οι φοροαπαλλαγές των εφοπ-ληστών

αναδημοσίευση από το Ριζοσπάστη

…Από τη σχετική έκδοση του υπουργείου Οικονομικών που αναφέρεται στις φοροαπαλλαγές συνολικά, ο «Ρ» επιλέγει και δημοσιεύει λέξη προς λέξη τις απαλλαγές που αναφέρονται στο εφοπλιστικό κεφάλαιο:

Απαλλάσσονται από οποιοδήποτε φόρο εισοδήματος τα κέρδη που προκύπτουν από την εκμετάλλευση πλοίων. Να σημειώσουμε ότι σύμφωνα με τη νέα φορολογική κλίμακα οι μισθωτοί και συνταξιούχοι πληρώνουν φόρο εισοδήματος για κάθε εισόδημα που είναι πάνω από 357 ευρώ το μήνα.
Απαλλάσσεται από κάθε φορολογία η υπεραξία που μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε από την πώληση κάποιου πλοίου, είτε από την είσπραξη ασφαλιστικής αποζημίωσης είτε από άλλη αιτία. Σύμφωνα με το φορολογικό σύστημα όσοι αποφασίσουν να πουλήσουν κάποιο ακίνητο, πληρώνουν φόρο υπερτιμήματος.
Απαλλάσσεται από το φόρο εισοδήματος το ποσό των καθαρών κερδών ή μερισμάτων κάθε ημεδαπής ή αλλοδαπής εταιρείας που εκτός από την εκμετάλλευση πλοίων έχει και άλλες εκμεταλλεύσεις. Με τον τρόπο αυτό ενισχύεται η τάση δημιουργίας επιχειρήσεων – μαϊμού στον κλάδο, μόνο και μόνο για να κερδίζουν φοροαπαλλαγές για δραστηριότητες σε άλλους κλάδους.
Απαλλάσσονται από το φόρο πλοία α’ κατηγορίας, ναυπηγούμενα στην Ελλάδα.
Μείωση του φόρου κατά 50% σε πλοία και κρουαζιερόπλοια α’ κατηγορίας.
Απαλλάσσονται από το φόρο πλοία α’ κατηγορίας που υφίστανται επισκευές και οι δαπάνες για αυτές καλύπτονται με εισαγωγή συναλλάγματος.
Μείωση του φόρου κατά 60% σε επιβατηγά πλοία, μηχανοκίνητα και ιστιοφόρα, ανεξαρτήτου υλικού αυτών.
Μείωση του φόρου κατά 75% στα αλιευτικά πλοία.
Απαλλάσσονται από το φόρο φορτηγά πλοία εφόσον έχουν ηλικία μικρότερη των 30 ετών.
Απαλλάσσεται από κάθε φόρο, τέλος ή εισφορά ή κρατήσεις υπέρ του Δημοσίου ή κάποιου τρίτου το εισόδημα που αποκτάται από γραφεία ή υποκαταστήματα αλλοδαπών ναυτιλιακών επιχειρήσεων που εγκαθίστανται στην Ελλάδα.
Απαλλάσσεται από κάθε φόρο, τέλος, εισφορά ή κράτηση το εισόδημα που δημιουργείται από την εκμετάλλευση πλοίου στο εξωτερικό.
Απαλλάσσονται από κάθε τέλος, τα έγγραφα που συντάσσονται για την εφαρμογή του Ν. 27/1975.
Μειώνεται η εισφορά προς το Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο (ΝΑΤ) για τα πλοία που αποδεδειγμένα αργούν λόγω επισκευών, ελλείψεως εργασίας ή άλλης αιτίας. Η μείωση είναι ανάλογη με το χρόνο της αργίας.
Απαλλάσσονται από το φόρο κύκλου εργασιών τα τουριστικά επαγγελματικά πλοία ή πλοιάρια.
Απαλλάσσονται από τα τέλη κυκλοφορίας και από το εφάπαξ πρόσθετο ειδικό τέλος τα τουριστικά πλοία και πλοιάρια και οι βενζινάκατοι επαγγελματικής ή ιδιωτικής χρήσης.
Απαλλάσσονται από τα τέλη κυκλοφορίας και από το εφάπαξ πρόσθετο ειδικό τέλος τα υπό ξένη σημαία τουριστικά πλοία και πλοιάρια επαγγελματικής ή ιδιωτικής χρήσης.
Απαλλάσσονται από το φόρο κύκλου εργασιών και από τους δασμούς τα ναυταθλητικά σκάφη κάθε τύπου που ανήκουν σε αναγνωρισμένους ναυτικούς ομίλους ή ναυτικά σωματεία ή μέλη αυτών.
Απαλλάσσεται από κάθε φόρο, τέλος ή εισφορά το εισόδημα που αποκτάται από εταιρείες χαρτοφυλακίου που κατέχουν αποκλειστικά μετοχές εταιρειών πλοιοκτητριών που βρίσκονται υπό ελληνική σημαία.
Απαλλάσσονται από κάθε τέλος ή άλλη επιβάρυνση υπέρ του Δημοσίου ή τρίτο η διανομή κερδών και το καθαρό προϊόν της εκκαθαρίσεως αυτής, η ανάληψη κεφαλαίου και οι σχετικές εξοφλητικές αποδείξεις, οι εγγραφές στα βιβλία της εταιρείας και τα δικαιολογητικά καθώς και άλλα έγγραφα που αφορούν πράξη που ενεργεί η εταιρεία στο εξωτερικό κατέρχονται στην Ελλάδα, οι καταθέσεις και τα δάνεια των μετόχων, η κεφαλαιοποίηση των κερδών και η μη ανάληψη των κερδών από τους μετόχους.
Απαλλάσσονται από το ΦΠΑ οι παραδόσεις και εισαγωγές πλοίων ή άλλων πλωτών μέσων για εμπορική ή άλλη εκμετάλλευση.
Απαλλάσσονται από το ΦΠΑ οι προμηθευτές καυσίμων για τη ναυσιπλοΐα αλλά και της επαγγελματικής αλιείας.

Ολα τα παραπάνω είναι ένα μικρό δείγμα για το βαθιά αντιλαϊκό, τον απόλυτα ταξικό και καθόλα αντιδραστικό χαρακτήρα του φορολογικού συστήματος. Ενα φορολογικό σύστημα που λειτουργεί ως ένα πρόσθετο εργαλέιο αναδιανομής υπέρ του μεγάλου κεφαλαίου και των εφοπλιστών. Είναι όμως και μια απάντηση αποστομωτική για όλους εκείνους που θρηνούν για τα μεγάλα δεινά που αντιμετωπίζει το εφοπλιστικό κεφάλαιο, από τους αγώνες των ναυτεργατών.

Νόαμ Τσόμσκι: Κάποιοι στη Γερμανία θέλουν την Ελλάδα σε σκλαβιά

by admin

Συνέντευξη στον Χ.Ι. Πολυχρονίου και την Αναστασία Γιάμαλη από την εφημερίδα Αυγή:

Ο νεοφιλελευθερισμός

* Σύμφωνα με τη νεοφιλελεύθερη ιδεολογία, η κυβέρνηση συνιστά πρόβλημα, κοινωνικό κράτος δεν υπάρχει και οι ιδιώτες είναι υπεύθυνοι για τη μοίρα τους. Ωστόσο, οι μεγάλες επιχειρήσεις και οι πλούσιοι βασίζονται περισσότερο παρά ποτέ στην κρατική παρέμβαση, ώστε να συνεχίσουν να έχουν τον έλεγχο της οικονομίας και να απολαμβάνουν το μεγαλύτερο μερίδιο της οικονομικής πίτας. Είναι τελικά μύθος ο νεοφιλελευθερισμός; Πρόκειται απλά για ένα ιδεολογικό κατασκεύασμα;

O όρος «νεοφιλελεύθερος» είναι λιγάκι παραπλανητικός. Δεν είναι ούτε νέος, ούτε φιλελεύθερος. Όπως είπατε, οι μεγάλες επιχειρήσεις και οι πλούσιοι βασίζονται σε μεγάλο βαθμό σε αυτό που ο οικονομολόγος Ντιν Μπέικερ αποκαλεί «το συντηρητικό κράτος γκουβερνάντα», το οποίο και εκτρέφουν. Αυτό ισχύει -σε μεγάλο βαθμό- και για τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς. Μία πρόσφατη μελέτη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) αποδίδει τα κέρδη των μεγάλων τραπεζών σχεδόν ολοκληρωτικά στην άρρητη πολιτική διασφάλισης του κράτους («πολύ μεγάλες για να καταρρεύσουν») και δεν αναφέρομαι μόνο στις ευρέως γνωστές και πολυδιαφημισμένες διασώσεις, αλλά στην πρόσβαση που έχουν σε φθηνές πιστώσεις, ευνοϊκές αξιολογήσεις λόγω της κρατικής εγγύησης, και πολλά άλλα παραδείγματα. Το ίδιο ισχύει και για την παραγωγική οικονομία. Η επανάσταση των τεχνολογιών της πληροφορικής, που είναι σήμερα η κινητήρια δύναμή της, βασίστηκε πολύ έντονα σε επενδύσεις σε έρευνα και τεχνολογία, σε προμήθειες και άλλους τρόπους στήριξης από το κράτος. Αυτή η διαδικασία έχει τις ρίζες της στην πρώιμη αγγλική εκβιομηχάνιση.

Ωστόσο, ούτε ο «νεοφιλελευθερισμός» ούτε οι προγενέστερες εκδόσεις του, όπως ο «φιλελευθερισμός», είναι μύθοι. Στα σίγουρα δεν είναι μύθοι για τα θύματά τους. Ο οικονομικός ιστορικός Πολ Μπάιροχ είναι μόνο ένας από τους πολλούς που έχουν δείξει πως «ο υποχρεωτικός οικονομικός φιλελευθερισμός του Τρίτου Κόσμου τον 19ο αιώνα είναι ένα σημαντικό στοιχείο στο να εξηγήσουμε την καθυστέρηση στην εκβιομηχάνισή του». Στην πραγματικότητα η «αποβιομηχάνισή» του είναι μια ιστορία που συνεχίζεται μέχρι σήμερα με διάφορες μορφές.

Εν συντομία οι θεωρίες είναι σε μεγάλο βαθμό, «μύθος» για τους πλούσιους και τους ισχυρούς, οι οποίοι έχουν εφεύρει πολλούς τρόπους για να προστατεύονται από τις δυνάμεις της αγοράς, αλλά όχι για τους φτωχούς και τους αδύναμους, οι οποίοι πλήττονται από αυτές.

* Πως εξηγείται η υπεροχή του κανόνα που έχει ως επίκεντρο τις αγορές και το αρπακτικό κεφάλαιο σε μια περίοδο που βιώνουμε την πιο καταστροφική κρίση του καπιταλισμού από τη μεγάλη ύφεση της δεκαετίας του ’30;

Η βασική εξήγηση είναι και η συνήθης: Όλα πάνε ρολόι για τους πλούσιους και τους ισχυρούς. Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, δεκάδες εκατομμύρια είναι άνεργοι, εκατομμύρια ανώνυμοι έχουν εκπέσει από την αγορά εργασίας στην απελπισία και τα εισοδήματα. Ακόμη και οι συνθήκες διαβίωσης έχουν σε μεγάλο βαθμό τελματώσει ή και συρρικνωθεί. Αλλά οι μεγάλες τράπεζες, που είναι υπεύθυνες για την τελευταία κρίση, είναι μεγαλύτερες και πλουσιότερες από ποτέ, τα εταιρικά κέρδη σπάνε ρεκόρ, ο πλούτος πέρα από κάθε φαντασία συσσωρεύεται μεταξύ των ισχυρών, ο κόσμος της εργασίας έχει αποδυναμωθεί από τη συντριβή των συνδικάτων και την «αυξανόμενη εργασιακή ανασφάλεια», για να δανειστώ τον όρο που χρησιμοποίησε ο Άλαν Γκρίνσπαν (σ.σ.: ο επί 20ετία, 1987-2006, διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ) όταν εξηγούσε τη μεγάλη επιτυχία της οικονομίας, την οποία διαχειριζόταν, όταν ήταν ακόμα ο «Άγιος Άλαν», ίσως ο μεγαλύτερος οικονομολόγος από την εποχή του Άνταμ Σμιθ, πριν την κατάρρευση των δομών τις οποίες διηύθυνε μαζί με τις ιδεολογικές δομές τους. Οπότε, γιατί να παραπονεθούν;

Η ανάπτυξη του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου συνδέεται με την πτώση του ποσοστού κέρδους στη βιομηχανία και τις νέες ευκαιρίες που αναδύθηκαν, ώστε να κατανεμηθεί η παραγωγή σε περιοχές στις οποίες η εργασία γίνεται ευκολότερα αντικείμενο εκμετάλλευσης και οι περιορισμοί στο κεφάλαιο είναι ασθενέστεροι -ενώ τα κέρδη διανέμονται σε περιοχές με χαμηλότερα ποσοστά κέρδους (παγκοσμιοποίηση).

Η όλη διαδικασία έχει ως «συνενόχους» τις τεχνολογικές εξελίξεις, οι οποίες διευκολύνουν την ανάπτυξη ενός «ανεξέλεγκτου χρηματοπιστωτικού τομέα», ο οποίος «καταβροχθίζει τη σύγχρονη οικονομία (δηλαδή την παραγωγική οικονομία) από μέσα, όπως η νύμφη της σφήκας – αράχνης που τρώει από μέσα προς τα έξω τον ξενιστή, στον οποίο έχει αποτεθεί», για να δανειστώ την ατμοσφαιρική παρομοίωση του Μάρτιν Γουλφ των Financial Times, ίσως του πιο αξιοσέβαστου οικονομικού ανταποκριτή στον αγγλόφωνο κόσμο.

Εκτός από αυτό, όπως ήδη σημειώσαμε, ο κανόνας που έχει ως επίκεντρο τις αγορές επιβάλλει αυστηρή πειθαρχία στους πολλούς, αλλά οι λίγοι οι οποίοι «μετράνε» προστατεύουν τους εαυτούς τους αποτελεσματικά.

* Πώς ερμηνεύετε το επιχείρημα περί κυριαρχίας μιας υπερεθνικής ελίτ και το τέλος του έθνους – κράτους, ειδικά αφότου οι υποστηρικτές του υποστηρίζουν ότι αυτή η νέα τάξη πραγμάτων μας έχει ήδη επιβληθεί;

Υπάρχει μια αλήθεια σε αυτό το επιχείρημα, αλλά δεν θα πρέπει να την υπερβάλουμε. Οι πολυεθνικές εξακολουθούν να στηρίζονται στο κράτος, στο οποίο έχουν τη βάση τους, για προστασία, οικονομική και στρατιωτική και -σε μεγάλο βαθμό- για καινοτομία. Οι διεθνείς θεσμοί παραμένουν σε σημαντικό βαθμό υπό τον έλεγχο των πιο ισχυρών κρατών και, σε γενικές γραμμές, η «κρατο-κεντρική» διεθνής τάξη παραμένει αρκετά σταθερή.

Το κοινωνικό συμβόλαιο

* Η Ευρώπη κινείται ολοένα και εγγύτερα προς το τέλος του «κοινωνικού συμβολαίου». Σας εκπλήσσει αυτή η εξέλιξη;

Σε μια συνέντευξη, ο Μάριο Ντράγκι (σ.σ.: επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας από το 2011) πληροφόρησε τη Wall Street Journal ότι «το παραδοσιακό κοινωνικό συμβόλαιο της ηπείρου» -ίσως η πιο σημαντική συμβολή της στον σύγχρονο πολιτισμό – «είναι ξεπερασμένο» και πρέπει να ξηλωθεί. Και ο Ντράγκι είναι ένας από τους διεθνείς γραφειοκράτες που κάνουν πολλά για να προστατεύσουν τα απομεινάρια του κοινωνικού κράτους. Ο επιχειρηματικός κόσμος πάντα αντιπαθούσε το κοινωνικό συμβόλαιο. Θυμηθείτε την ευφορία στον επιχειρηματικό Τύπο όταν η πτώση του «κομμουνισμού» πρόσφερε μια νέα εργατική δύναμη -μορφωμένη, εκπαιδευμένη, υγιή και ξανθιά με γαλανά μάτια- που μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να υποσκάψει το «πολυτελές λάιφ στάιλ» των Δυτικών εργατών. Δεν πρόκειται για αποτέλεσμα ανυποχώρητων δυνάμεων, οικονομικών ή άλλων, αλλά για ένα σχέδιο πολιτικής βασισμένο στα συμφέροντα των σχεδιαστών του, που πιθανότερα είναι οι τραπεζίτες και οι διευθύνοντες σύμβουλοι παρά οι επιστάτες που καθαρίζουν τα γραφεία τους.

* Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα πολλά μέρη του εξελιγμένου καπιταλιστικού κόσμου είναι το χρέος που κουβαλούν, ιδιωτικό και δημόσιο. Στις χώρες της περιφέρειας της Ευρωζώνης, το χρέος έχει καταστροφικές κοινωνικές συνέπειες, καθώς «πάντα πληρώνει ο λαός», όπως έχετε κι εσείς επισημάνει στο παρελθόν. Θα θέλατε να εξηγήσετε στους ακτιβιστές τού σήμερα γιατί το χρέος είναι «ένα κοινωνικό και ιδεολογικό κατασκεύασμα;».

Οι λόγοι είναι πολλοί. Ένας από αυτούς παρουσιάστηκε πολύ ωραία με μία φράση από την εκτελεστική διευθύντρια των ΗΠΑ στο ΔΝΤ, Κάρεν Λισάκερς, η οποία περίγραψε τον οργανισμό ως «το όργανο επιβολής εκ μέρους της πιστωτικής κοινότητας». Στην καπιταλιστική κοινωνία, αν μου δανείσεις χρήματα και δεν μπορώ να στα ξεπληρώσω, τότε το πρόβλημα θα το ‘χεις εσύ, δεν μπορείς να ζητήσεις από τους γείτονές μου να πληρώσουν το χρέος.

Αλλά από τη στιγμή που οι πλούσιοι και οι ισχυροί μπορούν και προστατεύουν τους εαυτούς τους από την πειθαρχία της αγοράς, τα πράγματα λειτουργούν διαφορετικά όταν μια μεγάλη τράπεζα δανείζει σε «ριψοκίνδυνους» και δυνητικά επικίνδυνους δανειολήπτες, με υψηλό επιτόκιο και μεγάλο ποσοστό κέρδους εννοείται, κι αυτοί κάποια στιγμή δεν μπορούν να πληρώσουν. Τι γίνεται τότε; Τότε είναι που το «όργανο επιβολής εκ μέρους της πιστωτικής κοινότητας» σπεύδει προς διάσωσή τους, εξασφαλίζοντας πως το χρέος θα πληρωθεί, μεταφέροντας την ευθύνη στον γενικό πληθυσμό με προγράμματα διαρθρωτικής προσαρμογής, λιτότητα και όλα τα συναφή.

Όταν οι πλούσιοι δεν θέλουν να πληρώνουν τέτοια χρέη, τα βαφτίζουν «απεχθή» και, ως εκ τούτου, άκυρα: τα επιβάλλουν στους αδύναμους με αθέμιτα μέσα. Ένα τεράστιο κομμάτι του χρέους είναι «απεχθές» υπό την έννοια αυτή, αλλά λίγοι μπορούν να προσφύγουν σε ισχυρούς θεσμούς για να σωθούν από τις ακαμψίες του καπιταλισμού.

Υπάρχουν και άλλα μέσα. Η JP Morgan Chase καλείται να πληρώσει πρόστιμο 13 δισ. δολαρίων (εκ των οποίων τα μισά εκπίπτουν από φόρους) για απάτη που αφορά τίτλους διασφαλισμένους με ενυπόθηκα δάνεια -επί της ουσίας θα έπρεπε να κατηγορηθεί για εγκληματική συμπεριφορά- από την οποία τα συνήθη θύματα επωμίζονται τεράστια χρέη.

Ο γενικός ελεγκτής του προγράμματος διάσωσης της κυβέρνησης των ΗΠΑ, Νιλ Μπαρόφκσι, επεσήμανε πως επισήμως επρόκειτο για μια νομική διαπραγμάτευση: Οι ένοχες τράπεζες θα διασώζονταν και τα θύματά τους, οι άνθρωποι που θα έχαναν τα σπίτια τους, θα λάμβαναν περιορισμένη προστασία και υποστήριξη. Όπως εξηγεί ο ίδιος, μόνο το πρώτο μέρος της συμφωνίας τιμήθηκε και το σχέδιο κατέληξε να μην είναι τίποτε περισσότερο από μια «δωρεά στα εκτελεστικά στελέχη της Wall Street» -γεγονός που δεν εξέπληξε κανέναν που καταλαβαίνει τι είναι ο «πραγματικά υπαρκτός καπιταλισμός».

Και η λίστα συνεχίζεται…

Η Ελλάδα, η Γερμανία και ο ΣΥΡΙΖΑ

* Στη διάρκεια της κρίσης οι Έλληνες απεικονίζονται ανά την υφήλιο ως «τεμπέληδες και διεφθαρμένοι φοροφυγάδες που το μόνο που ξέρουν να κάνουν είναι να διαδηλώνουν». Αυτή είναι λίγο – πολύ η κυρίαρχη αφήγηση. Ποιοι μηχανισμοί χρησιμοποιούνται από το κατεστημένο για να πείθεται η κοινή γνώμη και πώς αντιμετωπίζονται;

Αυτές οι «απεικονίσεις» παρουσιάζονται από εκείνους που κατέχουν τον πλούτο και την εξουσία οικοδομώντας έτσι τον κυρίαρχο λόγο. Η παραποίηση και η εξαπάτηση αντιμετωπίζονται μόνο αν υπονομευτεί η εξουσία τους, δημιουργώντας όργανα λαϊκής εξουσίας. Όπως συμβαίνει σε κάθε περίπτωση καταπίεσης και κυριαρχίας.

* Τι συμβαίνει κατά τη γνώμη σας στην Ελλάδα με τις συνεχείς απαιτήσεις της τρόικας και με δεδομένο τον ρόλο της Γερμανίας και την προσκόλληση στη λιτότητα;

Φαίνεται πως ο απώτερος στόχος των γερμανικών απαιτήσεων έναντι της Αθήνας, στο πλαίσιο της διαχείρισης της κρίσης χρέους, είναι να δεσμεύσει ό,τι έχει αξία στην Ελλάδα. Κάποιοι άνθρωποι στη Γερμανία φαίνεται πως στόχο έχουν να θέσουν την Ελλάδα υπό καθεστώς ιδιότυπης σκλαβιάς.

* Είναι πιθανόν πως η επόμενη κυβέρνηση στην Ελλάδα θα είναι κυβέρνηση της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Ποια θα πρέπει να είναι η προσέγγισή της;

Αυτό είναι ένα δύσκολο και πρακτικό ερώτημα. Θα ήταν εύκολο να σκιαγραφήσω τι θα ήθελα να συμβεί, αλλά, με δεδομένη την κατάσταση, όποια πορεία και να ακολουθηθεί θα υπάρχει και κόστος και κίνδυνος. Ακόμη και να ήμουν σε θέση να τα αξιολογήσω όλα αυτά -που δεν είμαι- θα ήταν ανεύθυνο να προτείνω πολιτικές χωρίς σοβαρή ανάλυση και δίχως στοιχεία.

* Ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει ένα κοινό μέτωπο των χωρών του Νότου ενάντια στη λιτότητα. Και εσείς έχετε μιλήσει για ένα τέτοιο μέτωπο, προκειμένου να παρεμποδιστούν οι πολιτικές που επιβάλλει ο Βορράς.

Η Γερμανία και οι βόρειοι σύμμαχοί της υποχρεώνουν τις υπερχρεωμένες χώρες της Ευρωζώνης να ακολουθήσουν πολιτικές που είναι καταστροφικές. Ένα κοινό μέτωπο ανάμεσα στην Ελλάδα, την Πορτογαλία, την Ισπανία και την Ιταλία μπορεί να είναι η μόνη ρεαλιστική επιλογή γι’ αυτές τις χώρες. Η ευρωπαϊκή βοήθεια θα πρέπει να παρέχεται χωρίς τη λήψη μέτρων που καταστρέφουν τον κοινωνικό ιστό της Ελλάδας και των άλλων κρατών – μελών της Ευρωζώνης που πλήττονται από την κρίση.

Η λιτότητα οδηγεί σε αυτοκτονία, υπό την έννοια ότι περιορίζει την ανάπτυξη, αυξάνει την ανεργία και παράγει μιζέρια -αλλά μπορεί να είναι μια αποτυχημένη πολιτική από σχεδιασμό. Εκτός από την αποπληρωμή του χρέους με όποιο δυνατό μέσο, ο στόχος φαίνεται να είναι, επίσης, η υπονόμευση και το ξεχαρβάλωμα του κοινωνικού κράτους -και οι πολιτικές λιτότητας εξασφαλίζουν αυτόν τον στόχο. Η δημοκρατία έχει ήδη αποδυναμωθεί σημαντικά στην Ευρώπη και η ενίσχυση της Ακροδεξιάς είναι μια σοβαρή και εξαιρετικά ανησυχητική εξέλιξη.

Το μέλλον της Ευρώπης θα είναι ζοφερό αν δεν λυθούν τα προβλήματα στην Ευρωζώνη, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχουν καν αντιμετωπιστεί. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες συνεχίζουν την τακτική «kicking the can down the road» (να κλωτσάνε το κουτί πιο κάτω στον δρόμο). Ένα κοινό μέτωπο από τις χώρες που μαστίζονται από την κρίση μπορεί να είναι αυτό που χρειάζεται τελικά για να αφυπνιστεί η Ευρώπη.

Οι Σκουριές

* Δεν έχει αμφισβητηθεί ποτέ η εγγενής ανάγκη του καπιταλισμού να καταστρέφει. Στις πρόσφατες αναλύσεις σας έχετε εστιάσει στην περιβαλλοντική καταστροφή. Κατά ποια έννοια;

Νομίζω ότι απειλείται η αξιοπρεπής ανθρώπινη επιβίωση. Τα πρώτα θύματα είναι, όπως συνήθως, οι πιο αδύναμοι και πιο ευάλωτοι. Αυτό κατέστη σαφές ακόμη και στη σύνοδο για την κλιματική αλλαγή που ολοκληρώθηκε πρόσφατα στη Βαρσοβία, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Έχουμε κάθε λόγο να πιστεύουμε πως η κατάσταση θα συνεχιστεί με τους ίδιους ρυθμούς.

Ο ιστορικός του μέλλοντος -αν θα υπάρχει- θα παρατηρεί το τρέχον θέαμα εντυπωσιασμένος. Το αρχικό πρόταγμα του αγώνα να αποτραπεί η καταστροφή δίνουν οι λεγόμενες «πρωτόγονες κοινωνίες»: οι ιθαγενείς κάτοικοι του Καναδά, οι αυτόχθονες πληθυσμοί της Νότιας Αμερικής και ούτω καθ’ εξής σε όλον τον κόσμο. Αυτόν τον αγώνα για τη διάσωση και την προστασία του περιβάλλοντος τον βλέπουμε να διεξάγεται σήμερα και στην Ελλάδα, όπου οι κάτοικοι από τις Σκουριές Χαλκιδικής αντιστέκονται ηρωικά στις αρπακτικές διαθέσεις της Eldorado Gold και στην αστυνομική στήριξη που τους παρέχει το ελληνικό κράτος.

Στον γκρεμό με τόσο ενθουσιασμό μάς οδηγούν οι πλουσιότερες και πιο ισχυρές κοινωνίες, όπως οι ΗΠΑ και ο Καναδάς. Κάνουν ακριβώς το αντίθετο από αυτό που θα προέβλεπε η λογική -εκτός από τον παρανοϊκό ορθολογισμό του «πραγματικά υπαρκτού σοσιαλισμού».

Η ηγεμονία των ΗΠΑ

* Οι ΗΠΑ παραμένουν μια παγκόσμια αυτοκρατορία που, σύμφωνα με εσάς, λειτουργούν με βάση «την αρχή της μαφίας», με τον νονό να μην ανέχεται την «επιτυχημένη ανυπακοή», ώστε να διατηρεί την αξιοπιστία του. Παρακμάζει η παγκόσμια αυτοκρατορία και, αν ναι, συνιστά μεγαλύτερη απειλή για την παγκόσμια ειρήνη και ασφάλεια;

Η παγκόσμια ηγεμονία των ΗΠΑ άγγιξε μια άνευ ιστορικού προηγουμένου κορύφωση το 1945. Από τότε μειώνεται σταθερά, αν και παραμένει πολύ ισχυρή. Επιπλέον, παρά το γεγονός ότι η εξουσία διαιρείται ολοένα και περισσότερο, δεν φαίνεται να υπάρχει ανταγωνιστής. Οι ΗΠΑ επικαλούνται μεν συνεχώς την παραδοσιακή αρχή της μαφίας, αλλά η ικανότητά τους να την εφαρμόσουν είναι κάπως περιορισμένη. Η απειλή για την ειρήνη και την ασφάλεια είναι πολύ πραγματική. Για να πάρουμε ένα μόνο παράδειγμα, και η εκστρατεία των μη επανδρωμένων αεροσκαφών επί προεδρίας Ομπάμα είναι μακράν η πιο μεγάλη και πιο καταστροφική τρομοκρατική επιχείρηση που βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε εξέλιξη.

Οι ΗΠΑ και ο Ισραηλινός πελάτης τους παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο -απειλώντας να επιτεθούν στο Ιράν, παραβιάζοντας τις βασικές αρχές της Χάρτας των Ηνωμένων Εθνών- και χαίρουν πλήρους ατιμωρησίας. Η πιο πρόσφατη αναθεώρηση της πυρηνικής στάσης των ΗΠΑ (US Nuclear Posture Review 2010) είναι γραμμένη σε πιο επιθετικό τόνο απ’ ό,τι οι προηγούμενες, πρόκειται για μια προειδοποίηση που δεν πρέπει να αγνοηθεί. Η συγκέντρωση της εξουσίας ενέχει γενικά κινδύνους, πράγμα που ισχύει και γι’ αυτόν τον τομέα.

Το Παλαιστινιακό

* Σχετικά με την ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση, έχετε πει ότι η αντιπαράθεση περί ενός ή δύο κρατών είναι άσχετη. Παρακαλώ αναλύστε μας τι εννοείτε.

Η συγκεκριμένη αντιπαράθεση είναι άσχετη, διότι απλούστατα η δημιουργία ενός κράτους δεν αποτελεί καν επιλογή. Είναι χειρότερο από άσχετη: Αποτελεί περισπασμό από την πραγματικότητα. Οι πραγματικές επιλογές είναι δύο: Πρώτον, η δημιουργία δύο κρατών ή, δεύτερον, η συνέχιση όσων το Ισραήλ κάνει ήδη, με τη στήριξη των ΗΠΑ: Δηλαδή η διατήρηση της Γάζας υπό καθεστώς ασφυκτικής πολιορκίας, διαχωρισμένης από τη Δυτική Όχθη, και η συστηματική οικειοποίηση όσων πολύτιμων πόρων μπορούν να εντοπιστούν εκεί και η περαιτέρω ενσωμάτωση της περιοχής στο Ισραήλ και η κατάληψη περιοχών, στις οποίες δεν κατοικούν αρκετοί Παλαιστίνιοι -και αυτοί που παραμένουν, αθόρυβα εκδιώκονται. Το περίγραμμα είναι αρκετά σαφές από την άποψη των προγραμμάτων ανάπτυξης και απέλασης.

Με δεδομένη τη συγκεκριμένη επιλογή, δεν υπάρχουν λόγοι για το Ισραήλ και τις ΗΠΑ να συμφωνήσουν στην πρόταση για ένα κράτος, που δεν έχει έτσι κι αλλιώς διεθνή υποστήριξη οπουδήποτε αλλού. Εκτός αν αναγνωριστεί η πραγματικότητα της εξελισσόμενης κατάστασης, η συζήτηση για ένα κράτος (πολιτικά δικαιώματα / αγώνα κατά του ιδιότυπου «απαρτχάιντ», δημογραφικό πρόβλημα κ.λπ.) είναι ένας αντιπερισπασμός, ο οποίος έμμεσα προσφέρει υποστήριξη στη δεύτερη επιλογή. Αυτή είναι η ουσιαστική λογική της κατάστασης, είτε αρέσει είτε όχι.

“Ελευθεριακός σοσιαλισμός”

* Τα πολιτικά σας «πιστεύω» συνοψίζονται σωστά υπό τον όρο «ελευθεριακός σοσιαλισμός»;

Ναι, ο όρος που χρησιμοποιώ είναι «ελευθεριακός σοσιαλισμός», μια μετάφραση του γαλλικού «socialism libertaire». Πρόκειται για όρο που εκφράζει τον βασικό κορμό των παραδοσιακών αναρχικών κινημάτων. Οι απαρχές του σύγχρονου αναρχισμού (ελευθεριακού σοσιαλισμού) μπορούν να ανιχνευτούν, νομίζω, στα ιδανικά του διαφωτισμού και του κλασικού φιλελευθερισμού, τα οποία -και εδώ συμφωνώ με τον αναρχικό ιστορικό και ακτιβιστή Ρούντολφ Ρόκερ- «τσακίστηκαν πάνω στις πραγματικότητες της καπιταλιστικής οικονομίας». Παρέμειναν όμως ζωντανά στα μεγάλα λαϊκά κινήματα των αιώνων που πέρασαν από τότε, παίρνοντας διάφορες μορφές και με μεγάλες επιτυχίες στο ενεργητικό τους.

Αν υπάρχει κάποια κοινή κεντρική ιδέα, αυτή είναι, ίσως, πως η εξουσία και η κυριαρχία δεν καθαγιάζουν από μόνες τον εαυτό τους, κουβαλούν ένα βαρύ φορτίο απόδειξης και, αν αυτό το αίτημα δεν μπορεί να ικανοποιηθεί, θα έπρεπε να καταργούνται προς όφελος ανθρωπίνων σχέσεων που θα είναι πιο ελεύθερες και πιο δίκαιες. Αυτό ισχύει σε όλα τα επίπεδα, από την οικογένεια μέχρι τη διεθνή κοινότητα -στην πραγματικότητα εκτείνεται και ακόμη παραπέρα: ένας συνεπής αναρχικός θα έπρεπε να ενδιαφέρεται βαθύτατα και για τη μοίρα των επόμενων γενεών, για την οποία κατά κανόνα αδιαφορούν τα συστήματα της αγοράς.

Ο λενινισμός

* Οι πεποιθήσεις σας, λοιπόν, βρίσκονται σε έντονη αντίθεση με τη λενινιστική εκδοχή του σοσιαλισμού. Ώς ποιον βαθμό θα λέγατε πως η λενινιστική και η σταλινική θεώρηση του κόσμου, που αντιμετωπιζόταν χρόνια ως ένα «απελευθερωτικό» ιδεολογικό και πολιτικό πλαίσιο, διαποτίστηκε από τις ίδιες κομφορμιστικές τάσεις και την κυνική οπτική ως προς τις προοπτικές της αυτονομίας του ανθρώπινου παράγοντα, όπως ο καπιταλιστικός αντίπαλός της;

Όταν άρχισα να σκέφτομαι σοβαρά αυτά τα ζητήματα, στην πρώιμη εφηβεία μου, με τράβηξε άμεσα η κριτική για τον λενινισμό, που ασκήθηκε μέσα στην αριστερο-μαρξιστική πτέρυγα (Άντον Πάνεκουκ, Ρόζα Λούξεμπουργκ και άλλοι). Καθώς επίσης και η κριτική που ασκήθηκε από ανεξάρτητους σοσιαλιστές, όπως ο Άρθουρ Ρόζενμπεργκ, ο Τζον Ντιούι, ο Μπέρτραντ Ράσελ και άλλοι.

Ο λενινισμός υπέστη εσωτερική κριτική για τις συγκεντρωτικές και αυταρχικές τάσεις του, επικρίθηκε έντονα από τον Τρότσκι, πριν συμμετάσχει ο ίδιος στην όλη επιχείρηση κυριαρχίας. Ήταν από τους χειρότερους φόβους του Μπακούνιν η «κόκκινη γραφειοκρατία» που θα εκμεταλλευόταν τη λαϊκή επανάσταση για να εγκαθιδρύσει ένα από τα πιο βάρβαρα και σκληρά καθεστώτα στην Ιστορία.

Υπήρξε όμως και ένας «ελευθεριακός Λένιν» -για μια σύντομη περίοδο το 1917, πριν να αναλάβει την εξουσία τον Οκτώβρη. Είναι εύλογο να εκλάβει κανείς αυτή την κίνηση προς την ελευθεριακή Αριστερά ως μια οπορτουνιστική τακτική. Αφού ανέλαβαν την εξουσία, ο Λένιν και ο Τρότσκι προχώρησαν πολύ γρήγορα στη διάλυση των σοσιαλιστικών και λαϊκών θεσμών που είχαν αναπτυχθεί κατά τη διάρκεια της λαϊκής επανάστασης -διέλυσαν τα συμβούλια εργαζομένων, τα σοβιέτ, τη συντακτική συνέλευση- και μετέτρεψαν τον πληθυσμό σε έναν «στρατό εργασίας» που θα ακολουθούσε τις διαταγές του αρχηγού.

«Γιατί;» θα μπορούσε να αναρωτηθεί κανείς. Η δική μου άποψη ήταν τότε, και παραμένει ίδια ακόμη και τώρα, πως ο Λένιν υπήρξε ένας ορθόδοξος μαρξιστής, που θεωρούσε μια σοσιαλιστική επανάσταση αδύνατη σε μια βαθύτατα εξαθλιωμένη αγροτική κοινωνία και είδε τον εαυτό του να αναλαμβάνει «δράση ανασυγκρότησης» μέχρι η επανάσταση να γίνει στη Γερμανία, όπως προέβλεπε η δική του ερμηνεία του δόγματος. Όταν αυτή συνετρίβη, προχώρησε προς μια ιδιαίτερα αυταρχική μορφή κρατικού καπιταλισμού, έχοντας σκοπό να οδηγήσει την κοινωνία στην εκβιομηχάνιση και τον εκσυγχρονισμό με τη βία, μια πολιτική που μετατράπηκε σε τερατούργημα από τον Στάλιν.

Η επανάσταση των μπολσεβίκων (εννοώ την αμέσως επομένη φάση) θα έπρεπε, νομίζω, να θεωρείται ένα από τα χειρότερα χτυπήματα που δέχτηκε ο ελευθεριακός σοσιαλισμός κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα. Το λενινιστικό – σταλινικό σύστημα περιγράφηκε ως «σοσιαλιστικό» και από τα δύο μείζονα προπαγανδιστικά συστήματα του κόσμου: το τεράστιο σύστημα της Δύσης και το ισχυρό, αν και έλασσον, σύστημα της Ανατολής. Το καθένα είχε σοβαρούς λόγους να υιοθετήσει αυτή την τάση.

Για τη Δύση ήταν απαραίτητο να καταστήσει αναξιόπιστο -δυσφημώντας τον- τον σοσιαλισμό, συσχετίζοντάς τον με τα βάναυσα και βαθύτατα αντισοσιαλιστικά μέτρα του καθεστώτος. Επίσης, το να καταστεί ταυτόσημος ο σοσιαλισμός με αυτή την παρωδία θα βοηθούσε να απαλείψει από τις συνειδήσεις τις κεντρικές ιδέες του σοσιαλισμού, όπως τον έλεγχο της παραγωγής από τους παραγωγούς, μια ιδέα που απεχθάνονταν τόσο ο Λένιν όσο και το δυτικό κεφάλαιο.

Για την Ανατολή ο σκοπός ήταν να κερδίσουν όσο μεγαλύτερη υποστήριξη μπορούσαν από την ηθική απήχηση του αυθεντικού σοσιαλισμού, ενώ προχωρούσαν σταθερά στην καταστροφή του.

Οι διανοούμενοι

* Έχετε πει πως οι ελίτ των διανοουμένων σας εκνευρίζουν. Θέλετε να μας το εξηγήσετε;

Οι ελίτ των διανοουμένων χαίρουν εξ ορισμού πολλών προνομίων. Τα προνόμια προσφέρουν επιλογές αλλά και ευθύνες. Οι πιο προνομιούχοι έχουν καλύτερη πρόσβαση σε πληροφορίες και μπορούν να δρουν με τρόπους που θα επηρεάσουν τις πολιτικές αποφάσεις. Ο ρόλος τους αξιολογείται άμεσα.

Θεωρώ πως οι άνθρωποι πρέπει να στέκονται στο ύψος των ηθικών ευθυνών τους, πρόκειται για μια θέση που δεν χρειάζεται καν να υπερασπιστώ. Οι ευθύνες εκείνων που ζουν σε μια πιο ελεύθερη και πιο ανοιχτή κοινωνία είναι προφανώς μεγαλύτερες από εκείνων που μπορεί να πληρώσουν κάποιο κόστος για την ειλικρίνεια και την ακεραιότητα. Αν οι κομισάριοι στη σοβιετική Ρωσία είχαν αποδεχθεί να υποτάσσονται στην κρατική εξουσία, θα μπορούσαν τουλάχιστον να επικαλεστούν τον φόβο ως ελαφρυντικό. Οι ομόλογοί τους σε πιο ελεύθερες και ανοικτές κοινωνίες (οι σημερινοί «διανοούμενοι» στον ανεπτυγμένο καπιταλισμό) μπορούν να επικαλούνται μόνο δειλία.

* Αυτό το διάστημα προβάλλεται στις κινηματογραφικές αίθουσες των ΗΠΑ η ταινία ανιμέισον του βραβευμένου με Όσκαρ Γάλλου σκηνοθέτη και σεναριογράφου Μισέλ Γκοντρί «Is the Man Who Is Tall Happy?». («Είναι ο ψηλός άνθρωπος ευτυχισμένος;»), στην οποία πρωταγωνιστείτε. Έχει αποσπάσει διθυραμβικές κριτικές από όλες τις μεγάλες εφημερίδες των ΗΠΑ. Την είδατε;

Την είδα. Ο Γκοντρί είναι μεγάλος καλλιτέχνης. Η ταινία είναι αριστοτεχνικά και έξυπνα φτιαγμένη και κατορθώνει να συλλάβει μερικές σημαντικές ιδέες (που συχνά δεν είναι κατανοητές, ακόμη και στον κλάδο μας) με έναν πολύ απλό και σαφή τρόπο και με προσωπικές πινελιές που μου φάνηκαν πολύ ευαίσθητες και εύστοχες.

για την Κύπρο και τον διαμεσολαβητή Ντάουνερ

αναδημοσίευση από το

CyprusIndyMedia.org / Κύπρος ~ Kıbrıs ~ Cyprus

http://cyprus.indymedia.org/node/4896

Μετά από τις συνομιλίες Καβάφη – Ντάουνερ

By Πέτρος Ευδόκας, submitted on Wed, 11/13/2013 – 20:03

Αποκαλύπτουμε το επίμαχο κείμενο του Προξενείου που μόλις αποχαρακτηρίστηκε από τα “Απόρρητα” αμέσως επανατοποθετήθηκε ξανά στα “Απόρρητα” και ακολούθως διέρρευσε στη διάρκεια ακαδημαϊκών ερευνών που έγιναν στα Αρχεία του διπλωματικού σώματος [1], [2].

* * *

“Απόσπασμα επιγραφής που ανευρέθει σε θραύσμα κίονος

στα ερείπια της Νέας Λήδρας το έτος 2438 *

Ώ μη μεμψιμοιρείς Αλέξανδρε την Αυστραλία που χάνεις·

ήδη την πρόδωσες πικρά όταν συνετάχθης

με τα στρατεύματα των Δυτικών που ανηλεώς κατέσφαξαν

τους Μεσοποταμίους

με βόμβες ουρανίου και δορυφόρους.

Είδες τον εαυτό σου ως δεύτερο Αλέξανδρο να παρελαύνη εκεί με

τ’ άρματα τα νικηφόρα.

Το μαύρο του ολέθρου που χρωμάτιζε

την υπερωκεάνια σου αποστολή στην Κύπρο

το γνωρίζαμε πριν καν πατήσεις το πόδι σου στο νησί.

Ενώ όλοι σε γνωρίζαμε εσύ κρύφτηκες – όσο μπορούσες –

άτεχνα πίσω από λέξεις και τη γλώσσα της διπλωματίας.

Και όταν φανερώθηκε αίφνης το φαντασμαγορικό σου εγώ

με πράξεις και ελιγμούς που αρμόζουν σε σαπρόφυτα

εσύ συνέχισες να οραματίζεσαι μια νέα Αλεξάνδρεια

που θα ανεγερθεί, τάχα, για να τιμήσουν οι απόγονοι τα επιτεύγματα σου.

Εμείς όμως δεσμευτήκαμε, Αλέξανδρε, με τη μνήμη της Αλεξανδρέττας

τη γνώση της μεθόδευσης με την οποία ξεριζώθηκε από εκεί το είναι μας,

ο Λόγος, η γεωγραφική μας συνοχή, οι απογευματινοί έρωτες

στις παραλίες της Μεσογείου

και η συνέχεια της ελληνικής ιστορίας.

Αυτά προβλέπονται (και πολλοί προβλέπουν) και για μας εδώ,

αν αφήσουμε να περάσεις με τις ορδές που οδηγείς εναντίον μας.

Πλησίασε σταθερά προς το παράθυρο,

Αλέξανδρε,

και εκπαραθυρώσου:

διπλωματικά, βέβαια, όπως αρμόζει στους ιπποκόμους του διεθνούς

παρακράτους.

Αποχαιρέτα την νέα Αλεξάνδρεια που φαντάζεσαι·

για τα σκουλήκια που τρων τα πτώματα

ουδέποτε ανεγέρθη μνημείο – πόσο δε μάλλον μια ολόκληρη πόλη

που θά ‘χει και λάθος όνομα.

Πες πως ήταν όνειρο, πως απατήθηκεν ο ευάλωτος σου ψυχισμός

και σύρθηκες ως εδώ

από φαντάσματα που γεννοβόλησε η Ελλάδα:

πως άλλωστε να βρέθηκε στο νότιο άκρο της Γής

ένας Αλέξανδρος με φαντασιώσεις Πλανητοκράτορα – ή έστω πρωκτογλύφτη

και διακόνου της Πλανηταρχίας – χωρίς φαντάσματα;

Η Ελλάδα σου έδωσε το όνομα που κουβαλάς,

και κρίμα, γιατί γνωρίζεις πως δεν το αξίζεις.

Η φαντασίωση της νέας Αλεξάνδρειας

που σε παραφουσκώνει μ’ ενθουσιασμό για να μας υποτάξεις

και να δοξαστείς, ακόμα κι εκείνη

από την πάλη σου με μεταφυσικά πλοκάμια

φύτρα της Ελλάδας τρέφεται·

χωρίς αυτήν δεν θά ‘βγαινες στο δρόμο.

Άς τα να πάν, Αλέξανδρε,

πήγαινε σπίτι.

Δώσε ευκαιρία στους ιθαγενείς εδώ

να αναστενάξουν και να πουν

«νυν απολύεις Δέσποτα»,

και αποχαιρέτα την, την Κύπρο που παρ’ ολίγον να καταβυθίσεις

στο αίμα και να την κόψης σε Δύο Ζώνες ωσάν να ήτο Γόρδιος.

Φύγε· οι οχετοί και οι πλατείες στη νέα σου Αλεξάνδρεια

ενός αρρωστημένου εναλλακτικού μέλλοντος

είναι γεμάτοι πτώματα.

* Αρχαιολογικές ανασκαφές στα ερείπια της Νέας Λήδρας στην Κύπρο έφεραν στο φώς αυτή την επιγραφή και μαζί της την αποτρόπαια θύμηση όλης εκείνης της τραγικής ιστορίας της ρατσιστικής Διζωνικής Ομοσπονδίας που επεβλήθη στους Κύπριους στα χρόνια της Μέσης Εποχής. Οι κίονες στην αρχαία Αγορά συνηθίζετο εκείνη την εποχή να διακοσμούνται με κείμενα, ποίηση, επιγραφές χυτές ή σκαλισμένες στην πέτρα, ενώ δίπλα προεβάλλοντο ψηφιακές εικόνες και ηλεκτρονικές παραστάσεις σε γιγαντο-οθόνες για την προώθηση πολιτιστικών και άλλων έργων ώστε να ενθαρρύνεται ο λαός να ψωνίζει. Εικάζεται ότι η συγκεκριμένη επιγραφή ενεκρίθη και υλοποιήθηκε από το Συμβούλιο Έργων ίσως επειδή τα μέλη της Επιτροπής δεν αντελήφθηκαν το νόημα της, ή παρασύρθηκαν από την φαντασιώδη αοριστολογία του κειμένου.”

Σημειώσεις:

[1].

Αποχαρακτηρισμός Εγγράφων:

Το παρόν ανευρέθη στα αρχεία του Προξενείου εντός φακέλου με τίτλο “Πρακτικά από την συνάντηση Αλ. Ντάουνερ και Κ. Καβάφη, 19ης Μαΐου, 10.45πμ.“. Εντός του φακέλου δεν ανευρέθη άλλο υλικό. Εκ των πραγμάτων και των σημειώσεων της Γραμματείας επί του φακέλου διαπιστώνεται ότι ο Καβάφης απέστειλε στον Ντάουνερ αντίγραφο αυτού του εγγράφου ως “Πρακτικά” της συνάντησης των. Για άγνωστους λόγους η διοίκηση του Προξενείου το κατέθεσε στα “Απόρρητα” για πενήντα έτη.

[2].

Οι ιστορικοί του μέλλοντος αμφισβήτησαν τη γνησιότητα αυτού του ασύμμετρα έμμετρου κειμένου γιατί ανάμεσα τους επικρατούσε η άποψη ότι την εποχή που ο Καβάφης ήταν μέλος του διπλωματικού σώματος ο Αλέξανδρος Ντάουνερ δεν είχε ακόμα αποσταλεί να “ξεκαθαρίσει” την υπόθεση της Κύπρου που τότε βρισκόταν υπό την κατοχή στρατιωτικών δυνάμεων Τουρκίας και Αγγλίας: κάποιοι ακαδημαϊκοί λεν ότι μπορεί να υπήρχαν μέχρι και εκατόν χρόνια απόσταση μεταξύ των δύο ανδρών. Άλλοι πάλιν υποστηρίζουν ότι ο Καβάφης δεν ήταν καν διπλωμάτης και ότι είναι άλλος ο ποιητής που ενώ ήταν μέλος του διπλωματικού σώματος διατηρούσε και ιδιαίτερη σχέση με την Κύπρο: ο Γιώργος Σεφέρης. Ο Σεφέρης είναι αδιαμφισβήτητα ο ποιητής που γέννησε και τον περίφημο εκείνο στοίχο:

“Τα καντόνια δεν σ’ αφήνουνε να κοιμηθείς στις Πλάτρες”.

Πέτρος Ευδόκας, petros@cyprus-org.net
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

View 1 comment

Comments

Ο Αλέξανδρος, η Πέτρα του Τίτο, ο Ιγνάτιος, ο Λάζαρος, ο Πρόδρομος κ.α. (κι ο Βακαλόπουλος!)

By editorial-collective, submitted on Fri, 11/15/2013 – 10:49

Λάβαμε το κάτωθι γράμμα από τον Άντη Ροδίτη, τον συγγραφέα των έργων “Δέκα Χιλιάδες Μέλισσες” και “Κουράγιο Πηνελόπη” τα οποία συστήνουμε πολύ θερμά – η μελέτη των είναι απαραίτητη πράξη αυτογνωσίας για κάθε Έλληνα της Κύπρου.

Ομάδα Σύνταξης

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

14 Nov 2013

Πολλά συγχαρίκια Πέτρο Ευδόκα δια το Μετά από τις συνομιλίες Καβάφη – Ντάουνερ ποίημα!

Θα το στείλω και σε φίλους μου εν Αθήναις. Πλην, όμως, ήρθαν στο νου δύο άλλα τινά χωρίς να θέλω να πω ότι λείπουν έστω κι αν λείπουν από το ποίημα.

Το πρώτον είναι η Πέτρα του Τίτο, που θα έπρεπε κι εκείνη μια μέρα του 2348 να ανασυρθεί από τα ερείπια (σου σύστησα ένα μυθιστόρημα για το δημοκρατικό έργο του Τίτο και δεν με άκουσες – εξ ου και η παράλειψη), και το άλλο είναι σελίδα τις από μυθιστόρημα αγνώστου συγγραφέως των αρχών του 21ου αιώνα, που για τον τίτλο του γνωρίζουμε μόνο ότι περιείχε και τη λέξη «Πηνελό(π)η».

Νά την σελίδα από την Πηνελό(π)η:

Ο Τέυλορ Μπέλτσερ (Αμερικανός πρέσβης στη Λευκωσία) απάντησε στις 7 Απριλίου 1964:

«Την εποχή που καταρτιζόταν το Σύνταγμα τής Κυπριακής Δημοκρατίας το 1959, έστειλα στο Υπουργείο μιαν έκθεση, όπου έλεγα ότι αυτό που σχεδιαζόταν ως λύση ενός απλούστατου ‘προβλήματος’ ήταν τόσο πολύπλοκο, που θα μπορούσε μεν να λειτουργήσει, αλλά θα χρειαζόταν πολλή μεγαλοψυχία εκ μέρους των Ελλήνων και καλή θέληση εκ μέρους όλων. Μια ακόμα πρόχειρη λύση, τώρα, το μόνο που μπορεί να φέρει στο μέλλον είναι περισσότερα και μεγαλύτερα προβλήματα. Η ασφάλεια τής περιοχής απαιτεί δραστικά μέτρα και μεγάλη προσπάθεια εκ μέρους τού ΝΑΤΟ, αλλά επίσης και αναγνώριση τής βασικής αρχής τής δημοκρατίας, της αρχής τής κυβερνώσας πλειοψηφίας.

»Η δική μας επιθυμία για μια-δια-παντός-λύση προσομοιάζει με εκείνη τού Αλεξάνδρου μπροστά στον Γόρδιο δεσμό, αλλά χωρίς το αποτέλεσμα τού «διαμελισμού» τού κόμβου, όπως έγινε στον μύθο. Θα απαιτηθούν πολύ μεγάλες προσπάθειες για να πείσουμε τους Τούρκους, αφού αυτό που προτείνουμε είναι αναγνώριση τής επικυριαρχίας, της εμμονής και επιμονής των Ελληνοκυπρίων σε λύση σύμφωνη με τις γενικώς αποδεκτές αρχές τής αυτοδιάθεσης, που εδράζεται στην αρχή τής κυβερνώσας πλειοψηφίας… (κ.λπ.) [1].

Πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει εξάπαντος να ανακαλύψεις (για να είναι complete το ποίημά σου) και τους ελάχιστους φοβερούς στίχους που οι αρχαίες παραδόσεις λένε ότι ανήκουν στο ποίημα. Τους:

«Κάναμε κι εμείς, Αλέξανδρε, σοβαρά, μα πολύ σοβαρά λάθη

αλλά μ’ αυτά θα χολοσκάμε τώρα;

Οι ξένοι για μας τους Έλληνες ήταν πάντα οι πρώτοι φταίχτες

Κι ας μας έδωσαν σπουδαίες ευκαιρίες και το 22 και το 64

λαμπρόν να μας κάψει, Αλέξανδρε, λαμπρόν να μας κάψει

και σε μιτά μας»!

Κι επί τη ευκαιρία θα ήθελα να σε πληροφορήσω ότι έχω τώρα τρεις από πρώτο χέρι μαρτυρίες ότι τού αρχηγού της ΕΟΚΑ (του ήρωα όχι του προδότη), το χόμπυ ή το κύριο ενδιαφέρον στη ζωή ήταν τα οικόπεδα, άτινα επιθεωρούσε από ελικοπτέρου καμιά φορά και δις της ημέρας! Θα σου τις κοινοποιήσω και τις τρεις μαζί μια άλλη φορά.

Και μια παράκληση: Μπορείς να υπενθυμίσεις τον κ. Χρύση Παντελίδη, Διευθυντή του Κέντρου Ερευνών Τάσσος Παπαδόπουλος, ότι θα περιμένω (όσο πάρει, είπε κάποτε ο Ζουράρις) τον λόγο Τάσσου της 12.1.2005 όπου, φημολογείται (δηλαδή έγκυρες δημοσιογραφικές πληροφορίες λένε) ότι ανακήρυξε τη Ζυρίχη σπουδαιοτέρα λύση από εκείνη της πτωχούλας Ένωσης;

Θα σου ήμουν υπόχρεος αν μπορούσες να προωθήσεις το όλο αυτό το μέιλ στους ήρωες Γεώργιο Λιλλήκα και Νικόλαο Παπαδόπουλο ή στο χαμό του κόσμου να το βάλεις ως σχόλιο κάτω από το Μετά από τις συνομιλίες Καβάφη – Ντάουνερ ποίημα, επειδή εγώ δυσκολεύομαι με την τεχνική πλευρά της ιστοσελίδας σου. Είναι δημοκρατικό αυτό, ξέρεις. Μη μου κάνεις όπως τον Ιγνατίου, ο οποίος μόλις δει το όνομά μου στα σχόλια κάτω από τα «άρθρα» του, τράβα τη πάλα που του χάρισαν από το μουσείο Μακαρίου και… κόβει. Στομωμένη ή όχι η πάλα, κόβει. Μακάριος ήταν αυτός, δεν ήταν παίξε-γέλασε! Κι ούτε λέξη στον Λάζαρο. Τελευταίως δεν μου μιλά καθόλου και δεν πάει να τον στενοχωρήσω κι άλλο. Καλά περνά με τον Πρόδρομο, που τον αντέχει μια χαρά. Όχι τον Προδρόμου, τον Ποταμό, που τον πήδηξε με τριάππιδκια και πήγε αμέσως στο 67 όταν ο Πρόδρομος τόλμησε να του συναφέρει το 64!

Άντε, και η εκτός πραγματικότητας πραγματική Ελλάς να φωτίζει τον δρόμο σου,

Άντης Ροδίτης

Σημείωση

[1].

Το απόφθευγμα με τα λόγια του Αμερικανού Πρέσβη πιο πάνω αναφέρεται στο βιβλίο “Κουράγιο Πηνελόπη” – το μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου αποτελεί μια εξαιρετική συλλογή από αυθεντικότατα επίσημα έγγραφα των χωρών ΗΠΑ, Αγγλίας, Τουρκίας, Ελλάδας και Κύπρου τα οποία είτε μόνο τώρα δημοσιεύονται για πρώτη φορά, είτε συγκαταλέγονται σε εκείνα που διατηρούνται επίτηδες στις σκιές από τους εν Κύπρω εξουσιαστές, δηλαδή τα μέλη της τοπικής άρχουσας τάξης και τους λειτουργούς του ρατσιστικού ανθελληνικού διαχρονικού καθεστώτος που μας διαφεντεύει από το 1960.

Τοσυγκεκριμένοαπόφθεγμαείναιαπόεξήςπηγή: Lyndon B. Johnson Library, National Security Files, Country File Cyprus, Vol. 6, 1078 Secret, Foreign Relations of the U.S (FRUS), σελ. 56-58 (ΑρχείοΑ.Ρ.) σελ. (434–436).

Δημοσιεύεται αυτούσιο την σελίδα 106 του βιβλίου. Στο ευρετήριο με τίτλο ΠΗΓΕΣ του έχει ανατεθεί ο αριθμός πηγής 49.

Ομάδα Σύνταξης

Ενδο~Μήδεια / Cyprus IndyMedia

διδάγματα από την ιστορία μας

Άρδην τ. 93, Οικονομία — Νοεμβρίου 21, 2013 at 5:05 μμ

Η παρακαταθήκη του Γιάννη Ροντήρη

by admin

Του Ανδρέα Κυράνη από το Άρδην τ. 93

Μέχρι τις αρχές του ’80, το όνομα Ροντήρης, για τους τεχνικούς του Πειραιά, συνιστούσε θρύλο, κι ας είχε κλείσει είκοσι πέντε χρόνια πριν. Για τους τότε μηχανουργούς, η προϋπηρεσία «στου Ροντήρη» ήταν τίτλος τιμής, δείκτης υψηλής τεχνογνωσίας.
Δεκάδες μεταπολεμικά μηχανουργεία οφείλουν σε αυτό την ύπαρξη, την ιστορία, τη γνώση και το κύρος τους.
Από εκεί γεννήθηκαν η ΔΡΑΚΟΣ-ΠΟΛΕΜΗΣ, στον χώρο των αντλιών, η ΓΑΒΑΛΑΣ, στον χώρο των μηχανημάτων λατομείων, η ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΡΗΓΟΣ, στα μηχανήματα σχισίματος μαρμάρων, η ΜΕΛΚΑ ΕΠΕ, στα βαρούλκα πλοίων, η ΚΟΚΚΟΤΑΣ-ΛΙΩΡΗΣ, στην υψηλής ποιότητας μαστορική χύτευση χειρός, κ.ά.
Πόσοι γνωρίζουν πως εκείνο το μηχανουργείο δεν υπήρξε παρά ένα βήμα, στο προπολεμικό όραμα του Γιάννη Ροντήρη, για την προκατασκευή μεταλλικών πλοίων, που διέκοψε ο πόλεμος και κατασπάραξε μετά η οικονομικο-πολιτική διαπλοκή; Τα ναυπηγεία Σκαραμαγκά του Νιάρχου και τα ναυπηγεία Ελευσίνας του Ανδρεάδη δεν θα υπήρχαν χωρίς το καταρτισμένο τεχνικό και επιστημονικό δυναμικό της ΡΟΣΤΡΟ και τις πρωτοβουλίες του Ροντήρη.
Αυτός ο ευγενής ευπατρίδης έφυγε άγνωστος το 1976, αφού δαπάνησε ικμάδα, σχεδιαστικό-μηχανουργικό ταλέντο και περιουσία, στο όραμα μιας παραγωγικά αυτοδύναμης πατρίδας. Η συνεισφορά του ουδέποτε αναγνωρίστηκε. Το μεσοπολεμικό κτήριο της ΡΟΣΤΡΟ, λίγο αργότερα, αντικαθίσταται από ένα μίζερο κτήριο μιας αλυσίδας σούπερ μάρκετ. Κατεδάφιση, συνάμα πραγματική και συμβολική.
Ο τόπος μας, γεννήτορας και μήτρα της τεχνογνωσίας που στήριξε τη δυτική βιομηχανική επανάσταση, επειδή δήθεν δεν παράγει τίποτε, μετατρέπεται δια της βίας σε αποκλειστικό πάροχο υπηρεσιών. Κάθε ίχνος μνήμης και γνώσης της τεχνογνωσίας μας αφανίζεται από προσώπου γης, προκειμένου, αμνήμονες και αγράμματοι, να μεταλλαχτούμε ταχύτερα σε ευτελή ανθρωποειδή. Ποιες βάσιμες ενδείξεις δυνατότητας ανατροπής της σημερινής παρασιτικής συνθήκης θεμελιώνει άραγε αυτό το ιστορικό υπόδειγμα;

1. Το οικονομικο-πολιτικό γεγονός

Η ενδογενής παραγωγική υπόσταση μιας χώρας είναι «δείκτης» εθνικής ανεξαρτησίας. Μετά από μια εθνική καταστροφή και ήττα, αποτέλεσμα ενός εμφύλιου πολέμου, οι «νικητές» καταστρέφουν την παραγωγική της βάση, υπέρ του μεταπρατισμού.
Την ίδια στιγμή που η αριστερή διανόηση του «Ανταίου», που τεκμηρίωνε την δυνατότητα για παραγωγική-βιομηχανική ανασύνταξη, εκτελείται ξημερώματα Κυριακής, με την εκτέλεση του Μπάτση δίπλα στον Μπελογιάννη, η όποια ελληνική βιομηχανία και παραγωγή, αν και άντεξε μια δεκαετία πολεμικών συγκρούσεων, εκτελείται μεθοδικά, από τις τότε πολιτικές ηγεσίες του τόπου, χάρη στην προσωπική ιδιοτέλεια και τα ξένα συμφέροντα.
Τη Σιδηροβιομηχανία Ρόστρο την έκλεισε μια σαφής άνωθεν πολιτική επιλογή, που έκρινε πως παραγωγή δεν αναπτύσσεται σε μια δήθεν αγροτική χώρα. Οφείλει, λοιπόν, να στραφεί στις εισαγωγές, τον μεταπρατισμό και τις υπηρεσίες, προκειμένου να ενσωματωθεί στο παγκοσμιοποιημένο οικονομικό περιβάλλον. Κάθε σχέση με σημερινά πραγματικά περιστατικά είναι, προφανώς, εντελώς συμπτωματική.
Ο ίδιος ο «διανοούμενος» Ροντήρης, σε αποσπάσματα επιστολής του, στα τέλη του ’50, γράφει «περί Της Ελληνικής Σιδηροβιομηχανίας και των ληπτέων μέτρων διά την σωτηρίαν της»:
«Η Σιδηροβιομηχανία πρέπει να είναι το ‘‘όπλον μάχης’’ διά την επίτευξιν της ευημερίας ιδία των πτωχών λαών […] χρειάζεται τόσον μικρόν ποσοστόν […] πρώτων υλών […] διά κατασκευάσματα των οποίων η αξία δεν είναι άλλο τι, παρά η αξιοποίησις της ανθρώπινης προσπάθειας.
Θα ήτο […] πραγματική απώλεια […] να σβύση ό,τι έχει δημιουργηθή ύστερα από μύριους κόπους […] ωρισμένων ανθρώπων, οίτινες ωραματίσθησαν την δημιουργίαν μιας τόσον ζωτικής βιομηχανίας και οίτινες […] αξίζουν, σήμερον, καλλίτερης τύχης από το να ίδουν την εξαφάνισην του τοσαύτης εθνικής σημασίας έργου των.
Η ελληνική Σιδηροβιομηχανία […] ουδέποτε έτυχεν έστω και της παραμικρής προστασίας […] διά να δυνηθή να ανταπεξέλθη εις τον οξύτατον ξένον ανταγωνισμόν.
Μεταξύ… άλλων πληγμάτων, ήτο και το γεγονός ότι πολλοί νέοι εν Ελλάδι […] επεδόθησαν εις την επιστήμην του μηχανικού-μηχανολόγου, αλλά, βλέποντες […] τον σκληρόν αγώνα τον οποίο ηγωνίζετο η Ελληνική σιδηροβιομηχανία, αντί να τραπώσιν εις την δημιουργικήν εργασίαν της εν Ελλάδι κατασκευής μηχανημάτων, μετεβλήθησαν εις αντιπροσώπους ξένων οίκων, πολύ ολίγον τιμητική ενασχόλησις δι’ έναν επιστήμονα, που απέφερεν άκοπα κέρδη, παραιτούμενοι της φιλοδοξίας να γίνουν οι ίδιοι, εις τον τόπο τους, κατασκευασταί.
Το συμφέρον τους ήτο […] η δυσφήμισις των ελληνικών κατασκευών και η διά παντός μέσου προστασία των έξωθι εισαγομένων.
Παρατηρείται ακόμη και μια συστηματική τάσις διώξεως της ελληνικής σιδηροβιομηχανίας εκ μέρους […] αυτού τούτου του κράτους. […] Έχει φθάσει μέχρι του σημείου […] να γίνωνται δημοπρασίαι […] και να αναφέρηται ρητώς εις τας προκηρύξεις ότι η προμήθεια τούτων πρέπει να γίνει εκ του εξωτερικού. Αυτός ήτο ο ολέθριος ρόλος μερικών Ελλήνων τεχνικών… οίτινες απομακρυνθέντες τελείως εκ της πραγματικής δημιουργικής εργασίας του μηχανουργείου παρέμειναν μόνον διεκπεραιωταί εγγράφων εις τα διάφορα δημόσια γραφεία και ούτω […] φοβούνται και περιφρονούν τα ελληνικά κατασκευάσματα.
Μόνη ελπίς απομένει να συνέλθωμεν διά να ίδωμεν ότι είναι ολέθριον διά τον τόπον μας να μην κατασκευάζωμεν τα μηχανήματά μας οι ίδιοι, ότι είναι αντίθετον προς την λογικήν να παραγγέλωμεν εις την Ιταλίαν μηχανήματα και πλοία τα οποία ηδύναντο κάλλιστα να κατασκευασθώσιν εν Ελλάδι, ότι είναι παραφροσύνη να σκέπτεται τις ότι είναι συμφερώτερον να φέρωμεν κάτι από το εξωτερικόν […] καθ’ όν χρόνον οι Έλληνες τεχνίται ευρίσκονται άνευ εργασίας και πεινούν, τα δε παιδιά των δε θα μπορέσουν να μάθουν την τέχνην του πατέρα των.
Τα ελληνικά μηχανήματα, τα οποία ήδη και σήμερον συναγωνίζονται τόσον από απόψεως τιμής όσον και ποιότητος τα του εξωτερικού […] θα συμβάλουν ούτω εις την προαγωγήν του μηχανικού πολιτισμού της χώρας μας».
Φυσικά, κανείς δεν ήθελε να τον ακούσει. Οι «ηττημένοι» τώρα του εμφύλιου, αποκλεισμένοι λόγω κοινωνικών φρονημάτων, αξιοποιούν τα ταλέντα τους, ενισχύουν την αυτοδυναμία τους από τον κρατικό μηχανισμό και συνεισφέρουν δραματικά στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, στο περίφημο «παραγωγικό θαύμα» της δεκαετίας του εξήντα.
Ό,τι έκαναν, δηλαδή, για αιώνες οι πρόγονοί τους, μέσα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, στα απομακρυσμένα βουνά και νησιά του τόπου, όπου ανθούσαν ο κοινοτισμός και η βιοτεχνία.

2. Το παραγωγικό μοντέλο

Η ΡΟΣΤΡΟ υπήρξε μια υπερσύγχρονη μηχανουργική και ναυπηγική μονάδα, με 1100 εργαζόμενους το 1950. Με τα γύρω της μικρότερα μηχανουργεία συγκροτούσε ένα αυτοδύναμο παραγωγικό σύστημα. Σχεδίαζε και παρήγε η ίδια ό,τι απαιτούσε η τελική σύνθεση του προϊόντος. Είχε ναυπηγούς, μηχανολόγους και χημικούς ανωτάτης παιδείας, μηχανικούς και σχεδιαστές των τεχνικών σχολών του τότε Πειραιά και τεχνίτες, μηχανουργούς, εφαρμοστές, χυτευτές μετάλλων, ηλεκτρολόγους, ξυλουργούς, βαφείς κ.λπ. Τα σχέδια του εργοστασίου με τα επί μέρους τμήματα και τον αντίστοιχο εξοπλισμό μαρτυρούν αδιάψευστα την πλούσια διάρθρωση του μηχανουργείου.
Ο βιομηχανικός εργάτης απουσίαζε, μαζί με το περίφημο φορντικό μοντέλο, τον καταμερισμό, την εξειδίκευση, τη μαζική παραγωγή. Τη συγκροτούσαν αποκλειστικά επιστήμονες και τεχνίτες.
Ο μεγάλος όγκος της εργασίας της ήταν ειδικά σχεδιασμένα, κατά παραγγελία, προϊόντα. Για την ΕΤΜΑ, πλεκτρικές μηχανές, για την ναυτιλία, μικρά βαπόρια και μηχανολογικός εξοπλισμός, για τον αγροτικό τομέα και τη μεταποίηση, ειδικά μηχανήματα και μεταλλικά κτήρια (ΙΟΝ, ΕΛΑΪΣ, ΠΑΥΛΙΔΗΣ, ΠΑΠΟΥΤΣΑΝΗΣ, ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ, Ίσθμια της Κορίνθου και της Λευκάδας, κ.ά.). Τυποποιημένα προϊόντα, αντλίες και συμπιεστές αμμωνίας για την παγοποιία απλώς συμπλήρωναν τα κενά. Υπηρετούσε, σε αντίθεση με το δυτικό μοντέλο, το συγκεκριμένο και όχι το τυποποιημένο.

3. Η τεχνογνωσία

Η ΡΟΣΤΡΟ υπήρξε ένα μεγάλο τεχνικό πανεπιστήμιο. Ένας ναός τεχνολογικής σοφίας και εφαρμοσμένης γνώσης. Η τεχνογνωσία της είναι η παράδοση του μάστορα και του μηχανουργού, δηλαδή του αληθινού υποκειμένου της μεταποιητικής διαδικασίας και όχι του κατ’ εξοχήν αντικειμένου της, όπως ο βιομηχανικός εργάτης. Μια παράδοση που:
α) Διαθέτει ικανότητα αφομοίωσης του αληθινά νέου, μέσω της ένταξης στο προϋπάρχον.
β) Απεχθάνεται τη στείρα επανάληψη, τον καταμερισμό και την εξειδίκευση, ασκώντας τη δημιουργική σύνθεση των πιο ετερόκλητων πραγμάτων.
γ) Συγκροτεί έννοιες και σημασίες, μη εννοώντας τη μηχανή θεότητα πάνω από τον δημιουργό της.
Το 1941, οι Γερμανοί την επιτάσσουν, για τη συντήρηση των τορπιλακάτων τους. Οι τεχνίτες του μηχανουργείου προκαλούν ελεγχόμενες βλάβες στις εξελιγμένες μηχανές, που εκδηλώνονται εκ των υστέρων, όταν τα σκάφη απομακρύνονται από το λιμάνι. Υποψιάζονται πως κάτι τρέχει, αδυνατούν όμως να αμφισβητήσουν την εμπεριστατωμένη πραγματογνωμοσύνη των Ελλήνων τεχνικών, προϊόν της άριστης τεχνογνωσίας τους.

4. Ένα μάθημα ήθους, πίστης και οράματος

Το 1956 βρίσκει τη ΡΟΣΤΡΟ καταχρεωμένη από την ΕΤΜΑ. Ο όμιλος Νιάρχου, θέλοντας να λειτουργήσει μεγάλο ναυπηγείο στην Ελλάδα, αναθέτει στον ναυπηγό και καθηγητή του ΕΜΠ, πλοίαρχο Φραγκούλη, να αναζητήσει στελέχη και τεχνικό προσωπικό προκειμένου να μετεκπαιδευτεί στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας. Εκείνος απευθύνεται αμέσως στον Ροντήρη. Ο Ροντήρης, χάρη στο προπολεμικό του όραμα, συνεισφέρει με ενθουσιασμό, διαθέτοντας τα πολυτιμότερα στελέχη του, καρπό κόπων τριάντα ετών, χωρίς το παραμικρό προσωπικό όφελος. Μια ομάδα εκατόν δέκα ατόμων, ο μετέπειτα αρχικός πυρήνας των ναυπηγείων Σκαραμαγκά, πηγαίνει για ενάμιση χρόνο στην Ολλανδία. Εκεί, οι μαθητευόμενοι τεχνίτες μετατρέπονται στην πράξη σε εκπαιδευτές και εργοδηγούς των Ολλανδών.
Στο μεταξύ, ο Ροντήρης παλεύει να κρατήσει εν ζωή το ναυπηγείο στο Πέραμα. Πτωχευμένος, επιχειρεί μια συνεργασία με τον Ανδρεάδη, μέσω της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΓΕΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΕ. Ο Ανδρεάδης, με κάποιους νομικούς χειρισμούς, αποκτά τυπικά τον έλεγχο και τον βγάζει εντελώς από το παιχνίδι. Από εκεί γεννιούνται τα ναυπηγεία Ελευσίνας.
Ο Γιάννης Ροντήρης, μέχρι το τέλος, μέσα από ένα μικρό μελετητικό γραφείο 50μ2, στην οδό Αιτωλικού και Μύλου, στον Πειραιά, κοντά στο παλιό του μηχανουργείο, μελετά και επιβλέπει μηχανουργικές κατασκευές, εμπνέοντας τους γύρω του, με αγάπη, γνώση και εμπειρία για την ελληνική σιδηροβιομηχανία.

5. Ένα μάθημα αντοχής στον χρόνο
Η μνήμη των γεγονότων κατοικεί σε ελάχιστους ανθρώπους εκείνης της μεγάλης τεχνικής οικογένειας που ζουν ακόμη. Τα ιστορικά τεκμήρια επαφίενται στην πίστη και επιμονή όσων εμβαθύνουν στα θραύσματα ενός παρελθόντος που σβήνει υπό την πίεση των καιρών. Στον τόπο που γέννησε τον μύθο του Προκρούστη, η τεχνογνωσία αντιστέκεται ακόμη, μέσω της άρρητης παράδοσης και του DNA μας, ακυρώνοντας στην πράξη τα περί του αντιθέτου ιδεολογήματα.
Σε μια εποχή γενικευμένης σύγχυσης, ήρθε ο καιρός το όραμα της μηχανουργίας να πάρει την εκδίκησή του, όταν μια δομική κρίση στο κυρίαρχο παραγωγικό μοντέλο, τουλάχιστον έξι αιώνων, αποκρύπτεται επιμελώς, κάτω από την οικονομική κρίση. (Τι άλλο σηματοδοτεί άραγε η υποχώρηση των εξαγωγών έναντι των εισαγωγών της Γερμανίας προς την Κίνα;)
Σε μια Δύση παντελώς απογυμνωμένη και εξαρτημένη στο παραγωγικό επίπεδο, το μάθημα της ΡΟΣΤΡΟ φωτίζει τον μόνο εναλλακτικό δρόμο.
Η Δύση, παρά τα ιδεολογήματα περί ενός νέου ψηφιακού κόσμου που δήθεν αναδύεται αυτάρκης, αναζητά εναγώνια βιώσιμο εναλλακτικό παραγωγικό μοντέλο. Και αυτό είναι αδύνατο ιστορικά να υπάρξει ερήμην της μηχανουργίας.
Ο τόπος μας το μπορεί όσο κανείς, αρκεί να το συναισθανθούμε και κατανοήσουμε. Προικιά μας είναι η τεχνογνωσία μας, συναρτημένη με την πλούσια και έγκαιρη εμπλοκή μας στον σύγχρονο ψηφιακό κόσμο. Τεράστιο πλεονέκτημά μας είναι η απαλλαγή μας από τα βαρίδια ενός βάρβαρου βιομηχανικού παρελθόντος, της κατ’ εξοχήν, δηλαδή, αγχόνης για τη Δύση που το γέννησε.
Είναι καιρός να ανατρέψουμε ριζικά την κυρίαρχη ατζέντα. Μπρος στο έωλο ιδεολόγημα της ανάπτυξης, οφείλουμε να συναισθανθούμε την εφικτή όσο ποτέ δυνατότητά μας για ενδογενή παραγωγική ανασυγκρότηση. Ζωτική οφειλή τόσο στην ιστορία μας όσο και στις γενιές που έρχονται.

Τι γνωρίζετε απ’ αυτά; (για το 1981 στην Αίγινα)

(αναδημοσίευση από το «Βήμα της Αίγινας», Σεπτέμβρης 1981, φύλλο 4)

“Τι γνωρίζετε απ’ αυτά;

Γνωρίζετε ότι ο βουλευτής Γρηγ. Κασιμάτης κατέθεσε την 4530 ερώτηση για τον Υπουργό Δημοσίας Τάξεως και η οποία έλεγε:

«Στην Αίγινα κάποιος νοσταλγός του έκπτωτου μονάρχη, κατ’ επανάληψη προκαλεί το δημόσιο αίσθημα αναρτώντας σε κάθε ευκαιρία στο κεντρικό ακίνητό του, την Ελληνική σημαία με ένα πελώριο στέμμα στη μέση, που διατηρεί από τον καιρό της εδώ παρουσίας των Γλύξμπουργκ. Η τοπική αστυνομία κάνει πως δεν βλέπει και κινείται μοναχά όταν κάποιος διαμαρτυρηθεί μη παραλείποντας μάλιστα να δηλώσει στον παρανομούντα και την ταυτότητα εκείνου που διαμαρτυρήθηκε σαν να μην ήτανε δική της δουλειά να τον επαναφέρει στην τάξη. Οι παραπάνω προκλητικές ενέργειες …»

Γνωρίζετε ότι ο κύριος Δαβάκης απαντώντας στην ερώτηση του βουλευτή κ. Κασιμάτη δηλώνει ότι αυτός που ανεβάζει τη σημαία έχει στο παρελθόν οδηγηθεί στο δικαστήριο και έχει αθωωθεί;

Γνωρίζετε ότι η αξιοποίηση του Θωμαϊδείου κληροδοτήματος ξεκίνησε το 1959 και μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει τίποτα προς αυτήν την κατεύθυνση;

Γνωρίζετε ότι βρέθηκαν περισσότεροι από 60 λαξευτοί τάφοι στο νησί μας με αρκετά ευρήματα στα θεμέλια οικοδομής λίγο πιο πάνω από την παλιά δεξαμενή προς τους Λαζάρου Πλάκες;

Γνωρίζετε ότι ορισμένοι υπάλληλοι της ύδρευσης αρέσκονται στο θαλάσσιο δια ξηράς ψάρεμα περισσότερο από το να κάνουν τη δουλειά τους στο ΔΗΜΟ την καθορισμένη ώρα εργασίας τους;

Γνωρίζετε ότι ο μισθός αυτού που πηγαίνει για ψάρεμα είναι 51000 και αυτουνού που πηγαίνει και στήνει για πουλιά είναι 45000;

Γνωρίζετε ότι τον Γενάρη του 1980 ο κ. Δήμαρχος ανακοίνωνε ημέρα και ώρα που θα έκανε ενημέρωση στο λαό της Αίγινας (ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΑΙΓΙΝΑΣ Δεκέμβρης 1979) έφτασε Γενάρης 1981 θάρθει σίγουρα ο Γενάρης του 1982 και φυσικά ο Γενάρης του 1983 τότε όμως ποιος θα ενημερώσει ποιον;

Γνωρίζετε ότι ο Ανδριανόπουλος υπουργός πολιτισμού δήλωσε στη Βουλή στις 3-11-80 «θάταν τραγελαφική η συνέχιση της λειτουργίας του λατομείου Τόγια στην Αίγινα γιατί από τις πολλές εκρήξεις κινδυνεύουν οι γύρω αρχαιότητες… Ήδη έχουν δοθεί όλες οι αναγκαίες οδηγίες για να σταματήσει η λειτουργία…» και σήμερα του 91 το νταμάρι εξακολουθεί να λειτουργεί ανενόχλητο;

Γνωρίζετε τι απάντησε ο κ. υπουργός μας στον Γρηγ. Κασιμάτη βουλευτή μας; Ότι …»εγώ αφαίρεσα την άδεια λειτουργίας αλλά ο κ. Μιχαήλ (υφυπουργός βιομηχανίας) δεν αφαιρεί την άδεια εγκατάστασης». Άρες μάρες κουκουνάρες δηλαδή.

Γνωρίζετε ότι η διαχειριστική επιτροπή του Θωμαϊδείου Κληροδοττήματος δηλαδή το ΔΣ χάρισε σε κάποια κυρία Γκούνη ενοίκια 7 ετών διότι είναι φτωχειά και δεν έχει χρήματα; (απόφαση 13, απόντες κ. Πρωτονοτάριος, κ. Θανοπούλου, κ. Χαρτοφύλακας) αυτή είναι προικοδότηση!!…”

η σύγχρονη μετανάστευση στη Γερμανία

Καλωσήρθατε στο 1960! Σύγχρονοι Γκασταρμπάιτερ στη Γερμανία. Ανταπόκριση από Βερολίνο

by admin

της Αλίκης Γκερλιώτη*

αναδημοσίευση από το barikat.gr

Και ακριβώς εκεί που η μεταπολιτευτική Ελλάδα είχε πιστέψει ότι οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες των γκασταρμπάιτερ[1] της δεκαετίας του 50 που φεύγανε με ένα μπογαλάκι για Γερμανία έχουν γίνει κομμάτι ενός μακρινού παρελθόντος, η κρίση ήρθε να μας θυμίσει ότι κάθε φορά που τα πράγματα σκουραίνουν σε έναν τόπο το τίμημα μπορεί να είναι ξανά και ξανά το ίδιο: Η απώλεια σχεδόν μιας ολόκληρης γενιάς.

Έτσι βλέπουμε σήμερα τις ίδιες εικόνες, σε μια εκσυγχρονισμένη εκδοχή τους. Στα αεροδρόμια νέοι ως επί το πλείστον άνθρωποι, αλλά και ολόκληρες οικογένειες φεύγουν για το εξωτερικό. Εφοδιασμένοι με πτυχία και εκείνο το δυναμικό συμμετοχής σε αυτό το πράγμα που ονομάζουμε γίγνεσθαι μιας κοινωνίας, στην εργασία, στην κουλτούρα, την πολιτική, την έρευνα.

Την ίδια δε στιγμή που στην Ελλάδα συντελείται αυτό το καταστροφικό ξεπούλημα της περιουσίας του λαού και το brain drain της νέας γενιάς, στο Βερολίνο δημιουργείται μια πραγματικότητα εκτάκτου ανάγκης που παίρνει διαστάσεις ανθρωπιστικής κρίσης.

Άνθρωποι κοιμούνται σε αυτοκίνητα και σε αεροδρόμια, χωρίς να μπορούν να βρουν στέγη ή εργασία επειδή δεν ξέρουν γερμανικά. Άλλοι εργάζονται υπό άθλιες συνθήκες σε κουζίνες εστιατορίων, ανασφάλιστοι και κακοπληρωμένοι. Και όλοι αντιμετωπίζουν τεράστια προβλήματα στην καθημερινή τους ζωή, καθώς δεν μπορούν να συνεννοηθούν στις γερμανικές υπηρεσίες, στο μετρό, στην επίσκεψη στο γιατρό.

Μέσα σε αυτήν την κατάσταση γίνεται σαφής η ανάγκη για την οργάνωση των μεταναστών και την κοινή αντιμετώπιση των κοινών προβλημάτων. Πράγματι, ο μόνος θεσμικός, συλλογικός κοινωνικός φορέας της Διασποράς στο Βερολίνο είναι η Ελληνική Κοινότητα Βερολίνου και οι σύλλογοι που απαρτίζουν το Ελληνικό Πολιτιστικό Κέντρο (ΕΠΚ).[2] Η παράδοση του Κέντρου αυτού είναι μεγάλη[3] και έχει ρίζες στον αντιδικτατορικό αγώνα, σε αγώνες για την καταπολέμηση του ρατσισμού και στην κοινή δράση για την επίλυση των προβλημάτων των μεταναστών.

Με το νέο δυναμικό ανθρώπων που καταφτάνουν και με πολλή δουλειά, το ΕΠΚ έχει αρχίσει να αναλαμβάνει την ευθύνη που του αντιστοιχεί, ως εκπρόσωπος της Διασποράς, των αναγκών των νέων μεταναστών αλλά και ως φωνή μιας χώρας που αυτή τη στιγμή λεηλατείται. Έτσι ξεκίνησε ένα χρονικό αγώνων, αλληλεγγύης και αδιεξόδων.

Στο πλαίσιο του ΕΠΚ, δημιουργήθηκαν σταδιακά ομάδες μεταναστών που χωρίς αντίτιμο συνοδεύουν ως διερμηνείς συνμετανάστες στις κρατικές υπηρεσίες, στα νοσοκομεία, σε τράπεζες, σε θέματα ανάγκης. Η ιστοσελίδα της Κοινότητας εμπλουτίστηκε με ενημερωτικό υλικό, αγγελίες μεταξύ μεταναστών[4], συμβουλές και οδηγίες για τα πρώτα βήματα στην ζωή στο Βερολίνο, για τα πανεπιστήμια, για νομική και ψυχολογική υποστήριξη. Δημιουργήθηκε εκπαιδευτικό πρόγραμμα[5] με κοινωνικό χαρακτήρα, που δίνει τη δυνατότητα σε νέους εκπαιδευτικούς και καλλιτέχνες να προσφέρουν μαθήματα διαφόρων ειδικοτήτων, από Γερμανικά και Ελληνικά μέχρι θέατρο και χορό. Δικηγόροι και νομικοί προσφέρουν δωρεάν υπηρεσίες στο γραφείο του ΕΠΚ, ενώ δημιουργείται δανειστική βιβλιοθήκη για παιδιά και ενηλίκους[6].

Η δράση του ΕΠΚ δεν περιορίζεται στην κάλυψη των υλικών αναγκών των νέων μεταναστών. Είναι το κέντρο δράσεων, όπως το βίντεο συμπαράστασης του Βερολίνου στην ΕΡΤ[7], αντιφασιστικών ψηφισμάτων[8] και συγκεντρώσεων[9], καθώς και κέντρο εκδηλώσεων με πολιτικό και κοινωνικό πρόσημο[10]. Επειδή οι Έλληνες δεν είμαστε οι μόνοι μετανάστες στο Βερολίνο, έχουν ξεκινήσει διεθνικές επαφές με άλλες κοινότητες μεταναστών από άλλες χώρες που βιώνουν την κρίση με παρόμοιο τρόπο καθώς και με γερμανικούς συλλόγους που στέκονται αλληλέγγυοι δίπλα μας. Το ΕΠΚ αποτελεί τον χώρο που δραστηριοποιούνται επιτροπές διεθνικής δράσης[11], είναι η έδρα της Επιτροπής ενάντια στον Φασισμό, η έδρα ομάδων αλληλεγγύης στην Ελλάδα που αποτελούνται από Γερμανούς, Έλληνες αλλά και ανθρώπους άλλης καταγωγής. Τέλος, το ΕΠΚ είναι ο χώρος όπου συντελείται βήμα-βήμα και με μεγάλες δυσκολίες η αποδόμηση της ρατσιστικής προπαγάνδας περί τεμπέλη και απατεώνα Έλληνα, ενός στερεότυπου εξαιρετικά διαδεδομένο στην γερμανική κοινωνία.

Βέβαια, παρά την στράτευση και την δουλειά των ανθρώπων του ΕΠΚ, όλη αυτή η προσπάθεια δεν είναι παρά μόνο μια σταγόνα στον ωκεανό. Και αυτό διότι η πολιτική του ελληνικού κράτους σχετικά με τη διασπορά δεν μπορεί να υποκατασταθεί από ένα σύλλογο, ειδικά όταν η μεταναστευτική πολιτική του γερμανικού κράτους γίνεται όλο και πιο σκληρή.

Από τη μια πλευρά, το ελληνικό κράτος ουδέποτε έδειξε κάποια ιδιαίτερη μέριμνα για την Διασπορά. Οι Έλληνες του Αποδήμου αποτελούσαν στην καλύτερη περίπτωση μια βολική δεξαμενή ψήφων που την πακετάρανε και τη φέρνανε κουκί-κουκί στις εκλογές, και στην χειρότερη κάτι αδιάφοροι Λαζογερμανοί που έρχονται τα καλοκαίρια να λιαστούν στον ήλιο και μετά τα 70 για να χαρούν τη γερμανική τους σύνταξη στην πατρίδα.

Αυτή η χρόνια πολιτική αμέλεια της διασποράς έρχεται σήμερα να πάρει τραγικές διαστάσεις. Το ίδιο ελληνικό κράτος που με τις εγκληματικές πολιτικές μιας βάρβαρης λιτότητας εξουθενώνει οικονομικά και κοινωνικά και τέλος διώχνει το ανθρώπινο δυναμικό του, τώρα σταμάτησε την επιχορήγηση των ελληνικών πολιτιστικών κέντρων στη Γερμανία με αποτέλεσμα τα τελευταία να κλείνουν το ένα μετά το άλλο στερώντας από τους μετανάστες τον συλλογικό τους φορέα και το μέσο διεκδίκησης των δικαιωμάτων τους.

Επιπλέον, τώρα πάνω στην εξέλιξη του μεγάλου μεταναστευτικού ρεύματος της κρίσης, η ελληνική κυβέρνηση διαλύει σταδιακά και την ελληνική εκπαίδευση στη Γερμανία, η οποία δεν είναι φολκλόρ αλλά αποτελούσε το μόνο σημείο επαφής των παιδιών των μεταναστών με την ελληνική εκπαίδευση και την πολιτική τύχη της χώρας καθώς και το μόνο «εισιτήριο» επιστροφής. Τα ελληνικά και ευρωπαϊκά σχολεία κλείνουν το ένα μετά το άλλο, παρά τις διαμαρτυρίες και τις καταλήψεις διαρκείας των μαθητών, των δασκάλων και των συλλόγων γονέων[12]. Την στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές βρίσκεται σε εξέλιξη αγώνας ενάντια στο κλείσιμο του ευρωπαϊκού σχολείου «Όμηρος»[13]. Αποτέλεσμα της διάλυσής του θα είναι τα παιδιά να εισάγονται απροετοίμαστα στο έντονα ταξικό εκπαιδευτικό σύστημα της Γερμανίας και στην πράξη συχνά να αποκλείονται από την Ανώτατη Εκπαίδευση, τόσο στη Γερμανία όσο και στην Ελλάδα.

Αυτή η πολιτική επιλογή της κυβέρνησης, πρώτα να απαξιώσει και στη συνέχεια να διαλύσει την ελληνική συλλογική εκπροσώπηση και εκπαίδευση, έρχεται να σκιαγραφήσει μια πραγματικότητα της οποίας οι πολιτικές συνέπειες θα κυνηγούν για δεκαετίες τη χώρα. Βρισκόμαστε μπροστά σε μια διαδικασία απομύζησης εργατικού, πνευματικού και πολιτιστικού δυναμικού, η οποία πλαισιώνει την οικονομική και πολιτική επίθεση τόσο από μεριάς ελληνικής κυβέρνησης και των υποστηρικτών της όσο και από μεριάς Γερμανικού Ιμπεριαλισμού στον κόσμο της εργασίας. Το αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας θα είναι η οριστική απώλεια μιας γενιάς και η σταδιακή αποδόμηση του κοινωνικού και δημογραφικού ιστού της χώρας.

Όσο αγαπούμε τον μετανάστη και παλεύουμε για την προστασία της ιδιαιτερότητας και των δικαιωμάτων του, τόσο μισούμε τη μετανάστευση και τις αστικές τάξεις που εξυπηρετεί. Και η ολοένα και πιο σκληρή μεταναστευτική πολιτική του γερμανικού κράτους δίνει μια πολύ καλή εικόνα για τον τρόπο που γίνεται αντιληπτή η εισροή ανθρωπίνου δυναμικού από τις πληττόμενες χώρες της νότιας και ανατολικής Ευρώπης και δείχνει και τα όρια της δράσης του ΕΠΚ.

Πράγματι, οι γκασταρμπάιτερ του 50 και του 60 δεν ήταν και ούτε όφειλαν να γίνουν “κομμάτι της γερμανικής κοινωνίας”. Ζούσαν σε γκέτο, δε μάθαιναν γερμανικά και ήταν “φιλοξενούμενοι”. Έρχονταν για να προσφέρουν εργατική δύναμη και να φύγουν. Τριγυρνάνε ακόμα στα καφενεία και τις ταβέρνες, χωρίς να μπορούν να συμμετέχουν στην πλειοψηφία τους σε οποιαδήποτε κοινωνική διεργασία σε οποιαδήποτε γλώσσα και για οποιοδήποτε σκοπό.

Μετά ήρθε η μετανάστευση του 80. Τότε τα κλιμάκια της γερμανικής διοίκησης επιστράτευσαν τη λέξη “Integration” (ενσωμάτωση). Οι μετανάστες δεν ήταν πλέον φιλοξενούμενοι, έρχονταν για να μείνουν, δημιουργώντας όσο το δυνατό λιγότερα προβλήματα. Η πολιτική ενσωμάτωσης στόχευε στο σπάσιμο των γκέτο μέσα από τη μεταφυσική πίστη πως αν όλοι μάθουν Γερμανικά και δε φωνάζουν στο μετρό η γερμανική κοινωνία θα μπορούσε να τους αγνοεί χωρίς κόπο. Μείνε αλλά μην ενοχλείς ένα πράγμα.

Σήμερα είμαστε πλέον στο τρίτο στάδιο που κυριαρχείται από τις λέξεις “Partizipation και Empowerment” (συμμετοχή και ενδυνάμωση)[14]. Η κρίση δεν φέρνει πια μόνο χέρια, φέρνει και κεφάλια. Οι μετανάστες τώρα δεν αρκεί να δουλεύουν και δεν αρκεί να ενσωματωθούν. Πρέπει και να “συμμετέχουν”. Τα προγράμματα που προωθούνται είναι αυτά που κάνουν τον μετανάστη μέρος μιας διεργασίας που εισφέρει στο γερμανικό κράτος, προγράμματα έρευνας της αγοράς εργασίας και των αναγκών της. Η κουλτούρα πια δεν επικουρείται και η διαφορετικότητα δε γίνεται σεβαστή αλλά όχημα στελέχωσης του γερμανικού δημογραφικού κενού. Με άλλα λόγια: Στρατεύουμε τη διαφορετικότητα για να στηρίξουμε την αποτελεσματικότητα.

Στο πλαίσιο της στροφής αυτής σε μια πιο σκληρή και απαιτητική μεταναστευτική πολιτική το ΕΠΚ έχασε για τρείς μήνες την επιχορήγησή του από την Σύγκλητο του Βερολίνου, με αποτέλεσμα τώρα να βρίσκεται σε μεγάλο υπαρξιακό κίνδυνο[15].

Μπαλατζάρoντας, λοιπόν, ανάμεσα στην εγκατάλειψη από την ελληνική πλευρά και την εκμετάλλευση από την γερμανική, το ΕΚΠ δίνει έναν αγώνα τόσο απαραίτητο όσο και καταδικασμένο στα όριά του.

Στο πλαίσιο αυτού του αγώνα, καλούμε όλους τους μετανάστες τόσο στο Βερολίνο όσο και στις άλλες πόλεις να οργανωθούν μέσα στους συλλογικούς φορείς τους, να χτίσουν δίκτυα αλληλεγγύης και να παλέψουν ενωμένοι απέναντι στις εκμεταλλευτικές πρακτικές και στα ρατσιστικά στερεότυπα.

Καλούμε όσους αγωνίζονται στην Ελλάδα να μην ξεχνούν ότι και στο Βερολίνο υπάρχουν άνθρωποι που αγωνίζονται και αυτοί και στέκονται δίπλα σας, έστω και από μακριά, σε κάθε προσπάθεια και κάθε διεκδίκηση. Άνθρωποι που αναμένουν την ευκαιρία να γυρίσουν και να συνεισφέρουν.

Τέλος, το ΕΠΚ είναι εδώ ανάμεσα σε όλα τα παραπάνω και για έναν ακόμα λόγο: Περιμένει το κάλεσμα μιας λαϊκής ελληνικής κυβέρνησης για να συνεργαστεί και να συνεισφέρει σε πολιτικές επαναπατρισμού αυτής της χαμένης γενιάς, όταν έρθει η ώρα.

Καλή μας αντάμωση,

*Σερβιτόρα στο Βερολίνο,
Υποψήφια Διδάκτορας Ευρωπαϊκού Εργατικού Δικαίου και
Γραμματέας της Ελληνικής Κοινότητας Βερολίνου

[1]Από το 1955 η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας συνέταξε διακρατικές συμφωνίες πρόσληψης εργαζομένων περιορίστου χρόνου με την Ιταλία, Ισπανία, Ελλάδα και άλλες χώρες του ευρωπαϊκού νότου. Το εργατικό δυναμικό που ήρθε στη χώρα στο πλαίσιο αυτών των συμφωνιών (Anwerbeabkommen) χαρακτηρίστηκε ως Gastarbeiter, δηλαδή φιλοξενούμενοι εργαζόμενοι.

[2]http://gr-gemeinde.de/

[3]http://gr-gemeinde.de/die-gemeinde-2/geschichte/

[4]http://gr-gemeinde.de/service/arbeitsmarkt/jobsuchende/

[5]http://gr-gemeinde.de/projekte/lehrveranstaltungen/

[6]http://gr-gemeinde-bibliothek.de/

[7]http://youtu.be/45tkwY1OoWc

[8]http://gr-gemeinde.de/%CF%88%CE%AE%CF%86%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%B1-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B1%CE%B4%CE%AF%CE%BA%CE%B7%CF%82-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B4%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CF%86%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82-%CE%B4%CF%81/

[9]http://gr-gemeinde.de/%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CF%86%CE%B1%CF%83%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CF%83%CF%85%CE%B3%CE%BA%CE%AD%CE%BD%CF%84%CF%81%CF%89%CF%83%CE%B7-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%B2%CE%B5%CF%81%CE%BF%CE%BB/

[10]http://gr-gemeinde.de/%CF%88%CE%AE%CF%86%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B3%CE%B5%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82-%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%AD%CE%BB%CE%B5%CF%85%CF%83%CE%B7%CF%82-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B5%CE%BB/

[11]http://gr-gemeinde.de/h-e%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%B7-%CE%BA%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1-%CE%B2%CE%B5%CF%81%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%85-%CE%BC%CE%B5-%CE%B1%CF%80%CF%8C%CF%86%CE%B1/

[12]http://gr-gemeinde.de/%CF%88%CE%AE%CF%86%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B3-%CF%83-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B5%CE%BA%CE%B2-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%BF-%CF%83%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CF%8C/

[13]http://www.change.org/de/Petitionen/wir-fordern-den-erhalt-der-homer-grundschule-in-pankow-als-standort-der-staatlichen-europaschule-berlin-mit-der-sprachkombination-deutsch-griechisch

[14]http://www.berlin.de/lb/intmig/presse/archiv/20130531.1225.385501.html

[15]http://gr-gemeinde.de/die-gemeinde-2/finanzierung/

Η ύδρευση στο Δήμο Αίγινας (1979-1981)

Το κείμενο αυτό αναφέρεται σε μια προσπάθεια απεξάρτησης της δημοτικής αρχής από τον τότε υδρομεταφορέα Μπακόπουλο. Δείχνει μια προσπάθεια για μια εκ των ένδον αντιμετώπιση του προβλήματος του νερού. Ατελής αλλά ενδιαφέρουσα. Ατελής διότι δεν λογαριάζει τον τουρισμό καθώς την καταναλωτική διάθεση του νέου τουριστικού υποκειμένου ο οποίος τη δεκαετία του 90 θα αλλάξει άρδην το τοπίο ή την περίπτωση μαζικής κλοπής του νερού με τις παράλληλες συνδέσεις (όπως υπογραμμίζεται σε άλλο άρθρο της ίδιας έκδοσης) ή το ρόλο που ήδη παίζουν οι πηγαδάδες προμηθευτές νερού και ο ρόλος των γεωτρήσεων που διαρκώς αλλοιώνει ή μάλλον αλατώνει τον υπόγειο υδάτινο ορίζοντα, όμως ενδιαφέρουσα.

«Βήμα της Αίγινας», Σεπτέμβρης 1981, φύλλο 4

Η ΥΔΡΕΥΣΗ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΤΗΣ ΑΙΓΙΝΑΣ

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΛΥΣΗΣ ΤΟΠΙΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ

ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΟΥ Κ. ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ

Η δημοτική αρχή και ιδιαίτερα ο Δήμαρχος, μετά την κρίση που προκάλεσε η προμηθεύτρια εταιρία νερού (Μπακόπουλος ΕΠΕ) το 1979 αντιμετώπισε την κατάσταση στο Δήμο μας, όσο γινότανε πιο θετικά και σήμερα, δυο χρόνια μετά αποδεικνύεται και αποτελεσματικά.

Η αντιμετώπιση αυτή έγινε τον ΙΟΥΛΙΟ του 1979 κάτω από τις «μελετημένες» από τον κ. Μπακόπουλο συνθήκες, μόνο που ο προμηθευτής νερού δεν λογάριασε ότι ο Ξενοδόχος άλλαξε. Έτσι ο δήμαρχος και οι δημοτικοί σύμβουλοι της συμπολίτευσης με τη βοήθεια των ιδιοκτητών πηγαδάδων, έδωσαν οι μεν πρώτοι στον προμηθευτή τέλος και οι δε δεύτεροι το απαιτούμενο νερό. Πέρασε το καλοκαίρι του 1979 έφτασε το καλοκαίρι του 1980 παρά τις εύλογες ανησυχίες πολλών, το νερό έφτασε για όλους και το 1980 και το 1981 διανύεται αισίως.

Η τιμή του νερού σήμερα έχει 40 δρχ. θα είχε 150 περίπου ίσως περισσότερο αν δεν ενεργούσαν τότε (Δήμαρχος και ΔΣ) έτσι όπως ενήργησαν, αυτό σαν πρώτη επιτυχία, γιατί με τη βοήθεια του δικηγόρου κ. Παπακωνσταντίνου (δικηγόρου του ΔΗΜΟΥ στο θέμα Μπακόπουλος) και την επιμονή του Δημάρχου και ολόκληρου του ΔΣ η δεύτερη επιτυχία είναι ότι σήμερα οι απαιτήσεις του κ. Μπακόπουλου οδεύουν σε συμβιβασμό.

Έτσι μια πέρα για πέρα απαρτία της προηγούμενης δημοτικής αρχής, στις μέρες μας της τωρινής, βρήκε τη λύση της, μάλλον καλύτερη.

Αυτήν την επιτυχία της Δημοτικής Αρχής και ιδιαίτερα του δημάρχου κ. Γ. Γιαννούλη η οποία δεν κόστισε χρήματα αλλά κόπο, σωματικό και ψυχικό, ο Αιγινήτικος λαός δεν την γνωρίζει στη συντριπτική του πλειοψηφία, αλλά όσοι τη γνωρίζουν δεν την αντιλαμβάνονται σ’ όλη τη διάστασή της. Η επιτυχία αυτή είναι μοναδικό παράδειγμα της ύπαρξης της ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ και πρέπει να της δοθεί, έκταση, βάθος και ουσιαστική ανάλυση μπροστά στο λαό της Αίγινας. Διότι όσοι ανακαλύπτουν από τη μηχανογραφημένη ειδοποίηση (επιτυχία κι αυτή της ΔΑ στο θέμα νερό) ότι το νερό κάνει 40 δρχ. το κυβικό, χωρίς της προσπάθειες της ΔΑ θα έκανε 150.

Σημείωση: Για να μην παρεξηγηθώ: το ότι οι σωλήνες του νερού είναι εναέριες και πρέπει να είναι κάτω από τη γη, το ότι το νερό πρέπει να είναι λίγο καλύτερο απ’ αυτό που είναι σήμερα, το ότι πρέπει να φτιαχτούν νέες δεξαμενές μεγαλύτερες, το ότι πρέπει να φέρουμε νερό με σωλήνες από τον Πειραιά, το ότι πρέπει να φέρουμε νερό με πλοία από την Τροιζηνία (τώρα που βρήκανε εκεί πολύ και άφθονο καλό νερό). Είναι θέματα οικονομικά, το άρθρο καταπιάνεται με την επιτυχή δραστηριότητα του δημάρχου και γενικότερα της ΔΑ στο θέμα ύδρευση, έξω από την «οικονομική» ανάγκη της ύδρευσης χωρίς βέβαια να μην την ακουμπάει.

τα ψέματά τους και οι αλήθειες για την Ιρλανδία

αναδημοσίευση από το Άρδην

Ακολουθώντας την… Ελλάδα

by admin

Share on facebook Share on twitter Share on pdfonline Share on pinterest_share Share on google_plusone_share More Sharing Services 1

Το «ιρλανδικό θαύμα» αποτελεί κατασκευή πολιτικών και δημοσιογράφων

Του Μάικ Γιούλτον από τη Ρήξη φ. 98

Ακριβώς πριν πέντε χρόνια, και πριν ακόμη αρχίσουν να διαδραματίζονται τα τραγικά γεγονότα του μνημονίου και της κρίσης, ένα από τα πιο πρωτοποριακά μυαλά της δεξιάς στην Ιρλανδία, ο τότε γενικός διευθυντής της τράπεζας Αγγλοάιρις, Σον Φιτζπάτρικ είχε προτείνει τα εξής: «Θέλω από την κυβέρνηση να βρει το κουράγιο και να προτείνει στο Κοινοβούλιο ένα θαρραλέο και σκληρό προϋπολογισμό, που θα καταργούσε τις ιερές αγελάδες της χώρας μας…Αναφέρομαι στις υψηλές κρατικές συντάξεις, στις κάρτες υγείας που προσφέρουν δωρεάν περίθαλψη και τις παροχές σε ανύπαντρες μητέρες».
Ο Φιτζπάτρικ έχει τώρα καταφύγει στις Η.Π.Α., όπου προσπαθεί να αποκρούσει πληθώρα κατηγοριών για κατάχρηση εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ και τη συμμετοχή του στην τράπεζα που διηύθυνε και χρεοκόπησε, με συνολικά χρέη άνω των τεσσάρων δισ. Ο κύριος αυτός πρέπει να αισθάνεται ικανοποίηση για το γεγονός ότι η πολιτικο-κοινωνική κατεύθυνση που είχε προτείνει είναι τώρα η πρακτική της παρούσας κυβέρνησης.
Ο προϋπολογισμός για το 2014 που εγκρίθηκε από το Κοινοβούλιο με την ψήφο των δύο κομμάτων της συγκυβέρνησης (Fine Gael και Labour Party), δύο εβδομάδες πριν, ακολουθεί σθεναρά τις κατευθυντήριες γραμμές που πρότεινε ο κύριος Φιτζπάτρικ. Στις επίμονες ερωτήσεις της αντιπολίτευσης και των δημοσιογράφων για το ποια συμφέροντα εξυπηρετούνται με τον προϋπολογισμό αυτό και πώς αντιμετωπίζονται τα προβλήματα που προέκυψαν από την οικονομική κρίση, η κυβέρνηση σιωπά.
Ένα άλλο αναπάντητο ερώτημα είναι οι επιπτώσεις που θα έχουν οι αποφάσεις για το σύστημα υγείας και πώς θα καλυφθεί η μαύρη τρύπα 600 εκ. έως 1 δισ. που αναφέρει η τρόικα. Ιδιαίτερα καίριο είναι το ερώτημα πώς θα πραγματοποιηθεί η προεκλογική δέσμευση της κυβέρνησης για ελεύθερη πρόσβαση στο σύστημα υγείας όλων των πολιτών, ανεξαρτήτως ηλικίας και εισοδήματος, έως το 2016.
Τα αποτελέσματα των αποφάσεων για την οικονομική και κοινωνική πολιτική αυξάνουν το επίπεδο της φτώχειας των 2/3 και εντείνουν την πρωτοφανή αγανάκτηση της κοινωνίας, με αποτέλεσμα τη δραματική πτώση των ποσοστών των κομμάτων της συγκυβέρνησης στις δημοσκοπήσεις, ιδιαίτερα του Εργατικού Κόμματος από 19% σε 4%, ενώ αντίστοιχα αυξάνουν τα ποσοστά της Αριστεράς.
Τα αναφερόμενα προβλήματα προστίθενται στα ήδη υπάρχοντα, όπως π.χ. την αθρόα μετανάστευση 125.000 νέων, την αδυναμία 130.000 νοικοκυριών να εκπληρώσουν τις δανειακές τους υποχρεώσεις, ενώ αυξάνεται ο αριθμός των αστέγων και των ατόμων που σιτίζονται στα συσσίτια. Με δεδομένη την εκρηκτική κατάσταση που επικρατεί στη χώρα, η κυβέρνηση εμπαίζει τον ιρλανδικό λαό και την παγκόσμια κοινή γνώμη, δηλώνοντας έτοιμη για έξοδο από το μνημόνιο και προσφυγή στις αγορές στο τέλος του 2013. Παράλληλα, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες που διέρρευσαν από τη Σύνοδο Κορυφής του περασμένου Σαββατοκύριακου, ο Ιρλανδός πρωθυπουργός ζήτησε από την κα Μέρκελ την έγκριση ενός «επικουρικού» δανείου ύψους 4 δισ., «σε περίπτωση που οι εξελίξεις δεν είναι οι αναμενόμενες».
Προσωπική μου γνώμη είναι ότι, εάν ο γενικός διευθυντής μιας οποιασδήποτε επιχείρησης προσπαθούσε με «θαρραλέο και σκληρό» τρόπο να επιβληθεί στην αγορά με τέτοιες τραγικές επιπτώσεις, δεν θα παρέμενε στη θέση αυτή για πολύ χρόνο. Ολοκληρώνω με τις δύο τελευταίες λέξεις του αξέχαστου Ιρλανδού ποιητή Σέιμους Χίνι στα λατινικά: noli timere… Μη φοβάσαι τίποτα…

29/10/2013

Μια σύντομη εικόνα της χώρας σήμερα

Η Δημοκρατία της Ιρλανδίας καλύπτει κατά προσέγγιση τα 5/6 της νήσου της Ιρλανδίας που έχει συνολική έκταση 84.421 τ.χλμ. Το κράτος ιδρύθηκε μετά από επανάσταση το 1919 και αναγνωρίστηκε de jure το 1922. Είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης, διαθέτει πληθυσμό 4.517.758, σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2009. Το υπόλοιπο 1/6 της νήσου είναι γνωστό ως Βόρεια Ιρλανδία και αποτελεί τμήμα του Ηνωμένου Βασιλείου. Η αγροτική Ιρλανδική Δημοκρατία μετατράπηκε μέσα σε ελάχιστα χρόνια σε μια οικονομία με κύριους άξονες το εμπόριο, τις επενδύσεις και τη βιομηχανία. Στα χαρτιά, η χώρα είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας υπηρεσιών και προϊόντων λογισμικού, αλλά πολλά ξένα προϊόντα, κυρίως μουσικής, περνούν μέσα από τη χώρα για να αποφύγουν τους φόρους και τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας.
Το 10% του πληθυσμού της Ιρλανδίας ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας. Σύμφωνα με στοιχεία της UNICEF, η Ιρλανδία έχει το έκτο μεγαλύτερο ποσοστό παιδικής φτώχειας (16,8%) στον ανεπτυγμένο κόσμο .
Πρωθυπουργός της χώρας εξελέγη ο Έντα Κένι στις 9 Μαρτίου 2011, του κόμματος Φίνε Γκάελ που έλαβε 36,1% των ψήφων. Το «Φιάνα Φέιλ» που κυβερνούσε επί 14 συνεχή χρόνια και είχε διαχειριστεί την ένταξη της Ιρλανδίας στο Μνημόνιο, έχασε το 24,2% των ψήφων και περιορίστηκε στο 17,4%. Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις ο «πολιτικός βραχίονας» IRA, τo «Σιν Φέιν» που από 7% είχε φθάσει στο 10% στις εκλογές του 2011 βρίσκεται τώρα μεταξύ του 17% και 20% .
Το 2010 οι υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ ενέκριναν τριετές πρόγραμμα ύψους σχεδόν 90 δισ. ευρώ, για οικονομική στήριξη της Ιρλανδίας, με ένταξη στον μηχανισμό στήριξης. Η εξέλιξη του ΑΕΠ τα τελευταία χρόνια ήταν: Το 2008 -2,2%, το 2009 -6.4%, το 2010 0.2%, το 2011 -1.1%, το 2012 2.2% και το 2013 -1,1%, ενώ η ανεργία πλήττει το 15% του πληθυσμού.
Η Ιρλανδία είναι γνωστή για τη παραδοσιακή μουσική της, αλλά και για τους συγγραφείς της, όπως οι Τζόναθαν Σουίφτ, Τζέιμς Τζόις, Τζορτζ Μπέρναρντ Σω, Όσκαρ Ουάιλντ, Γουίλιαμ Μπάτλερ Γητς κ.ά.
Στο χώρο της μουσικής, διακεκριμένοι Ιρλανδοί καλλιτέχνες είναι ο κιθαρίστας Ρόρι Γκάλαχερ, η Σίνιντ Ο’Κόνορ, ο Νιάλλ Χόραν τα συγκροτήματα The Cranberries, U2 και The Script, η Enya,
Ρ.

η στρατηγική της έντασης

αναδημοσίευση από το https://barikat.gr/content/i-stratigiki-tis-entasis-tromokratika-htypimata-kai-enohopoiisi-tis-aristeras-stin-italia

«Η στρατηγική της έντασης»: τρομοκρατικά χτυπήματα και ενοχοποίηση της Aριστεράς στην Ιταλία του 1970

της Κατερίνας Σκαργιώτη (Εισαγωγή Barikat)

Σε σχέση με την χθεσινή επίθεση στα γραφεία της Χ.Α και την δολοφονία δυο μελών της, επαναφέρουμε ένα παλιότερο κείμενο της Κ. Σκαργιώτη σχετικά με την στρατηγική της έντασης στην Ιταλία. Παράλληλα επιλέξαμε ως αφορμή για προβληματισμό, ένα μικρό σχόλιο από τον Ιταλό φιλόσοφο Giorgio Agamben. Για να προλάβουμε τυχών παρεξηγήσεις να ξεκαθαρίσουμε το εξής.Υπάρχει χαοτική διαφορά ανάμεσα σε μία λογική συνωμοσίας που όλα τα βλέπει «στημένα» και σε μία μεθοδολογία «διαχείρισης» της αταξίας, διαχείρισης δηλαδή ήδη υπαρκτών τάσεων με στόχο βέβαια πάντα την διαμόρφωση ευνοϊκού πεδίο για τη μάχη και τη μετατόπιση του συσχετισμού.Barikat

«Υπάρχουν ακόμη αφελείς που πιστεύουν ότι το παράδειγμα της ασφάλειας έχει σκοπό να προλάβει τρομοκρατικές πράξεις. Αυτό είναι τελείως λάθος. Η βασική ιδέα είναι μάλλον: «θα αφήσουμε να συμβούν καταστροφές, αναταραχές, ή και θα βοηθήσουμε να συμβούν, επειδή αυτό θα μας επιτρέψει να παρέμβουμε και να τις διακυβερνήσουμε προς την ορθή κατεύθυνση». Π.χ. η αμερικανική πολιτική εδώ και είκοσι χρόνια είναι σαφώς αυτή: ποτέ δεν εμποδίζει την εμφάνιση της αταξίας, της καταστροφής, αντίθετα τις βοηθά να παραχθούν σε ορισμένες περιοχές, αλλά μετά επωφελείται προκειμένου να τις κατευθύνει σε μια κατεύθυνση «ασφαλή». Εξάλλου θυμάμαι το 2001, όταν υπήρχαν μεγάλες ταραχές στη Γένοβα της Ιταλίας κατά τη σύνοδο του G8, και υπήρχαν σοβαρά επεισόδια με την αστυνομία, υπήρξε μια δικαστική έρευνα, στην οποία εξετάστηκε και ο αρχηγός της αστυνομίας. Αυτός ήταν και ο ίδιος οργισμένος, και είπε: «η κυβέρνηση σήμερα δεν θέλει πλέον να διατηρήσει την τάξη, θέλει να διαχειριστεί την αταξία». Πρέπει να το καταλάβουμε καλά: οι κυβερνήσεις σήμερα δεν αποσκοπούν να διατηρήσουν την τάξη, αλλά να διαχειριστούν την αταξία. Και η αταξία πάντοτε υπάρχει, τη βλέπουμε: η κρίση, οι ταραχές, τα συμβάντα, η κατάσταση ανάγκης … όλα αυτά τα επικαλούνται ανά πάσα στιγμή. Αλλά το ζητούμενο είναι να παρέμβουν εκ των υστέρων. Γι ‘αυτό και σήμερα, όταν βλέπουμε πολύ ενδιαφέροντα φαινόμενα, ας πούμε πρώτα όσα γίνανε στην Ελλάδα, αλλά και μετά στην Τυνησία, την Αίγυπτο, όλα αυτά είναι πράγματα προφανώς πολύ ωραία, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι εξουσίες που υπάρχουν απέναντι γνωρίζουν ότι συμβάντα και αναταραχές μπορεί να συμβούν, και αναζητούν τρόπους να τις διαχειριστούν, να τις στρέψουν σε μια κατεύθυνση που θεωρούν χρήσιμη »

Giorgio Agamben ( Πηγή )

Η έρευνα για την ανάπτυξη της τρομοκρατίας στην Ιταλία του 1970 έχει αναδείξει πολλές πτυχές της λειτουργίας του παρακράτους, της σύνδεσής του με το επίσημο κράτος καθώς και την ενοχοποίησης των αριστερών κινημάτων. Η δράση των παρακρατικών οργανώσεων κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης δεκαετίας αποτελούν παράδειγμα και αντικείμενο μελέτης για εκείνους που επιθυμούν να κατανοήσουν πως ο φασισμός μπορεί να γίνεται εργαλείο στα χέρια του συνασπισμού εξουσίας.

Εργατικοί αγώνες και κοινωνικός αναβρασμός

Μια προσεκτική ανάγνωση στη μεταπολεμική ιστορία της Ιταλίας μας καθιστά σαφές ότι οι χαμένοι του Β ‘Παγκοσμίου Πολέμου (όσοι υποστήριζαν το φασιστικό κόμμα του Μουσολίνι) παρεισέφρησαν είτε σε παράνομες είτε σε νόμιμες ακροδεξιές οργανώσεις ή ακόμα και σε καίριες θέσεις του Στρατού.Αυτές οι οργανώσεις έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στο ψυχροπολεμικό κλίμα της μεταπολεμικής περιόδου. Όπως συνέβη και σε άλλα κράτη (π.χ. Ελλάδα) οι ακροδεξιοί αποτέλεσαν την ανομολόγητη βοήθεια της κυβέρνησης των Χριστιανοδημοκρατών ώστε να πληγεί η Αριστερά και να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να κυβερνήσει.

Στα τέλη της δεκαετίας του 1960 στην Ιταλία αναπτύσσονται φοιτητικοί αγώνες, κοινωνικά κινήματα καθώς και ο συνδικαλισμός στο βιομηχανοποιημένο Βορρά. Οι εργατικοί αγώνες του 1968-1969, το Autumno Caldo (Θερμό Φθινόπωρο) της Ιταλίας, υπονόμευσαν βαθιά την οικονομική εξουσία της χώρας και άλλαξαν τον συσχετισμό ισχύος. Οι απεργίες ξεκίνησαν σταδιακά από την άνοιξη του 1968 σε μεγάλες επιχειρήσεις όπως η Fiat, η Pirelli και η Siemens, με κύρια αιτήματα την μείωση του ωραρίου και την αύξηση των μισθών, όπως προβλεπόταν στη συλλογική σύμβαση του 1966. Τα συνδικάτα των εργαζομένων στις αυτοκινητοβιομηχανίες υπήρξαν πρωτοπόρα, καθώς το Σεπτέμβριο του 1969 προχώρησαν σε αναστολή των εργασιών (με μεγάλες απώλειες στη παράγωγη) και σε μεγαλειώδεις πορείες στο κέντρο του Μιλάνο και του Τορίνο. Ακόμη, ορόσημο για τις κινητοποιήσεις του 1969 αποτέλεσε η «διασταύρωση» του εργατικού κινήματος με τις φοιτητικές πορείες: στις 3 Ιουλίου 1969 οι φοιτητές διαδήλωσαν στο Τορίνο μαζί με τους εργάτες και πραγματοποίησαν συνελεύσεις στις οποίες αποφάσισαν να συστήσουν κοινό αγνωστικό μέτωπο.

Από την άλλη, οι φοιτητές έχοντας βιώσει την εμπειρία του Γαλλικού Μάη οργανώθηκαν διεκδικώντας αξιοκρατικότερο σύστημα εισαγωγής στο πανεπιστήμιο, κατάργηση της δογματικής γνώσης, άνοιγμα των πανεπιστημίων στη κοινωνία και δηλώνοντας την συμπαράσταση τους στην εργατική τάξη. Μετά τους αγώνες αυτούς, η Αριστερά ισχυροποιήθηκε. Η ζημιά που επέφερε στην αστική τάξη η εργατική απειθαρχία ήταν σοβαρότατη. [1] Και ενώ η χώρα βρισκόταν σε διαρκή απεργιακό κλοιό και η κυβέρνηση αδυνατούσε να επιβληθεί στους ολοένα αυξανόμενους απεργούς, η λύση έπρεπε να δοθεί με διαφορετικό τρόπο: Το Δεκέμβριο του 1969 και ενώ βρίσκονταν σε εξέλιξη οι διαπραγματεύσεις για την υπογραφή νέας συλλογικής σύμβασης (με ευνοϊκότερους όρους για τους εργαζόμενους) που θα αποτελούσε μεγάλη νίκη για την ιταλική εργατική τάξη, στις 12 Δεκεμβρίου πραγματοποιείται βομβιστική επίθεση στο κέντρο του Μιλάνο, στην Αγροτική τράπεζα της Ιταλίας.Τελικός απολογισμός 17 νεκροί και 88 τραυματίες. [2] Το χτύπημα αποδόθηκε εξαρχής σε αριστερές οργανώσεις και αναρχικούς κύκλους. Αρχικά κατηγορείται ο αναρχικός Πιέτρο Βαλπρέντα και αμέσως σχηματίζεται κατηγορητήριο και για τον αναρχικό Τζιουζεπε Πινέλλι. Τρεις μέρες μετά τη σύλληψη του ο Πινέλλι εκπαραθυρώνεται κατά τη διάρκεια της ανάκρισης και το γεγονός καταγράφεται επισήμως ως «θάνατος εξαιτίας ψυχολογικής νόσου». Τελικά το 2005, κατόπιν ερευνών εκδόθηκε καταδικαστική απόφαση για μέλη της ακροδεξιάς οργάνωσης Οrdine Nuovo (Νέα Τάξη) για τη βομβιστική επίθεση στην Αγροτική Τράπεζα της Ιταλίας.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου οι βομβιστικές επιθέσεις των ακροδεξιών ήταν καθοδηγούμενες από τη CIA, τη μασονική στοά P2 και το Βατικανό. Τα στελέχη της P2 (Προπαγάνδα 2) προέρχονταν από την ελίτ της ιταλικής κοινωνίας (αξιωματικοί, υπουργοί, δικαστικοί κ.α.) και φρόντιζαν να παροτρύνουν και να χρηματοδοτούν ακροδεξιές οργανώσεις, ώστε να πραγματοποιούν τρομοκρατικά χτυπήματα. [3] Οι διασυνδέσεις της μασονικής στοάς άρχισαν να αποκαλύπτονται μετά το 1981, όταν ο ιταλικός τύπος άρχισε να βγάζει στην επιφάνεια ένα τραπεζικό σκάνδαλο στο όποιο ήταν αναμεμειγμένη η Τράπεζα του Βατικανού. Στη πορεία αποκαλύφθηκε πως το Βατικανό χρηματοδοτούσε γενναία τη P2 για να πραγματοποιεί τρομοκρατικά χτυπήματα. [4] Όπως αποκαλύφθηκε μέσω του σκανδάλου, αλλά και όπως ήταν γενικά γνωστό, η ανάμειξη της Καθολικής Εκκλησιάς στο πολιτικό γίγνεσθαι ήταν δεδομένη. Δεν ήταν άλλωστε κρυφές οι χρηματοδοτήσεις της Τράπεζας του Βατικανό προς το κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της πρακτικής που ακολουθούσε η P2 ήταν η «σφαγή της Μπολόνια».Επρόκειτο για βομβιστική ενέργεια στο σιδηροδρομικό σταθμό της ιταλικής πόλης στις 2 Αυγούστου 1980. Ο απολογισμός ήταν 85 νεκροί και 200 τραυματίες και τα πρωτοσέλιδα έδειχναν αριστερό τρομοκρατικό χτύπημά.Περίπου μια δεκαετία αργότερα αποκαλύφθηκε πως η μασονική στοά είχε φροντίσει να χρηματοδοτήσει και να εξοπλίσει τη νεοφασιστική οργάνωση Ordine Nuovo (Νέα Τάξη) για τη πραγματοποίηση του χτυπήματος.

Η επιλογή των χτυπημάτων δεν ήταν τυχαία. Όπως και στη περίπτωση της Μπολόνια οι παρακρατικοί επέλεγαν πόλεις όπου η Αριστερά είχε μεγάλη εκλογική και οργανωτική δύναμη, ώστε με κατασκευασμένα στοιχεία να αποδίδεται το χτύπημα σε αριστερές οργανώσεις.

Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ιταλίας

Η περίοδος από το τέλος της δεκαετίας του 1960 έως τα τέλη του 1970 αποτέλεσε για το Κομμουνιστικό Κόμμα Ιταλίας «τα χρόνια της μετάβασης». Ο θάνατος του γενικού γραμματέα Παλμίρο Τολιάτι έφερε στην ηγεσία του κόμματος τον Λουίτζι Λόνγκο και το 1972 τον Ενρίκο Μπερλινγκουέρ. Ο δεύτερος εκπροσωπούσε τη Τρίτη γενιά κομμουνιστών. Ανδρώθηκε πολιτικά μετά το τέλος του Β ‘Παγκόσμιου Πολέμου ενώ διατηρούσε σαφείς αποστάσεις από τη σοβιετική ηγεσία (αφορμή για τις «ψυχρές» σχέσεις Μπερλινγκουέρ – Μόσχας αποτέλεσε η καταδίκη της σοβιετικής επέμβασης στη Τσεχοσλοβακία, από τον Ιταλό ΓΓ, στο πλαίσιο διάσκεψης των κομμουνιστικών κομμάτων, τον Ιούνιο του 1969). Κατά την περίοδο της θητείας του το Κομμουνιστικό Κόμμα πραγματοποίησε μια πολιτική στροφή συναινώντας στην είσοδο της χώρας στο ΝΑΤΟ. Επίσης, για μεγάλο χρονικό διάστημα, μετά τις εκλογές του 1976, βρισκόταν σε διαπραγματεύσεις με τη κυβέρνηση των Χριστιανοδημοκρατών και τον πρωθυπουργό Άλντο Μόρο για τη πιθανότητα συγκυβέρνησης. [5] Αυτή η εξέλιξη του κόμματος απογοήτευσε πολλά μέλη τα οποία θεώρησαν πως έχει χάσει τη ταυτότητα του.

Ερυθρές Ταξιαρχίες

Μέσα σε αυτό το κλίμα ακροδεξιών τρομοκρατικών χτυπημάτων, της απογοήτευσης από το Κομμουνιστικό Κόμμα και των θεωριών για ένοπλη πάλη και ανταρτικό πόλεων, γεννηθήκαν οι Ερυθρές Ταξιαρχίες (Brigatte Rosse). Η περίοδος στρατολόγησης στην οργάνωση ξεκίνησε στις αρχές του 1970. Τα βασικά στελέχη ήταν ο Ρενάτο Κούρτσιο, η Μάρα Καγκόλ και ο Μάριο Μορέττι. Οι πρώτες ενέργειες των Ερυθρών Ταξιαρχιών είχαν συμβολικό χαρακτήρα (π.χ. εμπρησμοί οχημάτων στελεχών του βιομηχανικού χώρου) και γενικά βασίζονταν σε μια τακτική αποφυγής της κατά μέτωπο επίθεσης.Ακολούθησαν 4 απαγωγές και το πρώτο σοβαρό χτύπημα της οργάνωσης πραγματοποιήθηκε τον Απρίλιο του 1974, όταν μέλη της απήγαγαν τον εισαγγελέα της Γένοβα, ζητώντας ως αντάλλαγμα την αποφυλάκιση δύο μελών της οργάνωσης. Στόχος των Ερυθρών Ταξιαρχιών ήταν να δημιουργήσουν μια ισχυρή ιδεολογική συσπείρωση μέσα στην εργατική τάξη, πράγμα που εν μέρει φαίνεται να πέτυχαν, καθώς πολλά μέλη της οργάνωσης προερχόντουσαν από αυτήν και ήταν υπέρμαχοι του ένοπλου αγώνα, όπως ο Αλμπέρτο Φραντζεσκίνι. Παράλληλα, όπως αποκαλύφθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1980, οι Ερυθρές Ταξιαρχίες είχαν αναπτύξει ένα μεγάλο δίκτυο υποστήριξης που δρούσε επικουρικά και είχε στρατολογηθεί μέσα από την πολική ζύμωση στα πανεπιστήμια της χώρας, κατά τις δεκαετίες 1960 και 1970. Σήμα κατατεθέν της ήταν το γεγονός ότι τα χτυπήματα στόχευαν στο κέντρο της πολιτικής αντιπαράθεσης. Χαρακτηριστική η περίπτωση της απαγωγής και δολοφονίας του ιταλού πρωθυπουργού Άλντο Μόρο. Συνέβη τη περίοδο προσέγγισης Αριστεράς-Δεξιάς, όταν ο Ιταλός πρωθυπουργός έκανε λόγο για συνύπαρξη και εθνική ενότητα. Ο Τζούλιο Αντρεότι ο οποίος ηγούνταν της κυβερνητικής συμμαχίας είχε αποφασίσει να τηρήσει σκληρή στάση απέναντι στους τρομοκράτες και να μη συνδιαλαγεί μαζί τους. Σημαντική ήταν πιθανότατα και η εμπλοκή των ΗΠΑ που δεν ήθελαν την Αριστερά στην κυβέρνηση σε μια χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ. Ο Αντρεότι ερμήνευσε τις εκκλήσεις του Μόρο για αποδοχή της ανταλλαγής αιχμαλώτων (σ.σ. οι Ερυθρές Ταξιαρχίες ζητούσαν την απελευθέρωση 13 μελών της) ως αβάσιμες και θεωρούσε ότι ο Ιταλός πρωθυπουργός βρίσκεται υπό την επήρεια ναρκωτικών ουσιών. Παρά τη σχεδόν δίμηνη κράτηση του Μόρο η ιταλική κυβέρνηση δεν ενέδωσε στα αιτήματα των Ερυθρών Ταξιαρχιών και ο Ιταλός πρωθυπουργός δολοφονήθηκε στις 9 Μάιου 1978. Αυτό το χτύπημα καθώς και η δολοφονία του συνδικαλιστή Γκουίντο Ροσσα ένα χρόνο μετά, το 1979, αποτέλεσαν τα «μοιραία λάθη» για τη δημοτικότητα της οργάνωσης. Είχαν ήδη προκύψει εσωτερικές διαφωνίες και προβληματισμός για τη μονόπλευρη ένοπλη δράση, χωρίς την ταυτόχρονη έκφραση πολιτικού λόγου. Η συνοχή της οργάνωσης εξασθένησε, λόγω των ιδεολογικών διαφοροποιήσεων. Οι Ερυθρές Ταξιαρχίες διασπάστηκαν επισήμως το 1984 σε Μαχόμενο Κομμουνιστικό Κόμμα (BR-PCC) και Ένωση Μαχόμενων Κομμουνιστών (BR-PUCC). Στα μέσα της δεκαετίας του 1980, η οργάνωση είχε χάσει το λαϊκό της έρεισμα και είχε απομονωθεί από την εργατική τάξη. Το 1984 οι Κούρτσιο, Μορετι και Γιανέλι από τη φυλακή έγραψαν ανοιχτή επιστολή με τίτλο «Οι διεθνείς συνθήκες δεν επιτρέπουν τη συνέχιση του ένοπλου αγώνα». Οι μαζικές συλλήψεις από τις ιταλικές αρχές το 1989 οδήγησαν στην απενεργοποίηση της οργάνωσης, καθώς οδηγήθηκαν στη φυλακή τα περισσότερα μέλη των Ερυθρών Ταξιαρχιών. Περίπου 200 παραμένουν μέχρι και σήμερα έγκλειστα. [6]

Αντί Επιλόγου

Από το 1969 μέχρι το 1975 πραγματοποιήθηκαν 4.334 επίσημα καταγραμμένες πράξεις τρομοκρατικής βίας. Απ ‘αυτές, το 83% αποδόθηκε αρχικά στην άκρα Αριστερά για να αποδειχτεί αργότερα ότι ήταν έργο της άκρας Δεξιάς και των συνεργατών της στον κρατικό μηχανισμό . Η Ιταλία για μια εικοσαετία περίπου ήταν αντιμέτωπη με ένα χαοτικό κλίμα, του οποίου τα χαρακτηριστικά ήταν: βομβιστικές επιθέσεις, διάβρωση αριστερών οργανώσεων, ενοχοποίηση της Αριστεράς μέσω τρομοκρατικών χτυπημάτων και συνέχων προκλήσεων.

Όλες αυτές οι ακροδεξιές τρομοκρατικές δραστηριότητες δεν κατάφεραν να προκαλέσουν και να επιβάλουν ένα δεξιό στρατιωτικό πραξικόπημα στην Ιταλία (κατά το πρότυπο της Ελλάδας το 1967, της Χιλής το 1973 και της Τουρκίας το 1971 και το 1980, όπου εφαρμόστηκε η ίδια πρακτική). Πέτυχαν όμως, να προκαλέσουν το θάνατο εκατοντάδων αθώων ανθρώπων στην Ιταλία, τον τραυματισμό και την αναπηρία πολύ περισσότερων, να δημιούργησαν ένα γενικό κλίμα ανασφάλειας και αβεβαιότητας, και να βοηθήσουν τον πολιτικό συντηρητισμό να θεσπίσει ανεμπόδιστα μια ολόκληρη σειρά σκληρών «αντιτρομοκρατικών» νόμων που είχαν και έχουν αρνητικές επιπτώσεις στις πολιτικές ελευθερίες και τα δικαιώματα όλων των Ιταλών.

Καθ ‘όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980 (κυρίως μετά την αποκάλυψη της ύπαρξης της μασονικής στοάς P2) αποκαλύπτονταν σχέδια, προβοκατόρικες ενέργειες, βομβιστικές επιθέσεις και διπλοί πράκτορες, όλα άψογα σχεδιασμένα από τρομοκρατικές οργανώσεις, που στόχο είχαν την ενοχοποίηση της Αριστεράς και την ενίσχυση του συντηρητισμού και της αποστροφής των ιταλών απέναντι σε οτιδήποτε έχει σχέση με την Αριστερά.

Επίσης, Τον Μάρτιο του 2001, ο στρατηγός Μαλέτι, διοικητής της ιταλικής κρατικής υπηρεσίας πληροφοριών, δήλωσε στη δίκη μελών της Ordine Nuova (Νέα Τάξη), για τη τοποθέτηση βόμβας στην Αγροτική Τράπεζα στο Μιλάνο ότι «η CIA, ακολουθώντας τις οδηγίες της κυβέρνησής της , επιδίωκε να δημιουργήσει έναν ιταλικό εθνικισμό ικανό να μπλοκάρει αυτό που θεωρούσε ως “παρέκκλιση προς τα Αριστερά», και για τον σκοπό αυτό πιθανό να έκανε χρήση της ακροδεξιάς τρομοκρατίας. Θεωρώ πως αυτό συνέβη και σε άλλες χώρες ».

[1] Η ωρίμανση του χρόνου, Ιταλία Έγγραφα του Αγώνα, σ.11

[2] Il seccondo Bienno Rosso Italiano.L ‘Autunno Caldo Nelle interprentazioni di Bruno Trentin, Universita degli Studi di Πίσσα, Nicola Del Vecchio, σελ. 98

[3] 1969 Στρατηγική της Έντασης στη Ιταλία, πρακτορείο

[4] Calvi e L’Italia dei poteri occulti, Philip Willan, σελ.2-4

[5] G.Mamarella Il Partito communista Italiano, Vallecchi, Firenze σ.300 και σ.303

[6] Mario Moretti, Brigatte Rosse, Una Storia Italiana, σελ.108

Φωτογραφίες:

1: Επετειακη πορεία για τα 43 χρόνια απο τη βομβιστικη επιθεση στην Αγροτική τραπεζα του Μιλανο (12 δεκεμβρίου 1969)

2: απεργιακη κινητοποιήση κατα τη διάρκεια των εργατικών αγώνων 1968-1969

3: πρωτοσέλιδο για τη βομβιστική επιθεση στο σιδηροδρονικό σταθμο της Μπολόνια (2 Αυγούστου 1980)

4: πρωτοσελιδο για τη δολοφονία Α.Μορο

Επίκαιρο: οι διαπραγματεύσεις για τη νέα γερμανική Κατοχή (και στην Αίγινα)

από την ιστοσελίδα του Δήμου Αίγινας: http://www.aegina.gr/online/

Συμμετοχή Δημάρχου Αίγινας στην 4η Ελληνο-Γερμανική Σύνέλευση στη Νυρεμβέργη
Τρίτη, 29 Οκτώβριος 2013 15:43
ΔΗΜΟΣ ΑΙΓΙΝΑΣ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΔΗΜ. ΣΧΕΣΕΩΝ
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΑΙΓΙΝΑ 29/10/2013

Αντιπροσωπεία της ΚΕΔΕ με επικεφαλής τον πρόεδρο της κ. Κώστα Ασκούνη, Δήμαρχοι και Δημοτικοί Σύμβουλοι από πολλούς Ελληνικούς Δήμους , μετά από πρόσκληση του Δημάρχου της Νυρεμβέργης και Προέδρου της Γερμανικής Ένωσης Πόλεων Δρ.Ούλριχ Μάλυ, συμμετείχαν στις εργασίες της 4ης Ελληνο – Γερμανικής Συνέλευσης (DGV IV), που πραγματοποθηκε στις 21 εως και 23 Οκτωβρίου 2013 στη Νυρεμβέργη της Γερμανίας και είχε ως θέμα
«Ο Δήμος του μέλλοντος».
Τα θέματα που βρέθηκαν στο επίκεντρο του διαλόγου μεταξύ αιρετών εκπροσώπων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και άλλων φορέων και ειδημόνων και από τις δύο χώρες είναι, μεταξύ των άλλων, τα οικονομικά της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η ένταξη στην αγορά εργασίας, η αγροτική ανάπτυξη, η διαχείριση του νερού, η μετανάστευση, η περιφερειακή πολιτική στην Ευρώπη, η προώθηση του τουρισμού και των ελληνικών ποιοτικών προϊόντων.
Ο Δήμαρχος Αίγινας κ. Θεοδόσης Σακκιώτης συμμετείχε στην Σύνοδο και είχε την ευκαιρία να συναντηθεί κατά την διάρκειά της με τούς Δημάρχους των άλλων Ελληνικών Δήμων αλλά και με εκπροσώπους Δήμων της Γερμανίας και άλλους αρμόδιους φορείς και να ανταλλάξει γνώμες και απόψεις που αφορούν ζητήματα που απασχολούν την Τοπική Αυτοδιοίκηση , ειδικώτερα τώρα σε περίοδο οικονομικής κρίσης

αναδημοσίευση από το Άρδην: http://ardin-rixi.gr/archives/14772#comment-4831

Εξήντα δήμαρχοι συνεργαζόμενοι με τους Γερμανούς

by admin

Του Γιάννη Ξένου

Εξήντα Έλληνες δήμαρχοι και περιφερειάρχες και πολλοί ακόμα δημοτικοί παράγοντες συμμετείχαν στην 4η ελληνογερμανική συνέλευση δημάρχων που διεξήχθη στη Νυρεμβέργη το διήμερο 22 και 23 Οκτωβρίου. Η Ντόιτσε Βέλλε στο Δελτίο Τύπου που δημοσίευσε πανηγυρίζει «ενώ τον περασμένο χρόνο ακόμη, στην 3η Συνέλευση στη Θεσσαλονίκη, ο αριθμός των Ελλήνων δημάρχων δεν έφτανε ούτε τους 20, τώρα στον κατάλογο συμμετοχής της συνέλευσης αναγραφόταν τα ονόματα 60 δημάρχων και αντιδημάρχων, περιφερειαρχών» συνοδευόμενους από τους υπουργούς Γιάννη Μιχελάκη και Αθανάσιο Τσαφτάρη, εκπροσώπους υπουργείων και υπηρεσιών, αλλά και από τρία μελή του Αναπτυξιακού Τομέα του ΣΥΡΙΖΑ, όπως αναφέρει η Ντόιτσε Βέλλε. Παρακάτω το Δελτίο Τύπου συνεχίζει στον ίδιο τόνο «οι ενδοιασμοί, καχυποψίες αλλά και η άγνοια έχουν σε μεγάλο βαθμό ξεπεραστεί.» Και πώς να μην πανηγυρίζουν οι Γερμανοί, όταν παρά όλα όσα έχουν επιβάλλει στην Ελλάδα συνεργάζονται μαζί τους εκατοντάδες δημοτικοί άρχοντες, η κεντρική πολιτική εξουσία, αλλά και η κατά τα άλλα αντιμνημονιακή αξιωματική αντιπολίτευση;

Το συνέδριο σηματοδότησε την ολοκλήρωση μιας πρώτης φάσης όσμωσης των ελληνικών δήμων και περιφερειών με το σύστημα Φούχτελ. Το προηγούμενο διάστημα ο Φούχτελ αλώνιζε όλη την επικράτεια και έβρισκε τους «πρόθυμους» δημάρχους που θα εντασσόταν στα σχέδια του. Το προηγούμενο διάστημα περισσότεροι από 80 Γερμανοί δήμαρχοι επισκέφτηκαν την Ελλάδα για θεματικές συζητήσεις, επικεντρωμένες γύρω από τη διαχείριση των απορριμμάτων και του νερού και σημαντικός αριθμός Ελλήνων δημάρχων επισκέφτηκαν τη Γερμανία. Μετά από αυτή τη φάση γνωριμίας, το σχέδιο του Φούχτελ περνά στην επόμενη φάση, η συνεργασία να περάσει στην ολοκλήρωση έργων. Και οι πόροι θα ανευρεθούν από το ΈΣΠΑ, το ξεκαθάρισε ο Φούχτελ: «Μπαίνουμε τώρα στη νέα προγραμματική περίοδο του ΕΣΠΑ 2014-2020. Το ζητούμενο είναι, να ορίσεις μεσούσης της κρίσης στόχους και να προετοιμάσεις τα προγράμματα που θα καταθέσεις για χρηματοδότηση έτσι ώστε να έχουν επιτυχία. Προς αυτήν την κατεύθυνση θα συμβάλει κατά πολύ η Ελληνογερμανική Συνέλευση.» Αυτό είναι το κόλπο των Γερμανών: με τα λεφτά του ΕΣΠΑ θα κάνουν δουλειές στην Ελλάδα, όπου υπάρχουν πρόθυμοι δήμαρχοι και περιφερειάρχες. Δίπλα στο Φούχτελ ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Κώστας Ασκούνηςπεριορίστηκε να δηλώσει: «Στην Ελλάδα δεν έχουμε μια ουσιαστική αποκέντρωση πόρων και αρμοδιοτήτων όπως υπάρχει στη Γερμανία… στην Ελλάδα χρειαζόμαστε ουσιαστική αποκέντρωση γιατί οι δήμοι είναι πιο κοντά στους πολίτες, αυτοί ξέρουν καλύτερα τα προβλήματα. Αυτό το μήνυμα μας μετέφεραν οι Γερμανοί δήμαρχοι και αυτό το μήνυμα εμείς θα το μεταφέρουμε στην κυβέρνηση», έξοχη δήλωση Έλληνα αιρετού άρχοντα, θα μεταφέρει το μήνυμα των Γερμανών στην ελληνική κυβέρνηση.

Τα ονόματα των παρευρισκόμενων δημάρχων και περιφερειαρχών, εκτός από κάποιες περιπτώσεις δημάρχων που πρωτοστατούν στα σχέδια του Φούχτελ, όπως του Μπουτάρη, του Τατούλη και τουΚώστα Μπακογιάννη δε δόθηκαν στη δημοσιότητα. Οι Γερμανοί θέλουν να προστατεύσουν τους ανθρώπους τους. Αλλά και κανένα μεγάλο μέσο ενημέρωσης της χώρας μας δεν θέλησε να μας ενημερώσει για το ποιοι αιρετοί συμμετείχαν στο συνέδριο, αλλά και ποια στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ το παρακολούθησαν, λες και έκαναν κάτι επιλήψιμο. Ή μήπως έκαναν; Σε τοπικά μέσα ενημέρωσης όμως τα ονόματα διέρρευσαν και από μια πρόχειρη συγκέντρωση που κάναμε βρήκαμε τους παρακάτω:

Γιάννης Γρυπιώτης, Δήμαρχος Ευρώτα, Κώστας Αραβανής, Δήμαρχος Λευκάδας, Δημήτρης Δερβένης αντιδήμαρχος Βόλου, Φώτης Χατζηδιάκου, Αντιπεριφερειάρχης Δωδεκανήσου εκ μέρους της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, Γιώργος Πατούλης δήμαρχος Αμαρουσίου, Νίκος ΧαρδαλιάςΔήμαρχος Βύρωνα, συνοδευόμενος… από τον αντιδήμαρχο Ταραζώνα, Γιάννης Δεκαβάλλας,Δήμαρχος Σύρου – Ερμούπολης και πρόεδρος του Τοπικού Παραρτήματος Κυκλάδων, της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Νοτίου Αιγαίου, Γιάννης Γλυνός, Δήμαρχος Άνδρου, Μάκης Ιωσηφίδης, Δήμαρχος Αμυνταίου, Ηλίας Ευθυμιόπουλος Γενικός Διευθυντής του Ενεργειακού Γραφείου Αιγαίου και συντονιστής του Δικτύου Αειφόρων Νήσων, Αγγελική Σχοιναράκη Αντιδήμαρχος Ηρακλείου αντιπροσωπεύοντας τον δήμαρχο Γιάννη Κουράκη.

Από την Θεσσαλία παρευρέθηκαν Αντώνης Γκουντάρας, Δήμαρχος Αγιάς, Ευάγγελος Χατζηκυριάκος, Δήμαρχος Αλμυρού, Αθανάσιος Βαβύλης, Δημοτικός Σύμβουλος Τρικκαίων καιΧρήστος Καραζούπης, Πρόεδρος της εθελοντικής περιβαλλοντικής ομάδας Αλμυρού, μέλος του πανελληνίου παρατηρητηρίου των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και Διαμαντής ΓκίκαςΠρόεδρος της Ομοσπονδίας Θεσσαλικών Συλλόγων Ευρώπης.

Οι δήμαρχοι που δεν είναι πρόθυμοι να συνεργαστούν με τους Γερμανούς επικυρίαρχους θα πρέπει να πιέσουν την ΚΕΔΕ να δώσει στη δημοσιότητα όσα συμφωνήθηκαν στη Νυρεμβέργη και ποιοι αυτοδιοικητικοί συμμετείχαν. Ο ΣΥΡΙΖΑ από την πλευρά του είναι εντελώς εκτεθειμένος και φέρει μεγάλη ευθύνη που νομιμοποίησε αυτό το συνέδριο με την παρουσία του, διότι θέλοντας να πείσει ότι είναι έτοιμος να κυβερνήσει, μεταμορφώνεται και αυτός σταδιακά σε όργανο των Γερμανών. Όσον αφορά τους πρόθυμους δήμαρχους μια απάντηση τους αρμόζει, το μαύρισμα στις εκλογές, που δεν αργούν. Ψήφος σε αυτούς ισοδυναμεί με αποδοχή από την πλευρά μας αυτών που διαπράττει η Γερμανία τα τελευταία τρία χρόνια.

ΟΨΕΙΣ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗΣ ΕΠΙΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ ΣΤΗ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ

ΟΨΕΙΣ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗΣ ΕΠΙΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ ΣΤΗ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ

αναδημοσίευση από το Άρδην

Του Κώστα Σαμάντη από το Άρδην τ. 94

Στις 5 Μαρτίου του 2010 η Καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ υπογράφει συμφωνία με τον τότε πρωθυπουργό, Γ. Παπανδρέου περί εντατικοποίησης των φιλικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών[1]. Σε εφαρμογή αυτής της συμφωνίας κάτω από άμεση γερμανική εποπτεία περνούσαν 12 ελληνικοί δήμοι –Αθήνας, Θεσσαλονίκης, Λάρισας, Καλλιθέας, Βέροιας, Κοζάνης, Καρδίτσας, Ρόδου, Αμφιλοχίας, Παιωνίων, Πλαστήρα και Νεάπολης–, δυο αιρετές περιφέρειες –Δυτικής Ελλάδας και Δυτικής Μακεδονίας– και μια αποκεντρωμένη διοίκηση – Διοίκηση Αττικής. Ένα μέρος της συμφωνίας αφορά στην ενεργοποίηση της αδελφοποίησης των γερμανικών πόλεων με τις ελληνικές, καθώς και την ανταλλαγή εμπειριών και τεχνογνωσίας. Όσο ψευδεπίγραφος ήταν ο τίτλος της συμφωνίας που υπεγράφη, άλλο τόσο αποπροσανατολιστική ήταν η περιγραφή του περιεχομένου.

Όσον αφορά την τοπική αυτοδιοίκηση, αποκλειστικός και μόνος σκοπός ήταν η πλήρης οργανωτική αναδιάρθρωση των δήμων, μέσω μείωσης κατά εν τρίτο του προσωπικού που απασχολούν, η εκχώρηση σε ιδιώτες μιας σειράς λειτουργιών και αρμοδιοτήτων, καθώς και η «συνδιαχείριση» μέσω του ΕΣΠΑ σημαντικών όσο και κερδοφόρων τομέων των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης.

Για το λόγο αυτό εγκαταστάθηκε στη χώρα μας, μετά τον σοσιαλδημοκράτη Χορστ Ράϊχενμπαχ της Τασκ Φορς, ο χριστιανοδημοκράτης Χανς Γιόαχιμ Φούχτελ, ώστε το κυβερνόν κόμμα της Γερμανίας να έχει το δικό του έμπιστο κομματικό άνθρωπο. Μάλιστα ο Χανς Φούχτελ διατηρεί μια διπλή ταυτότητα: Πληρεξούσιος υπουργός της γερμανικής καγκελαρίας και υφυπουργός εργασίας της Γερμανίας! Ο ορισμός της πολιτικής επιτροπείας σε απευθείας επαφή με τη γερμανική κυβέρνηση. Για όσους σκεφτούν ότι αυτό συνιστά μια πρωτόγνωρη κατοχή στο πεδίο της τοπικής αυτοδιοίκησης θα θέλαμε να θυμίσουμε πως:

Ένα από τα πρώτα πράγματα τα οποία αποφάσισαν να ελέγξουν οι γερμανικές αρχές κατοχής στην Αθήνα τον Απρίλιο του 1941 ήταν η δημόσια διοίκηση και ιδιαίτερα η τοπική αυτοδιοίκηση. Όσοι δήμαρχοι και κοινοτάρχες, –διορισμένοι από το δικτάτορα Μεταξά–, δέχτηκαν τη συνεργασία με τις αρχές κατοχής, παρέμειναν στο πόστο τους. Όσοι, ελάχιστοι, παραιτήθηκαν αντικαταστάθηκαν από υπάλληλους τους οποίους διόρισαν οι Γερμανοί. Έτσι οι επίσημες αρχές της τοπικής αυτοδιοίκησης ελέγχονταν άμεσα με σκοπό την εξυπηρέτηση των αναγκών του κατακτητή. Η εξυπηρέτηση αυτή περιελάμβανε την εξασφάλιση σε συνεργασία με τις γερμανικές οικονομικές υπηρεσίες, αγροτικών προϊόντων, πρώτων υλών, ημικατεργασμένων βιομηχανικών προϊόντων, μεταφορικών μέσων και εξαρτημάτων ή μηχανών που έβγαζε τότε η Ελλάδα, είτε με επίταξη είτε με εξαγορά με κατοχικό πληθωριστικό χρήμα.

Ο Χέρμαν Νοϊμπάχερ ο ανάλογος Φούχτελ της Κατοχής, εφάρμοσε αποτελεσματικά τη διαδικασία «Ντεγκρίγκες»[2]. Σύμφωνα με αυτή τη διαδικασία από τη μια πλευρά οι τιμές των προϊόντων που εισάγονταν στην Ελλάδα από τη Γερμανία μεθοδικά ανέβαιναν, ενώ από την άλλη οι τιμές των εμπορευμάτων που εξάγονταν από την Ελλάδα (αγροτικά προϊόντα και πρώτες ύλες σε σημαντικό βαθμό) σταδιακά μειώνονταν. Έτσι στις αρχές του 1943 είχε δημιουργηθεί ένα ενεργητικό υπέρ των Γερμανών στο διακρατικό ισοζύγιο εισαγωγών-εξαγωγών[3].

Ο δικός μας Χανς Φούχτελ έχει ελαφρώς διαφοροποιημένο ρόλο. Στο στόχο του, μέσω του ελέγχου των ΟΤΑ, έχουν μπει η διαχείριση των οικιακών απορριμμάτων, η αξιοποίηση (εκποίηση) της ακίνητης περιουσίας των δήμων, η συνεργασία σε τουριστικό επίπεδο (βλέπε ιαματικές πηγές, παραλίες), κοινωνικά αγαθά που σκοπεύουν να δώσουν σε χέρια ιδιωτών (βλέπε νερό, ρεύμα κλπ) ακόμη και ο ορυκτός πλούτος της χώρας μέσω του ελέγχου των περιφερειών όπου βρίσκονται οι σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

Ένα σαθρό επιχείρημα το οποίο μετέρχονται οι πρόθυμοι για την συνεργασία (βλέπε υποταγή) με τον επίτροπο της γερμανικής κυβέρνησης είναι η κακή οικονομική κατάσταση των ΟΤΑ και ο υπερβολικός δανεισμός τους. Αξίζει να αναφέρουμε ένα απόσπασμα του γνωστού δημοσιογράφου Τάσου Τέλλογλου από άρθρο του για τις κινητοποιήσεις των εργαζομένων στους ΟΤΑ κατά του Φούχτελ στο Protagon 3/11/12 «Όταν χρωστάς πουλάς και όταν έχεις ανάγκη κάθε ευρώ για να ξεχρεώσεις, πουλάς όσο – όσο. Έτσι ήταν και έτσι θα παραμείνει».

Όμως :

Η πραγματικότητα λέει ότι οι ελληνικοί ΟΤΑ ήταν το 2011 οι λιγότερο χρεωμένοι σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό προκύπτει από τα στοιχεία που απέστειλε ο επίτροπος των οικονομικών Όλι Ρεν στον Έλληνα ευρωβουλευτή Νίκο Χουντή απαντώντας σε σχετική ερώτηση το Νοέμβριο του 2012. Σύμφωνα με τον πίνακα που ανακοίνωσε ο Ρεν τα υψηλότερα ποσοστά χρέους των ΟΤΑ επί του ΑΕΠ το 2011 παρουσιάζουν η Ιταλία και οι Κάτω Χώρες με ποσοστό 8,6%. Ακολουθούν η Γαλλία με χρέος 8,4%, η Δανία με 7,3%, η Σουηδία με 7%. Οι χώρες με το μικρότερο χρέος της τοπικής αυτοδιοίκησης μεταξύ των 27 είναι η Ελλάδα με ποσοστά 0,9% του ΑΕΠ και η Μάλτα με χρέος 0,1%. Και όλα αυτά παρά τη ραγδαία μείωση του ΑΕΠ από το 2009 και μετά.

Προς τι όμως η σπουδή; Την απάντηση ίσως δίνει η κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι γερμανικοί ΟΤΑ. Σε άρθρο της το Νοέμβριο του 2011 η γερμανική Taggesspiegel του Βερολίνου με τον ειρωνικό τίτλο «Γίναμε Ελλάδα» παρουσιάζει την υπερχρέωση πολλών οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης στη Γερμανία. Γράφει «Στους περισσότερους δήμους η κατάσταση είναι οικτρή, μάλιστα ο ένας στους τρεις δήμους δεν μπορεί πλέον να εξυπηρετήσει τα χρέη του. Η “Αθήνα“ βρίσκεται παντού σε κάθε (γερμανική) περιφέρεια».

Οι περισσότεροι δήμοι (αλλά και κρατίδια) είναι στο χείλος της χρεοκοπίας. Μπορούν να ακολουθήσουν δύο δρόμους: Ο ένας είναι η χρηματοδότηση από την κεντρική ομοσπονδιακή κυβέρνηση, πράγμα το οποίο σημαίνει αύξηση του δημόσιου χρέους και ελλείμματος και κατά συνέπεια τον κίνδυνο υποβάθμισης της πιστοληπτικής ικανότητας της Γερμανίας, ο άλλος είναι η δανειοδότηση από τις τράπεζες μέσω της νέας ρύθμισης των δανείων που έχουν από αυτές. Σε αυτή την περίπτωση οι εμπράγματες εγγυήσεις πχ ακίνητη περιουσία, είναι ήδη εξαντλημένες. Έχουν ήδη υποθηκεύσει τα πάντα μέχρι και τα φορολογικά έσοδα της επόμενης δεκαετίας. Με αυτό ως δεδομένο χρειάζονται νέα περιουσιακά στοιχεία είτε δικά τους είτε τη διαχείριση άλλων, και εδώ ακριβώς μπαίνει η εκμετάλλευση των περιφερειών και των δήμων της Ελλάδας.

Το σενάριο αυτό έχει ξαναπαιχτεί. Αρκεί να θυμηθούμε το τι ακριβώς υπέστη η Ανατολική Γερμανία όταν ενοποιήθηκε με τη Δυτική. Η ισότιμη συνεργασία και ο αμοιβαίος σεβασμός προς τους αδελφούς ανατολικογερμανούς είχε ως αποτέλεσμα τη συστηματική αποδιοργάνωση της οικονομικής παραγωγής του ανατολικού πλέον τμήματος της Γερμανίας, την αφαίμαξη κάθε πλουτοπαραγωγικού στοιχείου της και τη ραγδαία φτωχοποίηση των κατοίκων της. Με ένα μεγάλο ποσοστό ανεργίας, συντριπτικά μεγαλύτερο αυτό της Δυτικής, και με αμοιβές στο μεγαλύτερο μέρος τους κάτω των 400 ευρώ (7,4 εκατομμύρια εργαζομένων αναφέρουν οι γερμανικές στατιστικές για το 2010).

Πόσο εύκολο όμως είναι να περάσει μια τέτοια συνεργασία;

Η συντριπτική πλειοψηφία των εκλεγμένων αιρετών ανήκει είτε στη Ν. Δημοκρατία είτε στο ΠΑΣΟΚ, κατ’ εξοχήν κόμματα μνημονιακά, οπότε λογικό είναι οι τοπικοί άρχοντες αυτών των κομμάτων να υιοθετούν την εφαρμογή αυτής της πολιτικής. Σε συνάντηση που είχε ο γερμανός επίτροπος Φούχτελ με τον γερμανοτραφή, τότε υπ. Εσωτερικών Ευρυπίδη Στυλιανίδη στις 5/9/2012 είχε ανακοινώσει ότι ήδη οι μισοί δήμοι έχουν ξεκινήσει επαφές για την ένταξη στο πρόγραμμα. Μπορούμε εύκολα να συμπεράνουμε ότι σήμερα, ένα χρόνο μετά, η συμμετοχή θα έχει αυξηθεί κατά πολύ. Ανάμεσά τους οι μεγαλύτεροι δήμοι της χώρας (Αθηναίων, Θεσσαλονίκης, Πάτρας), δήμοι με ιδιαίτερο οικονομικό ενδιαφέρον, λόγω υποδοχής παραγωγικών ή εμπορικών δραστηριοτήτων, όπως είναι οι δήμοι Περιστερίου, Κηφισιάς, Αμαρουσίου, αλλά και δήμοι με ιδιαίτερη εθνική σημασία όπως είναι οι δήμοι Αλεξανδρούπολης, Ορεστιάδας, Σουλίου. Το ψηφιδωτό έρχεται να συμπληρώσει η συντριπτική πλειοψηφία των περιφερειών με προεξάρχουσες τις περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας (Απόστολος Τζιτζικώστας), Δυτικής Μακεδονίας (Γιώργος Δακής) και Πελοποννήσου (Πέτρος Τατούλης).

Έτσι τους τελευταίους μήνες γινόμαστε μάρτυρες πλήθους συναντήσεων, συνεργασιών, διημερίδων και εκθέσεων με θέμα την «ελληνογερμανική συνεργασία», στις οποίες από πλευράς Ελλάδος συμμετέχουν οι πρόθυμοι της τοπικής αυτοδιοίκησης και από πλευράς Γερμανίας οι αντίστοιχοι αιρετοί, με τις αντιπροσωπείες τους να συμπληρώνονται από ιδιώτες εκπροσώπους επιχειρήσεων και παραγωγικών φορέων.

Θυμόμαστε όλοι το 3ο συνέδριο «Ελληνογερμανικής Συνεργασίας» που διεξήχθη πέρυσι στα πλαίσια της ΔΕΘ, και όχι μόνο για τη σφοδρή αντίδραση των εργαζομένων κατά του προσώπου του Χανς Φούχτελ και τις καταγγελίες της ΠΟΕ-ΟΤΑ για τη «χρυσή συμφωνία κυβέρνησης και ορισμένων δημάρχων για την εκχώρηση της αποκομιδής του σκουπιδιών σε ιδιώτες». Τότε ο Γερμανός τοπάρχης ανακάλυψε «μελέτες και έρευνες που έδειξαν ότι για εργασίες όσον αφορά την τοπική αυτοδιοίκηση απαιτούνται 3.000 εργαζόμενοι στην Ελλάδα, ενώ στη Γερμανία η δουλειά διεκπεραιώνεται με 1.000 άτομα. Θα πρέπει να δοθούν απαντήσεις και να φανούν τρόποι πως θα μειωθούν ο αριθμός τους», προαναγγέλλοντας με τον τρόπο αυτό την επιβολή μαζικών απολύσεων στους δήμους. Ξεχνά όμως ότι οι δήμοι της ελληνικής τοπικής αυτοδιοίκησης απασχολούν μεγάλο αριθμό εργαζομένων στην καθαριότητα, στο πράσινο, στα τεχνικά συνεργεία, στις κοινωνικές υποδομές αναλαμβάνοντας με αυτό τον τρόπο την ευθύνη για κοινωνικές δραστηριότητες που τους αναλογεί σε αντίθεση με τους γερμανικούς ΟΤΑ όπου πλείστες όσες των υπηρεσιών αυτών έχουν εκχωρηθεί σε ιδιώτες. Όχι ότι οι δήμοι της χώρας μας δεν χρειάζονται μια πιο λειτουργική και εκσυγχρονισμένη αναδιοργάνωση ή δεν παρουσιάζουν προβλήματα διαφάνειας. Εξακολουθούν όμως, παρά τα καταστροφικά αποτελέσματα της εφαρμογής δύο αποδομητικών διοικητικών μεταρρυθμίσεων (βλέπε Καποδίστριας και Καλλικράτης), να παραμένουν ως οι εγγύτεροι στον πολίτη θεσμοί δημοκρατίας και ως κατεξοχήν, εν δυνάμει πάντα, τομείς άσκησης κοινωνικής πολιτικής στις τοπικές κοινωνίες.

Ποια πεδία όμως έχουν μπει στο στόχαστρο των γερμανικών οικονομικών κύκλων;

Κατ’ αρχάς και κατ’ εξοχήν ο τομέας της διαχείρισης των απορριμμάτων.

Την αρχή έκανε η κυβέρνηση η οποία ανακοίνωσε την πρόθεσή της για την επιβολή κεφαλικού φόρου για τα μη επεξεργασμένα οικιακά απορρίμματα που οδηγούνται στους ΧΥΤΑ υιοθετώντας κοινοτικές οδηγίες. Ουσιαστικά πιέζουν τους δήμους για το διπλασιασμό των δημοτικών τελών για την υγειονομική ταφή των απορριμμάτων. Προετοιμάζουν με αυτό τον τρόπο την κοινωνία ώστε μέσα από την αύξηση του κόστους των σκουπιδιών ανά οικογένεια να περάσουν στο επόμενο στάδιο που είναι η εκχώρηση της διαχείρισής τους σε κάποιους «εθνικούς εργολάβους» σε συνεργασία με εταιρείες του εξωτερικού ή ακόμη και σε αυτές απευθείας. Εξ ου και η ανησυχία του Γερμανού εντεταλμένου για το θέμα των απορριμμάτων.

Τα δύο προηγούμενα χρόνια γίναμε όλοι μάρτυρες του βομβαρδισμού ενημέρωσης σχετικά με τις σύγχρονες τεχνολογίες καύσης απορριμμάτων που αναπτύσσουν γερμανικές εταιρείες. Εργοστάσια «φιλικά» προς το περιβάλλον τα οποία έχουν τη δυνατότητα να εγκατασταθούν ακόμη και στο κέντρο της πρωτεύουσας, σύμφωνα με το υποτιθέμενο πρότυπο της Βιέννης. Έφτασαν μάλιστα σε σημείο να στοχεύσουν τόσο στην έκταση της ΠΥΡΚΑΛ στον Υμηττό όσο και στο πάλαι ποτέ υποτιθέμενο Μητροπολιτικό Πάρκο του Ελληνικού. Ο τομέας της διαχείρισης των απορριμμάτων είναι το σημαντικότερο διακύβευμα το επόμενο χρονικό διάστημα για τους ΟΤΑ και δεν πρέπει να ξεχνάμε ούτε την περίπτωση της Κερατέας από τη μια πλευρά ούτε την περίπτωση της Νάπολη από την άλλη όπου η μαφία της Ιταλίας διεκδικεί ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο στη διαχείριση των απορριμμάτων.

Άλλος σημαντικός τομέας είναι ο τομέας του τουρισμού. Αρκετοί δήμοι διαχειρίζονται υπό την ευθύνη τους τόσο αξιόλογες εγκαταστάσεις όπως είναι οι ιαματικές πηγές όσο και μεγάλα τμήματα του αιγιαλού της χώρας. Οι επιδιώξεις όμως των Γερμανών επικυρίαρχων δεν σταματούν στις βλέψεις που έχουν για την ιδιωτική εκμετάλλευση των τουριστικών υποδομών της χώρας. Προχωρούν ένα βήμα παραπέρα. Σε συνάντηση που έγινε το Μάρτιο του 2013 με την υπουργό Τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη στην οποία παραβρισκόταν, φευ!, ως επίτιμος πρέσβης της Μέρκελ ο Ότο Ρεχάγκελ, ανακοινώθηκε η συνεργασία στον τομέα της τουριστικής εκπαίδευσης. Στις δηλώσεις του ο επίτροπος και υφυπουργός Εργασίας, μην το ξεχνάμε, της Γερμανίας Φούχτελ στάθηκε στο θέμα της επαγγελματικής εκπαίδευσης ή δυαδικής εκπαίδευσης όπως χαρακτηριστικά ονομάζεται και υπογράμμισε ότι ο μαθητευόμενος ταυτὀχρονα εργάζεται, απολαμβάνει «κάποιες» αποδοχές, ενώ ταυτόχρονα αφουγκράζεται τις τάσεις αγοράς εργασίας και μπορεί ταυτόχρονα να εργαστεί και στο εξωτερικό». Το πρόγραμμα αυτό βασίζεται κυρίως στη στήριξη από ιδιωτικές επιχειρήσεις, το οποίο λειτουργεί παράλληλα με το Υπουργείο Τουρισμού.

Το σενάριο το έχουμε ξαναζήσει. Τα τελευταία τέσσερα-πέντε χρόνια υπάρχει μια αυξανόμενη μείωση των εργαζομένων στον τουριστικό τομέα. Ολοένα και περισσότερο εισάγονται «εκπαιδευόμενοι» από τρίτες χώρες, κυρίως την Πολωνία, και έναντι πινακίου φακής υποτίθεται ότι κάνουν το εκπαιδευτικό τους, ουσιαστικά όμως υποκαθιστούν τους Έλληνες εργαζόμενους σε αυτές τις επιχειρήσεις και αποδομούν με έμμεσο ή άμεσο τρόπο τις συλλογικές συμβάσεις, τις απολαβές και όσα άλλα εργασιακά δικαιώματα, πχ ωράριο εργασίας, πλαισιώνουν τον τομέα αυτό. Η επιδίωξη είναι σαφέστατη. Οι μαθητευόμενοι της τουριστικής εκπαίδευσης στη χώρα μας προορίζονται ως «Πολωνοί» για τη Γερμανία.

Άλλος τομέας είναι εκείνος των ορυκτών

Τον Ιούνιο του 2012 πραγματοποιήθηκε συνάντηση του εντολοδόχου του Αντώνη Σαμαρά, Γιώργου Δακή (περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας) με τον Φούχτελ συνοδεία για άλλη μια φορά επιχειρηματιών γερμανικών και ελληνογερμανικών συμφερόντων. Σκοπός της συνάντησης η προώθηση στην ευρωπαϊκή επιτροπή μέσω του Φούχτελ του αιτήματος χρηματοδότησης της κατασκευής του νέου λιγνιτοηλεκτρικού σταθμού Πτολεμαΐδας. Με δεδομένο το νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα της ΝΔ για πώληση της ΔΕΗ και των εργοστασίων της, η συνάντηση χαρακτηρίζεται ως η μετεκλογική εκτέλεση μιας συμφωνίας που έχει ήδη αναγγελθεί. Ακόμη χειρότερα ο περιφερειάρχης «ζήτησε παρεμβάσεις προς την κατεύθυνση της μη εφαρμογής της εξίσωσης των τιμών πετρελαίου θέρμανσης και κίνησης για τη Δυτική Μακεδονία που αντιμετωπίζει μεγάλο πρόβλημα λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών»! Κι εδώ ακριβώς προκύπτει το πολιτικό πρόβλημα. Ο Δακής απευθύνει αιτήματα όχι στην ελληνική κυβέρνηση, αλλά σε ένα γερμανό αξιωματούχο(!) ο οποίος ουδεμία σχέση έχει με το υπουργείο οικονομικών, ανάπτυξης ή υγείας της ελληνικής κυβέρνησης. Βρισκόμαστε ήδη υπό γερμανική κατοχή και δεν το γνωρίζουμε;

Στο ίδιο κλίμα, θερμό κατά τα άλλα, η συνάντηση του Πέτρου Τατούλη περιφερειάρχη Πελοποννήσου με τον Φούχτελ για θέματα ανάπτυξης και συνεργασίας για την εφαρμογή ενός στρατηγικού σχεδιασμού της περιφέρειας Πελοποννήσου. Η απάντηση του Φούχτελ αποκαλυπτική. «Έχετε διάθεση, ενέργεια, προετοιμασία και ολοκληρωμένο σχέδιο κι εμείς βρισκόμαστε εδώ για να βοηθήσουμε». Και σε αυτή τη συνάντηση η απουσία εκπροσώπου της ελληνικής κυβέρνησης, ήταν κραυγαλέα. Δυστυχώς αυτή η δυνατότητα της αδιαμεσολάβητης δυνατότητας συνεργασίας κάθε τοπικού αιρετού με εξωεθνικά κέντρα κατοχυρώνεται από την διοικητική μεταρρύθμιση του Ραγκούση, την και «Καλλικράτης» επονομαζόμενη. Περιττό να αναφέρουμε ότι το ίδιο ακριβώς πλαίσιο χαρακτηρίζει κάθε συνάντηση αιρετών περιφερειαρχών και δημάρχων με τα αιτήματα των τελευταίων εν είδει «σπαρακτικής έκκλησης» να απευθύνονται απευθείας στο Γερμανό επιτελάρχη, με τα δημοτικά συμβούλια να παίζουν το ρόλο του κομπάρσου. Η διαχείριση των προβλημάτων της τοπικής αυτοδιοίκησης ολοένα και περισσότερο εκχωρούνται στον Φούχτελ.

Τον τελευταίο καιρό ολοένα και περισσότεροι δήμοι και περιφέρειες εκλιπαρούν ουσιαστικά για την αδελφοποίηση των οργανισμών τους με αντίστοιχους της Γερμανίας. Ήδη λίγο μετά την εγκατάστασή του το 2011 ως γκαουλάϊτερ στην Ελλάδα ο Φούχτελ είχε εκφράσει τα παράπονά του ότι μόνο τριάντα ελληνικές πόλεις έχουν αδελφοποιηθεί με γερμανικές όταν ο αντίστοιχος αριθμός των γαλλικών πόλεων είναι 2000. Δυστυχώς δεν χρειάζεται να ανησυχεί. Ήδη ο Μπουτάρης αδελφοποίησε πέρυσι το Νοέμβριο τη Θεσσαλονίκη με την Κολωνία ενώ ο Πέτρος Τατούλης τον παρακάλεσε να μεσολαβήσει για εξεύρεση εταίρου στη Δημοκρατία της Βόρειας Ρηνανίας Βεστφαλίας, κρατίδιο στο οποίο εκλέγεται ο Φούχτελ.

Η τοπική αυτοδιοίκηση είναι ένας θησαυρός. Όχι όμως όπως είπε ο Φούχτελ: «Η τοπική αυτοδιοίκηση είναι ένας θησαυρός που πρέπει να εκμεταλλευτούμε γιατί μέχρι τώρα το καθεστώς των ΟΤΑ και της Ευρώπης ήταν μόνο για θέματα χρηματοδοτήσεων». Για εμάς η τοπική αυτοδιοίκηση είναι ένας θησαυρός γιατί είναι ένας τόπος εφαρμογής συμμετοχικών και αμεσοδημοκρατικών θεσμών, είναι ο κοντινότερος θεσμός δημοκρατίας προς τον πολίτη, είναι εν τέλει ένα πεδίο άσκησης της πραγματικής δημοκρατίας.

Αρμόζει να διεκδικήσουμε μέσα στη δίνη της κρίσης την ανάκτηση της διοικητικής και οικονομικής αυτοτέλειας των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, οφείλουμε να διεκδικήσουμε την οργανωτική και λειτουργική ανασυγκρότησή τους ώστε να λειτουργήσουν ως ένα δίκτυο προστασίας της κοινωνίας και της δημοκρατίας στους χαλεπούς καιρούς που διάγουμε.

[1] Για περισσότερα: Ιστοσελίδα των γερμανικών αποστολών στην Ελλάδα / http://www.griechenland.diplo.de/Vertretung/griechenland/el/03/Bilaterale__Beziehungen/Deutsch__Griechisches__Partnerschaftsprogramm.html

[2] Η Ντεγκρίγκες είχε αναλάβει το εισαγωγικό και εξαγωγικό εμπόριο της Ελλάδας. Με βάση συμφωνίες που έκανε με τις κατοχικές ελληνικές κυβερνήσεις καρπωνόταν τη διαφορά της τιμής ενός προϊόντος ανάμεσα στον τόπο παραγωγής του και στον τόπο κατανάλωσής του (εφ. ΕΜΠΡΟΣ, 18^ης και 21^ης Μαρτίου 1945 ).

[3] Για λεπτομέρειες: Η λεηλασία της Ελλάδας από τους Γερμανούς κατά την περίοδο της Κατοχής / Χρονοντούλαπο / http://chronontoulapo.wordpress.com/2013/05/02/%CE%B7-%CE%BB%CE%B5%CE%B7%CE%BB%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1%CF%82-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%82-%CE%B3%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%B1%CE%BD/

για το τοπικό μνημόνιο του Καλλικράτη

αναδημοσίευση από το Άρδην

Καλλικράτης ή μήπως… Ηρόστρατος

Συγγραφέας:

Κώστας Σαμάντης

Άρδην τ. 78

Σε θέμα μείζονος προτεραιότητος έχει αναδειχθεί για το υπουργείο Εσωτερικών η υλοποίηση της διοικητικής μεταρρύθμισης στην τοπική αυτοδιοίκηση, σε πρώτο και δεύτερο βαθμό.
Μέσα από αλλεπάλληλες συσκέψεις του υπουργικού συμβουλίου, επαφές με τους αρμόδιους φορείς, συνέδρια της ΚΕΔΚΕ και ΤΕΔΚΝΑ, επιχειρείται, μέσω της Νέας Αρχιτεκτονικής Κράτους και Αυτοδιοίκησης (Καλλικράτης), η πλήρης αναδιάρθρωση στον χώρο της τοπικής αυτοδιοίκησης. Το σχέδιο αποτελεί ουσιαστικά το δεύτερο μέρος της μεταρρύθμισης, η οποία είχε υλοποιηθεί το 1988 (Καποδίστριας) και είχε συρρικνώσει τους 6.000 δήμους και κοινότητες της χώρας σε 1.034.
Παρακολουθώντας τις σχετικές συζητήσεις και προτάσεις και λαμβάνοντας υπ’ όψιν το κείμενο της δημόσιας διαβούλευσης, μπορούμε να πούμε ότι η πρόθεση της κυβέρνησης όχι μόνο αποτελεί μια βεβιασμένη κίνηση και δεν λαμβάνει υπ’ όψιν της την προηγούμενη εμπειρία, αλλά κυρίως βρίσκεται σε μια λογική οικονομίστικης διευθέτησης των όποιων προβλημάτων υπάρχουν, αδιαφορώντας, αλλά και εν τέλει συρρικνώνοντας τον πολιτικό ρόλο που έχει να επιτελέσει η τοπική αυτοδιοίκηση.
Δώδεκα χρόνια μετά την υλοποίηση της πρώτης αναδιάρθρωσης, ουδείς αμφιβάλλει για τα αποτελέσματά της.
Δεν είναι μόνο οι προσωπικές εμπειρίες οι οποίες δείχνουν ξεκάθαρα τη σταδιακή απογύμνωση της υπαίθρου, την ερημοποίηση των χωριών και των κοινοτήτων, που αφομοιώθηκαν από άλλους, μεγαλύτερους δήμους, την ολοένα και μεγαλύτερη μείωση της οικονομικής δραστηριότητας, ή την απαξίωση των διοικητικών υπηρεσιών από το απαραίτητο πολιτικό προσωπικό και τη μείωση των πόρων οι οποίοι κατευθύνονταν σε αυτές.
Το ίδιο το κείμενο της δημόσιας διαβούλευσης (ΚΔΔ) αναφέρει χαρακτηριστικά για τον Καποδίστρια «…δε δημιούργησε παρ’ όλα αυτά αποτελεσματικούς Δήμους με οικονομική αυτάρκεια και δυνατότητα άντλησης ιδίων πόρων, ούτε διοικητική ικανότητα με καλά οργανωμένες υπηρεσίες και ανθρώπινο δυναμικό…» (1) και αλλού «…η Πολιτεία δεν στήριξε ουσιαστικά τους νέους ΟΤΑ με πολιτικές προγραμματικής, οργανωτικής και λειτουργικής αναβάθμισης, καθώς και με επαρκή χρηματοδότηση, ούτε προχώρησε σε μια σχεδιασμένη, με ενιαίο τρόπο, και ολοκληρωμένη αλλαγή του διοικητικού συστήματος της χώρας…..» (2).
Σε μια πρώτη μάλιστα αποτίμηση των αποτελεσμάτων του Καποδίστρια, την οποία επιχείρησε το ΙΣΤΑΜE – ΑΝΔΕΑΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ, σε μια επίδειξη ειλικρίνειας, παραδέχεται ύστερα από μία έκθεση 151 σελίδων και 50 γραφημάτων ότι «…η εφαρμογή της δημιούργησε περισσότερα προβλήματα από εκείνα τα οποία έλυσε τόσο σε θεσμικό όσο και πρακτικό επίπεδο, ενώ από τους πρωταγωνιστές της πιο πολλοί μοιάζουν δυσαρεστημένοι παρά ευτυχείς από όσα συμβαίνουν…»(3).
Στο κατά πόσον η συγκεκριμένη μεταρρύθμιση βοήθησε στην αναβάθμιση του ρόλου της περιφέρειας, διατήρησε τον πληθυσμό σε αυτήν και ενίσχυσε την τοπική δραστηριότητα, μας δίνουν μια εικόνα τα εξής στοιχεία:Χρονιά   Συμμετοχή αγροτικού τομέα στο Α.Ε.Π
1995       9,85%
2000       5,39%
2004       4,07%
2007       3,04%
2008       2,92% (4)

Ακόμη κατά το έτος 2009 ο αγροτικός τομέας απασχολεί το 11,6% του συνολικού εργατικού δυναμικού, σημειώνοντας πτώση κατά 4,4% σε σύγκριση με το 2000(5).
Όσο και αν κύρια υπεύθυνος για τα πιο πάνω αποτελέσματα είναι η πολιτική η οποία εφαρμόζεται από τις τελευταίες κυβερνήσεις, δεν μπορούμε παρά να σημειώσουμε ότι, σε αυτήν τη συγκεκριμένη πολιτική, η διοικητική μεταρρύθμιση η οποία αφορά στην περιφέρεια έχει το μερίδιο της ευθύνης που της αναλογεί.
Παρ’ όλα αυτά η κυβέρνηση, χωρίς να βγάλει χρήσιμα συμπεράσματα από το προηγούμενο χρονικό διάστημα, προχωρά βεβιασμένα στο δεύτερο βήμα. Σύμφωνα με τις διακηρύξεις της, πρόθεσή της είναι η αναβάθμιση και ο εκσυγχρονισμός της τοπικής αυτοδιοίκησης σε επίπεδο πολιτικό, λειτουργικό και οικονομικό. Αν όμως προστρέξουμε στο κείμενο της Δ.Δ., το μόνο σημείο στο οποίο περιγράφεται κάπως ο σκοπός είναι το ακόλουθο:
«Η Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης αποσκοπεί στην εξοικονόμηση πόρων των φορολογούμενων πολιτών μέσω του περιορισμού του αριθμού των ΟΤΑ και των νομικών τους προσώπων και στην εξορθολογισμένη διαχείριση.» (6)
Για το ουσιαστικότερο μέρος, την πολιτική αναβάθμιση του ρόλου της τοπικής αυτοδιοίκησης, μόνο γενικόλογες αναφορές βρίσκουμε, χωρίς βέβαια να συνοδεύονται, γιατί ακριβώς δεν είναι στην επιλογή τους, από συγκεκριμένα μέτρα υλοποίησης.
Ο Καλλικράτης, λοιπόν, προτίθεται να φέρει τις εξής συγκεκριμένες αλλαγές.
Μετατρέπει τις 54 Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις σε 13 Περιφέρειες, με αναβάθμιση του ρόλου του περιφερειάρχη με αυξημένες αρμοδιότητες, με παράλληλη θέσπιση περιφερειακού συμβουλίου, περιφερειακών επιτροπών και περιφερειακό συνήγορο για τον πολίτη και την επιχείρηση. Ακόμη, από τους 1.034 δήμους και κοινότητες περνά στους 370 το πολύ, με αναβάθμιση του ρόλου του δημάρχου και με θέσπιση θεματικών και τοπικών αντιδημάρχων, συμβουλίων διαβούλευσης, συνήγορο για τον πολίτη και την επιχείρηση, δημοτικά e-ΚΕΠ, κάρτα δημότη κ.λπ. Τέλος προβλέπει τον περιορισμό των 6.000 δημοτικών επιχειρήσεων και νομικών προσώπων σε 2.000, ενώ θέτει τους ΟΤΑ υπό κηδεμονία μέσω της συγκρότησης Ειδικής υπηρεσίας εποπτείας.
Ως λόγος για τη μετατροπή των νομαρχιών σε περιφέρειες αναφέρεται η μέχρι σήμερα αδυναμία συμμετοχής στα αρμόδια όργανα της Ε.Ε. (επιτροπή περιφερειών κ.λπ.), γεγονός που λειτουργούσε προβληματικά στη διαχείριση των συγκεκριμένων κονδυλίων τα οποία αποφασίζονταν σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Με βάση όμως το κείμενο της Δ.Δ., ο αιρετός περιφερειάρχης αποκτά τέτοιες υπερεξουσίες όπου, αντί για αποκέντρωση, ουσιαστικά έχουμε υπερσυγκέντρωση εξουσιών, χωρίς δημοκρατικό έλεγχο, με τον ρόλο του περιφερειάρχη να τοποθετείται ανταγωνιστικά, ενδεχομένως και πιο πάνω από τον ρόλο των βουλευτών, μιας και η εκλογή του θα στηρίζεται σε πολύ μεγαλύτερο αριθμό ψήφων από αυτές τις οποίες χρειάζεται ένα μέλος του κοινοβουλίου για να εκλεγεί.
Η σημαντικότερη όμως αλλαγή συντελείται στον χώρο της πρωτοβάθμιας τοπικής αυτοδιοίκησης, αποσκοπώντας ουσιαστικά στην εξοικονόμηση πόρων από τους ΚΑΠ (Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους) τους οποίους υποχρεούνταν η κεντρική εξουσία να παρέχει στους ΟΤΑ. Με τον τρόπο αυτό, το πάγιο αίτημα της τοπικής αυτοδιοίκησης (περισσότεροι πόροι, για περισσότερη αυτοδιοίκηση) μετατρέπεται σε λιγότερα κονδύλια, σε λιγότερους δήμους.
Το κυριότερο όμως είναι ότι η κεντρική φιλοσοφία του Καλλικράτη χαρακτηρίζεται από ένα ξεκάθαρα νεοφιλελεύθερο πνεύμα. Προσπαθεί να μετατρέψει τους ΟΤΑ από οργανισμούς, έστω περιορισμένης αυτοδιοίκησης, έστω προβληματικούς, αλλά εγγύτερους από κάθε άλλον κοντά στον πολίτη, σε οργανισμούς εξορθολογισμένης λογιστικής διαχείρισης, ή όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται «…οι Δήμοι θα αποτελέσουν ισχυρές μονάδες τοπικής ανάπτυξης και ταυτόχρονα εξελίσσονται σε αποτελεσματικούς διαχειριστές υπηρεσιών…» (7).
Τούτο γίνεται σαφές από τις νέες αρμοδιότητες οι οποίες μεταφέρονται στους δήμους με βάση τον Καλλικράτη. Ως τέτοιες περιγράφονται οι εξής:
• Η πρόνοια και η προστασία της δημόσιας υγείας.
• Η ανέγερση σχολικών κτηρίων
• Η ένταξη των μεταναστών
• Οι πολεοδομικές εφαρμογές
• Ο υγειονομικός έλεγχος
• Οι αδειοδοτήσεις και ο έλεγχος πολλών τοπικών, οικονομικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων κ.λπ.(8)

Ήδη όμως η εμπειρία του Καποδίστρια σε αυτό το επίπεδο υπήρξε αρνητική. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των παιδικών σταθμών. Θεσμός ο οποίος εντασσόταν στη λογική του πάλαι ποτέ υπουργείου Κοινωνικών Υπηρεσιών όσο και του υπουργείου Παιδείας, με αυτονόητο το δικαίωμα της ελεύθερης και δωρεάν πρόσβασης σε αυτόν. Η μεταφορά του όμως στην αρμοδιότητα του δήμου, χωρίς τα απαραίτητα κονδύλια βέβαια, οδήγησε στην πρακτική των τροφείων, όπου στην πλειονότητα των δήμων κυμαίνονται από 50 έως 120 ευρώ κατά μέσον όρο. Έχει ήδη δρομολογηθεί η ένταξη στους ΟΤΑ και του θεσμού των βρεφονηπιακών σταθμών.
Στην ίδια λογική, η μεταφορά αρμοδιοτήτων όπως είναι η ανέγερση των σχολικών κτηρίων ή η λειτουργία σταθμών της πρωτοβάθμιας υγείας, οι οποίοι θα εξυπηρετούνται από ιδίους πόρους, μας οδηγεί στη διαμόρφωση δήμων πολλαπλών ταχυτήτων. Είναι προφανές ότι στον βαθμό που άλλους πόρους, εκ των πραγμάτων, μπορεί να διαθέτει το Κερατσίνι από την Εκάλη, η Μύκονος από την Τήλο ή το Αγαθονήσι, διαφορετικό θα είναι το επίπεδο, αλλά και η ποιότητα των υπηρεσιών που θα παρέχονται στην υγεία και στην παιδεία. Και είναι ακριβώς αυτή η λογική η οποία θα οδηγήσει αναγκαστικά τους δήμους σε συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ). Ουσιαστικά ο χώρος της τοπικής αυτοδιοίκησης θα αποτελέσει ένα πρώτο πεδίο, τον Δούρειο Ίππο πρακτικά, εφαρμογής νεοφιλελεύθερων πολιτικών κατά τις οποίες συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα για ελεύθερη και δωρεάν πρόσβαση θα αρχίσουν με τη μέθοδο της σαλαμοποίησης να καταργούνται, με τον ιδιωτικό χώρο να καταλαμβάνει ολοένα και μεγαλύτερο χώρο εις βάρος του δημοσίου.
Είναι πολύ χαρακτηριστικό, ότι οι πόροι που προβλέπεται να μεταφερθούν στους καινούριους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης οι οποίοι θα προκύψουν, εξαντλούνται σε υποσχέσεις για απόδοση μέρους του Φ.Π.Α., καθώς και στη δυνατότητα εφαρμογής δυνητικών φόρων. Έτσι συνδέεται η οικονομική αυτάρκεια των δήμων (μιας και δεν ξεκαθαρίζεται κάτι διαφορετικό) από την εν γένει οικονομική δραστηριότητα της περιοχής (των επιχειρήσεων κ.λπ.), καθιστώντας τους ΟΤΑ αιχμαλώτους της οποιασδήποτε οικονομικής ανάπτυξης ή ύφεσης. Τους οδηγεί με άλλα λόγια είτε να λειτουργήσουν ως φοροεισπρακτικοί μηχανισμοί στο κυνήγι αυτών των πόρων, είτε ως εφορίες, μιας και η συμπλήρωση των χαμένων εσόδων θα αναπληρώνεται από τη δυνατότητα επιβολής τοπικών φόρων. Έτσι οι πολίτες, πέρα από την κεντρική φορολογία, μέσω της οποίας το κράτος ήταν υποχρεωμένο να παρέχει με ευθύνη του ανταποδοτικές υπηρεσίες όπως είναι στον τομέα της παιδείας και της υγείας, θα φορολογούνται για δεύτερη φορά από την τοπική αυτοδιοίκηση, ουσιαστικά για τα ίδια πράγματα.
Ακόμη και το επιχείρημα ότι οι δήμοι παραμένουν οργανισμοί χρεωμένοι και με την αναδιάρθρωση τούτο προβλέπεται να ξεπεραστεί είναι στον αέρα. Ήδη από τον Καποδίστρια, κονδύλια τα οποία είχαν υποσχεθεί στην έναρξή του οι κυβερνήσεις ουδέποτε αποδόθηκαν, παρ’ ότι προέρχονταν από παρακρατηθέντες υπέρ της τοπικής αυτοδιοίκησης πόρους. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι στην πρόσφατη συνέλευση της ΤΕΔΚΝΑ ανάμεσα στις άλλες ενστάσεις κατά του Καλλικράτη αναφέρθηκε και η επιμονή στην απόδοση των οφειλομένων προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση πόρων τα οποία για μεν το 2009 οφειλόμενα φθάνουν στο ύψος 331.500.000 ευρώ για δε το 2010 550.000.000 ευρώ από την μείωση των ΚΑΠ και της ΣΑΤΑ (9). Μόνο τώρα και ενόψει του Καλλικράτη η κεντρική εξουσία μπήκε σε έναν συμβιβασμό τμηματικής χορήγησης, καταβάλλοντας την πρώτη δόση, αλλά έχοντας σε εκκρεμότητα τη δεύτερη, η οποία έπρεπε να καταβληθεί μέχρι τέλος Ιανουαρίου 2010 με δεδομένη βέβαια όπου με δεδομένη την οικονομική δυσχέρεια της περιόδου είναι αμφίβολο έως απίθανο να καταβληθεί. Είναι επίσης σημαντικό να αναφέρουμε ότι το συνολικό κόστος της Διοικητικής Μεταρρύθμισης έχει υπολογιστεί από αυτοδιοικητικούς παράγοντες στα 6 δισ. ευρώ. Στο πόσο σοβαρά λαμβάνει η Κυβέρνηση τον Καλλικράτη φαίνεται από το ότι ο αρμόδιος Γραμματέας του Υπουργείου Εσωτερικών για τη διαχείριση των κονδυλίων του ΕΣΠΑ τοποθετήθηκε μόλις την τελευταία εβδομάδα του Ιανουαρίου. Τέλος, πολύ σημαντικό είναι ότι στους γνώστες των οικονομικών της τοπικής αυτοδιοίκησης, αποτελεί επίσης κοινός τόπος ότι υπάρχουν πλείστα όσα παραδείγματα μικρών δήμων, νοικοκυρεμένων και με οικονομική αυτάρκεια, σε αντίθεση με τους υπερχρεωμένους μεγάλους δήμους όπως είναι οι δήμοι Αθηναίων, Πειραιώς και Θεσσαλονίκης.
Παρ’ ότι το σχέδιο Καλλικράτης επικαλείται την ανάγκη λειτουργικότερης απόδοσης των δήμων, μια προσεκτική ανάγνωσή του μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι θα συμβεί ακριβώς το αντίθετο. Μέχρι τώρα οι δήμοι και οι κοινότητες της περιφέρειας, με το λιγοστό έστω διοικητικό προσωπικό τους, με τα συνεχώς μειούμενα κονδύλιά τους, κατόρθωναν και παρείχαν ένα μικρό ή μεγάλο επίπεδο παροχής υπηρεσιών και εξυπηρέτησης των πολιτών της αρμοδιότητάς τους. Με τη σκοπούμενη μεταρρύθμιση παύει και αυτό. Δήμοι και κοινότητες της περιφέρειας, οι οποίοι φρόντιζαν με τη λογική της τοπικοποίησης και της αποκέντρωσης τα του οίκου τους (από τη διεκπεραίωση γραφειοκρατικών διαδικασιών μέχρι τη φροντίδα των δημόσιων χώρων), προβλέπεται να αντικατασταθούν από τη λειτουργία e-ΚΕΠ στα οποία θα χρησιμοποιείται η κάρτα του δημότη. Σύμφωνα με τη λογική των νομοθετούντων, χωριά των εκατό, διακοσίων ή και τριακοσίων ατόμων, απομακρυσμένα από την έδρα του δήμου, θα τύχουν αναβαθμισμένης εξυπηρέτησης από δημοτικά ΑΤΜ (!!!), την ίδια στιγμή που ακόμη και τα διάσπαρτα καρτοτηλέφωνα στην περιφέρεια δεν λειτουργούν.
Ως ισχυρό επιχείρημα οι εισηγητές του νομοσχεδίου, σε μια προσπάθεια αποδοχής από την κοινή γνώμη, επικαλούνται ότι η λειτουργικότητα και αποδοτικότητα των ΟΤΑ συνδέεται με το μέγεθος του δήμου. Γι’ αυτούς ακριβώς τους λόγους, σε μια προσπάθεια εκσυγχρονισμού / εξευρωπαϊσμού της τοπικής αυτοδιοίκησης, επιλέγουν δήμους με μεγάλη αναλογία κατοίκων ανά δήμο. Παραδείγματα όμως από την Ευρωπαϊκή Ένωση δείχνουν ότι αρκετές χώρες με μικρή αναλογία κατοίκων και με πολλούς οργανισμούς έχουν εξίσου καλά αποτελέσματα όσο και παράδοση στην τοπική αυτοδιοίκηση.
Αναφέρουμε χαρακτηριστικά:
Τέλος, αλλά όχι ελάχιστο, ή μάλλον σημαντικότερο, περιορίζεται μέχρι εξαφανίσεως η πολιτική λειτουργία και δυνατότητα των δήμων. Είναι γεγονός ότι το μικρό μέγεθος είναι αυτό ακριβώς το οποίο οδηγεί τον πολίτη σε μια λογική ταύτισης και συμμετοχής στα κοινά του τόπου του. Πολύ πιο εύκολα κάποιος μπορεί να ταυτιστεί με τον τόπο του (χωριό, δήμο ή κοινότητα) όταν το μέγεθός του είναι μικρό, ανθρώπινο και προσβάσιμο, παρά όταν το μέγεθος είναι της τάξεως των εβδομήντα ή και εκατό χιλιάδων κατοίκων. Το απρόσωπο και απομακρυσμένο των σχέσεων, πολιτικών ή προσωπικών, που αναπτύσσονται στα μεγάλα μεγέθη, έχει την ευθύνη του για την αποστασιοποίηση των πολιτών από τις πολιτικές διαδικασίες.
Είναι γνωστή σε όλους η επιμονή με την οποία, ακόμα και τώρα, πολλοί επιμένουν να παραμένουν δημότες της γενέτειράς τους, καθώς και το πόσο διεκδικούν την εκλογική έστω συμμετοχή τους σε αυτήν, σε αντίθεση με την ολοένα και μεγαλύτερη απάθεια την οποία συναντούμε σε μεγάλους δήμους. Επί παραδείγματι, η εκλογική προσέλευση σε μικρούς δήμους είναι σαφώς μεγαλύτερη από την αντίστοιχη στους μεγάλους.
Την ίδια στιγμή που τα συμμετοχικά κινήματα διεκδικούν αποφασιστικό και καθοριστικό ρόλο για τους δημότες των ΟΤΑ, με χαρακτηριστικότερο το ολοένα και περισσότερο διεκδικούμενο αίτημα του συμμετοχικού προϋπολογισμού ή του αποφασιστικού χαρακτήρα των διαβουλεύσεων, το σχέδιο Καλλικράτης προσπαθεί με γενικόλογες αναφορές, αλλά χωρίς κανένα ουσιαστικό μέτρο, να πείσει ότι θα λειτουργήσει στην κατεύθυνση της αναβάθμισης του πολιτικού και συμμετοχικού ρόλου των δημοτών. Αποτυγχάνει όμως, γιατί ακριβώς δεν είναι μέσα στις προθέσεις του.
Συμπερασματικά, η προσπάθεια της κυβέρνησης να περάσει τη νέα Διοικητική Μεταρρύθμιση, τη Νέα Αρχιτεκτονική Διοίκησης και Κράτους, όπως την ονομάζει, δεν είναι παρά μία προσπάθεια παραπέρα συγκεντρωτισμού του χώρου της τοπικής αυτοδιοίκησης σε πολιτικό, οικονομικό, λειτουργικό και κοινωνικό επίπεδο. Εφαρμόζοντας τη λογική του λιγότερου κράτους και των λιγότερων κονδυλίων, προσπαθεί να την υλοποιήσει μειώνοντας δραστικά, κατά τα 2/3 τους ΟΤΑ, τους μετατρέπει σε οργανισμούς με περισσότερες αρμοδιότητες, αλλά χωρίς εγγυημένους πόρους, απομειώνοντας τα όποια ψήγματα πολιτικών αμεσοδημοκρατικών δυνατοτήτων είχαν, και επιχειρεί με όχημα αυτούς να ασκήσει, μια ήδη αποτυχημένη σε παγκόσμιο επίπεδο, νεοφιλελεύθερη πολιτική.
Ουσιαστικά η αυτοδιοικητική πολιτική στη χώρα μας, η οποία υπήρξε ως ουσιαστικό σύστημα διακυβέρνησης ήδη από τα χρόνια της τουρκοκρατίας, μέσω των κοινοτήτων, διασώθηκε από τον Ελ. Βενιζέλο, ο οποίος επαναθέσπισε την τοπική αυτοδιοίκηση στο πρώτο τέταρτο του 20ου αιώνα, αναπτύχθηκε τα χρόνια της Εθνικής Αντίστασης μέσα από την πλήρη και ουσιαστική λειτουργία της στις περιοχές της Ελεύθερης Ελλάδας, φτάνει σήμερα μέσω συνεχών παρεμβάσεων από την κεντρική εξουσία στα όρια της εξαφάνισης.
Υπενθυμίζουμε μόνο πως όσο γνωστός είναι ο Καλλικράτης από τη συμμετοχή του στο έργο της Ακρόπολης και των Μακρών Τειχών, άλλο τόσο γνωστός είναι και ο Ηρόστρατος από την πυρπόληση του Ναού της Αρτέμιδος στην Έφεσο. Μένει να αποδειχθεί ποιο από τα δύο ονόματα θα χρησιμοποιούμε για την περιγραφή της μεταρρύθμισης στο μέλλον.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1.    Παράγραφος 48 του κειμένου Δημόσιας Διαβούλευσης (Κ.Δ.Δ.)
2.    Παράγραφος 49 του Κ.Δ.Δ.
3.    Η πρώτη αποτίμηση του Καποδίστρια / Καθημερινή 14/01/2001
4. Επίσημα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας Ελλάδος (Ε.Σ.Υ.Ε.)
5.    Επίσημα στοιχεία της Ε.Σ.Υ.Ε.
6.    Παράγραφος 6 του Κ.Δ.Δ.
7.    Παράγραφος 52 του Κ.Δ.Δ.
8.    Παράγραφος 59 του Κ.Δ.Δ.
9.    Δελτίο Τύπου ΤΕΔΚΝΑ 13.01.10.
10.    Εισήγηση της ΤΕΔΚΝΑ στο Συνέδριο του Οκτωβρίου 2007.

Προσθήκη νέου σχολίου