Κατηγορία: τουρισμός

δημοσιεύτηκε στο περιοδικό MANIFESTO, στον “ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΚΟ ΚΟΣΜΟ” και αναδημοσιεύεται από κει στη “ΣΧΕΔΙΑ ΣΤ ΑΝΟΙΧΤΑ ΤΗΣ ΑΙΓΙΝΑΣ”

Το φάντασμα της ιδιωτικοποίησης του νερού και το φάσμα της μεγάλης μας άγνοιας

Αφιερωμένο στο Σταύρο Κούβαρη, φίλο, αδελφό και σύντροφο, από το Γαλατά Τροιζηνίας που έφυγε απότομα τον Αύγουστο του παρόντος χρόνου. Ο Σταύρος, με οδηγό τη δημιουργό αφέλεια του Καλού, είχε την αλληλεγγύη, τη φιλοσοφία, την ιστορία και την τέχνη όχι σαν κοινωνικό παράδειγμα αλλά σαν στάση ζωής. Ένας σπάνιος βιοπαλαιστής της καθημερινότητας, με το τζαμάδικό του να θυμίζει ενίοτε σχολή διαλόγου, τεκμηρίωσης και περισυλλογής για το Σεφέρη, για τα βουνά της Πελοποννήσου, για τις αρχαιότητες και το Βυζάντιο, για τον ελληνισμό και το όραμα για δικαιοσύνη και ελευθερία. Κι από την άλλη, να τρέξει παντού, για όλα: για τον άνθρωπο. Και πάνω απ’ όλα μην γνωρίζοντας για αυτό που έκανε: τη διαφορά στον κόσμο μας.

Η «λιγοστή» «παραγωγή» του Η2Ο και η κατασκευή σπανιότητας

Η -στην καλύτερη των περιπτώσεων- αντίσταση στην επικείμενη, εν Ελλάδι, ιδιωτικοποίηση του νερού, αποτέλεσμα της οποίας μπορεί να είναι η αναίρεση μιας τέτοιας απόφασης όπως συνέβη πρόσφατα μέσω δημοψηφίσματος στην Ιταλία, δεν μπορεί να αλλάξει σε καμιά περίπτωση ούτε να δρομολογήσει αλλιώς την υπόθεση της διαχείρισης του νερού. Η ιδιωτικοποίηση δεν είναι παρά μια σταγόνα στο ποτήρι που ξεχειλίζει. Ή αλλιώς στο ποτήρι που αδειάζει.

Το νερό, από τότε που έπαυε να είναι αντικείμενο διαχείρισης της κοινότητας, υπόθεση προσευχής και λιτανείας στις κρίσιμες περιόδους ανομβρίας, περνούσε στα χέρια της μεγάλης θεάς Ανάπτυξης και των ιερέων-επενδυτών της στο ναό του Κέρδους. Για να μπορέσουμε όμως να περάσουμε στην κατάσταση μιας πρώιμης διαχείρισης από το κεφάλαιο έπρεπε να εφευρεθεί η σπανιότητα του νερού στο πλαίσιο μιας εν γένει προβληματοποίησής του. Ήδη από τη δεκαετία του ‘90 αρχίσαμε να μαθαίνουμε ότι δεν έχουμε αρκετό νερό, αφού από το 70% της υδρογείου που κάποιος πραγματοποιήσει το λάθος να μας το δώσει το περισσότερο σε θάλασσα, μόνο το 2% είναι πόσιμο κι απ’ αυτό πρόσβαση μπορούμε να έχουμε μόνο στο 0,5%. Τι κρίμα που διαλέξαμε λάθος πλανήτη. Ποσώ δε μάλλον οι άνθρωποι από την Αφρική με τους εκατομμύρια διψασμένους όπως μας πληροφορούν οι φιλάνθρωπες ΜΚΟ, που διάλεξαν μια, ακόμα, πιο λάθος ήπειρο.

Αλήθεια τι μπορεί να σημαίνει, όμως, ότι 50-60.000 κυβικά χιλιόμετρα περίπου, είναι το νερό των κατακρημνίσεων, μια άλλη λέξη για τις βροχές; Τι μπορεί να σημαίνει ότι τα νέα σύνορα που μπήκαν από τους αποικιοκράτες, απαγορεύουν τις μετακινήσεις πληθυσμών σε περιόδους ξηρασίας; Τι μπορεί να σημαίνει ότι το νερό της Αφρικής μολύνεται από την εξόρυξη, τη βιομηχανία και την πετροχημική διαδικασία που είναι μακριά και πέρα από την πόρτα μας; Ερωτήματα που έτσι κι αλλιώς έχουν εξοριστεί μαζί με την Αλήθεια και τη Νοημοσύνη.

Ας δούμε το τι σήμαινε το έδαφος με τους υδροφόρους το ορίζοντες, το νερό των θαλασσών, των λιμνών και των ποταμών μέχρι και πριν 20-30 χρόνια. Για τη βιομηχανία, την πετροχημική επιχείρηση, για την εκβιομηχανισμένη γεωργία της «πράσινης ανάπτυξης» της Κοινωνίας των Εθνών, το νερό δεν ήταν παρά το απαραίτητο στοιχείο για την παραγωγή. 150 τόνοι νερό για ένα αυτοκίνητο, 40 λίτρα νερό για ένα τσιπάκι και τα 2/3, διεθνώς, των αποθεμάτων νερού για την αγροτική παραγωγή των μονοκαλλιεργειών του ρυζιού, του σταριού, του βαμβακιού και του καλαμποκιού. Νερό που επιστρέφει μολυσμένο. Ιδού λοιπόν η μόλυνση όχι ως ατύχημα αλλά ως «κεντρική καπιταλιστική λειτουργία», όπως τονίζουν οι συγγραφείς της μπροσούρας «Νερό υπό πίεση» από τις εκδόσεις Αντισχολείο.

Αν ψηλαφίσουμε και την πραγματικότητα των μεγάλων φραγμάτων που πραγματοποιήθηκαν στη Δύση και στον Τρίτο Κόσμο κατόπιν της ίδιας διεθνούς επιταγής με τα εκατομμύρια φραγματικών προσφύγων, με τις καταστροφές από τις «παράπλευρες» ζημιές, με την καταστροφή των τοπικών οικονομιών, με τη συγκράτηση της γόνιμης λάσπης στους πυθμένες των φραγμάτων, με τις νέες υποχρεωτικές καλλιέργειες για την παραγωγή χαρτιού (για να μπορεί η θεία μου να γράφει αέναα στη Δύση για τις ερωτικές περιπέτειές της σε βιβλία), τότε μιλάμε για μια άνευ προηγουμένου καταστροφή. Αυτά αφηγείται η Βαντάνα Σίβα στο βιβλίο της «Πόλεμοι για το νερό από τις εκδόσεις Εξάρχεια. Εξ άλλου, η τουριστική ραστώνη στις πρώην παράλιες αγροτικές περιοχές επιβάλλει ένα πρότυπο αστικής σπατάλης σε μη αστικές περιοχές. Τι άλλο θα μπορούσε κανείς να υποθέσει όταν στην κορύφωση μιας τρίχρονης ξηρασίας, το 1998, στην Κύπρο, η κυβέρνηση έκοψε την παροχή νερού κατά 50% στους αγρότες εξασφαλίζοντας τις ανάγκες σε ύδρευση, 2 εκατομμυρίων τουριστών; Ή πώς μπορούμε να ζήσουμε στην ολοένα και διευρυμένη γεωγραφικά και κοινωνικά, αστικοποίηση, όταν χρειαζόμαστε απίστευτες ποσότητες νερού για να πλησιάσουμε τα πρότυπα ενός νέου υγιεινισμού και της λατρείας του εγώ, στις σύγχρονες μητροπόλεις;

Για τα πλυντήρια, για το γρασίδι και τα καλλωπιστικά, για το καζανάκι, για τις πισίνες των μεσοαστικών στρωμάτων, για το πλύσιμο του αυτοκινήτου, για το σώμα που πρέπει να αφρίζει στους λουτήρες; Το ερώτημα είναι το αν το νερό λιγοστεύει. Όχι. Επιστρέφει ως πλημμύρα ή ως θεομηνία εν όψει των σύγχρονων κλιματικών αλλαγών σε μια εποχή που η αστικοποίηση το σιχτιρίζει προς τη θάλασσα. Για τις πόλεις τα όμβρια ύδατα είναι το ένα και το αυτό με τα πάσης φύσεως λύματα, ενώ για την ύπαιθρο ένα άχρηστο νερό που παρασέρνει τόνους γόνιμο έδαφος από τις πυρκαγιές κι από την εγκατάλειψη των καλλιεργειών στις αναβαθμίδες. Τι αξία μπορεί να έχει σε μια γη που γίνεται οικοδομήσιμη; Γιατί να συγκρατήσουμε το νερό σε σουβάλες, σε στέρνες, σε μικρά φράγματα ανάσχεσης; Αφού έρχεται ήδη στις βρύσες μας. Το πρόβλημα παραμένει η τιμή. Και η ποιότητα. Και η ποσότητα. Κι αυτά παραμένουν οι μεγαλύτερες αυταπάτες στη δημόσια συζήτηση για το νερό. Διότι –στην καλύτερη των περιπτώσεων- μας κατατάσσουν στην πλευρά των απαιτητικών καταναλωτών.

 

Η ιδιωτικοποίηση των δικτύων, το εμφιαλωμένο και το «εικονικό νερό», ως φάρμακα με παρενέργειες

Η κατάρρευση και γήρανση του δικτύου ύδρευσης και αποχέτευσης των πόλεων, η μόλυνση των νερών από τη βιομηχανία και την εκβιομηχανισμένη γεωργία και τα φράγματα, ο παρασιτικός τουρισμός και η νέα αποκάλυψη δισεκατομμυρίων κέντρων του σύμπαντος που κουβαλούν ένα πεπερασμένο σαρκίο, ήταν και η ενοποιός αφορμή για την εμπορευματοποίηση του απόλυτου αγαθού. Ενός αγαθού που δεν μπορεί να παραχθεί. Του νερού. Μιας «νέας ηπείρου» προς ανακάλυψη δίπλα σ’ αυτές του ήλιου, του αέρα και των ζωικών κυττάρων του ανθρώπινου σώματος, όπως τονίζουν οι συγγραφείς στο «Νερό υπό πίεση». Εδώ και μια τριακονταετία, το παγκόσμιο εργοστάσιο νερού χτίζει μέσω της ιδιωτικοποίησης στα θεμέλιά του, ολόκληρες κοινωνίες μαζί με το νερό τους.

Από κει ξεκινάει ταυτοχρόνως και η εκτίναξη στα ύψη της κατανάλωσης εμφιαλωμένου νερού. Αποφασιστικό επιχείρημα είναι η υγιεινή που έχει ως αποτέλεσμα το διαχωρισμό πόσιμου και νερού για τη λάτρα. Ο Τρίτος Κόσμος είναι το αποτελεσματικό πεδίο εφαρμογής της νέας τάξης νερού. Από αυτόν ξεκινάει, μαζί με όλες τις κρυπτορατσιστικές θεωρήσεις για τους Αφρικανούς που «δεν διαχειρίζονται σωστά» το νερό ή απλά, είναι «άτυχοι». Νούμερα σε διαφημιστικά σποτ των ανθρωπιστικών αποστολών, ντοκιμαντέρ με την απελπισία των αποξηραμένων περιοχών είναι οι πρώτες επισημάνσεις του καθεστώτος διαρκούς απειλής. Οι ιδιωτικές εταιρίες με προεξάρχουσες αυτές της Γαλλίας (οι οποίες καλύπτουν μια πρώιμη ιδιωτικοποίηση από τα μέσα του 19^ου αιώνα) μαζί με αυτές από τις ΗΠΑ και την Αγγλία, αναλαμβάνουν σε συνεργασία με το κράτος τη διαχείριση του νερού σε πόλεις της Δύσης και του Νότου. Τα αποτελέσματα είναι καταστροφικά:

 

1)Νέες εργασιακές σχέσεις με πτώση των μισθών και απολύσεις προσωπικού αν προστεθεί και το δώρο κάποιων μετοχών σε ημετέρους παρατρεχάμενους.

2)Κατακόρυφη αύξηση της τιμής του νερού από 100% έως 200% αντίστοιχα με τα κέρδη που ήταν από 400% έως 600%. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Βολιβία στην οποία οι καταναλωτές ύδατος πλήρωναν το 1/3 του εισοδήματός τους για το νερό.

3)Πάγωμα των επενδύσεων στις υποδομές αφού οι νέοι κάτοχοι του νερού αρνούνταν να επενδύσουν ως όφειλαν για την ανασυγκρότηση των δικτύων. Ένα 5% ως στάχτη στα μάτια, στην καλύτερη των περιπτώσεων, δικαιολογούσε τις επιλογές των Δήμων και των κυβερνήσεων για τη σύναψη του συμβολαίου.

4)Σύνδεση των τιμών με σκληρό νόμισμα με τη ρύθμιση των τιμών να «σέβεται» τις διακυμάνσεις του δολαρίου κι όχι του τοπικού ή εθνικού νομίσματος. Η περίπτωση της Αργεντινής είναι και η πιο τρανή: ενώ κατέρρεε το πέσος, η τιμή του νερού ανέβαινε με βάση το δολάριο.

5)Αποικιακές συμφωνίες εταιριών με τις «πρώην» αποικίες της έδρας τους είναι μια άλλη παράμετρος για τη σύνταξη των δανειακών όρων. Με τις πλάτες της παλιάς αποικιακής αίγλης και με τα χαρτονομίσματα του δανείου να κουνιούνται στη μύτη των κυβερνητικών προσώπων στις αποικίες, σύναπταν συμφωνίες ιδιωτικοποίησης του νερού. Με όρους απαγόρευσης ακόμα και συλλογής βρόχινου νερού ή ελεύθερης λήψης από το ποτάμι.

6)Επιδείνωση των συνθηκών υγιεινής. Με ανύπαρκτη συντήρηση των δικτύων και έλλειψη επενδύσεων στις υποδομές, το νερό κατάντησε σε περιπτώσεις επικίνδυνο. Θάνατοι και αρρώστιες από δυσεντερία στην πολιτισμένη Δύση, ενώ στην Αφρική εμφανίστηκε η μεγαλύτερη επιδημία χολέρας. Μόνο στον πρωτοκοσμικό Καναδά η κυβέρνηση μετά την αποκάλυψη ότι το 1/3 του νερού είναι μολυσμένο από κολοβακτηρίδια, αφαίρεσε τον συγκεκριμένο έλεγχο και την επόμενη χρονιά κατάργησε το πρόγραμμα ελέγχου, ενώ στην Ατλάντα της πρωτοκοσμικής Αμερικής εκδόθηκαν, το 2002, 5 επείγουσες προειδοποιήσεις για βρασμό νερού.

7)Διάλυση των παλιών τρόπων συγκράτησης και διαχείρισης του νερού.

Γενικά όπου εφαρμόστηκε η ιδιωτικοποίηση εγκαταστάθηκε ο υδρομετρητής και εκδόθηκαν μετοχές για τους φίλους της εταιρίας. Παράλληλα η χρήση του εμφιαλωμένου νερού καθιερώθηκε ως ένα σύμβολο υγιεινής ζωής και αποφυγής ασθενειών. Ένα πλασέμπο-νερό, δια πάσα νόσον και μαλακίαν. Έτσι, σαν έτοιμες από καιρό, πολυεθνικές εταιρίες, δίπλα σ’ αυτές της ιδιωτικοποίησης των δικτύων, με κάθε είδους νερό (από μεταλλικό μέχρι το καθαρισμένο από το αστικό δίκτυο) μπήκαν στο χορό των λύσεων. Τελευταίο εφεύρημα αποτελεί η επικείμενη πληρωμή του «εικονικού νερού»: η έξτρα πληρωμή του αποτυπώματος νερού που χρειάστηκε για να παραχθεί κάθε προϊόν. «Μόνο όταν το πληρώνεις το εκτιμάς»! Έτσι δεν αναφωνούν εν χορώ οι εγκέφαλοι ρυπαρογράφοι των διάφορων Εκόνομιστ;

Η αστικοποίηση: κοινός παρανομαστής του προβλήματος νερού και διαχείρισης πάσης φύσεως αποβλήτων

Η αστική μεγέθυνση ως άμεση επίπτωση της βιομηχανικής, είναι η βασική αιτία της ανάληψης από το κράτος της διευθέτησης δυο σοβαρών ζητημάτων δίπλα σ’ αυτό της στέγασης για την αναπαραγωγή του τότε προλεταριάτου: της υδροδότησης και της αποχέτευσης. Της κάλυψης με το απόλυτο αγαθό για τη ζωή και της διοχέτευσης αυτής της περιττής μάζας-λυμάτων, επιβλαβούς για την υγεία. Τα λύματα των πρώιμων πόλεων της πρωτοκοσμικής Ευρώπης που δημιουργούσαν τις επιδημίες δεν θα μπορούσαν να ξεπεραστούν απλά με το τακούνι που η αστική κοκεταρία εφηύρε για να πατά η κυρία αφ’ υψηλού στα σκατά, που ήταν παντού…

Η αστική ανάπτυξη ξεκίνησε να γίνεται το πρότυπο ζωής και καθημερινότητας, ένα πρότυπο νικηφόρο απέναντι στις αγροτικές κοινωνίες που συμβόλιζαν το κακό μας παρελθόν. Και η ανάπτυξη, γενικότερα, ως κοινό φαντασιακό του καπιταλισμού αλλά και των σοσιαλιστικών θεωρήσεων για την ευημερία και την ανθρώπινη ευτυχία, σήμαινε την απεριόριστη κι ατέρμονη εκμετάλλευση της Φύσης.

Ο John Widtsoe από το τμήμα διαχείρισης υδάτινων πόρων των πρώιμων ΗΠΑ, ακολουθώντας κατά γράμμα σχεδόν τον Άνταμ Σμιθ, δηλώνει:

«Η μοίρα του ανθρώπου είναι να κατακτήσει όλη τη γη και η μοίρα της γης είναι να υποταχθεί στον άνθρωπο. Δεν μπορεί να υπάρχει καθολική κατάκτηση της γης ούτε πραγματική ικανοποίηση για την ανθρωπότητα, αν μεγάλα τμήματα της γης παραμένουν έξω από τον πλήρη έλεγχο του ανθρώπου. Μόνο όταν όλα τα μέρη της γης αναπτυχθούν με την καλύτερη υπάρχουσα γνώση και περιέλθουν σε ανθρώπινο έλεγχο, θα μπορεί πλέον ο άνθρωπος να πει ότι η γη του ανήκει…».

Για τον Μαρξ «η αστική περίοδος της ιστορίας πρέπει να δημιουργήσει την υλική βάση του καινούριου κόσμου –απ’ τη μια μεριά, την παγκόσμια επαφή, τη θεμελιωμένη στην αμοιβαία εξάρτηση των ανθρώπων και τα μέσα αυτής της επαφής κι απ’ την άλλη, την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων του ανθρώπου και το μετασχηματισμό της υλικής παραγωγής σε μια επιστημονική κυριαρχία πάνω στους φυσικούς παράγοντες…».

Η κυριαρχία στη φύση από πλευράς ανθρώπινης δραστηριότητας κατοχύρωσε το άστυ ως την απόλυτη κοινωνική έκφρασή του και την αστική πολιτική και οικονομία ως την απαραίτητη λειτουργία της. Σε μια εποχή πολύπλευρης κρίσης όπου ο αστικός πληθυσμός τείνει να υπερβεί τον πληθυσμό της περιφέρειας παγκοσμίως, μπορούμε πλέον να μιλάμε για μια άνευ προηγουμένου καταστροφή. Από τις Δυτικές ακτές της Αμερικής που τεράστιοι σωλήνες διοχετεύουν απίστευτες ποσότητες νερού στην πρώην έρημο, μέχρι τον περιορισμό της λίμνης Αράλη στο μισό της μέγεθος από την σοσιαλιστική σοβιετική δημοκρατία, το νερό δεν είναι παρά ένα υλικό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τις εφαρμογές της συγκεντρωτικής οικονομίας. Από την Αλάσκα και την εκμετάλλευση του νερού των πάγων της μέχρι το νότιο άκρο της Αφρικής, το παγκόσμιο εργοστάσιο νερού υπό την καθοδήγηση των «σχολών σκέψης» είναι το απαραίτητο εμπόρευμα που οφείλει να γίνεται μονοπώλιο. Στο πλαίσιο της ολοκληρωτικής κατάκτησης των ηπείρων, οι νέες ήπειροι, το νερό, ο αέρας, ο ήλιος και το ανθρώπινο σώμα, ξεπροβάλλουν ως προκλήσεις για τους νέους κονκισταδόρους, χαρτογιακάδες, επιχειρηματίες και εκατομμύρια χρήσιμους ηλίθιους της Αγοράς. Αρκεί να συνεχιστεί ο αστικός σχεδιασμός της οικονομίας και το περίφημο αστικό-καταναλωτικό μας μοντέλο. Ένα μοντέλο βασισμένο στον τριτογενή τομέα με την πρωτογενή παραγωγή και τη δευτερογενή να γίνεται υπόθεση των τριτοκοσμικών αποικιών της Δύσης. Πάλι!                                                                            

 Στην «ισχυρή Ελλάδα», την εποχή του Εκσυγχρονιστάν μέχρι το Μνημόνιο

Από την ΟΥΛΕΝ την ΠΑΟΥΕΡ και την ΤΕΛΕΦΟΥΝΚΕΝ που ήταν οι προπολεμικοί ιδιωτικοί φορείς για τη διαχείριση του αστικού δικτύου ύδρευσης, της ηλεκτρικής ενέργειας και του δικτύου τηλεπικοινωνιών, αντίστοιχα, περάσαμε σταδιακά στην κρατικοποίηση της διαχείρισης: Η ΕΥΔΑΠ, η ΔΕΗ και ο ΟΤΕ αναλαμβάνουν με κρατική χρηματοδότηση να διαχειρίζονται τα αγαθά του νερού, της ενέργειας και της τηλεπικοινωνίας. Μέχρι και το ’90, δεκαετία των μεγάλων αλλαγών στην κατεύθυνση της φιλελευθεροποίησης της οικονομίας, το νερό ήταν υπόθεση της ΕΥΔΑΠ και αντίστοιχα στις μεγάλες πόλεις οι δημοτικές αρχές. Από το 90 και μετά το τέλος της δεκαετίας του ’80 με τους καύσωνες και την περιστασιακή ανομβρία, ξεκινάει η κρίση σπανιότητας του νερού και η προπαγάνδα.

Η Αφρική σε πρώτο φόντο, δίπλα στην τρομοκρατία των αριθμών και τα προπαγανδιστικά ντοκιμαντέρ. Από κείνη την εποχή το οικολογικό κίνημα πριν γίνει η χλωρή λίπανση της Αγοράς, επισημαίνει τους κινδύνους. Από κείνη την περίοδο και μετά τις δημοσιεύσεις για τα αποθέματα της λίμνης του Μαραθώνα με το γνωστό τηλεοπτικό-ραδιοφωνικό σποτ «Νερό! Δεν έχουμε αρκετό» ξεκινούν οι σχεδιασμοί για τις εκταμιεύσεις νερού από τα Βαρδούσια όπως και η υπαγωγή όλων των νερών υπό κρατική διαχείριση, το 2000. Οι δικοί μας πόλεμοι για το νερό πραγματοποιούνται σε πόλεις όπως στα Γιάννενα με την υπόθεση του Καλαμά και αργότερα στην Αραβυσσό με την υπαγωγή των νερών της στον Οργανισμό Ύδρευσης Θεσσαλονίκης ως δώρο για την τοπική βιομηχανία. Αργότερα και στη Βεγορίτιδα, ένας μικρός αλλά συμβολικός πόλεμος για το νερό λαμβάνει χώρα μεταξύ δυο όμορων χωριών. Από την άλλη αυξάνεται δραματικά η κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού εφαρμόζοντας το δόγμα: άλλο η λάτρα άλλο το νερό που πίνουμε.

Εταιρίες τοπικές νοικιάζουν έναντι ευτελών ποσών από τους τότε οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, πηγές που ανήκουν στον κόσμο, ενώ σε κάθε περίπτωση αποσύρονται κατά καιρούς (μέχρι και πρόσφατα στο φημισμένο Λουτράκι) ποσότητες που είναι επικίνδυνες.  Στο ίδιο πλαίσιο, η τουριστική βιομηχανία από το ‘70 δημιούργησε τοπικά εργοστάσια νερού σ’ όλη την παράλια Ελλάδα. Κοινωνίες αγροτών, κτηνοτρόφων και ψαράδων προσανατολίστηκαν σε μια από τις πιο καταστροφικές δραστηριότητες του τριτογενούς. Καταστρέφοντας ή εγκαταλείποντας τα παλιά δίκτυα συγκράτησης και διαχείρισης του νερού, οι τοπικές οικονομίες στράφηκαν στην οικοδομή και στην κάλυψη αναγκών μιας νέας απαιτητικής πελατείας. Πανάκριβη μεταφορά νερού, νέες προσθήκες στο δίκτυο, μετατροπή της γόνιμης γης σε μπετόν, ατελείωτες γεωτρήσεις με υφάλμυρο νερό, υποδομές αντιπλημμυρικές. Ο τουρισμός όχι ως κρατική επιλογή αλλά ως κίνημα από τα κάτω, που διαρκώς κέρδιζε -ον και οφ δι ρέκορντ- στα αιτήματά του να αναπτυχθεί τουριστικά και οικοδομικά. Δίπλα στην παράλια Ελλάδα η ενδοχώρα με τις περίφημες εκτροπές των ποταμών και τα μεγάλα φράγματα για ενεργειακούς και αρδευτικούς-υδρευτικούς  λόγους. Μακριά και πέρα από κάθε λογική τοπικού και κοινωνικού ελέγχου, μια σειρά φραγμάτων θεμελιώνονται συνεχίζοντας τη βιομηχανία νερού για μια εκβιομηχανισμένη γεωργία όπως και για την κάλυψη των αναγκών στους νέους πληθυσμιακούς ορίζοντες των πόλεων της επαρχίας. Το αδιέξοδο συνεχίζεται…

Τομή στην υπόθεση της ιδιωτικοποίησης του νερού στην Ελλάδα είναι τα μνημόνια που πωλούν τη δημόσια διαχείριση του νερού σε εταιρίες ενώ ο διορισμός του Μπαρδή (μέχρι προσφάτως), πρώην στελέχους της με έδρα τη Γαλλία, πολυεθνικής Βεόλια στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου της ΕΥΔΑΠ, επισημαίνει τη νέα τάξη νερού στην Ελλάδα. Η πρόσφατη πώληση των νερών της Θεσσαλονίκης στην Σουέζ και επικείμενη πώληση της ΕΥΔΑΠ είναι μόνο η αρχή. Να μην ξεχνάμε και την υποχρεωτική καταγραφή των πηγαδιών. Ο υδρομετρητής στο χωράφι σας! Η «δημοκρατία του νερού» που οραματίζεται η Βαντάνα Σίβα είναι πολύ μακριά. Κι ακόμα πιο βαθιά, θαμμένες οι θεότητες, οι νύμφες κι οι κόρες της ημετέρας παράδοσης.

Υπάρχει διέξοδος;

Ναι, υπάρχει λένε οι εταιρίες που εμπορεύονται τη ζωή μας και την υγεία μας. Αρκεί να έχεις να πληρώνεις. Αν πληρώνεις τότε θα έχεις νερό. Γιατί μόνο έτσι το εκτιμάς.

Αν προηγουμένως ξεμπερδέψαμε σχετικά εύκολα με την ιδιωτικοποίηση του νερού, δεν μπορούμε δυστυχώς να ξεμπερδέψουμε τόσο εύκολα με την «πράσινη ανάπτυξη». Την ανάπτυξη που έχει στα εφόδιά της την ενεργοβόρο βιομηχανία καλών, «οικολογικών» προθέσεων. Αν εξαιρέσουμε τις εφαρμογές του Πανεπιστημίου σχετικά με την αφαλάτωση στην Ηρακλειά, αν εξαιρέσουμε τις προσπάθειες του εργαστήριου διαχείρισης υδάτινων πόρων ΤΕΙ στην Άνδρο, τίποτε άλλο σχεδόν δεν προβλέπεται που να αφορά το νοικοκύρεμα των τόπων σε νερό. Ένα συγκεντρωτικό μοντέλο, με τον Καλλικράτη της νέας πολιτικής μας διοίκησης να γίνεται ο ιμάντας μετακύλισης χρήματος προς την Αγορά, φαίνεται να είναι ο πυλώνας της διαχείρισης των πόρων κι ενός νέου πληθυσμιακού και οικονομικού συγκεντρωτισμού. Με τις κοινότητες, οικόπεδα και αποικίες.

 Από τη μεταφορά νερού με τους σωλήνες να επικάθονται στο βυθό της θάλασσας μεταφέροντας νερό στα άνυδρα τοπία του Αιγαίου, την συγκράτηση των νερών σε γιγάντια φράγματα με όλες τις αρνητικές επιπτώσεις για τις τοπικές κοινωνίες, μέχρι και την μεγάλη εργολαβία των αφαλατώσεων που υποστηρίζονται αποκλειστικά από τις περίφημες Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, συνθέτουν ένα απίστευτο αδιέξοδο για τη συνέχιση της ζωής. Μεγάλα εκβιαστικά διλλήματα που σχετίζονται με τη ζωή και το θάνατο για ένα απόλυτο αγαθό που δεν μπορεί να παραχθεί. Από την άλλη το αδιέξοδο είναι δυνατόν να τροφοδοτήσει τη συλλογική σκέψη στο διέξοδο της αποκεντρωμένης κοινωνίας με την μικρής κλίμακας οικονομία και την κοινοτική διευθέτηση των φυσικών πόρων. Της πραγματικής οικονομίας δηλαδή από την πραγματική κοινωνία εν γένει. Διότι από το κεντρικό ζήτημα της πολιτικής ισότητας μέχρι και τη δημοκρατία του νερού, μόνο μια νέα αποκέντρωση μπορεί να δώσει τις πραγματικές δυνατότητες στην κατεύθυνση της πρωτογενούς παραγωγής. Μια οικολογική, πολιτική και κοινωνική πρόταση που μπορεί διανθισμένη με τις ιδιαίτερες προσμίξεις της ιστορικότητας, του κλίματος και των δυνατοτήτων κάθε περιοχής να συγκροτήσει μια νέα συνεργατική πορεία της διαλυμένης κοινωνίας μας. Μόνο έτσι μπορεί να συνδεθεί το απόλυτο αγαθό που τείνει να γίνεται μονοεμπόρευμα. Από τον καταναλωτή στον άνθρωπο, επιστρέφοντας σε ένα μέλλον που η Δημιουργία υπερβαίνει την Ανάπτυξη.

Έτσι μπορούν να αποκτήσουν νόημα οι προσπάθειες ενάντια στην εμπορευματοποίηση του νερού. Σε μια αναγέννηση έντιμης παραγωγής, διάθεσης και διακίνησης. Αν δεν μας ενδιαφέρουν τα παιχνίδια περί «εναλλακτικών οικονομιών» κι ενός ρεφενέ που αφορά απελπιστικά λίγους και που απλά χαρίζουν ψευδαισθήσεις σε ιδεολόγους θαμώνες των μητροπόλεων, τότε μπορούμε ευθαρσώς να μιλάμε για την απαίτηση ενός νέου συνδικάτου ζωής που απαιτεί απ’ τον Καλλικράτη, βαποράκι του χρήματος προς τους εργολάβους, να επενδύσει για τις υποδομές των τοπικών κοινωνιών:

-Συγκράτηση των ομβρίων υδάτων με μικρά φράγματα, «τύπου» Απεράθου Νάξου

-Στήριξη των παλιών αναβαθμίδων και χτίσιμο νέων, για καλλιέργειες

-Πραγματική προστασία των δασικών και υδάτινων οικοσυστημάτων

-Ανάδειξη όλων των υπέργειων ταμιευτήρων νερού που χρησιμοποιούνταν μέχρι και πρόσφατα τα τελευταία 30 χρόνια

-Εδαφοκάλυψη σε περιοχές ευάλωτες από «φυσικές» και φυσικές καταστροφές

-Επαναχρησιμοποίηση των κοινοτικών υποδομών για την αποθήκευση και την καλύτερη δυνατή επεξεργασία των αγαθών της πρωτογενούς παραγωγής

-Κοινοτική διαχείριση των σκουπιδιών και πάσης φύσεως αποβλήτων στην κατεύθυνση ανακύκλωσης (λίπασμα, επαναχρησιμοποίηση, κλπ)

Όλα αυτά με περιορισμό/κατάργηση/απαγόρευση

– της σπάταλης πίεσης ροής των δικτύων ύδρευσης

-της πισίνας για πρακτικούς και συμβολικούς λόγους

-της παράλογης ρίψης χημικών φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων

-της χρήσης υδροβόρων καλλιεργειών

-των γεωτρήσεων που ανεξέλεγκτα φυτρώνουν σε κάθε τετραγωνικό χιλιόμετρο της περιφέρειας

-της απεριόριστης δόμησης και μετατροπής της αγροτικής γης σε μπετόν

-της μεγάλης μπίζνας των φραγμάτων και των ΑΠΕ καθώς και κάθε «πράσινης» λύσης από πλευράς Αγοράς

Από την άλλη στις μεγάλες και μικρές αστικές ζώνες ακόμα και κατά τη διάρκειας μιας αντίστροφης μέτρησης για μια γενναία αποκέντρωση, μπορούν να θεωρούνται πολύ σημαντικές ρυθμίσεις όπως:

-δημιουργία υποδομών σε κάθε γειτονιά για την επαναχρησιμοποίηση της μεγαλύτερης ποσότητας του νερού της λάτρας για τη λάτρα και την αστική άρδευση

-επαναχρησιμοποίηση του νερού των βιολογικών καθαρισμών

-ανάπτυξη της αστικής γεωργίας σε κάθε αδόμητο κομμάτι της πόλης, όπως και στα προάστια που ενώνονται διαμέσου της οικοδομικής ανάπτυξης. Αυτό μπορεί να σημαίνει όχι απλά δημιουργία πάρκων αναψυχής αλλά και εφαρμογών σε καλλιέργειες και σε ελαφριάς μορφής πτηνοτροφία

-εδαφοκάλυψη στα γυμνά βουνά γύρω από τις πόλεις και χτίσιμο αναβαθμίδων-μικρών φραγμάτων ανάσχεσης του βρόχινου νερού αντί για τα περίφημα «αντιπλημμυρικά» έργα που απλά στέλνουν το νερό στη θάλασσα

-διαχείριση των σκουπιδιών από τα δίκτυα γειτονιών

Όλες αυτές οι προσπάθειες δεν μπορούν παρά να συγκρουστούν και να περιορίσουν/καταργήσουν/απαγορεύσουν

-την περεταίρω οικοδομική ανάπτυξη

-την μεγάλη λαμογιά της ανακύκλωσης και των άθλιων σκουπιδότοπων (ΧΥΤΑ, ΧΥΤΥ) που πάνε να θεμελιωθούν για λογαριασμό των επιχειρηματικών συμφερόντων

-την τσιμεντοποίηση αδόμητων χώρων από τις συμπράξεις ιδιωτών και «δημοσίου» ή δημοτικών αρχών

Αυτά κι άλλα πολλά, σε μια προσπάθεια δημοκρατικής διευθέτησης των κοινών ζητημάτων στις πόλεις και στα χωριά μπορούν να αποδίδουν στην περίοδο που ήδη ζούμε, το αξιοπρεπώς ζειν. Το νερό, οριακό ζήτημα ζωής και θανάτου, ίσως μας επαναφέρει σε πιο απλές και ξεκάθαρες σκέψεις και λύσεις για «τούτη γης που την πατούμε». Για την πανανθρώπινη ισότητα, τη δικαιοσύνη και την ελευθερία, ρε γαμώτο.
Γιώργος Κυριακού

Φθινόπωρο 2012

 

Όταν πριν λίγες ημέρες με αφορμή την υπόθεση «Κολόνα» είχαμε θίξει το ζήτημα της ανασύνταξης της αντιπολίτευσης, μάλλον δεν διαψευστήκαμε. Η Κολόνα και η (συμβολική αλλά και πραγματική) κακοποίησή της από τη Δημοτική Αρχή Αίγινας προς όφελος του επιχειρηματία Σκλάβαινα ήταν και η ευκαιρία για να ξαναφανεί το διαρραγέν μέτωπο της παράταξης «Κίνηση Ευθύνης» προκειμένου να μιλήσει εφ’ όλης της ύλης. Από τις απειλές για τη φυλάκιση του δημάρχου μέχρι και το διάσπαρτο των καταγγελιών (Ενεργοί Πολίτες, μνημονιακή ΔΗΜΑΡ Αίγινας, συνωστισμένη Ρεπούση) συμμαζεύτηκε σε έναν ενιαίο λόγο.

Η παράταξη που επισημοποίησε την παραλία των 200 μέτρων ως το κέντρο, περίπου, του πλανήτη χαρίζοντας από ένα πλαστικό μαγαζί σε μια ένδειξη καλής θέλησης, ξαναβρίσκει κάπου εδώ, στη «συμβολική» Κολόνα τους εχθρούς της, στη συσκευασία του ενός. Κάπου εδώ οι συμβολισμοί τελειώνουν κι αφού πήραν τα οικολογικά-αισθητικά προσχήματα, τη θέση τους, ξεκινάει ο πόλεμος για τη διεκδίκηση της δημαρχίας. Της εργολαβίας των εργολαβιών.

Ο συνωστισμός και στην Αίγινα.

Μετά από δυο σοβαρά τροχαία και με τη σκηνοθετημένη ματιά των τοπικών ΜΜΕ, είτε από άγνοια είτε από οικονομικό συμφέρον, προς όφελος νεοφερμένου επιχειρηματία, η Μαρία Ρεπούση γνωστή για τις θέσεις της περί του γνωστού “ατυχήματος” στη Σμύρνη λόγω “συνωστισμού”, βομβάρδισε το τοπίο με τις θέσεις της για την Υγεία του νησιού. Οι δυο εναπομείναντες οδηγοί ασθενοφόρου που εκτελούν και χρέη τραυματιοφορέα μέχρι να αναπληρωθούν τα κενά των θέσεών τους, λέει, θα πρέπει με υπερωρίες να αναπληρώνουν τους αδιόριστους συναδέλφους τους. (Είναι προφανώς συνεπής με τη θέση της και για τους καθηγητές, όταν δήλωνε στο μνημονιακό συνεταίρι της, Πρετεντέρη, ότι δεν θα κλάψει για τις απολύσεις των καθηγητών). Την ίδια στιγμή ασχολίαστα μεταδίδεται αυτό το νέο στην Αίγινα, την ίδια στιγμή δεν υπάρχει καμιά αντίδραση. Διότι το εν λόγω μνημονιακό εξάρτημα που ακούει στο όνομα Ρεπούση μπορεί να λέει ό,τι τη διατάζουν να πει, τα ίδια αφεντικά που της υπαγόρεψαν το βιβλίο της ΣΤ Δημοτικού, αλλά εμείς τι κάνουμε; Μπορεί ο επιχειρηματίας να δίνει συνέντευξη για λογαριασμό του Κέντρου Υγείας και να διαφημίζεται, αλλά εμείς τι κάνουμε; Δε βλέπουμε τίποτε;

Ρε πούσ(η) που μας βρήκε…

 

ΥΓ: Στο μεταξύ, από την επίσημη γκαρνταρόμπα των τοπικών ΜΜΕ (Μαύρα Μεσάνυχτα Έχουν) δεν μπορεί, παρά να λείπει το φιλότιμο. Το φιλότιμο του οδηγού που όποτε τον πάρεις μετά τη δουλειά θα «σκιστεί» να έρθει «για να βοηθήσει», πρώην οδηγοί-επαγγελματίες του Κέντρου Υγείας, θα κοιτάξουν το πώς θα βοηθήσουν την «κατάσταση» και τώρα τους λένε οι υπεύθυνoι για τη διάλυση της Δημόσιας Υγείας, μνημονιακοί τυχοδιώκτες, ότι θα «βαρούν υπερωρίες».

Τέλος μια «ωραία» λύση που ακούγεται (τι μικρός που είναι κόσμος) είναι η αναπλήρωση των κενών θέσεων στους οδηγούς του Κέντρου Υγείας Αίγινας κατόπιν «χορηγίας» καλοθελητών, με ανασφάλιστους εργαζόμενους. Επιθυμούν θεσμικοί και ιδιωτικοί παράγοντες από τη μια να παίξουν ένα πρωταγωνιστικό ρόλο, που θα τους βοηθήσει με ένα φθηνό τρόπο να επεκταθούν στην τοπική Αγορά (που έχει μεγάλο ενδιαφέρον λόγω της αθρόας εισροής αστικού πληθυσμού για αρκετό χρονικό διάστημα) κι από την άλλη να εξασφαλίσουν το πολιτικό στάτους ηγετικών ομάδων του νησιού. Να τους περάσει ή να αντισταθούμε, απαιτώντας το αυτονόητο, στην εποχή του αδιανόητου, από τους ανόητους;

Η συγκυρία στο νησί διαπερνάται από μια κοινή γραμμή που ενώνει αυτόν τον κόσμο. Αμήχανος, χωρίς συνοχή, χωρίς ιστορικότητα, χωρίς επαναστατικές αναφορές ζει την εξαθλίωση και τη διαφθορά της κεντρικής εξουσίας και των δημοτικών της αποφύσεων. Η μεγέθυνση του ζητήματος «παραλία της Κολόνας», τόσο από τους τυχοδιώκτες της δημοτικής αρχής Αίγινας και του γνωστού επιχειρηματία, όσο και από τους ανασυντασσόμενους αντιπολιτευόμενους της εστέτ κακοποίησης και των πλουσίων μετοίκων καθώς και όσων άλλων βρήκαν την ευκαιρία να επικαιροποιήσουν τη σιχαμερή μνημονιακή τους παρουσία (ΔΗΜΑΡ Αίγινας-επερώτηση στη Βουλή της Μ. Ρεπούση) δεν είναι παρά ένα δείγμα αυτής της κακοποιημένης πραγματικότητας που βιώνουμε. Χωρίς τέλος ως φαίνεται ακόμα.

Κι αυτό γιατί αυτοί που δεν είχαν φωνή, συνεχίζουν να μην έχουν.

Όχι. Δεν είναι η Αίγινα του αέναου καφέ με τα εισοδήματα στο φουαγιέ της παραλίας των 200-250 μέτρων, δεν είναι η Αίγινα της διπλής αισθητικής αντίληψης «μακριά από μένα κι αλλού», δεν είναι η Αίγινα των Aeginistas του Rising, δεν είναι η Αίγινα των διεθνών φεστιβάλ, δεν είναι η Αίγινα του εκλεπτυσμένου «αντιρατσισμού», δεν είναι η Αίγινα της απόλυτης Ρέμβης, δεν είναι η Αίγινα της «ψαγμένης απομάκρυνσης από την Αθήνα», δεν είναι η Αίγινα του «ησυχασμού», δεν είναι η Αίγινα των λιτών και απέριττων Βιλλών και Πισίνων της Ριζοσπαστικής Αριστεράς και της φίλιας Πεφωτισμένης Δεξιάς…

Είναι η φτωχή Αίγινα, είναι η άνεργη Αίγινα, είναι η Αίγινα που της έκοψαν το ρεύμα, είναι η Αίγινα που δανείζεται και χρεώνεται μέχρι το λαιμό, είναι η Αίγινα που παρακαλάει να δουλεύει στην παραλία τους 15 ώρες για 600 και 800 ευρώ, είναι η Αίγινα που χάνει τα παιδιά της στα τροχαία, που τα χάνει στα ναρκωτικά, που τα χάνει εδώ κι εκεί, είναι η φτωχή και αμόρφωτη Αίγινα, είναι η Αίγινα που κάνει 18 ώρες στο μαγαζί για 400 και 500 ευρώ εισόδημα, είναι η Αίγινα που δεν έχει καταλάβει όλα αυτά που ζει και το καλοκαίρι και το χειμώνα.

Μαζί της. Κι ας μην έχει φωνή.

Η ΠΑΡΑΛΙΑΤΗΣ ΚΟΛΟΝΑΣ ΩΣ ΣΥΜΒΟΛΟ ΚΑΙ ΩΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Η απαραίτητη οικολογική-αρχαιόφιλη γαρνιτούρα (που βασίζεται στον αγώνα και στις κατακτήσεις των ελλήνων αρχαιολόγων) που χρησιμεύει κάθε φορά να κοσμεί τον αστικό μας ευδαιμονισμό, παραπέμπει στην υπεράσπιση μιας αισθητικής που μονόπλευρα αναλύει τον κόσμο γύρω από τη μορφή. Είναι σύνηθες στο κοινό που αρέσκεται στην αισθητική διάσταση των πραγμάτων χωρίς να διεισδύει περισσότερο σε βάθος, να ασχολείται με ό,τι συμβαίνει μετά τα «τετελεσμένα».

Αυτό συμβαίνει είτε διότι αδυνατεί, είτε διότι στο βάθος θα βρεθεί το ίδιο μέσα από την επιχειρηματολογία του-έτσι θα είναι υποχρεωμένο να αντικρύσει μέσα σε αυτό, τον εαυτό του. «Τετελεσμένο» είναι στην περίπτωσή μας η παραλία της Κολόνας που έχει παραμείνει σχεδόν ανέγγιχτη από την ανθρώπινη παρέμβαση, όπως πληροφορούμαστε, εδώ και δεκαετίες. Ακόμα και στην τελευταία προ πέντε ετών ενοικίασή της, υπήρξε ένα ταπεινό ξύλινο κιόσκι και ελάχιστες ξύλινες ομπρέλες-καρέκλες χωρίς να θίξουν το παρελθόν μας, το ανέγγιχτο. Η διατεταγμένη χρήση των υπαλλήλων του Δήμου Αίγινας, οι οποίοι έκοψαν «αναίτια» και «ανεξήγητα» περίπου 20 με 25 δεντράκια (αρμυρίκια που «ξαναγίνονται» σε τρία χρόνια και πεύκα που δεν «ξαναγίνονται») τον περασμένο Δεκέμβρη, για την προσχεδιασμένη ενοικίαση της παραλίας από έναν επαγγελματία-σύμβολο με μια διαδρομή-σύμβολο που συμμετέχει σε αυτού του είδους την τουριστική ανάπτυξη που έλαβε χώρα στην Ελλάδα τα τελευταία 40 χρόνια, προκάλεσε μια καταστροφή –σύμβολο και πραγματικότητα. Την καταστροφή ήρθε να την συμπληρώσει ο εν λόγω επαγγελματίας με την ισοπέδωση του «σκαλοπατιού» της παραλίας την οποία μετέτρεψε σε γήπεδο-πάρκινγκ-χώρο ξαπλώστρας/ομπρέλας/φραπέ.

Όχι, δεν ήταν «οικολογική» η καταστροφή. Ήταν η συμβολική και πραγματική διεύρυνση της «τετελεσμένης» καταστροφής που αρχικά δεν γίνεται αποδεκτή και κυρίως σε όσους επιμένουν στην αισθητική διάσταση των πραγμάτων ή από όσους λένε απλά «όχι και δω βρε αδερφέ-άσε και μια γωνιά για μας, που βλέπουμε την Κολόνα και ρίχνουμε μια βουτίτσα χωρίς να ακούμε τα ντούμπου-ντούμπου και να βλέπουμε τα καρκατσουλιά να αλείφονται όλη την ώρα με τις αντηλιακές κρέμες και να κάνουν μπάνιο με νερό του δικτύου κάθε τρεις και λίγο» (όταν στον Ασώματο δεν έχει νερό για ένα μήνα, τον Αύγουστο). Η παραλία της Κολόνας ως προέκταση του αρχαιολογικού χώρου, ο αρχαίος ελαιώνας της Αίγινας, το Ελλάνιο όρος, η Παλιά-Χώρα, η Αφαία, η τσάρκα στον Άγιο Νικόλα το Θαλασσινό (που μέλλεται να καταστραφεί από τον κυματοθραύστη) καθώς και άλλες φυσικού κάλλους περιοχές όπως ο Άγιος Παντελεήμονας, ο Άγιος Στάθης, ο Μπουρδέχτης (για να μην «δίνουμε» άλλες, λιγότερο γνωστές, αν και ίσης αξίας περιοχές-αρχαιολογικές θέσεις) είναι τα σύμβολα και πραγματικά απομεινάρια του παλιού μας κόσμου, αυτά που γλίτωσαν από τη μανία της τουριστικής-οικιστικής επέλασης, δυο πυλώνων της παρασιτικής οικονομίας η οποία άκμασε στην Ελλάδα μετά την ήττα της επανάστασης 1942-1949. Η «οικολογική» καταστροφή της παραλίας της Κολόνας είναι μια μικρή καταστροφή για την επέκταση των 200 μέτρων της παραλίας με δράστη το σύμβολο και πραγματικό εκπρόσωπο αυτού του τυχοδιωκτικού κατεστημένου οικονομίας, και σύνδεσής της με την άθλια τοπική πολιτική σκηνή που εκπροσωπείται εδώ και δεκαετίες στην τοπική αυτοδιοίκηση Αίγινας. Είναι, δυστυχώς, μια σταγόνα στον ωκεανό της πολυκερματισμένης αντίληψης-πρακτικής, αυτής της παρασιτικής οικονομίας, η οποία είναι ατέρμονη και εφοδιασμένη με όλα τα επιχειρήματα του παρελθόντος των 40 τελευταίων χρόνων στην Αίγινα. Του άμεσου παρελθόντος τουριστικής-οικοδομικής ανάπτυξης που κατέστρεψε το αρχαίο λιμάνι της Αίγινας, το αρχαίο θέατρο, το αρχαίο στάδιο ως και το αρχαίο νεκροταφείο καθώς και άλλες αρχαίες υποδομές που είναι θαμμένες κάτω από τα σύμβολα και πραγματικές τουριστικές-οικιστικές υποδομές του τόπου μας ή συνεχίζει να ληστεύει το αρχαίο υδραγωγείο.

Αν θέλουμε και έχουμε τη βούληση να δούμε μπροστά μας την Κολόνα χωρίς να χάσουμε το Ναό (αντίστοιχο του να βλέπουμε το δέντρο και να χάνουμε το δάσος) δίπλα στην επαναδιεκδίκηση της Κολόνας, θα πρέπει να δούμε απολογιστικά όλη την καταστροφή που έγινε όλα αυτά τα 40 χρόνια, τα αίτιά της και το τι πραγματικά πρέπει να κάνουμε. Η σύγκρουση ανάμεσα στον «ησυχασμό» (αν θα μπορούσαμε να ονομάσουμε έτσι τη συμμαχία μεταξύ του ξένου αστικού στοιχείου που διεκδικεί το μέχρι εδώ «τετελεσμένο» και μιας ανώδυνης κριτικής που στέκεται στο αισθητικό κομμάτι της ζωής) και στο «αναπτυξιακό» (αν θα μπορούσαμε να ονομάσουμε έτσι τη συμμαχία του τυχοδιωκτικού επαγγελματικού κατεστημένου με τη φτώχεια και την ανεργία) είναι μια σύγκρουση, που πάλι από τα πάνω, ωθεί στο κοινωνικό αδιέξοδο. Συμβολικά και πραγματικά συγκρούεται ο πλούσιος ξενοκαρφίτης-άνετος που έχει άλλες αισθητικές αντιλήψεις με τον άνεργο υπάλληλο και τον τυχοδιώκτη αφεντικό του. Είναι ένα αδιέξοδο που θα βρίσκεται διαρκώς μπροστά μας αν, ως φτωχοί και αποκλεισμένοι, κάνουμε απλά συμψηφισμούς εγκλημάτων ενώ δεν μπορούμε να κάνουμε στοιχειωδώς μια αναδρομή και να δούμε μπροστά μας διεξόδους απέναντι στην πολυδιάστατη κρίση που περνάμε.

Το τουριστικό-οικιστικό μοντέλο, παρασιτικό από τη φύση του, όχι μόνο δεν μπορεί να αποτελεί διέξοδο αλλά θα συνεχίζει να προκαλεί συγκρούσεις και αποκλεισμούς ενώ η απουσία συνολικής κριτικής θα παραμένει ένα αντεπιχείρημα στους δύσκολους καιρούς της φτώχειας και της μιζέριας. Από την άλλη το μοντέλο της διαμεσολαβημένης «δημοκρατίας»-η δημοτική αρχή θα παραμένει ακόμα και με κάθε μεταρρύθμιση ένας ιμάντας μετακύλισης του δημόσιου χρήματος προς τους εργολάβους και το κεφάλαιο, ενώ θα αποτελεί ένα συνδυασμό μεσιτικού γραφείου πώλησης και ενοικίασης της δημόσιας περιουσίας-φορομπηχτικού μηχανισμού και χρεοκοπίας από δανεισμούς από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Τέλος, το καταναλωτικό μοντέλο-απόρροια αυτής της παρασιτικής οικονομίας, θα συμπληρώνει τον θανατηφόρο συνδυασμό της σχέσης του ανθρώπου με τη φύση, και τα αντικείμενα που προορίζονται για αυτόν από την Αγορά.

Τι μέλλει γενέσθαι;

Προσανατολισμός στην πραγματική οικονομία και την πραγματική πολιτική. Η σχεδία έχει κατά καιρούς προτείνει μέσα σε ένα πλαίσιο υπαρκτών ανθρωπίνων και φυσικών δυνατοτήτων: Δημιουργία ενάντια στην Ανάπτυξη.

Μια σύνθεση παιδείας-πολιτισμικής αναγέννησης της καθημερινότητας της αλληλεγγύης και του αλληλοσεβασμού, προσανατολισμού στην πρωτογενή και βιοτεχνική παραγωγή-ενός άλλου αποκεντρωμένου τουρισμού που θα ενισχύει τις ανθρώπινες σχέσεις, μιας πολιτικής των πολιτών με τις συνελεύσεις να παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στις αποφάσεις και τη διεκδίκηση της ενίσχυσης των υποδομών στον τόπο ενάντια στους εργολάβους.

ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΙΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ

Το πρόσωπο, η καταγωγή του και η δράση του είναι σύμβολα και πραγματικότητες του κοινωνικού μετασχηματισμού (και στην Αίγινα) ο οποίος ενώ διατηρεί συνέχειες επισκιάζεται από τομές. Ο τουρισμός-οικοδόμηση, η βαθμιαία αλλαγή των κοινωνικών προτύπων καθώς και η ραγδαία προσαρμογή της τοπικής-δημοτικής πολιτικής αντηχούν περιεκτικά στις τομές, στα νέα δεδομένα. Το παιδί ενός από τους πιο άξιους κανατάδες της επικράτειας ο οποίος συνδύαζε τη Σιφνιακή αισθητική με την κραταιά Αιγινήτικη παράδοση αγγειοπλαστικής, γίνεται Ο άνθρωπος της παραλίας των 250 μέτρων. Οι γουρούνες, οι γνωστές σε όλους οικονομικές δραστηριότητες που ξεφεύγουν από την πεπατημένη, δείχνουν σαφέστατα, συμβολικά και πραγματικά, τη μεταλλαγή του κοινωνικού προτύπου: από τον καθημερινό τίμιο άνθρωπο της δουλειάς στον επιχειρηματία που προβαίνει με τον πιο χυδαίο τρόπο σε συμβολικές και πραγματικές επεμβάσεις. Κατάληψη του δημόσιου χώρου, ιδιωτικοποίηση του κοινού, συμμαχία με τους τυχοδιώκτες της τοπικής αυτοδιοίκησης και των θεσμών που ευνοούν αυτήν την εξέλιξη, μέχρι και την «οικολογική» καταστροφή της Κολόνας. Αυτός είναι περίπου το κυρίαρχο πρότυπο που αναδύεται μέσα στον κοινωνικό μετασχηματισμό, γεγονός που επισημαίνεται από την συναίνεση, συνενοχή και στήριξή του, από το ντόπιο πολιτικό κατεστημένο που εκφράζει σε ένα μεγάλο βαθμό η δημοτική αρχή Αίγινας ή η σιωπή όσων φοβούνται την ανύπαρκτη «παντοδυναμία» του.

Σε ένα τοπίο φορτισμένο από ανταγωνισμούς, συμμαχίες, συνθηκολογήσεις για τις ζώνες επιρροής της τοπικής Αγοράς, θα ήταν άδικο και αντιδεοντολογικό να δινόταν σε ένα πρόσωπο το ανάθεμα. Όχι τόσο για το πρόσωπο που αποτελεί απλά σύμβολο κι όχι αιτία αυτού του κοινωνικού μετασχηματισμού, όσο για τις ιδεολογικές-οικονομικές-πολιτικές συνθήκες που αυτές το γέννησαν κι αυτές που τελικά επικράτησαν. Το αν επεκτείνει τα «τετελεσμένα» ας σημάνει ότι οφείλουμε να μιλήσουμε για αυτά. Όχι ως τετελεσμένα, αλλά ως λάθος και έγκλημα μαζί. 

Χρήσιμα παιδιά, σπουδαστές των ΤΕΙ ή ΑΤΕΙ υπό την επίβλεψη της εταιρίας «θεατρική ομάδα ΤΕΙ- το Τρίτο Κουδούνι» έρχονται στην Αίγινα και δια μέσου κάποιων δραματοποιήσεων επικαλούνται τη διδαχή των κάτωθι παραδοσιακών επαγγελμάτων: του πραματευτή, της υφάντρας ή του υφαντή, του ζευγά, του γανωτζή, του καραβομαραγκού, του τσαγκάρη. Ας ξεκινήσουμε από το πρώτο:

πραματευτής

Δεν πρόκειται για παραδοσιακό επάγγελμα, αφού ήδη εκατοντάδες πολυεθνικοί πραματευτές πωλούν κινέζικα και κορεάτικα φτηνά, ήδη στους περαστικούς, αντιμετωπίζοντας α)τον πολυεθνικό και προμηθευτή και ντόπιο νταβατζή που τους παίρνει ένα μη ευκαταφρόνητο ποσό, β)τον μπάτσο που θα τους κυνηγήσει και μπορεί να σκοτωθούν στην προσπάθειά τους να τον αποφύγουν όπως στο Θησείο πριν από δυο μήνες, γ)τον μπάτσο που θα τους συλλάβει και θα τους κατάσχει την μικρή περιουσία και πιθανόν να βρεθούν σε κέντρο «φιλοξενίας», φυλακισμένοι, δ)το δολοφόνο χρυσαυγίτη που θα τους κλωτσήσει και θα τους κλέψει το εμπόρευμα αν δεν τους μαχαιρώσει και τους σφάξει ε)τον δήθεν πατριώτη που θα τους φωνάξει «στην πατρίδα σου ρε χιμπατζή» στ)τον-την «αριστερό-ή» των ΒΠ που θα του πετάξει το φιλανθρωπικό χαμόγελο της συγκατάβασης. Από την άλλη, αν θέλεις να είσαι νόμιμος πραματευτής πρέπει να έχεις το θεό, υπάλληλο ή υπεύθυνο αδειών στο Δήμο, για να μεσολαβήσει, να έχεις να δώσεις για το ΤΕΒΕ, να δώσεις σε διάφορους αυτόκλητους προστάτες (ψιλοχρυσαυγίτες, παρακμιακοί, αυτόκλητοι σεκιουριτάδες κλπ) να τα βάλεις θεωρητικά και πρακτικά μ’ αυτούς που φτύνουν αίμα για να βαράνε μύγες στο μαγαζί. Για πάμε στο δεύτερο:

υφάντρα (ή υφαντής-το ξεπέρασμα των φύλων)

Τους συναντάς μόνο στα παραμύθια –πλέον- όταν η καλή αράχνη βοηθάει τους φτωχούς καλούς ή τις φτωχές καλές να περάσουν σε άλλη κοινωνική τάξη, κάνοντας γάμο με την πριγκίπισσα ή τον πρίγκιπα. Κατά τ’ άλλα, αν έχεις ένα αργαλειό συνήθως τον πουλάς σε ένα λαογραφικό μουσείο ή τον έχεις ως διάκοσμο στο μαγαζί που έφτιαξες για να δίνεις έναν τόνο «παλιού». Πουλάει, αλλά σίγουρα δεν είσαι μαλάκας να τον χρησιμοποιείς όταν έχεις τόσες προσφορές από τις πολυεθνικές ρούχων. Να δούμε το τρίτο;

ζευγάς

Καλύτερα να ακολουθήσεις το «παπάς». Είναι σίγουρο και κερδοφόρο, ειδικά στα νεκροταφεία. Διαφορετικά πάρε ένα μικρό τρακτεράκι με τους γείτονές σου -συνεταιρικά- και σπείρε ό,τι και όσο μπορείς. Όχι μεγάλο για να μην κάνεις καταστροφή στο έδαφος, όχι βόδια με ζευγάρισμα γιατί δεν θα σου μείνει χρόνος ούτε για να κατουρήσεις. Τουλάχιστον εξοικονόμησε μια φρέζα. Κάτι είναι κι αυτό. Τι λέει παρακάτω το χρηματοδοτούμενο πρόγραμμα;

γανωτζής

Ποιον κοροϊδεύουν για ένα επάγγελμα που χάθηκε στο όνομα της κατσαρόλας και του αλουμινίου της ΠΕΣΙΝΕ; Και να μην το ξεχνάμε: γύφτοι το έκαναν το επάγγελμα που μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, μαζί με τους γύφτους (=σιδεράδες) εκτοπίστηκαν από τα αλουμίνια και τα στραντζαριστά σίδερα. Κι αρκετοί που δεν μπόρεσαν να μπουν στα «είδη προικός» ή στις «άσπρες καρέκλες» ή στα μπιτ-παρά εποχιακά είδη, το ‘ριξαν στην παρανομία. Και παρακάτω;

καραβομαραγκός

Αστείο και να το σκέφτεται κανείς σε μια εποχή που αντί να σου χαρίζουν σε χιλιόμετρα τα δίχτυα (αν είσαι πραγματικός ψαράς) γιατί στα καταστρέφουν τα δελφίνια, σου χαρίζουν κάτι χιλιάδες ευρώ για να καταστρέψεις το ξύλινο σκάφος που έθρεψε την Ελλάδα. 6.000 καΐκια μέχρι και πριν από 3 χρόνια (φαντάσου πόσα θα είναι τώρα…) που με τρεις κινήσεις από ένα JCB, γίνονται καυσόξυλα, κλαίει για λίγο ο καϊκτσής στις κάμερες και στη συνέχεια εκταμιεύει την αποζημίωση από την ΕΕ. Τόσο αστείο, όπως η Δαμανάκη, κομισάριος της Αλιείας στην ΕΕ, στη Σουβάλα, δήλωσε ότι οι ψαράδες θα μπορούν με τις βάρκες τους να κάνουν τουριστικές βόλτες τους τουρίστες. Για να στέλνουν οι απανταχού είλωτες εισαγόμενα ψάρια στο εδώδιμο κοινό. Ας κάνουν μια βόλτα, τα χρήσιμα παιδιά, στα καρνάγια που κλαίνε. Ας δούμε και το τελευταίο:

τσαγκάρης

«Κάτι» μας είπανε. Ήδη το κάνει επαγγελματίας υποδηματοπώλης στην Αίγινα-και το κάνει μια χαρά, με μια SINGER προπολεμική που αν την έβλεπαν θα έπρεπε να κάνουν διδακτορικό. Αλλά πού είναι η επαφή με την πραγματικότητα για να την βρουν κι αυτά τα παιδιά;

Αυτή είναι η πρόταση για την ευημερία της ελληνικής κοινωνίας και δεν έρχεται παρά από ένα χρηματοδοτημένο μπουλούκι, υπό την ευθύνη μιας εταιρίας που ονομάζεται «θεατρική ομάδα ΤΕΙ- το Τρίτο Κουδούνι» που μας κρεμάει κουδούνια. Διότι πολύ απλά: μπορούμε να ζήσουμε από τη γη, από το νερό που είναι στην ΑΙΓΙΝΑ αρκετό (ΝΑΙ ΣΤΗΝ ΑΙΓΙΝΑ!), από τα ψάρια, από τα κτηνοτροφικά κι από όλα τα επαγγέλματα που μπορούν να αναδυθούν από τον πολιτισμό της αλληλεγγύης, της ισότητας και της δικαιοσύνης. Η πρότασή τους δεν είναι τίποτε άλλο από μια χρηματοδοτούμενη τσάρκα στα 200-250 (πλέον, μετά την ανάληψη ευθύνης εκ μέρους του προέδρου της, για την παραλία της Κολόνας) μέτρα της παραλίας με τα χρηματοδοτούμενα γεύματα, ξενοδοχεία κλπ. Και οι υπεύθυνοι του Δήμου Αίγινας; Ανθρωπάκια που θα έχουν να πουν: «σας φέραμε πελατάκια-τηγανίστε μια πατάτα παραπάνω». Κι επειδή προτείνουν το ανέφικτο με στόχο την ευημερία, δηλαδή το να γίνεις πραματευτής, υφάντρα ή υφαντής, ζευγάς, γανωτζής, καραβομαραγκός, τσαγκάρης, θα έχουν να (σου την) πουν: εμείς σου προτείναμε την ευημερία και συ την πέταξες.

ΥΓ: Στο μεταξύ ήδη έχουν γυρίσει την ελληνική υφήλιο, με τα χρήματα του προγράμματος: Πάτρα, Ιωάννινα κλπ. Ψάξτε-μια απλή αναζήτηση είναι. Στο τιμημένο γκουγκλ…

Ο Μαρδικούλος που όταν ακούει για παραδοσιακά επαγγέλματα σκέφτεται παραδοσιακούς τρόπους τιμωρίας

 

 

Αν διαβούμε τα 50 μέτρα ενός χώρου που περήφανα στέκει δίπλα στη βιομηχανία παραγωγής-κατανάλωσης ψευδαισθήσεων των 200 μέτρων της παραλίας της Αίγινας, συνεχίζουμε στα υπόλοιπα 50 μέτρα που νοικιάστηκαν, για το καλοκαίρι, στον πρόεδρο της. Δίπλα στα 30-40 δέντρα που -φαινομενικά ασκόπως- κόπηκαν πριν από πέντε περίπου μήνες, ένα κομμάτι αυτού του υπέροχου γιαλού που αριστερά προβάλει αγέρωχα η τελευταία κολόνα του ναού, με τα χιλιάδες χύμα κτερίσματα-όστρακα που μυρίζουν Ιστορία, νοικιάζονται στο όνομα της τουριστικής ανάπτυξης για μερικές ομπρέλες και ξαπλώστρες. Ενταγμένη είναι πλέον κι αυτή στο κύκλωμα της διασκέδασης των 250 μέτρων που είτε νόμιμα, είτε νομότυπα, είτε παράνομα, λειτουργεί χάρη σε μια κοινωνική συναίνεση και μαζική άγνοια που συμμαχεί με τη βούληση αυτών που έχουν τη θεσμική δύναμη. Σίγουρα δεν έχει την ίδια ευθύνη ο κοσμάκης που πίνει το φραπέ πάνω στην ξαπλώστρα-κάτω από την ομπρέλα, με αυτούς που αποφασίζουν και νέμονται την υπεραξία του φραπέ-ομπρέλα-ξαπλώστρα, αλλά σε λίγα χρόνια η εκποίηση του αρχαιολογικού χώρου της Κολόνας -χωρούν εκεί πολλά τραπεζοκαθίσματα- μπορεί να γίνει λαϊκό αίτημα. Έτσι. Για να γίνουν τα 250 μέτρα, 300.

Προς το παρόν θριαμβεύει η ομφαλοσκόπησή μας και ο συμψηφισμός του εγκλήματος με το «έγκλημα»…

Το «MAY 1» με την «ευρηματική» μετάθεσή του σε «μπορώ;» αποδομώντας τη «MAY-DAY» της διεθνούς μνήμης για τη σφαγή της εργατικής τάξης στο Σικάγο το 1886, με επίκεντρο την ποθούμενη (από πλείστους παράγοντες διαχείριση του κτιρίου των φυλακών της Αίγινας, ενός χώρου εγκλεισμού και βασανιστηρίων, είναι δείγμα της τάσης εκσυγχρονισμού της ιδεολογίας στο νησί. Τα πρώτα δείγματα της ομάδας Aegina Rising, δείχνουν σαφέστατα την κατεύθυνσή της. Βασισμένα στο καλλιτεχνικό-μορφωτικό πεδίο που ανέδειξαν αστικά-τουριστικά και ως τόπο μετοίκησης το νησί από το παρελθόν, κυρίως ένα κομμάτι της αστικής τάξης, και σαφώς στην προσπάθεια μεταρρύθμισης από πλευράς της δημοτικής Αρχής επί Π. Κουκούλη (2006-2010), επιδιώκουν με δοκιμασμένες φόρμουλες («Κοινωνία των Πολιτών», «Συμμετοχή», «Αυτοδιαχείριση» κλπ) στη μεταρρύθμιση τοπικής ιδεολογίας. Αποφεύγοντας να θίξουν την πολιτική και οικονομική συγκυρία είτε για λόγους αδυναμίας είτε για λόγους τακτικής ακολουθούν τη λειτουργία της  αισθητικής ως βασικό άξονα στις μέχρι τώρα αναζητήσεις τους, αποκομμένης από την κοινωνική ανάλυση και την Ιστορία. Έτσι, οι εντυπώσεις, πρωτοστατούν στην δράση τους -η οποία μόνο επιδοκιμασίες έχει μέχρι τώρα προκαλέσει- ενώ οι γενικευμένοι αλλά ανεπεξέργαστοι όροι που εκφράζονται, δεν μπορούν να προσδώσουν πέρα από την πρωτοτυπία σε τοπικό επίπεδο, την εισαγωγή μιας αντίληψης που αρνείται να εμβαθύνει στα προβλήματα.  Ο δε προσανατολισμός της δράσης στην αισθητική και μάλιστα του «πολιτισμού του άστεως» (μπουκαλάκια της πρωτοχρονιάς, μάζεμα σκουπιδιών, «φαντάσου την πόλη», φεστιβάλ ταινιών, «ΜΑΥ 1»-ζήτημα διαχείρισης των Φυλακών, κλπ.) αφήνει απ’ έξω ζητήματα τα οποία είναι κομβικά για τον τόπο (απορρύθμιση των υποδομών μέσω Καλλικράτη, του συγκεντρωτισμού, το χρονίζων πρόβλημα του νερού, της πραγματικής τοπικής οικονομίας, της πρωτογενούς παραγωγής, της ανεργίας και της φτώχειας, της τοπικής πολιτικής, των υποδομών κλπ) αναδεικνύοντας την Αίγινα των 200 μέτρων ως ένα άλλο τοπίο προβληματισμού και πειραματισμού στη λογική της επιχειρηματικής επέκτασής της. Το σκεπτικό της ομάδας και οι ενέργειές της (τύπου «rethinking Athens») εντάσσονται ή εν τέλει καταλήγουν στο απαρέγκλιτο συμβιβασμό με την κοινωνική ήττα εν γένει και αλλαγής της μορφής του συμβολαίου της. Στη βάση του αστικού ευδαιμονισμού και αναζήτησης μορφής, η τελευταία, η μορφή, κάνει την αντιπαράθεσή της με το περιεχόμενο και εν τέλει επιβάλλεται. 

 

 

Η κατοχύρωση των προσόψεων των τουριστικών προορισμών, ήτοι τα 200 μέτρα της παραλίας τους, δίπλα στον θρησκευτικό τουρισμό ή προσκυνηματικό ή οδοιπορικό-θρησκευτικό, φαίνεται ότι δημιουργούν έναν εξαιρετικό συνδυασμό προσδοκιών για τους πολλούς. Η πραγματικότητα όμως θα καλύψει λίγους. Ή πάρα πολύ λίγους. Αυτό συμβαίνει και στην Αίγινα και τίποτε δεν συγκλίνει σε μια ανακατανομή εισοδήματος από τον τουρισμό. Από την πλευρά των 200 μέτρων της παραλίας της πόλης κυριαρχεί το πρόσχημα ότι κάποιος κόσμος βολεύεται με «τα νόμιμα» έστω κι αν εργάζεται διπλάσιο χρόνο («πληρώνεται από τα πουρμπουάρ» λένε) ή παίρνει λιγότερα, αλλά «νέος είναι ακόμα». Πόσος κόσμος είναι αυτός; Από την πλευρά των 200 μέτρων ιερού μπετόν ως πρόσχημα παραμένει «η φιλάνθρωπος δράσις», έστω κι αν αυτή είτε δίδεται περιστασιακά ως τρόφιμα, είτε σε καθημερινή βάση ως ελεημοσύνη αποφεύγοντας πάντα κάθε αξιοπρεπή λύση είτε για την ενίσχυση του Νοσοκομείου, είτε για την έναρξη λειτουργίας του Λεουσείου ως χώρος στέγασης για φτωχούς, είτε για την προσπάθεια -έστω- απλής χρήσης της εκκλησιαστικής περιουσίας για αγροτική καλλιέργεια ή κτηνοτροφία.

Ανάμεσα στα 200 μέτρα της παραλίας και στα 200 κυβικά ιερού μπετόν υπάρχει μια μικρή απόσταση η οποία ολοένα και μικραίνει.

Tα τελευταία περιστατικά εμπρησμού στο νησί, δείχνουν αν όχι πρόσωπα αλλά προθέσεις που εκφράζονται με αυτόν τον τρόπο στο πεδίο της ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας, αποδεκτές αξίες εδώ και μια 20ετία, οι οποίες έδωσαν και τη σημερινή ονομασία του πιο σημαντικού Υπουργείου. Κι αν οι τρόποι αυτοί δεν ενδείκνυνται ως νόμιμοι, κάθε παρανομία θα μπορούσε να είναι καταδικαστέα και μη βιώσιμη . Όμως, είναι το μόνο που δεν καταδικάζεται εδώ και μια 40ετία επέκτασης της αγοράς «τουρισμός-οικοδομή». Εκείνο που περνά τα εσκαμμένα είναι αυτού του είδους η ασυνήθιστη βία ως προειδοποίηση και απειλή κατά της σωματικής ακεραιότητας μιας και υπερβαίνει τις απλές υπερβάσεις νομιμότητας που διατυπώνονται και νομιμοποιούνται εντός των θεσμών κοινωνικού ελέγχου. Είναι πιθανόν έως σίγουρο ότι και στην Αίγινα, αν δεν ισχυροποιηθούν πόλοι αντίστασης τόσο στο μνημόνιο-μνημονιακό δήμο Αίγινας όσο και στην καπιταλιστική βαρβαρότητα που εκφράζει η πολυπόθητη ανάπτυξη και ανταγωνιστικότητα, αν δεν αναπτυχθεί ένας πολιτισμός της αλληλεγγύης και της γνώσης, τέτοια φαινόμενα θα ενταθούν στο πλαίσιο ενός κανιβαλισμού που διαποτίζει την επιχειρηματική αντίληψη, συνδράμοντας με ότι πιο κακό έχει απομείνει από το τοπικό μας παρελθόν. Κι είναι σχεδόν σίγουρο, ότι το κακό μας παρελθόν με την ενέργειά του, αυτοπαρουσιάζεται ως ένας ισχυρός πόλος.

 

Απ’ ό,τι διακρίνεται ως εγγύς μέλλον στο νησί είναι όχι η συγκροτημένη και συστηματική μετατροπή των σκουπιδιών σε χρήσιμο υλικό για την πρωτογενή παραγωγή αλλά η συνέχιση του ίδιου απορριμματογενούς μοντέλου με την νέα υπόμνηση της δυνατότητας για τη ρουφιανιά. Έτσι, λοιπόν ιδού πεδίον δόξης λαμπρόν. Όσοι φοβηθούν τη ρουφιανιά του γείτονα έχουν και τα παραπλήσια δασάκια που τα καθαρίζουν υπό τις λήψεις του αγαπητού πόρταλ, ευκαιριακά. Επίσης υπάρχει η νύχτα που καλύπτει τον οποιονδήποτε να πετάξει ό,τι μπορεί: στρώματα, κλαδιά και τα λοιπά.

Κατά τα’ άλλα η μπόχα κι η δυσωδία συνεχίζεται. Τα ρουφιανοκόλλητα θα μείνουν της ντροπής κι οι τυχόν ρουφιανιές που μόνο το πρόβλημα δεν λύνουν.

Μετά το σχόλιο συμπολίτη μας στο φως της Αίγινας, ένα κείμενο, της σχεδίας, από τα όχι και τόσο παλιά

Νικητας Παπαϊωάννου • 11 hours ago

• −
•  

Όταν η ανικανότητα της δημοτικής αρχής μετατρέπεται σε επιθετικότητα
απέναντι στον πολίτη.

Ειναι ντροπη για τη πολη και τους πολιτες να βαλετε αυτα τα αυτοκολητα στους καδους

Ντροπη σας.

———-

4 Ιουλίου 2012

Posted by: sxedia in “αυτοδιοίκηση”, γόνιμος προβληματισμός,Ελευθεριακή σκέψη, η άλλη όψη της Αίγινας, κι αλλού…, Ξ) νερό, ο κόσμος αλλάζει, οικολογία: κοινωνία και φύση, οικονομία και “οικονομία”, παραλία,Πολιτική, πολιτισμός και “πολιτισμός”, σκουπίδια-απόβλητα-περιττώματα,τοπικά θέματα, τουρισμόςNo Comments »

Τα σκουπίδια με τα πάσης φύσεως απόβλητα (αστικά, εργοστασιακά και αγροτικά λύματα) και το νερό στην υδρευτική ή αρδευτική του λειτουργία, είναι δυο από τα πιο σοβαρά ζητήματα που απασχολούν σήμερα όλον τον πλανήτη. Απασχολούν τη χώρα μας. Απασχολούν και την Αίγινα.

Το γεγονός ότι τα τελευταία 30-50 χρόνια αναγορεύονται σε προβλήματα, που οριακά θέτουν ζητήματα επιβίωσης δεν είναι τυχαίο. Και  αυτή η μη τυχαία «ατυχία», διεθνώς, κατευθύνεται από τέσσερις βασικούς παράγοντες:

1)από την ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ως την ταχύτατη οικονομική διαδικασία και το  διαρκή ανασχεδιασμό της στην κατεύθυνση της ανάπτυξης και του ανταγωνισμού,

2)από την περεταίρω μεγέθυνση της ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑΣ και του κρατικού ελέγχου ως της μόνης έγκριτης διαιτησίας για τις διαφορές που προκύπτουν,

3)από την πλεύση του καθημερινού προτύπου προς την ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ως μιας αντίληψης ζωής που επιζητά την αέναη ιδιωτική ικανοποίηση των καθημερινών αναγκών οι οποίες τεχνητά μέσω των προβαλλόμενων προτύπων γίνονται όλο και πιο σπάταλες, με ολοένα και λιγότερη φροντίδα που υπήρχε στο -σε όλα- «κακό» παρελθόν

4)και τέλος από την ΑΓΟΡΑ, δηλαδή τον κόσμο του κεφαλαίου που βρίσκεται μπρος και πίσω από κάθε εκφρασμένη και μη εκφρασμένη κοινωνική ανάγκη μπροστά και πίσω από κάθε τεχνητή προβληματοποίηση. Η ίδια προτάσσει ως μονόδρομο τη φιλελευθεροποίηση για τη λύση κάθε κοινωνικού προβλήματος που προκύπτει από αυτήν την επιλογή.

Να, λοιπόν, το απίστευτο αδιέξοδο με τις χρήσεις του νερού και της «διαχείρισης» πάσης φύσεως αποβλήτων:

Το «κακό» μας παρελθόν, το «προβληματικό» μας παρόν και…  το «αειφόρο» μας μέλλον

1)Απομακρυνόμαστε από κάθε πτυχή του παρελθόντος που η οικονομία του βασιζόταν κυρίως στην παραγωγή αγαθών, στην εκ των ενόντων μέριμνα για τα ανθρωπογενή απόβλητα και τη συγκράτηση του νερού, την κοινωνική αυτοσυγκράτηση από πλευράς κατανάλωσης και τις συλλογικές μνήμες τοπικής συνεργασίας που ώθησαν και στήριξαν για ένα μεσοδιάστημα το κοινωνικό κράτος των παροχών και μιας σχετικής και ανεκτής καθημερινότητας. Δηλαδή στον Πρώτο Κόσμο και κατ’ επέκταση στον Δεύτερο. Ο Τρίτος Κόσμος, πιο ευάλωτος από την εποχή της αποικιοκρατίας, ήταν πάντοτε το πεδίο πειραματισμού της παγκοσμιοποίησης και της »ευγενούς» προσπάθειας για την «αυτορρύθμιση» των αγορών.

2)Απομακρυνόμαστε από κάθε δυνατότητα του παρόντος για το μέλλον, ώστε να επανεκκινήσουμε την πρωτογενή παραγωγή και συμπαρομαρτούσες οικονομικές διαδικασίες σε πλαίσια συνεργασίας και ισότητας, να φροντίσουμε εκσυγχρονίζοντας όλους τους τρόπους τοπικής αυτοδιαχείρισης των δυο σοβαρότατων ζητημάτων που θίγονται, να περιορίζουμε την κατανάλωση στο επίπεδο μιας ανεκτής και πιο πλούσιας σε πολιτισμό καθημερινότητας δημιουργώντας το πεδίο εξέλιξης για δημοκρατικές πολιτείες.

Αυτά σε γενικές γραμμές, αφού η Αίγινα είναι ένας μικρός όμορφος τόπος, που ακολούθησε αυτόν τον μονόδρομο μαζί με τόσους άλλους αμέτρητους όμορφους τόπους «αυτού του κόσμου του μικρού, του μέγα»:

1)Απομακρυνθήκαμε κι απομακρυνόμαστε από την πρωτογενή παραγωγική διαδικασία μετατρέποντας το νησί σε μια συγκεντρωτική (στα 200 μέτρα κυριολεκτικά) τουριστική βιομηχανία 2)απομακρυνθήκαμε και απομακρυνόμαστε από τρόπους κοινωνικής και πολιτικής συνεννόησης3)απομακρυνθήκαμε και απομακρυνόμαστε από δυνατότητες κοινωνικού αυτοπεριορισμού της κατανάλωσης, από δυνατότητες συγκράτησης του νερού και χρήσης των αποβλήτων 4)επιζητούμε άμεσες λύσεις από τους παράγοντες που έθρεψαν το ζήτημα (γραφειοκρατία και την Αγορά) διατηρώντας το πρότυπο που υπόσχεται καθημερινή ευζωία και ατέρμονη κατανάλωση.

τι πρέπει να γίνει, εδώ που φτάσαμε;

Ζούμε σε με μια συγκυρία που η πολυδιάστατη μεταπολεμική κρίση τοποθετεί οριακά την πολιτική, την οικονομία, την ισορροπία Φύσης και Κοινωνίας και τις αξίες μας. Τον πολιτισμό στο σύνολό του. Ο δρόμος είναι μακρύς και δύσκολος κι όταν επιζητούμε άμεσες ή «δραστικές» λύσεις, απλά καρβέλια και «θεσούλες» ονειρευόμαστε κρύβοντας τα προβλήματα κάτω από το χαλί. Είναι μια επίπονη και διαρκής διαδικασία κοινωνικής θεμελίωσης και κοινωνικών συγκρούσεων που απαιτούν:

Την ανάληψη ευθύνης, την ενεργό συμμετοχή στα κοινά και αγώνα για τη συμμετοχή στο πεδίο των αποφάσεων μακριά και πέρα από τους μνηστήρες της τοπικής εξουσίας, δηλαδή τις τοπικές παρατάξεις που καραδοκούν να «διαχειριστούν» τα προβλήματα για λογαριασμό της τοπικής κοινωνίας. Η δημοκρατία μόνο άμεση μπορεί να είναι.

Την ανάδειξη της Δημιουργίας απέναντι στην ενεργοβόρα και ανθρωποβόρα «ανάπτυξη και ανταγωνιστικότητα» με στόχο μια πιο ομαλή και ισορροπημένη εξέλιξη της κοινωνίας ώστε να ζουν όλοι οι άνθρωποι ανεκτά, συνεργαζόμενοι με τη Φύση. Η αποκέντρωση και η μικρής κλίμακας οικονομία με επιστροφή στην παραγωγή, φαίνεται να πλησιάζει το δέον.

Τις επιλογές από το δήθεν «κακό» μας παρελθόν και παρόν, τρόπων συγκράτησης του νερού και τρόπων χρήσης των αποβλήτων προς όφελος της Φύσης και της κοινωνικής μας συμβίωσης.

Την αντίσταση σε κάθε εποπτεύουσα αρχή που αφήνουμε να μετατρέπει την κοινωνική ισχύ σε «υψηλή πολιτική» και εκλογικές εργολαβίες.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                Την αντίσταση στην Αγορά που αναλαμβάνει να πουλάει ό,τι μας ανήκει.

πιο συγκεκριμένα…

-συνελεύσεις και δημιουργία τοπικών επιτροπών άμεσα ανακλητών

-επανεκκίνηση της πρωτογενούς παραγωγής όσο το δυνατόν πιο  συνεργατικά και με συλλογικό σχεδιασμό

-δημιουργία προτύπων κατανάλωσης που δίνουν το περιθώριο στις νυν και επόμενες γενεές να επιβιώσουν

-απαίτηση των αιγινητών ώστε τα χρήματα που προορίζονται για «έργα» να γίνουν χρήσιμες υποδομές για τη συγκράτηση του νερού και τη χρήση των απορριμμάτων και αποβλήτων. Απαίτηση για:

… Την αγορά υδροφόρου πλοίου και τη χρήση αποκλειστικά κοινοτικών γεωτρήσεων

…Το χτίσιμο αναβαθμίδων σε όλη την υπαίθρια Αίγινα με δενδροφύτευση καρποφόρων και εδαφοκάλυψη με κτηνοτροφικά φυτά

…Το χτίσιμο μικρών φραγμάτων σε συγκεκριμένες πλαγιές

…Την επαναφορά των επίγειων ταμιευτήρων νερού (σουβάλες)

…Την οικονομική στήριξη για το χτίσιμο στερνών σε κάθε κτίριο

…Την υποδομή για την λιπασματοποίηση των φυτικών αποβλήτων και επιστροφή των αδρανών στα λατομεία με φύτευσή τους προς αποκατάσταση

…Την δημιουργία μικρών τοπικών βιολογικών καθαρισμών με παράλληλη μέριμνα για τη χρήση μέρους αυτού του «άχρηστου» υλικού

…Τη δημιουργία μικρών υποδομών για την ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση απορριμμάτων

καλοκαίρι 2012

 σχεδία στ’ ανοιχτά της Αίγινας – //sxedia.espivblogs.net

 

//sxedia.espivblogs.net/2012/07/

«να τα δείτε σε πέντε χρόνια» (μέρος Δ)

αφήγημα του Γιώργου Μήτρου

(ΜΕΡΟΣ Α)

(ΜΕΡΟΣ Β)

(ΜΕΡΟΣ Γ)

…Ποδηλάτησε ανάμεσα σε κόσμο λιγοστό για την εποχή και κατευθύνθηκε στο μαγαζάκι. Το βρήκε πολύ αλλαγμένο, με σιδερένιο υπόστεγο κι ελάχιστα τραπέζια στον ήλιο. Κοίταζε μέσα να δει αν του θύμιζε κάτι. Τίποτε. Ένας νεαρός ως τα εικοσιπέντε, έκοβε βόλτες κουβαλώντας τα μαναβικά και χαιρετήθηκαν.

-Το βράδυ σερβίρουμε εκτός κι αν θέλετε καφεδάκι ή τσάι με βότανα από το νησί.

-Εσείς το έχετε τώρα το μαγαζί;

Του εξήγησε ότι το πήρε ο «δήμαρχος» από τον προηγούμενο που «δεν πήγαινε καλά» και το δουλεύουν σαν δημοτικοί υπάλληλοι.

-Δηλαδή;

-Παίρνουμε από ένα μισθό, οι νυχτερινοί το νυχτερινό, συν τα εξτρά, πουρμπουάρ και τα γνωστά, κλείνει στις δυο. Έξι άτομα, από ένα εννιάωρο ο καθένας μας. Δυο το πρωί και τέσσερις το βράδυ. Αυτοί παίρνουν τα βραδινά μεροκάματα. Κυλιόμενο, κατάλαβες…

-Και βγαίνει;

-Όλοι βγαίνουμε. Εμείς καλό μεροκάματο και τα κέρδη πάνε στο δήμαρχο.

-Στο δήμαρχο;

-(Γέλασε) Όχι, στο δήμαρχο, στο Δήμο εννοώ. Τα καλοκαίρια μέσο όρο γύρω στα 250 με 300 και το χειμώνα πέφτει στα 150 με 200 την ημέρα, με τα παλιά ευρώ… Εμείς σταθερά μεροκάματο… Το χειμώνα παίρνουμε άδειες όλοι. Κυλιόμενες κι αυτές. Δεν κάθεστε να πιείτε καφεδάκι;

Άκουσε φωνές για κάτι μαναβικά που ήρθαν από Κυψέλη κι έφυγε να τα παραλάβει.

-Όλα ντόπια είναι. Μόνο το καλοκαίρι εισάγουμε από τον Πόρο και τα Μέθανα. Εκεί κι αν έχουν παραγωγή. Και το αλεύρι για το ψωμί δικό μας είναι. Δηλαδή ντόπιο.

-Μύλους;

-Έχουμε δυο. Έναν ιδιωτικό και έναν δημοτικό. Όλοι στο Δήμο πηγαίνουνε. Ο άλλος βαράει μύγες. Και πιο φτηνά έρχεται και καλύτερη δουλειά και μένουν τα λεφτά στον τόπο. Μ’ αυτά και μ’ αυτά δουλεύει κόσμος. Μέχρι και μουσείο-εργαστήριο κάνανε, ο Δήμος στο Μεσαγρό, στο χωριό μου, με τους δυο κανατάδες που είχαν μείνει. Θέλουν να φτιάξουν και σχολή να ‘ρχονται παιδιά από αλλού, αλλά ακόμα δεν ξέρω τι γίνεται. Ξέρεις πόσοι έχουμε κανάτια τώρα στο τραπέζι μας για το νερό;

-Το βάζετε από τα πλαστικά στην κανάτα;

Του ‘δειξε το ψυγείο.

-Για κοίτα. Τα βλέπεις τα μπουκάλια; Αχρησιμοποίητα είναι. Μόνο κάτι σικ από την Αθήνα και ξένοι μας ζητάνε μπουκάλι. Το νερό του νησιού φτάνει για όλους. Μόνο το καλοκαίρι κουβαλάμε τρεις ή τέσσερις φορές το μήνα και τον Αύγουστο μέρα παρά μέρα, από την Αθήνα. Και το καράβι δικό μας.

Έπαθε σοκ. Ήθελε να ξεκουμπιστεί από το μαγαζί για να πάει στην Κολόνα. Ένιωσε αμήχανα.

-Πού έχει ρε μάστορα νερό; Θα με τρελάνεις;

Γέλασε ο νεαρός.

-Παντού έχει νερό. Αντί να το διώχνουμε στη θάλασσα το κρατάμε στη στεριά, δεν τα είδατε τα φράγματα;  Έπειτα τα παλιά πηγάδια που πουλούσαν το νερό, τα πήρε ο Δήμος, βρήκε κάτι παλιά κιτάπια ότι ανήκουν στο υδραγωγείο και τους υποχρέωσε με κάτι νόμους δε ξέρω ‘γω τι, να παίρνει το νερό τους. Αυτοί μπορούν να ποτίζουν τα δέντρα τους, αλλά όχι να το πουλάνε.

-Με το μαγαζί τι γίνεται; Σας ελέγχουνε;

-Ναι, τώρα δεν ξέρω έρχονται κάτι λογιστές κάθε μήνα και δεν ξέρω τι κάνουνε. Ο Μπάμπης ξέρει καλύτερα. Πάντως καλά πάει. Είπανε για «πείραμα» ότι θα είναι μαζί με κάτι άλλα μαγαζιά.

-Ποια μαγαζιά;

-Δυο καφενεία στα βόρεια, δυο ξενοδοχεία που τα νοικιάζει από ιδιώτες εδώ, ένα σουβενίρ, και δυο φιστικάδικα με άλλα συσκευασμένα, ένα εδώ κι ένα Σουβάλα. Λένε ότι πάνε πολύ καλά. Τι να σας πω; Εμείς εδώ πάντως πολύ καλά.

Ο Μπάμπης από μέσα είχε αρχίσει να πετάει κάτι άγριες ματιές στο συνάδελφό του.  

-Ο Δήμος, ο Δήμος, έχει τα πάντα από φυλλάδια αν θέλετε να ρωτήσετε, ότι θέλετε. Θα έρθεις να συνεχίσουμε; Θα μας βρίζουν οι άλλοι και με τα δίκια τους, όπως χθες που δεν είχαμε έτοιμο το κερεμέζι. Άντε έλα..

Ρούφηξε γρήγορα τον καφέ του. Χαιρετήθηκαν. «Άλλη όρεξη δεν έχω να πάω στο δημαρχείο» σκέφτηκε. «Ένα κατιτίς στο δρόμο και ντουγρού για την Κολόνα». Φεύγοντας ξανακοίταξε πίσω του. «Κούβα το ‘καναν εδώ πέρα». Δεν πρόλαβε να αποσώσει κι άκουσε λάτιν από πίσω του. Ο Μπάμπης ή ο άλλος, μάλλον ο άλλος, μεράκλωσε και τραγουδούσε…

(ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ)