας αλλά με εκείνο τον τρόπο που αποκαλύπτει πόσο στραβά εμπεδώσαμε (όχι μόνο στο νομικό αλλά και στο πολιτικό επίπεδο) το πλαίσιο και τους όρους ισορροπίας της αγοράς και της δημοκρατίας. Με λίγα λόγια το πλαίσιο και οι όροι πώλησης ελληνικών νησιών, έτσι όπως από τους μπράβους της πληροφόρησης και τους αγάδες της κεντρικής και τοπικής πολιτικής εκπορεύονται, ,έχουν να ζηλέψουν απ΄το Μπαχρέιν, το Σουδάν κλπ. Για Ευρώπη ούτε λόγος. Η Ευρώπη είναι η παντιέρα- φερετζές, πολιτική προμετωπίδα του πολιτικού αφρικανισμού μας. Κι η Ευρώπη θέλει τον Έλληνά της!

Δήμαρχοι εγκαλούν τη γραφειοκρατία(!!) που καθυστερεί τον αποχαρακτηρισμό δασικών εκτάσεων, «δημοσιογράφοι» μαλώνουν προληπτικά τους πολίτες μη και διαμαρτυρηθούν γιατί έτσι είναι οι επενδύσεις, πολιτικοί κουνάν το δάχτυλο σε μια απελπισμένη κοινωνία ανέργων να επιλέξει δουλειά ή περιβάλλον!

Τα πράγματα όσον αφορά τις Εχινάδες είναι απλά:

Όποιος θέλει να αγοράσει νησί εκεί πρέπει να ξέρει πως επιτρέπεται να κτίσει ένα μαντρί, να βάλει αγριοκάτσικα κι αγριοκούνελα και να παρακολουθεί τα πουλιά. Επίσης μπορεί να κάνει και μικρή υποδομή γι αυτά. Για ξενοδοχεία, πισίνες, βίλες και τουρίστες ούτε λόγος.

Πέρα από δασικές εκτάσεις που είναι τα περισσότερα απ΄αυτά,  άπαντα είναι περιοχές ΝATURA.Οι χρήσεις γης για το καθένα ορίζεται αυστηρά(;) από την ΚΥΑ 22306/ΦΕΚ 477/31.5.2006 .

Επιπλέον η διαχείριση των Νότιων Εχινάδων στις οποίες τα περισσότερα νησιά ανήκουν, είναι αρμοδιότητα του Φορέα Διαχείρισης λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου- Αιτωλικού.

Τώρα αυτοί που κραυγάζουν για επενδύσεις ( για μια παραγωγική τέτοια δεν ακούσαμε, αντίθετα ακούμε πολλά για παραγωγική ανασυγκρότηση), ας έχουν τουλάχιστο υπ΄όψιν πως παρέλαβαν μια χώρα 132 χιλ.τετρ.χιλ. και περίπου τέτοια οφείλουν να την παραδώσουν.

Εμείς καλούμε όλους τους φορείς και τους πολίτες σε ετοιμότητα γιατί σ΄αυτή τη χώρα πολλές φορές χρειάζεται να υπερασπιζόμαστε τα αυτονόητα..

Υ.Γ Επειδή έχει γίνει καραμέλα η συζήτηση περί νόμου και ανομίας ας ξεκαθαρίσει το κράτος πως αντιλαμβάνεται το παιγνίδι; Αν το θέλει στο πεδίο της νομιμότητας ας τηρήσει τους νόμους, αν πάλι το θέλει και στα δυο πεδία( όπου βολεύει ) τότε να το έχουμε υπ΄όψιν μας.

ΚΙΝΗΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΞΗΡΟΜΕΡΟΥ

Κλοπή και κλοπή στην Αίγινα

 

Μόλις χτες έξω από σχολείο στο νησί, διαρροή νερού, αποκάλυψε κλοπή χάλκινου σωλήνα με τη βρύση μαζί. Κλοπή υποδομής, απώλεια κυβικών νερού…

Πώς, όμως, να συγκριθεί με την επί χρόνια κλοπή νερού (που βαφτίστηκε με τη θαυματουργή λέξη «απώλεια») η οποία φτάνει στο 45%; Πώς μπορεί να συγκριθεί με την λογική ανάθεσης των εργασιών στην επικράτεια του Δήμου, όχι με δημοτικές υποδομές αλλά από εργολάβους; Πώς μπορεί να συγκριθεί με τα εκατομμύρια ευρώ που πληρώνουμε στους υδρομεταφορείς για τη μεταφορά νερού ενώ θα μπορούσαμε να έχουμε δημοτικό υδροφόρο πλοίο; Πώς μπορεί να συγκριθεί με το γεγονός ότι αντί να επενδύεται το χρήμα στην υποδομές συγκράτησης και χρήσης νερού με απλή συμβατική τεχνολογία, ετοιμάζεται να επενδυθεί σε έργα αποικιοποίησης του νησιού; Πώς μπορεί να συγκριθεί με τη μεγάλη κλοπή που ονομάζεται ιδιωτικοποίηση του νερού;

Αν και μόνο στο μέγεθος διαφέρουν (δυστυχώς) οι δυο κλοπές δύσκολο να αντέξουν στη συγκριτική μας «μανία»…

Mικρομεσαία αποικία

αναδημοσίευσην από το Άρδην
Άρδην τ. 90-99Άρδην τ. 91Πολιτική — Μαρτίου 11, 2013 at 10:57 πμ

Mικρομεσαία αποικία

by 

του Γιώργου Ρακκά από το Άρδην τ. 91 που κυκλοφορεί

Κατά την περίοδο 10-19 Δεκεμβρίου πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της ΓΣΒΕΕ μια έρευνα πάνω στις συνέπειες που είχε η κρίση στην αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών1. Τα αποτελέσματά της είναι κάτι παραπάνω από διδακτικά για το τι έχει συμβεί αστραπιαία και βίαια στην ελληνική κοινωνία τα τρία χρόνια του μνημονίου και της ακραίας θεραπείας-σοκ που έχουν υποβάλει την Ελλάδα οι ξένοι δανειστές και οι ντόπιοι εντολοδόχοι τους.
Η έρευνα καταγράφει δραστική μείωση των εισοδημάτων και της αγοραστικής δύναμης των ελληνικών νοικοκυριών. Σύμφωνα με τις απαντήσεις που έδωσε το αντιπροσωπευτικό δείγμα, βγαίνει ότι σ’ ένα 33,5% των νοικοκυριών δεν εργάζεται κανείς, ενώ ένα 40% διαθέτει τουλάχιστον έναν άνεργο. Το 67,5% των νοικοκυριών διαθέτει εισόδημα μέχρι 18.000€ (περίπου 24.150$, δηλαδή ελάχιστα κάτω από τα 25.000$ όπου και εκτιμάται το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της χώρας για το 2012)2, ενώ το 93.2% του συνόλου δήλωσε ότι το εισόδημά τους έχει μειωθεί από το ξέσπασμα της κρίσης. Από αυτούς, για το 72.2% μειώθηκε πάνω από 30%.
Βάσει όλων αυτών, δεν είναι τυχαίο ότι ένα 49,8% είπε ότι τα εισοδήματά του δεν έφτασαν για την κάλυψη των αναγκών του κι ότι χρειάστηκαν επιπλέον χρήματα, τα οποία βρέθηκαν κατά κύριο λόγο από τις αποταμιεύσεις (56,5%), από δανεικά μέσω φίλων και γνωστών (33,1%), από πιστωτικές κάρτες (15.8%), από εκποίηση των περιουσιακών στοιχείων (8,8%) και από τη δανειοδότηση των τραπεζών κατά 19,3%.
Αυτή η τεράστια συρρίκνωση των εισοδημάτων έχει μεγάλο αντίκτυπο στην κατανάλωση. Έτσι, ένα 69,7% δήλωσε ότι έχει κάνει σημαντικές περικοπές στα είδη διατροφής, ένα 79,4% στη μετακίνηση, ένα 83,2% στη θέρμανση, ένα 69,8% στους λογαριασμούς του σπιτιού και ένα 70% στην αρτοποιία. Για τα δε καταναλωτικά είδη, τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα: την ένδυση και την υπόδηση (92,5%), τα εστιατόρια και τις ταβέρνες (93,0%), τα καφέ και τα μπαρ (88,8%), τα ταξίδια (88,7%), τα δώρα (90.2%) κ.λπ.
Τα στοιχεία επιβεβαιώνουν αυτό που όλοι έχουμε κατά νου, ότι δηλαδή τα τελευταία τρία χρόνια συντελέστηκε μια δραστική υποβάθμιση των όρων διαβίωσης της μεσοστρωματικής πλειοψηφίας των Ελλήνων πολιτών.
Πρόκειται για τα πρώτα άμεσα, και ίσως τα μόνα «επιτεύγματα» της πολιτικής των μνημονίων. Αντίθετα, και παρά τα διακηρυγμένα, η χώρα διανύει το έκτο έτος συνεχιζόμενης ύφεσης, όπου υπάρχει πρόβλεψη για μείωση του ΑΕΠ κατά 4,6%3. Ταυτόχρονα, διόλου αισιόδοξα δεν είναι τα μηνύματα από την εξέλιξη του εξωτερικού χρέους της χώρας –το οποίο το 2009, τη χρονιά όπου ξεκίνησε το θανάσιμο σπιράλ της λιτότητας, ανέρχονταν στο 129% του ΑΕΠ, σήμερα έχει εκτοξευθεί στο 170%, ενώ και οι προβλέψεις είναι πλέον απαισιόδοξες για τα χρόνια που θα ακολουθήσουν (βλ. κάτωθι πίνακες).
Αναμφίβολα, πρόκειται για μια κραυγαλέα αναντιστοιχία της πραγματικότητας με τη ρητορική ξένων δανειστών και ελληνικών κυβερνήσεων, που κατά τα τρία χρόνια της θεραπείας-σοκ ισχυρίζονται πως οι θυσίες (τις οποίες ως επί το πλείστον κάνουν οι άλλοι, και όχι οι άρχουσες τάξεις) πραγματοποιούνται ακριβώς για την καταπολέμηση της ύφεσης και τη μείωση του δημόσιου χρέους.
Ωστόσο, αν κανείς αναζητήσει τα πραγματικά κίνητρα των κυβερνητικών πολιτικών πίσω από τα επικοινωνιακά τρικ, θα καταλάβει ότι εν τέλει το σχέδιο των δανειστών για την αναμόρφωση της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας δεν έχει πέσει τόσο έξω.
Ας δούμε το γιατί
Όπως εν τάχει αναφέραμε και στην αρχή, η ελληνική οικονομία ήταν υπερβολικά στηριγμένη (βλ. και κάτωθι πίνακα) σ’ έναν παρασιτικό κύκλο εσωτερικής κατανάλωσης, δημόσιας και ιδιωτικής, η οποία τροφοδοτούσε σ’ ένα πολύ μεγαλύτερο από τις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. ποσοστό την αύξηση του ΑΕΠ. Ο κύκλος αυτός χρηματοδοτήθηκε από τη ναυτιλία, τα ευρωπαϊκά κονδύλια και έναν υπερχρεωμένο δημόσιο τομέα, ο οποίος στηριζόταν από τον φτηνό δανεισμό.
Έτσι, σύμφωνα με την έρευνα του διεθνούς οίκου αξιολόγησης Μακίνσει (McKinsey), για την εξέλιξη της ελληνικής οικονομίας, την οποία, σύμφωνα με δημοσιεύματα στα ΜΜΕ5, χρησιμοποιεί συστηματικά η ελληνική κυβέρνηση προκειμένου να καταρτίσει ένα «αναπτυξιακό πλάνο» για την Ελλάδα του 2020:
Η κρίση κατέστησε σαφές ότι το προϋπάρχον ελληνικό μοντέλο ανάπτυξης υπέφερε από δομικά μειονεκτήματα. Ο υπερδανεισμός και η υπερκατανάλωση του δημοσίου τροφοδότησε την υπερκατανάλωση του ιδιωτικού τομέα, συντηρώντας σημαντικά ελλείμματα στην ανταγωνιστικότητα και στην παραγωγικότητα. Κατά την περίοδο 2000-2008, η αυξανόμενη ιδιωτική και δημόσια καταναλωτική δαπάνη οδήγησε σε ένα διαρκώς διευρυνόμενο εμπορικό έλλειμμα, καθώς η εγχώρια παραγωγή δεν επαρκούσε για να καλύψει τη ζήτηση, ενώ το χαμηλό ύψος των εγχώριων και ξένων επενδύσεων δεν επαρκούσε για να αυξήσει την παραγωγή στα απαιτούμενα επίπεδα. Στον αντίποδα, οι περισσότεροι από τους εταίρους της Ελλάδας στην Ευρώπη είχαν πολύ μικρότερα εμπορικά ελλείμματα και κατάφεραν να επενδύουν περίπου το 20% του ΑΕΠ τους στις εγχώριες οικονομίες τους. […]Η ιδιωτική κατανάλωση στην Ελλάδα είναι κατά 20 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ υψηλότερη από το αντίστοιχο μέγεθος των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών και η ζήτηση είναι σε συντριπτικό ποσοστό εγχώρια. Ακόμη και εξωστρεφείς τομείς της οικονομίας –όπως π.χ. ο τουρισμός– εξαρτώνταν σε μεγάλο βαθμό από την εσωτερική ζήτηση. Με απλά λόγια, η ελληνική ανάπτυξη στηρίχτηκε σε χαμηλές εγχώριες επενδύσεις και σε υψηλή εγχώρια ζήτηση, που χρηματοδοτήθηκε από φτηνό δανεισμό και έναν υπερχρεωμένο δημόσιο τομέα6.
Ωστόσο, το ύψος των μισθών δεν επηρέαζε άμεσα την ανταγωνιστικότητα, καθώς, όπως αναφέρει και σχετική έρευνα της Γιούρομπανκ, οφείλεται σε δύο στενά αλληλεπιδρώντες παράγοντες: την αύξηση των τιμών που προκαλούσε η αύξηση της εσωτερικής ζήτησης, και τη συνακόλουθη αύξηση του κόστους εργασίας σε τομείς παραγωγής μη εξαγώγιμων προϊόντων και υπηρεσιών:
Η επιδείνωση της ελληνικής ανταγωνιστικότητας οφείλεται σ’ ένα σπιράλ μισθών-τιμών και όχι στην αναδιανομή του ΑΕΠ προς όφελος της εργασίας. Η σταθερότητα του μεριδίου της εργασίας στο ΑΕΠ παραμένει στον μέσο όρο της ΕΕ των 17 διαχρονικά. […]
Ωστόσο, η διαδικασία της επίμονης αύξησης του πληθωρισμού και των μισθών, που κρύβεται πίσω από την επιδείνωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας κατά την τελευταία δεκαετία, έχει και μια άλλη αιτία. Όπως έχουμε δείξει σε προηγούμενες μελέτες, η απώλεια της ανταγωνιστικότητας είναι κυρίως εξαιτίας της αύξησης του σχετικού κόστους εργασίας και των τιμών των μη εξαγώγιμων προϊόντων της οικονομίας, σε σύγκριση με τα εξαγώγιμα, και μόνο δευτερευόντως εξαιτίας της αύξησης των μισθών στους εξαγωγικούς τομείς. […]
Σε οικονομικούς όρους, η αύξηση των σχετικών τιμών των μη εξαγώγιμων προϊόντων πλήττει τα εξαγώγιμα, καθώς απορροφάει πόρους (ανθρώπινο και υλικό κεφάλαιο) από τους εξαγωγικούς τομείς, προς όφελος των μη εξαγωγικών7.
Όλα αυτά σημαίνουν ότι στο επίκεντρο της ελληνικής κρίσης, και άρα στην αφετηρία οποιουδήποτε σχεδίου για την έξοδο από αυτήν, απαιτείται ως προϋπόθεση ο μετασχηματισμός της παρασιτικής δομής, ο περιορισμός της εσωτερικής καταναλωτικής ζήτησης –και συνακόλουθα η μείωση των ελλειμμάτων. Εν ολίγοις, η εγκατάλειψη ενός μοντέλου που στηρίζεται στις… εισαγωγές, τον δανεισμό και στον …αέρα.
Απέναντι σ’ αυτή την πραγματικότητα, δύο δυνατοί δρόμοι θα μπορούσαν να προκύψουν. Ο πρώτος, που παραμένει ακόμα ζητούμενο, είναι ο δρόμος της εθνικής αξιοπρέπειας και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Όπου ο περιορισμός της εσωτερικής ζήτησης θα πραγματοποιούνταν με όρους δημοκρατικής αποανάπτυξης, εγκατάλειψης του παρασιτικού καταναλωτισμού, οικοδόμησης ενός άλλου μοντέλου οικονομίας, που να στηρίζεται στη μικρή και τη συνεταιριστική παραγωγή του πλούτου, που να προσανατολίζεται πρώτα στην ικανοποίηση των εσωτερικών αναγκών κ.ο.κ.
Στο διεθνές πεδίο, αντί η χώρα να ζητιανεύει τα δάνεια από την Ε.Ε., με τίμημα την εγκατάλειψη της εθνικής ανεξαρτησίας και το πέρασμα στην κηδεμονία της τρόικας, θα στηριζόταν στην αξιοποίηση του γεωπολιτικού συγκριτικού πλεονεκτήματός της, και στη σύναψη δανείων με τους άλλους πόλους του νέου, πολυπολικού παγκόσμιου συστήματος, τη Ρωσία και την Κίνα, την ενεργητική διαπραγμάτευση στο εσωτερικό της Ε.Ε. για την ανατροπή των αποικιακών σχέσεων μεταξύ του μπλοκ της «γερμανικής Ευρώπης» και των υπολοίπων κ.ο.κ.
Κάτι τέτοιο δεν κατέστη ακόμα εφικτό, οπότε εκ των πραγμάτων προκρίνεται η «έξοδος από έξω και δεξιά» της τρόικας και των μνημονιακών κυβερνήσεων – μια πολιτική σκληρής εσωτερικής υποτίμησης, που αξιώνει τη δραστική υποβάθμιση των όρων διαβίωσης των μεσαίων στρωμάτων.
Στο πλαίσιο αυτής της πολιτικής, η εκπτώχευση μεγάλων κομματιών της ελληνικής κοινωνίας δεν αποτελεί παράπλευρη ή έστω άμεση συνέπεια της εφαρμοζόμενης πολιτικής, αλλά άμεσό της στόχο. Διότι, όπως είδαμε, δίχως τη δραστική μείωση της εσωτερικής ζήτησης και το ξεφούσκωμα του τομέα των μη εξαγώγιμων προϊόντων που στηριζόταν σε αυτή, δεν μπορεί να αναπτυχθεί μια επανασύνδεση της Ελλάδας με τη διεθνή αγοράς στη βάση της ρικαρντιανής λογικής του «συγκριτικού πλεονεκτήματος»:
Δηλαδή, όπως προβλέπει στην έκθεσή της και η Μακίνσεϊ, σ’ ένα μοντέλο που να στηρίζεται στον τουρισμό, τις εξαγωγές ποιοτικών αγροτικών προϊόντων «ονομασίας προέλευσης», καθώς και στην… αποκατάσταση και την αναψυχή των εύπορων συνταξιούχων της Κεντρικής Ευρώπης, τον συνεδριακό τουρισμό κ.ο.κ. Αυτός είναι ο δρόμος της Ελλάδας μέσα στο δοσμένο πλαίσιο της παγκόσμιας ελεύθερης αγοράς. Μόνο που κάτι τέτοιο δεν επιτρέπει την ύπαρξη των εκτεταμένων μεσοστρωμάτων που χαρακτηρίζουν την ελληνική κοινωνία, αλλά αντίθετα μια ταξική διάρθρωση αλά Πορτογαλία, που βέβαια θα συνοδεύεται και από τους αντίστοιχους μισθούς.
Γι’ αυτό και, με τους όρους των κηδεμόνων μας, και παρά τα κροκοδείλια δάκρυα των Σαμαρά, Βενιζέλου και Κουβέλη, το πρόγραμμα της τρόικας είναι επιτυχημένο, καθώς εξασφαλίζει δύο πρωταρχικές προϋποθέσεις για την οικοδόμηση ενός «αναπτυξιακού δρόμου» (με τους όρους της «εξόδου από έξω και δεξιά», βέβαια, που αντιπροσωπεύει το μπλοκ των μνημονίων): Πρώτον, το κοινωνικό ντάμπινγκ. Δεύτερον, έναν νέο κύκλο συγκεντροποίησης στους «ελπιδοφόρους» κλάδους, όπως είναι ο τουρισμός, μέσω επιθετικών εξαγορών και καταστροφής των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και, επίσης, έναν ακόμη κύκλο συσσώρευσης διά της αρπαγής8 των υποδομών και του δημόσιου πλούτου της χώρας.
Το σχέδιο αυτό, προφανώς, διαλύει την κοινωνική συνοχή, κουρελιάζει το Σύνταγμα και απειλεί άμεσα την εθνική ανεξαρτησία της χώρας. Υπό αυτή την έννοια, οι δυνάμεις που το υπερασπίζονται συνιστούν μια ακραία απειλή για την ελληνική κοινωνία. Πρόκειται περί εξτρεμιστών στην εξουσία, οι οποίοι αξιώνουν την άμεση, βίαιη και ολοκληρωτική μεταβολή της κοινωνικής διάρθρωσης της χώρας –κάτι που αποτελεί τον ορισμό του ολοκληρωτισμού. Αν ψάχνουν, λοιπόν, οι κ.κ. Βορίδης και Δένδιας τα άκρα, ας τα αναζητήσουν πρωτίστως στην πολιτική της κυβέρνησης στην οποία μετέχουν.
Δυστυχώς, αυτός ο απώτερος στόχος της θεραπείας-σοκ που επιβάλλουν οι ξένοι δανειστές, με αιχμή τη «γερμανική Ευρώπη», πάνω στη χώρα, δεν έχει αναλυθεί επαρκώς ούτε από την αξιωματική αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ. Εντός του, ακόμα και τα πρόσωπα που προβάλλονται ως οι πιο σοβαροί αναλυτές, φτάνουν μόνον σε επίπεδο να διατυπώνουν ρητορικά σχήματα και ερωτήματα, που ενδεχομένως να είναι χρήσιμα για την καθημερινή διαπάλη που διεξάγουν με την κυβέρνηση, δεν βοηθούν όμως στο να διαλευκάνουν την πραγματικότητα των κινήτρων της πολιτικής της (και άρα χάνουν την μπάλα όταν φτάνουν στο διά ταύτα). Έτσι, ο Γιώργος Σταθάκης υποστηρίζει μέσα από τις στήλες της Αυγής:
Υπάρχουν τρεις τρόποι για να αντιμετωπιστεί η κρίση του δημόσιου χρέους. Αυτό δεν αποτελεί ιδιαίτερη προσέγγιση κάποιας οικονομικής σχολής, νεοκλασικής, κεϋνσιανής, μαρξιστικής ή άλλης, αλλά κοινό τόπο όλων των οικονομικών σχολών. Κοινώς, δεν έχει ανακαλυφθεί κάποιος τέταρτος τρόπος. Οι τρεις τρόποι είναι η μερική ή ολική πτώχευση, η διαγραφή δηλαδή χρέους, ο πληθωρισμός και η οικονομική μεγέθυνση της οικονομίας. […]
Τούτων λεχθέντων, στην Ελλάδα επιχειρείται εδώ και δυόμισι χρόνια μία πρωτόγνωρη θεώρηση της κρίσης χρέους, που ισχυρίζεται κάτι μοναδικό, κάτι που μπορεί να μην στηρίζεται σε καμία απολύτως οικονομική θεωρία. εντούτοις επαναλαμβάνεται διαρκώς και αδιαλείπτως σε όλους τους τόνους από την τρόικα και την ελληνική κυβέρνηση. Αυτοί ισχυρίζονται ότι, για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα του χρέους, πρέπει να εφαρμοστεί μία ακραία πολιτική λιτότητας, αποπληθωρισμού και δημοσιονομικής προσαρμογής, που παράγει αναπόφευκτα ύφεση και ακραία συρρίκνωση του ΑΕΠ9.
Η πολιτική αυτή είναι «πρωτόγνωρη», όσο δεν αντιλαμβάνεται κανείς το διά ταύτα: Ότι, στην κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα το χρέος, δεν είναι βιώσιμη. ότι όπως δηλώνουν οι περισσότεροι διεθνείς εμπειρογνώμονες, ενδεχομένως να χρειαστεί και άλλο κούρεμα. ότι η «σκληρή γραμμή», την οποία αντιπροσωπεύει η «γερμανική Ευρώπη», χρησιμοποιεί το αδιέξοδο του χρέους για να εκβιάσει και να επιβάλει τον βίαιο μετασχηματισμό της μικρομεσαίας Ελλάδας. και ότι, τέλος, μέσα από αυτόν, προσβλέπουν αφενός στο να λεηλατήσουν ορισμένους τομείς (ενέργεια, τους κλάδους του «πράσινου καπιταλισμού», ένα κομμάτι του συνεδριακού, του ιαματικού τουρισμού κ.ο.κ.10) και αφετέρου να δορυφοροποιήσουν την Ελλάδα, εν είδει τουριστικής νεο-αποικίας.
Χαρακτηριστικό δε ως προς αυτό, είναι ότι ακόμα και οι Αμερικάνοι, για λόγους γεωπολιτικής σύγκρουσης και ανταγωνισμού με τη Γερμανία, επικαλούνται τη μη βιωσιμότητα του χρέους, καθώς και αυτήν της πολιτικής ακραίας λιτότητας, ως υποτιθέμενη απάντηση στα προβλήματα της Ελλάδας. Το κάνουν για να καταδείξουν το αδιέξοδο της γερμανικής πολιτικής, καθώς σταδιακά επιθυμούν να τη «συνετίσουν» ώστε να εγκαταλείψει τον σοβινιστικό δρόμο της «γερμανικής Ευρώπης» και να υιοθετήσει μια κοινή ευρωατλαντική πολιτική απάντησης στην κρίση11.
Για τον ίδιο λόγο, εξ άλλου, ο Ράιχενμπαχ κάλεσε πριν από μερικές μέρες τους Έλληνες να κλείσουν τ’ αυτιά τους στους ισχυρισμούς του ΔΝΤ ότι το πρόγραμμα της ακραίας λιτότητας είναι αποτυχημένο, και να συνεχίσουν με άκρα προσήλωση να εφαρμόζουν το πρόγραμμα κοινωνικής και εθνικής αυτοκτονίας που έχει εκπονήσει αυτός και η ομάδα του12.
Ωστόσο, προς το παρόν, οι αυταπάτες που τρέφει ο ΣΥΡΙΖΑ περί «ευρωπαϊκού προβλήματος», η αδυναμία του να συλλάβει το βάθος και την ιδιαιτερότητα της ελληνικής κρίσης, δεν του επιτρέπει να δει την ουσία του μεγάλου μετασχηματισμού που κρύβεται πίσω από το γερμανικό blitzkrieg. Εξ ου και η, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, πάντως πραγματική, ταύτιση των προγραμματικών του θέσεων με τη γραμμή της «ήπιας προσαρμογής» που προτείνουν τα ατλαντικά κέντρα εξουσίας εντός του μπλοκ των ξένων δανειστών:
Τι, άραγε, θα μπορούσε να περιλαμβάνει η πολιτική συμφωνία; Μα, όλα τα προφανή που έθετε ο ΣΥΡΙΖΑ από την αρχή. Αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, πιο αργή δημοσιονομική προσαρμογή, αυτόνομη διαχείριση του ζητήματος των τραπεζών, αλλαγή της δημοσιονομικής πολιτικής προς δικαιότερη κατανομή των βαρών, και, φυσικά, μέτρα ανάσχεσης της ύφεσης. Η εμμονική προσκόλληση στο μνημόνιο φτάνει στα όριά της, δυστυχώς με τον πιο επώδυνο τρόπο για την ελληνική κοινωνία13.
Μια ταύτιση που ήδη έχει προκαλέσει αντιδράσεις στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ –βλέπε τις δηλώσεις της Σοφίας Σακοράφα14 για το θέμα, ή τις αντιδράσεις του Αριστερού Ρεύματος για τα πρόσφατα ταξίδια του Αλέξη Τσίπρα στις ΗΠΑ και τη Γερμανία, και ενδέχεται να προκαλέσει ακόμα περισσότερες, αν η στρατηγική της αξιωματικής αντιπολίτευσης συνεχιστεί προς αυτή την κατεύθυνση.
Ωστόσο, το ερώτημα παραμένει: Είναι βιώσιμο αυτό το σχέδιο κολοσσιαίας (κι αποτρόπαιας) κοινωνικής μηχανικής; Η αλήθεια είναι πως η έκβασή του εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Κυρίως, από τον βαθμό της συναίνεσης που θα επιδείξει ο ίδιος ο ελληνικός λαός κατά την εφαρμογή του –πράγμα που, με τη σειρά του, εξαρτάται από την εγκυρότητα των εναλλακτικών λύσεων που θα προτάξουν οι ανταγωνιστικές ως προς αυτό δυνάμεις.
Ύστερα, εμπλέκονται πολλαπλοί και αστάθμητοι παράγοντες. Στις συνθήκες της κρίσης και της απόλυτης θεσμικής κατάρρευσης που υφίστανται σήμερα στη χώρα, η κυβέρνηση μπορεί να στραβοπατήσει οπουδήποτε, σε κάποιο μικρότερο ή μεγαλύτερο σκάνδαλο –ακόμα και η παραμικρή δήλωση ή οποιοδήποτε περιστατικό μπορεί να κάνει να ξεχειλίσει το ποτήρι. Πάντως, σε οποιαδήποτε περίπτωση, η αλήθεια είναι ότι ο Αντώνης Σαμαράς βιάστηκε να συναινέσει σ’ ένα πακέτο απαράδεκτων μέτρων ώστε να εξασφαλίσει τη δόση και τώρα η εφαρμογή τους φτάνει στα όρια την κυβέρνηση και επιτείνει τη διάλυση των κομματικών εταίρων.
Πέρα όμως από το εσωτερικό πεδίο, υπάρχει και μια πλειάδα παραγόντων που δρουν σε ευρωπαϊκό ή σε παγκόσμιο επίπεδο. Είναι σημαντικό, δηλαδή, το πώς θα εξελιχθεί η κόντρα μεταξύ της Γερμανίας και των ΗΠΑ, το τι θα πράξει η Γαλλία, το τι θα συμβεί στις υπόλοιπες χώρες που βρίσκονται στο στόχαστρο της «γερμανικής Ευρώπης». Κι επίσης, υπάρχει πάντοτε η κρίση στη Συρία, που απειλεί να βάλει φωτιά σ’ όλη τη Μέση Ανατολή, πράγμα που με τη σειρά του θα έχει σαρωτικές συνέπειες πάνω στην παγκόσμια ισορροπία.
Για να επιστρέψουμε όμως στο κύριο ζήτημα, που είναι οι προοπτικές αντίστασης του ελληνικού λαού, αυτές, μεταξύ άλλων, θα κριθούν και από το βάθος που θα λάβει μια ευρεία, εκτεταμένη, δημόσια συζήτηση αποτίμησης του μοντέλου το οποίο σήμερα εξαντλείται. Σε ερωτήματα του τύπου «πώς φτάσαμε μέχρι εδώ», δηλαδή σε μια αναδρομή στις πηγές της ελληνικής κρίσης, κρύβονται αποκαλυπτικές απαντήσεις για τη σημερινή κατάσταση της κοινωνίας μας. Και επίσης, φωτίζονται καλύτερα τα χαρακτηριστικά των στρωμάτων που κλονίζονται, άρα και οι δυνατότητες, τα όρια της παρέμβασής τους κ.ο.κ.
Στο πλαίσιο αυτής της αναζήτησης, για να κάνουμε ένα βήμα μπροστά, πρέπει να πάμε προς τα πίσω: Στο πώς γεννήθηκε ο ελληνικός παρασιτισμός (και γιατί) στις αρχές του 1950, κι επίσης στο γιατί επιβίωσε και επεκτάθηκε κατά την περίφημη «αλλαγή», καθώς και το τέλος του μετεμφυλιακού και του μεταχουντικού κράτους. Τέλος, στο πώς μετασχηματίστηκε (και εν τέλει βρυκολάκιασε) κατά το πέρασμα στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, καταλήγοντας στη μεγάλη μαύρη τρύπα μέσα στην οποία έπεσε ολόκληρη η χώρα από το 2008 κι έπειτα.
Αυτού του είδους η ανάλυση, ταξική, ιστορική, με έμφαση στην ελληνική ιδιαιτερότητα, είναι που λείπει σήμερα από την εν πολλοίς γενικόλογη επιχειρηματολογία και κλισέ φρασεολογία των «αντιμνημονιακών» πόλων που αξιώνουν να εκφράσουν την οργή του ελληνικού λαού. Πάνω στην απουσία της, γεννιούνται και θεριεύουν ψευδαισθήσεις και αυταπάτες που εγκλωβίζουν τις πολιτικές ζυμώσεις και διεργασίες για τη γέννηση ενός ρωμαλέου αντιστασιακού πόλου…

1. Έρευνα ΙΜΕ-ΓΣΕΕΒΕ: Εισόδημα-Δαπάνες Νοικοκυριά. Ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.gsevee.gr/images/ereunes/noikokuria_dec_2012/eisodima_dec_2012_.pdf.
2. Πηγή: CIA World Factbook, ηλεκτρονική διεύθυνση: https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2004.html.
3. Fitch: Πλεόνασμα το 2012, ύφεση το 2013 στην Ελλάδα, Εφημερίδα Το Βήμα, 05/02/2013.

4. ΙΝΕ-ΓΣΕΕ, Ελληνική οικονομία και η απασχόληση: Ετήσια έκθεση 2012.
5. Το ευαγγέλιο της ελληνικής ανάπτυξης, Το Βήμα, 28/1/2013.
6. Η Ελλάδα 10 Χρόνια Μπροστά: Προσδιορίζοντας το νέο Εθνικό Μοντέλο Ανάπτυξης – Σύνοψη, McKinsey & Company, Athens Office, September 2011, σελ. 12-13.
7. D. Malliaropoulos – T. Anasta-satos, The improvement in the Competitive Position of the Greek Economy and Prospects for an Export‐led Growth Model, Economy and Markets, Vol. VIII, Issue 1 January 2013. σελ. 8.

8. Για τον όρο βλέπε, Ντ. Χάρβεϋ, Ο Νέος ιμπεριαλισμός, εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 2005. Σελ. 70-100.
9. Γιώργος Σταθάκης, Από κούρεμα σε κούρεμα, Αυγή, 02/12/2012.
10. Βλ. για παράδειγμα: Νάντια Βαλαβάνου, Συνεργάτες στους Δήμους ή νεο-αποικιοκράτες;, Ελευθεροτυπία, 03/2/2013 και Χανς Γ. Φούχτελ, «Οι μεταρρυθμίσεις ανοίγουν τον δρόμο για επενδύσεις», συνέντευξη στην Ημερησία του Σαββάτου, 10-11/11/2012.
11. Ά. Αθανασόπουλος, «ΗΠΑ και ΕΕ αλλάζουν τον παγκόσμιο χάρτη του εμπορίου», Το Βήμα, 9/12/2012.
12. «Τη στιγμή που η Ελλάδα έχει κατορθώσει να ξεπεράσει τη δυσκολότερη φάση του συγκεκριμένου προγράμματος, δεν βλέπω αυτήν τη στιγμή, ειδικά από πλευράς Task Force, πώς θα μπορούσε θα ξανανοίξει αυτή η συζήτηση». Χορστ Ράιχενμπαχ.
Πηγή: Ράιχενμπαχ: Όχι σε αλλαγή του προγράμματος της τρόικας, Έθνος, 6/2/2013.
13. Γ. Σταθάκης, Το Μνημόνιο φθάνει στα όριά του, Εφημερίδα Αυγή, 30/9/2012.
14. Κριτική Σακοράφα στα ταξίδια Τσίπρα, tvxs.gr, 11/02/2013.

 

Η λογιστική χρεωκοπία του Δήμου Αίγινας και εμείς

Είναι περισσότερο από σίγουρο ότι το τοπικό μας μνημόνιο, όπως ακριβώς μπορεί να ονομαστεί ο νόμος «Καλλικράτης» και η, μετά τον Απρίλιο του 2010, υπαγωγή της χώρας στην επιτήρηση της Τρόικας, είναι εδώ, στην Αίγινα. Δεν είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε ανθρώπους στην Περιφέρεια, ούτε να έχουμε οφ δι ρέκορντ πληροφόρηση για να το επιβεβαιώνουμε. Η λογιστική χρεωκοπία του Δήμου Αίγινας είναι εδώ. Η τετράλεπτη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου που ξεκίνησε και έληξε με την ακύρωσή της από το δήμαρχο λόγω της «μη σύννομης» σύνταξης του προϋπολογισμού δεν είναι, παρά ένα μικρό διαφημιστικό τρέιλερ του επόμενου επεισοδίου. Το κενό είναι εδώ. Και δεν είναι μόνο εδώ, για όσους δεν επιθυμούν να περιορίζονται σ’ αυτό το αποικιοποιημένο τριγωνικό νησί, στο κέντρο του Σαρωνικού κόλπου.

Είναι όμως αυτό που θα δώσει τη δυνατότητα μιας σοβαρής ανασύνταξης της τοπικής μας κοινωνίας στην κατεύθυνση μιας αξιοπρεπούς επιβίωσης και οργάνωσης της ζωής; Τι είναι αυτό που θα καταλάβει το κενό της διαχείρισης ενός Καλλικρατικού Δήμου και μάλιστα απειλούμενου για επιτήρηση από την Τρόικα ή από νέους γραφειοκρατικούς μηχανισμούς που θα ενεργοποιηθούν; Ποιες κεφαλές «άμεμπτες», ποιοι παράγοντες-«καθαρά χέρια» θα δώσουν το φως για τη συνέχιση αυτής της καταστροφικής λειτουργίας της τοπικής αυτοδιοίκησης; Ποιοι τενεκέδες που ηχούν με σωτηριολογικές ρητορείες θα καταλάβουν το κενό; Ποιοι από τους «υπαλλήλους των νερουλάδων» (όπως ολόσωστα κραύγαζε ο Στέλιος Κοττάκης και μοναδικός δημοτικός σύμβουλος) οι οποίοι δεν χρειάζεται να έχουν πιστοποίηση ή να κόβουν αποδείξεις παροχής υπηρεσιών για να είναι «υπάλληλοι», θα αναλάβουν να σώσουν το πλοίο; Είναι άραγε, το λογιστικό κενό, και πολιτικό-πολιτισμικό κενό;

Σ’ αυτό το ερώτημα, μόνο το σώμα των πολιτών της Αίγινας μπορεί να απαντήσει με την πράξη του και την καθημερινότητά του. Απέναντι σ’ αυτήν την αμήχανη αναμονή που συνολικά χαρακτηρίζει τις κοινωνίες που έχουν ενσωματώσει το δυτικό μοντέλο διοίκησης, οικονομίας και κοινωνικής οργάνωσης, κάποια επίκαιρα ερωτήματα-δείκτες μπορούν να τεθούν ενδεικτικά και επιμερισμένα, αξιολογώντας το περιεχόμενό τους:

-Συσσωματώνονται σε τοπικό επίπεδο οι πολίτες για το τοπικό και ευρύτερο πολιτικό πρόβλημα;

-Λειτουργεί μια οικονομία έξω από τα καθορισμένα πλαίσια που να επικουρεί στην καθημερινή επιβίωση;

-Επιβιώνουν-ζωντανεύουν «δομές» αλληλεγγύης και αλληλοβοήθειας του παρελθόντος;

-Υπάρχουν ενδείξεις επιστροφής στην πρωτογενή παραγωγή και στην πραγματική οικονομία;

-Απέναντι στην κίβδηλη φλυαρία της επιστροφής στην «ανάπτυξη» κυριαρχεί, προσδοκία ή αμφισβήτηση;

-Τι ρόλο μπορεί να παίζει η πραγματική παιδεία ως μια διαδικασία που προσδίδει μορφή στον άνθρωπο;

-Τι ρόλο έχει η παλιά γνώση για την υγεία, για την καθημερινή αισθητική, για την τεχνολογία, για τη μέριμνα του αύριο;

-Τι ρόλο παίζει η τηλεόραση κι αν αντίθετα, πλάθεται ένας νέος κοινωνικός ιστός που υπερβαίνει την καταναλωτική μανία ανθρώπων και αντικειμένων και μετατρέπεται σε δημιουργία;

Εν τάχει, εδώ στην Αίγινα:

-Μας ενδιαφέρει να ξαναδούμε όλον αυτόν τον πολιτισμό που χάσαμε προς χάρη της τουριστικής-οικιστικής ανάπτυξης, μέσα από την οπτική γωνιά της δημοκρατίας και της δημιουργίας;

-Μας ενδιαφέρει να συγκρατούμε το νερό της Αίγινας και των νεφών πάνω από την Αίγινα ή να το διώχνουμε προς τη θάλασσα;

-Μας ενδιαφέρει να στηρίζουμε και να εμπλουτίζουμε τις υποδομές του νησιού με στόχο την αυτονομία ή να γεμίζουμε τις τσέπες των νερουλάδων κι αργότερα των εργολάβων του υποθαλάσσιου αγωγού;

-Μας ενδιαφέρει να παράγουμε την τροφή μας, αξιοπρεπώς στο τόπο μας ή να είμαστε καταναλωτές των σκουπιδιών της παγκόσμιας αγοράς;

-Μας ενδιαφέρει να βρούμε τρόπους πραγματικής ανακύκλωσης και χρήσης των δήθεν άχρηστων σκουπιδιών ή θέλουμε ένα απορριμματοφόρο κάθε μέρα που να ταξιδεύει τα σκουπίδια μας σε χωματερές που είναι αλλού;

-Μας ενδιαφέρει να δικτυωθούμε με κοινότητες που γειτνιάζουν με εμάς ή επιθυμούμε να δεχτούμε πρωτόκολλα «συνεργασιών» και προγραμματικές συμβάσεις με Γερμανικές ή άλλες Περιφέρειες που θα αναλάβουν την εργολαβία της ζωής μας;

-Μας ενδιαφέρει αυτός ο τουρισμός των 200 μέτρων της παραλίας της πόλης της Αίγινας ή να υποδεχόμαστε αξιοπρεπώς τους επισκέπτες στις απίστευτες κι άγνωστες ομορφιές του νησιού και να δημιουργούμε πραγματικούς κοινωνικούς και οικονομικούς δεσμούς;

-Μας ενδιαφέρει η νεολαία του νησιού να παρατάει τη μόρφωση για να υποκλίνεται στους κοιλαράδες ιδιοκτήτες κότερων και στους αγχωμένους τουρίστες του «καπουτσίνο και φύγαμε» για 200-300 ευρώ ή επιθυμούμε να μορφώνονται, να σπουδάζουν και να κάνουν και διάφορες «άχρηστες» δουλειές, όπως του βοσκού, του καλλιεργητή, του τυροκόμου, του εργαζόμενου σε υποδομές του νησιού;

-Μας ενδιαφέρει το να εκλέξουμε ένα νέο διαχειριστή για να τον βρίζουμε στο φουαγιέ της παραλίας των 200 μέτρων ή να αποφασίζουμε πολιτικά σε συνελεύσεις γειτονιάς, χωριών και πολιτικών δομών που εκπροσωπούν την Αίγινα;

Αυτά κι άλλα πραγματικά ερωτήματα μπορούν να τεθούν απέναντι στο εκβιαστικό δίλλημα περί του, ποιος θα κυβερνήσει το πλοίο. Ενός πλοίου χωρίς κατεύθυνση, χωρίς χάρτη, χωρίς πυξίδα, χωρίς πηδάλιο, χωρίς πλήρωμα.

Σχεδία στ’ ανοιχτά της Αίγινας

Το αγροτικό αδιέξοδο στην Ελλάδα του μνημονίου

αναδημοσίευση από την ιστοσελίδα του Άρδην και της Ρήξης
ΚοινωνίαΡήξη φ. 91 — Μαρτίου 7, 2013 at 11:05 πμ

Το αγροτικό αδιέξοδο στην Ελλάδα του μνημονίου

by 

Συνέντευξη του Αθανασίου Σαρόπουλου*, προέδρου ΓΕΩ.ΤΕ.Ε. Κεντρικής Μακεδονίας, στην Καλιρρόη Βεζυριαννίδου στη Ρήξη φ. 91 που κυκλοφορεί

Η κοινή αγροτική πολιτική που εφαρμόστηκε τις τελευταίες δεκαετίες ήταν επωφελής για την Ελλάδα και αν όχι, γιατί; Ειδικότερα οι διάφορες επιδοτήσεις των αγροτικών προϊόντων ανέπτυξαν ή όχι τον αγροτικό τομέα και γιατί;
Η είσοδος της Ελλάδας στην Ε.Ο.Κ., το 1981, υπήρξε η αιτία κομβικών αλλαγών στην ελληνική γεωργία και κτηνοτροφία. Όπως αποδεικνύεται εκ του αποτελέσματος, τριάντα χρόνια μετά, η ευκαιρία της αξιοποίησης της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) και των πόρων της κατασπαταλήθηκε, κυριολεκτικά, σε εφήμερους και λαϊκίστικους στόχους και μετατράπηκε σε παγίδα για την ανταγωνιστικότητα και την παραγωγικότητα της ελληνικής γεωργίας. Για παράδειγμα, το κυνήγι των επιδοτήσεων είχε, ως αποτέλεσμα, η πλειοψηφία των Ελλήνων αγροτών να εγκαταλείψει τις καλλιέργειες του μαλακού σιταριού και του κριθαριού, προς όφελος του σκληρού σιταριού, που είχε μεν μικρότερη παραγωγικότητα στα χωράφια τους (κυρίως άγονα και ορεινά), αλλά επιδοτούνταν από την ΕΕ. Το αποτέλεσμα ήταν η συνολική παραγωγή σκληρού σιταριού, μαλακού σιταριού και κριθαριού στην Ελλάδα να μειωθεί από 3.524.170 τόνους το 1981, σε μόλις 2.204.300 τόνους το 2008. Η τεράστια μείωση της παραγωγής του ελληνικού μαλακού σιταριού (σημερινή αυτάρκεια της Ελλάδας σε μαλακό σιτάρι: 32%) και του κριθαριού (σημερινή αυτάρκεια της Ελλάδας σε κριθάρι: 51%) οδήγησε σε μεγάλο έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου στον κλάδο των δημητριακών που έφθασε το 2008 τα 365.469.481€, ενώ και το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου στον κλάδο των ζωοτροφών έφθασε την ίδια χρονιά στα 354.824.903€. Παρόμοια εγκατάλειψη παρουσιάστηκε και στην καλλιέργεια των οσπρίων, με αποτέλεσμα η παραγωγή των βρώσιμων (ξερών) φασολιών να μειωθεί από 31.500 τόνους το 1981, σε μόλις 8.000 τόνους το 2008 (σημερινή αυτάρκεια της Ελλάδας σε φασόλια: 35%). Επιπροσθέτως, τα άλυτα προβλήματα της ελληνικής κτηνοτροφίας (σημαντικό πρόβλημα αποτελεί και το υψηλό κόστος των ζωοτροφών), σε συνδυασμό με την αύξηση της κατανάλωσης κτηνοτροφικών προϊόντων από τη μέση ελληνική οικογένεια, οδήγησαν σε έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου για το 2008, ύψους 1.047.167.720€ (σημερινή αυτάρκεια της Ελλάδας συνολικά σε κρέας: 59%) και 533.119.673 € στον κλάδο του γάλακτος (σημερινή αυτάρκεια της Ελλάδας σε αγελαδινό γάλα: 61%). Ως αποτέλεσμα αυτής της λογικής, τα τελευταία τριάντα (30) χρόνια, το εμπορικό ισοζύγιο αγροτικών προϊόντων από πλεονασματικό μετατράπηκε σε έντονα ελλειμματικό (1981: +38.367.000€, 1991: –311.102.000€, 2001: –1.003.460.000€) με αποκορύφωμα το έτος 2008, όποτε το έλλειμμα του ισοζυγίου έφθασε τα 3.043.506.477 €!!! Στο έλλειμμα αυτό θα πρέπει να προστεθεί και το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου των βασικών εισροών του ελληνικού αγροτικού τομέα, το οποίο, μόνο για τον τομέα των φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων (χωρίς να υπολογίζονται τα γεωργικά μηχανήματα, κτηνιατρικά φάρμακα και άλλες εισροές) έφθασε το έτος 2008 στο ποσό των 395.780.000€.

Ποια είναι τα κύρια διαρθρωτικά προβλήματα της ελληνικής γεωργίας και πώς θα μπορούσαν αυτά να θεραπευθούν;
Με μέσο μέγεθος εκμετάλλευσης τα 48 στρέμ. (το χαμηλότερο στην ΕΕ) και μέσο μέγεθος αγροτεμαχίου τα 7 στρέμματα, ο μικρός και πολυτεμαχισμένος γεωργικός κλήρος στην Ελλάδα αυξάνει το κόστος παραγωγής. Οι αναδασμοί όμως που έγιναν στην Ελλάδα αυτή την περίοδο ήταν ελάχιστοι και περιστασιακοί. Παράλληλα, το συνεταιριστικό κίνημα εκφυλίστηκε και απέτυχε στη συνείδηση πολλών αγροτών, οι οποίοι δεν εκμεταλλεύθηκαν ούτε το ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο των ομάδων παραγωγών και έτσι βρέθηκαν απομονωμένοι, με μικρές εκμεταλλεύσεις και χωρίς διαπραγματευτική ισχύ απέναντι σε εμπόρους, που συρρίκνωσαν τις τιμές του παραγωγού και φούσκωσαν τις τιμές του καταναλωτή. Η μόνη αποτελεσματική απάντηση σε αυτά τα προβλήματα είναι η οικονομία κλίμακας, που επιτυγχάνεται με τον συνεργατισμό και τις ομαδικές δράσεις των αγροτών, τόσο ως προς τη μείωση του κόστους παραγωγής (π.χ. κοινή χρήση ή αγορά μηχανημάτων, εγκαταστάσεων και γεωργικών εφοδίων), όσο και με την κοινή πώληση ή εμπορία των πρωτογενών προϊόντων, ή ακόμη και με τη μεταποίηση αυτών (αυξημένη προστιθέμενη αξία). Είναι, συνεπώς, αδήριτη ανάγκη για την Ελλάδα η συστηματική ενίσχυση του συνεργατισμού και της ομαδικής δράσης των αγροτών.
Σημαντικό πρόβλημα για την ανταγωνιστικότητα του πρωτογενούς τομέα αποτελεί και το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο των απασχολουμένων στον τομέα, καθώς ποσοστό 14,3% δεν έχει απολυτήριο δημοτικού, 69,5% είναι οι απόφοιτοι δημοτικού, 15% είναι οι απόφοιτοι γυμνασίου ή λυκείου και μόλις το 1,2% είναι απόφοιτοι ΑΕΙ ή ΤΕΙ. Παρά τη δημιουργία, προ δεκαετίας, του υποστελεχωμένου ΟΓΕΕΚΑ «Δήμητρα», η εκπαίδευση των αγροτών περιορίστηκε μόνο στην υποχρεωτική, από την ευρωπαϊκή νομοθεσία, βασική εκπαίδευση των ενταγμένων στα ευρωπαϊκά προγράμματα «νέων γεωργών» και δεν υπήρξε καμία ουσιαστική επαγγελματική κατάρτιση για το σύνολο των αγροτών. Θα πρέπει λοιπόν να εισαχθεί το μάθημα της «πρωτογενούς παραγωγής» στην πρωτοβάθμια υποχρεωτική εκπαίδευση, για να διαμορφωθούν οι σωστές αντιλήψεις τόσο στους μελλοντικούς αγρότες, όσο και στους μελλοντικούς καταναλωτές αγροτικών προϊόντων. Επίσης, θα πρέπει, σε πρώτη φάση, να δημιουργηθούν γεωργικά σχολεία, ένα σε κάθε αιρετή περιφέρεια. Οι μαθητές θα μένουν ως οικότροφοι μαζί με τους αγρότες – εκπαιδευτές (όπως στον αγροτουρισμό), στους οποίους θα παρέχονται ειδικά κίνητρα για τη συμμετοχή τους. Κάθε γεωργικό σχολείο θα αποτελείται από γεωτεχνικούς – καθηγητές και αγρότες – εκπαιδευτές και θα συνδυάζει θεωρητική κατάρτιση και πρακτική άσκηση.
Ένα σημαντικό ακόμη διαρθρωτικό πρόβλημα του τομέα της πρωτογενούς παραγωγής είναι η μικρή συμμετοχή της ζωικής παραγωγής σε αυτόν. Η σχετική έλλειψη λειμώνων και βοσκοτόπων στην Ελλάδα, που ανεβάζει το κόστος παραγωγής σε σύγκριση με τις βορειότερες ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να αντιμετωπιστεί: (α) με τη θέσπιση και εφαρμογή κανόνων για την περιοδική βόσκηση, τη λίπανση και τη βελτίωση των βοσκοτόπων, (β) με την παροχή κάθε δυνατού μέτρου για την αύξηση των ιδιοπαραγώμενων ζωοτροφών, (γ) με τη διανομή στους κτηνοτρόφους γεωργικής γης για την ιδιοπαραγωγή των ζωοτροφών, (δ) με τη συστηματική ανακύκλωση των υπό και παραπροϊόντων των γεωργικών βιομηχανιών, με στόχο την παραγωγή ζωοτροφών χαμηλού κόστους και (ε) με την κατανομή του ποιοτικού παρακρατήματος στον τομέα των αροτραίων καλλιεργειών της ενιαίας ενίσχυσης (ΟΣΔΕ) και στην πιστοποιημένη καλλιέργεια ζωοτροφών. Είναι επιτακτικό, επίσης, να αποτραπούν οι παράνομες ελληνοποιήσεις που κλέβουν την προστιθέμενη αξία του ποιοτικού ελληνικού κρέατος.

Στη σημερινή αδιέξοδη κατάσταση του μνημονίου, η ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα προτείνεται από πολλούς οικονομολόγους ως μέσον ανάπτυξης της χώρας. Ποια μέτρα νομίζετε ότι θα πρέπει να ληφθούν από την κυβέρνηση προς αυτή την κατεύθυνση; Ποιες πρωτοβουλίες οφείλουν να πάρουν οι ίδιοι οι αγρότες;
Η πρωτογενής παραγωγή μπορεί, υπό προϋποθέσεις, να αποτελέσει μία από τις ατμομηχανές της ανάπτυξης, που θα βγάλει την πατρίδα μας από τη στενωπό της ύφεσης, έχοντας, μάλιστα, συγκριτικά πλεονεκτήματα σε σχέση με άλλους αναπτυξιακούς τομείς, όπως (α) τη χαμηλή ένταση του επενδυόμενου κεφαλαίου, (β) τη δυνατότητα απορρόφησης τμήματος του διογκούμενου κύματος των ανέργων και (γ) τη δυνατότητα ανάπτυξης του συνόλου της επικράτειας και ιδιαίτερα περιοχών που δεν ωφελούνται σημαντικά από τον τουρισμό και τη ναυτιλία. Ο πλούτος των φυσικών πόρων, η βιοποικιλότητα, η καταλληλότητα των εδαφοκλιματικών συνθηκών για την παραγωγή ευρέως φάσματος προϊόντων με έντονο εξαγωγικό χαρακτήρα, το ανθρώπινο δυναμικό και ο πολιτισμός που είναι ζυμωμένος με τον τόπο, αποτελούν το πολυτιμότερο, αλλά αναξιοποίητο κεφάλαιο της Ελλάδας. Η θεωρητική αυτή προσέγγιση, ευτυχώς, φαίνεται να επιβεβαιώνεται και στην πράξη από τα στατιστικά της τελευταίας τριετίας. Συγκεκριμένα, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου των αγροτικών προϊόντων στην Ελλάδα μειώθηκε από 3.044 εκατ. €, που ήταν το 2008, σε 2.398 εκατ. € το 2009 και σε 1.893 εκατ. € το 2010, ενώ σταθεροποιήθηκε στα 1.956 εκατ. € το 2011 (στοιχεία ΥΠΑΑΤ). Αυτή η μείωση του ελλείμματος οφείλεται τόσο στη μείωση της εγχώριας κατανάλωσης, όσο και στην αύξηση των ελληνικών εξαγωγών, ιδιαίτερα στον κλάδο των φρούτων και λαχανικών (κατά 25%) και της φέτας (κατά 30%). Η Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία του συνόλου των κλάδων φυτικής και ζωικής παραγωγής, δασοκομίας και υλοτομίας, αλιείας και υδατοκαλλιέργειας και της βιομηχανίας τροφίμων, ποτών και καπνού της Ελλάδας αυξήθηκε, κατά 12,7% το 2011 σε σχέση με το 2008, όταν κατά την ίδια χρονική περίοδο η συνολική Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία της χώρας μειώθηκε 10,7% (στοιχεία ΕΛ.ΣΤΑΤ). Το ΑΕΠ του πρωτογενούς τομέα αυξήθηκε κατά 2,5% το 2011, τη στιγμή που το προϊόν του δευτερογενούς τομέα μειώθηκε κατά 12% και του τριτογενούς τομέα κατά 5,9%. (Τρ.Ε.)
Αυτή η διαφαινόμενη αλλαγή πορείας της αγροτικής οικονομίας, όμως, μπορεί να ευδοκιμήσει μόνο αν αντιμετωπισθούν όλα τα διαρθρωτικά προβλήματα του αγροτικού χώρου και υπάρξει η κατάλληλη επιστημονική υποστήριξη της παραγωγικής διαδικασίας. Αποτελεί κοινή παραδοχή, ότι το συγκριτικό πλεονέκτημα της ελληνικής αγροτικής παραγωγής δεν μπορεί να είναι το πολύ χαμηλό κόστος παραγωγής, αλλά η εξαιρετική ποιότητα. Θα πρέπει λοιπόν να καταρτιστεί εθνικό σχέδιο για τον προσανατολισμό των αγροτών στην παραγωγή πιστοποιημένων (ολοκληρωμένης διαχείρισης, βιολογικής παραγωγής, ΠΟΠ / ΠΓΕ κ.α.), τυποποιημένων, και, εάν είναι δυνατόν, μεταποιημένων προϊόντων. Συνεπώς, κρίνεται απαραίτητη η ανάπτυξη ενός δικτύου γεωτεχνικών –γεωργικών συμβούλων, ανεξάρτητων από τους διανομείς γεωργικών φαρμάκων, υπό τον έλεγχο και την εποπτεία των αρμόδιων δημόσιων υπηρεσιών. Οι γεωτεχνικοί – γεωργικοί σύμβουλοι θα είναι υπεύθυνοι για την ορθή εφαρμογή της ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις και θα εκδίδουν ηλεκτρονική συνταγή χρήσης γεωργικών φαρμάκων, η οποία θα είναι υποχρεωτική για όλους τους επαγγελματίες αγρότες. Μεταξύ άλλων, οι σύμβουλοι θα συμβάλουν στη σημαντική μείωση του κόστους παραγωγής των αγροτικών προϊόντων, στην παραγωγή ποιοτικών προϊόντων χωρίς επικίνδυνα υπολείμματα φαρμάκων και στην προστασία του περιβάλλοντος.
Η σταδιακή εγκατάλειψη των γεωργικών εφαρμογών του υπουργείου Γεωργίας  από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 άφησε τον Έλληνα αγρότη στην τύχη του. Με αυτό τον τρόπο ο Έλληνας παραγωγός κατευθύνθηκε προς τις καλλιέργειες με τη μεγαλύτερη επιδότηση. Είναι απαραίτητη λοιπόν η επαναλειτουργία των γεωργικών εφαρμογών, με την εγκατάσταση δοκιμαστικών, πειραματικών και αποδεικτικών αγρών, ή πειραματικών εκτροφών σε όλη την επικράτεια.
Χρειάζεται, επίσης, η ανάπτυξη ενός αποτελεσματικού δικτύου εφαρμοσμένης αγροτικής έρευνας. Η χώρα μας πρέπει ιδιαίτερα να επενδύσει στην έρευνα της ελληνικής βιοποικιλότητας και στη δημιουργία ελληνικών ανταγωνιστικών φυλών εκτρεφόμενων ζώων και φυτικών ποικιλιών ή υβριδίων προσαρμοσμένων στα ελληνικά μικροκλίματα, για την παραγωγή ποιοτικών τοπικών προϊόντων, με στόχο την υποστήριξη της ανταγωνιστικότητας και καινοτομίας στην αγροτική οικονομία.
Τέλος, το πρόβλημα του ανοίγματος της ψαλίδας των τιμών παραγωγού-καταναλωτή θα βρει καλύτερη λύση μόνο με την άμεση επαφή παραγωγών-καταναλωτών, τόσο μέσω συνεργατικών δομών (παραγωγών ή/και καταναλωτών), όσο και με «αγορές αγροτών» (μόνο επαγγελματίες αγρότες), καθώς και με τα δημοπρατήρια (που θα τα λειτουργούν πρωτοβάθμιοι συνεταιρισμοί) ή και με απευθείας πώληση αγροτικών προϊόντων μέσω του διαδικτύου. Απαραίτητη κρίνεται, επίσης, η δημιουργία μιας επαρκώς στελεχωμένης υπηρεσίας που ως κύριο σκοπό θα έχει την «αγροτική διπλωματία» (γεωτεχνικοί-γεωργικοί ακόλουθοι), την παρακολούθηση τιμών και παγκόσμιας ζήτησης και τον συντονισμό με τον ΟΠΕ και το ΥπΕΞ, τις αγροτικές αγορές κάθε μορφής (λαχαναγορές, κρεαταγορές, ιχθυαγορές, αγροτικές αγορές, δημοπρατήρια, διαδικτυακή αγορά κ.α.), την προώθηση αγροδιατροφικών συμφώνων, την προώθηση της ελληνικής μεσογειακής διατροφής και άλλα.

Οι κινητοποιήσεις
Σχετικά με τις κινητοποιήσεις των αγροτών. Ποιες νομίζετε ότι είναι οι αιτίες;

Αυτή τη φορά οι αγρότες δεν διεκδικούν περισσότερα χρήματα από τον κρατικό ή τον κοινοτικό κορβανά, αλλά διεκδικούν το δικαίωμα στην εργασία και στην παραγωγή, που θα τους αφαιρέσει η εφαρμογή των λανθασμένων και υφεσιακών μέτρων της κυβέρνησης. Ζητούν να μην αυξηθεί η φορολογία στο πετρέλαιο που χρησιμοποιούν ώστε να μη γίνει απαγορευτικό το κόστος παραγωγής. Λόγω του πολυτεμαχισμένου γεωργικού κλήρου και του ανάγλυφου της χώρας, οι Έλληνες αγρότες καταναλώνουν διπλάσια ποσότητα πετρελαίου από το μέσο Ευρωπαίο αγρότη για κάθε κιλό προϊόντος. Στην πραγματικότητα, το αφορολόγητο αγροτικό πετρέλαιο θα οδηγήσει σε αύξηση της αγροτικής παραγωγής (εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα μένουν ήδη ακαλλιέργητα), σε πτώση των τιμών πώλησης, σε αύξηση των εξαγωγών, σε αύξηση της μεταποίησης στις βιομηχανίες τροφίμων και ποτών, σε αύξηση του εμπορίου, σε νέες θέσεις εργασίας και σε πολύ περισσότερα δημόσια έσοδα, που θα προέλθουν από τις παραπάνω δραστηριότητες, από αυτά που θα φέρει ο στραγγαλισμός της αγροτικής παραγωγής με αυξημένους φόρους. Αλλά και η σχεδιαζόμενη φορολόγηση των αγροτεμαχίων θα αυξήσει έτι περαιτέρω το ήδη υψηλό κόστος παραγωγής, που είναι και το συγκριτικό μας μειονέκτημα. Το έδαφος είναι συντελεστής παραγωγής για τους αγρότες και συνεπώς η φορολόγησή του εδάφους σημαίνει αύξηση του κόστους παραγωγής και μείωση της ανταγωνιστικότητας. Αυτά τα μέτρα παίρνονται σε μια Ελλάδα που έχει παραλόγως πολλαπλάσιο κόστος φυτοφαρμάκων, λιπασμάτων, ζωοτροφών και άλλων εισροών σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ενώ η σχέση της τιμής του παραγωγού προς την τιμή του καταναλωτή βρίσκεται στο 1 προς 5 (ένα προϊόν που πουλάει ο παραγωγός 20 λεπτά, φτάνει στον καταναλωτή στο 1 ευρώ) όταν στην ΕΕ η ίδια σχέση είναι 1 προς 2,5.

Ποιες είναι οι προτάσεις σας (ως νομοθετικό συμβουλευτικό όργανο) στην ηγεσία του υπ. Αγρ. Αν. στη σημερινή συγκυρία; Βρίσκετε ανταπόκριση σε αυτές;
Μόνο το Παράρτημα Κεντρικής Μακεδονίας του ΓΕΩΤ.Ε.Ε., έχει αποστείλει στον κ. Τσαυτάρη επτά αναλυτικές προτάσεις-υπομνήματα από τότε που ορκίστηκε υπουργός. Για όλες αυτές τις προτάσεις δεν πήραμε καμία απάντηση. Προσκαλέσαμε τον κ. υπουργό σε συνάντηση στη Θεσσαλονίκη για να του παρουσιάσουμε τις δεκαέξι (16) προτάσεις με το όνομα «ΥΠΑΙΘΡΟΣ 2020» που συντάξαμε από κοινού με την Πανελλήνια Ένωση Νέων Αγροτών και τον Γεωπονικό Σύλλογο Μακεδονίας-Θράκης και δεν ανταποκρίθηκε. Και μόνο το γεγονός ότι ο μεγαλύτερος γεωπονικός σύλλογος της Ελλάδας μαζί με το δεύτερο σε μέγεθος περιφερειακό παράρτημα του ΓΕΩΤΕΕ (με 7.500 επιστήμονες μέλη) και το δυναμικότερο και πιο ελπιδοφόρο κομμάτι των αγροτών (ΠΕΝΑ) συμφώνησαν για τις δράσεις που πρέπει να υλοποιηθούν στον αγροτικό χώρο, αποτέλεσε είδηση την οποία κάλυψε με πρωτοσέλιδα ο ημερήσιος Τύπος της Θεσσαλονίκης (5-9-2012). Παρά ταύτα, ο κ. Τσαυτάρης δεν βρήκε τον χρόνο ούτε να συναντηθεί μαζί μας. Ίσως, λοιπόν, το μεγαλύτερο πρόβλημα για την αγροτική ανάπτυξη να είναι η έλλειψη πολιτικής βούλησης για να γίνουν τα αυτονόητα ενάντια σε κάθε είδους συμφέροντα.