Κατηγορία: η άλλη όψη της Αίγινας

ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΣΤΙΣ ΣΚΟΥΡΙΕΣ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΚΑΙ Ο ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΟΣ ΑΓΩΝΑΣ ΠΑΝΤΟΥ

Ο παραδειγματικός αγώνας που δίνουν οι αγωνιστές στις Σκουριές ενάντια στην επένδυση της εταιρίας ΕΛ ΝΤΟΡΑΝΤΟ η οποία επιχειρείται με τη συνδρομή της καταστολής εκ μέρους της μνημονιακής κυβέρνησης αλλά και τα «σίγουρα» ευρώ στους αθλίους, μόνο αισθήματα αλληλεγγύης μπορεί να προκαλέσει, όταν μάλιστα τέσσερις κάτοικοι-αγωνιστές της περιοχής είναι ήδη προφυλακισμένοι. Εκείνο όμως που διαφεύγει σχεδόν πάντα είναι το διευρυμένο περιεχόμενο της αλληλεγγύης. Κι αυτό εξαντλείται σε πολύμορφες δράσεις ενημέρωσης και υποστήριξης του αγώνα. Και πρέπει να γίνονται.

Αυτό όμως που ενισχύει τον αγώνα (και στις Σκουριές) δεν είναι παρά η διασπορά του. Οι Σκουριές είναι παντού. Κι εμείς έχουμε τις δικές μας Σκουριές… Αυτές που ξεκίνησαν ως εργοστάσιο νερού από τη δεκαετία του 60 με την αύξηση των γεωτρήσεων και την υφαλμύρωση των υδάτων, με την απαράδεκτη μεταφορά νερού και κλοπή του, με την μετατροπή των πηγαδιών σε βόθρους, με την παραμέληση της στέρνας στις οικοδομές, με την απίστευτη σπατάλη του νερού για τουριστικούς λόγους… Αυτές είναι οι δικές μας Σκουριές… Ένα εργοτάξιο οικοδόμησης και καταστροφής του νησιού, καταστροφής των δυνατοτήτων αυτοδύναμης οικονομίας, μιας λεηλασίας του τόπου στο όνομα της τουριστικής ανάπτυξης…

Ναι, θα χτυπούσε και την πόρτα μας η μνημονιακή αυτοκτονία. Στην πριγκίπισσα του Σαρωνικού. Στην Αίγινα.  Στην Αίγινα που σκηνοθετεί την ψεύτικη ζωή της στα 200 μέτρα της παραλίας της, με τους τραμπούκους, τα συμφέροντα, τα τοπικά διαπλεκόμενα και τους χιλιάδες που συνωστίζονται σε 200 μέτρα της παραλίας αφήνοντας στην επόμενη καραβιά τη θέση τους. Σ’ ένα νησί που ο πραγματικός κοσμάκης δεν μπορεί να πληρώσει το ρεύμα, του παίρνουν το σπίτι, μένει άνεργος, του κόβουν τη σύνταξη, του κόβουν το μισθό, που τρέχει να συμμαζέψει τα ασυμμάζευτα, που πληρώνει για ό,τι έκλεψαν αυτοί που ψήφιζε, που μειώνει τα φάρμακα ή δεν τα παίρνει καθόλου, που του κόβουν το ΕΚΑΣ ως περιττό, που έχει άνεργα παιδιά, άρρωστα παιδιά που δεν ξέρει πώς θα τα βοηθήσει, που δουλεύει από δω κι από κει, που απελπίζεται, που δεν έχει να πιει ένα καφέ, να καπνίσει ένα τσιγάρο, που η ζωή του έχει γίνει περιττή.

Πληθυσμός που περισσεύει είναι οι ζωές χιλιάδων ανθρώπων στις πόλεις, στα χωριά, στις γειτονιές. Ανθρώπων που το μνημόνιο έχει κρίνει τη ζωή τους ως πλεονάζουσα και πεθαίνουν στο νοσοκομείο, στο δρόμο, στο σπίτι, από πείνα, από στέρηση, από αρρώστια, από απελπισία. Μα το πιο βαρύ είναι η αυτοκτονία-το τέλειο έγκλημα των κυρίαρχων.

Οι αυτοκτονίες των φτωχών

είναι δολοφονίες των μνημονιακών

δημοσιεύτηκε στο περιοδικό MANIFESTO, στον “ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΚΟ ΚΟΣΜΟ” και αναδημοσιεύεται από κει στη “ΣΧΕΔΙΑ ΣΤ ΑΝΟΙΧΤΑ ΤΗΣ ΑΙΓΙΝΑΣ”

Το φάντασμα της ιδιωτικοποίησης του νερού και το φάσμα της μεγάλης μας άγνοιας

Αφιερωμένο στο Σταύρο Κούβαρη, φίλο, αδελφό και σύντροφο, από το Γαλατά Τροιζηνίας που έφυγε απότομα τον Αύγουστο του παρόντος χρόνου. Ο Σταύρος, με οδηγό τη δημιουργό αφέλεια του Καλού, είχε την αλληλεγγύη, τη φιλοσοφία, την ιστορία και την τέχνη όχι σαν κοινωνικό παράδειγμα αλλά σαν στάση ζωής. Ένας σπάνιος βιοπαλαιστής της καθημερινότητας, με το τζαμάδικό του να θυμίζει ενίοτε σχολή διαλόγου, τεκμηρίωσης και περισυλλογής για το Σεφέρη, για τα βουνά της Πελοποννήσου, για τις αρχαιότητες και το Βυζάντιο, για τον ελληνισμό και το όραμα για δικαιοσύνη και ελευθερία. Κι από την άλλη, να τρέξει παντού, για όλα: για τον άνθρωπο. Και πάνω απ’ όλα μην γνωρίζοντας για αυτό που έκανε: τη διαφορά στον κόσμο μας.

Η «λιγοστή» «παραγωγή» του Η2Ο και η κατασκευή σπανιότητας

Η -στην καλύτερη των περιπτώσεων- αντίσταση στην επικείμενη, εν Ελλάδι, ιδιωτικοποίηση του νερού, αποτέλεσμα της οποίας μπορεί να είναι η αναίρεση μιας τέτοιας απόφασης όπως συνέβη πρόσφατα μέσω δημοψηφίσματος στην Ιταλία, δεν μπορεί να αλλάξει σε καμιά περίπτωση ούτε να δρομολογήσει αλλιώς την υπόθεση της διαχείρισης του νερού. Η ιδιωτικοποίηση δεν είναι παρά μια σταγόνα στο ποτήρι που ξεχειλίζει. Ή αλλιώς στο ποτήρι που αδειάζει.

Το νερό, από τότε που έπαυε να είναι αντικείμενο διαχείρισης της κοινότητας, υπόθεση προσευχής και λιτανείας στις κρίσιμες περιόδους ανομβρίας, περνούσε στα χέρια της μεγάλης θεάς Ανάπτυξης και των ιερέων-επενδυτών της στο ναό του Κέρδους. Για να μπορέσουμε όμως να περάσουμε στην κατάσταση μιας πρώιμης διαχείρισης από το κεφάλαιο έπρεπε να εφευρεθεί η σπανιότητα του νερού στο πλαίσιο μιας εν γένει προβληματοποίησής του. Ήδη από τη δεκαετία του ‘90 αρχίσαμε να μαθαίνουμε ότι δεν έχουμε αρκετό νερό, αφού από το 70% της υδρογείου που κάποιος πραγματοποιήσει το λάθος να μας το δώσει το περισσότερο σε θάλασσα, μόνο το 2% είναι πόσιμο κι απ’ αυτό πρόσβαση μπορούμε να έχουμε μόνο στο 0,5%. Τι κρίμα που διαλέξαμε λάθος πλανήτη. Ποσώ δε μάλλον οι άνθρωποι από την Αφρική με τους εκατομμύρια διψασμένους όπως μας πληροφορούν οι φιλάνθρωπες ΜΚΟ, που διάλεξαν μια, ακόμα, πιο λάθος ήπειρο.

Αλήθεια τι μπορεί να σημαίνει, όμως, ότι 50-60.000 κυβικά χιλιόμετρα περίπου, είναι το νερό των κατακρημνίσεων, μια άλλη λέξη για τις βροχές; Τι μπορεί να σημαίνει ότι τα νέα σύνορα που μπήκαν από τους αποικιοκράτες, απαγορεύουν τις μετακινήσεις πληθυσμών σε περιόδους ξηρασίας; Τι μπορεί να σημαίνει ότι το νερό της Αφρικής μολύνεται από την εξόρυξη, τη βιομηχανία και την πετροχημική διαδικασία που είναι μακριά και πέρα από την πόρτα μας; Ερωτήματα που έτσι κι αλλιώς έχουν εξοριστεί μαζί με την Αλήθεια και τη Νοημοσύνη.

Ας δούμε το τι σήμαινε το έδαφος με τους υδροφόρους το ορίζοντες, το νερό των θαλασσών, των λιμνών και των ποταμών μέχρι και πριν 20-30 χρόνια. Για τη βιομηχανία, την πετροχημική επιχείρηση, για την εκβιομηχανισμένη γεωργία της «πράσινης ανάπτυξης» της Κοινωνίας των Εθνών, το νερό δεν ήταν παρά το απαραίτητο στοιχείο για την παραγωγή. 150 τόνοι νερό για ένα αυτοκίνητο, 40 λίτρα νερό για ένα τσιπάκι και τα 2/3, διεθνώς, των αποθεμάτων νερού για την αγροτική παραγωγή των μονοκαλλιεργειών του ρυζιού, του σταριού, του βαμβακιού και του καλαμποκιού. Νερό που επιστρέφει μολυσμένο. Ιδού λοιπόν η μόλυνση όχι ως ατύχημα αλλά ως «κεντρική καπιταλιστική λειτουργία», όπως τονίζουν οι συγγραφείς της μπροσούρας «Νερό υπό πίεση» από τις εκδόσεις Αντισχολείο.

Αν ψηλαφίσουμε και την πραγματικότητα των μεγάλων φραγμάτων που πραγματοποιήθηκαν στη Δύση και στον Τρίτο Κόσμο κατόπιν της ίδιας διεθνούς επιταγής με τα εκατομμύρια φραγματικών προσφύγων, με τις καταστροφές από τις «παράπλευρες» ζημιές, με την καταστροφή των τοπικών οικονομιών, με τη συγκράτηση της γόνιμης λάσπης στους πυθμένες των φραγμάτων, με τις νέες υποχρεωτικές καλλιέργειες για την παραγωγή χαρτιού (για να μπορεί η θεία μου να γράφει αέναα στη Δύση για τις ερωτικές περιπέτειές της σε βιβλία), τότε μιλάμε για μια άνευ προηγουμένου καταστροφή. Αυτά αφηγείται η Βαντάνα Σίβα στο βιβλίο της «Πόλεμοι για το νερό από τις εκδόσεις Εξάρχεια. Εξ άλλου, η τουριστική ραστώνη στις πρώην παράλιες αγροτικές περιοχές επιβάλλει ένα πρότυπο αστικής σπατάλης σε μη αστικές περιοχές. Τι άλλο θα μπορούσε κανείς να υποθέσει όταν στην κορύφωση μιας τρίχρονης ξηρασίας, το 1998, στην Κύπρο, η κυβέρνηση έκοψε την παροχή νερού κατά 50% στους αγρότες εξασφαλίζοντας τις ανάγκες σε ύδρευση, 2 εκατομμυρίων τουριστών; Ή πώς μπορούμε να ζήσουμε στην ολοένα και διευρυμένη γεωγραφικά και κοινωνικά, αστικοποίηση, όταν χρειαζόμαστε απίστευτες ποσότητες νερού για να πλησιάσουμε τα πρότυπα ενός νέου υγιεινισμού και της λατρείας του εγώ, στις σύγχρονες μητροπόλεις;

Για τα πλυντήρια, για το γρασίδι και τα καλλωπιστικά, για το καζανάκι, για τις πισίνες των μεσοαστικών στρωμάτων, για το πλύσιμο του αυτοκινήτου, για το σώμα που πρέπει να αφρίζει στους λουτήρες; Το ερώτημα είναι το αν το νερό λιγοστεύει. Όχι. Επιστρέφει ως πλημμύρα ή ως θεομηνία εν όψει των σύγχρονων κλιματικών αλλαγών σε μια εποχή που η αστικοποίηση το σιχτιρίζει προς τη θάλασσα. Για τις πόλεις τα όμβρια ύδατα είναι το ένα και το αυτό με τα πάσης φύσεως λύματα, ενώ για την ύπαιθρο ένα άχρηστο νερό που παρασέρνει τόνους γόνιμο έδαφος από τις πυρκαγιές κι από την εγκατάλειψη των καλλιεργειών στις αναβαθμίδες. Τι αξία μπορεί να έχει σε μια γη που γίνεται οικοδομήσιμη; Γιατί να συγκρατήσουμε το νερό σε σουβάλες, σε στέρνες, σε μικρά φράγματα ανάσχεσης; Αφού έρχεται ήδη στις βρύσες μας. Το πρόβλημα παραμένει η τιμή. Και η ποιότητα. Και η ποσότητα. Κι αυτά παραμένουν οι μεγαλύτερες αυταπάτες στη δημόσια συζήτηση για το νερό. Διότι –στην καλύτερη των περιπτώσεων- μας κατατάσσουν στην πλευρά των απαιτητικών καταναλωτών.

Η ιδιωτικοποίηση των δικτύων, το εμφιαλωμένο και το «εικονικό νερό», ως φάρμακα με παρενέργειες

Η κατάρρευση και γήρανση του δικτύου ύδρευσης και αποχέτευσης των πόλεων, η μόλυνση των νερών από τη βιομηχανία και την εκβιομηχανισμένη γεωργία και τα φράγματα, ο παρασιτικός τουρισμός και η νέα αποκάλυψη δισεκατομμυρίων κέντρων του σύμπαντος που κουβαλούν ένα πεπερασμένο σαρκίο, ήταν και η ενοποιός αφορμή για την εμπορευματοποίηση του απόλυτου αγαθού. Ενός αγαθού που δεν μπορεί να παραχθεί. Του νερού. Μιας «νέας ηπείρου» προς ανακάλυψη δίπλα σ’ αυτές του ήλιου, του αέρα και των ζωικών κυττάρων του ανθρώπινου σώματος, όπως τονίζουν οι συγγραφείς στο «Νερό υπό πίεση». Εδώ και μια τριακονταετία, το παγκόσμιο εργοστάσιο νερού χτίζει μέσω της ιδιωτικοποίησης στα θεμέλιά του, ολόκληρες κοινωνίες μαζί με το νερό τους.

Από κει ξεκινάει ταυτοχρόνως και η εκτίναξη στα ύψη της κατανάλωσης εμφιαλωμένου νερού. Αποφασιστικό επιχείρημα είναι η υγιεινή που έχει ως αποτέλεσμα το διαχωρισμό πόσιμου και νερού για τη λάτρα. Ο Τρίτος Κόσμος είναι το αποτελεσματικό πεδίο εφαρμογής της νέας τάξης νερού. Από αυτόν ξεκινάει, μαζί με όλες τις κρυπτορατσιστικές θεωρήσεις για τους Αφρικανούς που «δεν διαχειρίζονται σωστά» το νερό ή απλά, είναι «άτυχοι». Νούμερα σε διαφημιστικά σποτ των ανθρωπιστικών αποστολών, ντοκιμαντέρ με την απελπισία των αποξηραμένων περιοχών είναι οι πρώτες επισημάνσεις του καθεστώτος διαρκούς απειλής. Οι ιδιωτικές εταιρίες με προεξάρχουσες αυτές της Γαλλίας (οι οποίες καλύπτουν μια πρώιμη ιδιωτικοποίηση από τα μέσα του 19^ου αιώνα) μαζί με αυτές από τις ΗΠΑ και την Αγγλία, αναλαμβάνουν σε συνεργασία με το κράτος τη διαχείριση του νερού σε πόλεις της Δύσης και του Νότου. Τα αποτελέσματα είναι καταστροφικά:

1)Νέες εργασιακές σχέσεις με πτώση των μισθών και απολύσεις προσωπικού αν προστεθεί και το δώρο κάποιων μετοχών σε ημετέρους παρατρεχάμενους.

2)Κατακόρυφη αύξηση της τιμής του νερού από 100% έως 200% αντίστοιχα με τα κέρδη που ήταν από 400% έως 600%. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Βολιβία στην οποία οι καταναλωτές ύδατος πλήρωναν το 1/3 του εισοδήματός τους για το νερό.

3)Πάγωμα των επενδύσεων στις υποδομές αφού οι νέοι κάτοχοι του νερού αρνούνταν να επενδύσουν ως όφειλαν για την ανασυγκρότηση των δικτύων. Ένα 5% ως στάχτη στα μάτια, στην καλύτερη των περιπτώσεων, δικαιολογούσε τις επιλογές των Δήμων και των κυβερνήσεων για τη σύναψη του συμβολαίου.

4)Σύνδεση των τιμών με σκληρό νόμισμα με τη ρύθμιση των τιμών να «σέβεται» τις διακυμάνσεις του δολαρίου κι όχι του τοπικού ή εθνικού νομίσματος. Η περίπτωση της Αργεντινής είναι και η πιο τρανή: ενώ κατέρρεε το πέσος, η τιμή του νερού ανέβαινε με βάση το δολάριο.

5)Αποικιακές συμφωνίες εταιριών με τις «πρώην» αποικίες της έδρας τους είναι μια άλλη παράμετρος για τη σύνταξη των δανειακών όρων. Με τις πλάτες της παλιάς αποικιακής αίγλης και με τα χαρτονομίσματα του δανείου να κουνιούνται στη μύτη των κυβερνητικών προσώπων στις αποικίες, σύναπταν συμφωνίες ιδιωτικοποίησης του νερού. Με όρους απαγόρευσης ακόμα και συλλογής βρόχινου νερού ή ελεύθερης λήψης από το ποτάμι.

6)Επιδείνωση των συνθηκών υγιεινής. Με ανύπαρκτη συντήρηση των δικτύων και έλλειψη επενδύσεων στις υποδομές, το νερό κατάντησε σε περιπτώσεις επικίνδυνο. Θάνατοι και αρρώστιες από δυσεντερία στην πολιτισμένη Δύση, ενώ στην Αφρική εμφανίστηκε η μεγαλύτερη επιδημία χολέρας. Μόνο στον πρωτοκοσμικό Καναδά η κυβέρνηση μετά την αποκάλυψη ότι το 1/3 του νερού είναι μολυσμένο από κολοβακτηρίδια, αφαίρεσε τον συγκεκριμένο έλεγχο και την επόμενη χρονιά κατάργησε το πρόγραμμα ελέγχου, ενώ στην Ατλάντα της πρωτοκοσμικής Αμερικής εκδόθηκαν, το 2002, 5 επείγουσες προειδοποιήσεις για βρασμό νερού.

7)Διάλυση των παλιών τρόπων συγκράτησης και διαχείρισης του νερού.

Γενικά όπου εφαρμόστηκε η ιδιωτικοποίηση εγκαταστάθηκε ο υδρομετρητής και εκδόθηκαν μετοχές για τους φίλους της εταιρίας. Παράλληλα η χρήση του εμφιαλωμένου νερού καθιερώθηκε ως ένα σύμβολο υγιεινής ζωής και αποφυγής ασθενειών. Ένα πλασέμπο-νερό, δια πάσα νόσον και μαλακίαν. Έτσι, σαν έτοιμες από καιρό, πολυεθνικές εταιρίες, δίπλα σ’ αυτές της ιδιωτικοποίησης των δικτύων, με κάθε είδους νερό (από μεταλλικό μέχρι το καθαρισμένο από το αστικό δίκτυο) μπήκαν στο χορό των λύσεων. Τελευταίο εφεύρημα αποτελεί η επικείμενη πληρωμή του «εικονικού νερού»: η έξτρα πληρωμή του αποτυπώματος νερού που χρειάστηκε για να παραχθεί κάθε προϊόν. «Μόνο όταν το πληρώνεις το εκτιμάς»! Έτσι δεν αναφωνούν εν χορώ οι εγκέφαλοι ρυπαρογράφοι των διάφορων Εκόνομιστ;

Η αστικοποίηση: κοινός παρανομαστής του προβλήματος νερού και διαχείρισης πάσης φύσεως αποβλήτων

Η αστική μεγέθυνση ως άμεση επίπτωση της βιομηχανικής, είναι η βασική αιτία της ανάληψης από το κράτος της διευθέτησης δυο σοβαρών ζητημάτων δίπλα σ’ αυτό της στέγασης για την αναπαραγωγή του τότε προλεταριάτου: της υδροδότησης και της αποχέτευσης. Της κάλυψης με το απόλυτο αγαθό για τη ζωή και της διοχέτευσης αυτής της περιττής μάζας-λυμάτων, επιβλαβούς για την υγεία. Τα λύματα των πρώιμων πόλεων της πρωτοκοσμικής Ευρώπης που δημιουργούσαν τις επιδημίες δεν θα μπορούσαν να ξεπεραστούν απλά με το τακούνι που η αστική κοκεταρία εφηύρε για να πατά η κυρία αφ’ υψηλού στα σκατά, που ήταν παντού…

Η αστική ανάπτυξη ξεκίνησε να γίνεται το πρότυπο ζωής και καθημερινότητας, ένα πρότυπο νικηφόρο απέναντι στις αγροτικές κοινωνίες που συμβόλιζαν το κακό μας παρελθόν. Και η ανάπτυξη, γενικότερα, ως κοινό φαντασιακό του καπιταλισμού αλλά και των σοσιαλιστικών θεωρήσεων για την ευημερία και την ανθρώπινη ευτυχία, σήμαινε την απεριόριστη κι ατέρμονη εκμετάλλευση της Φύσης.

Ο John Widtsoe από το τμήμα διαχείρισης υδάτινων πόρων των πρώιμων ΗΠΑ, ακολουθώντας κατά γράμμα σχεδόν τον Άνταμ Σμιθ, δηλώνει:

«Η μοίρα του ανθρώπου είναι να κατακτήσει όλη τη γη και η μοίρα της γης είναι να υποταχθεί στον άνθρωπο. Δεν μπορεί να υπάρχει καθολική κατάκτηση της γης ούτε πραγματική ικανοποίηση για την ανθρωπότητα, αν μεγάλα τμήματα της γης παραμένουν έξω από τον πλήρη έλεγχο του ανθρώπου. Μόνο όταν όλα τα μέρη της γης αναπτυχθούν με την καλύτερη υπάρχουσα γνώση και περιέλθουν σε ανθρώπινο έλεγχο, θα μπορεί πλέον ο άνθρωπος να πει ότι η γη του ανήκει…».

Για τον Μαρξ «η αστική περίοδος της ιστορίας πρέπει να δημιουργήσει την υλική βάση του καινούριου κόσμου –απ’ τη μια μεριά, την παγκόσμια επαφή, τη θεμελιωμένη στην αμοιβαία εξάρτηση των ανθρώπων και τα μέσα αυτής της επαφής κι απ’ την άλλη, την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων του ανθρώπου και το μετασχηματισμό της υλικής παραγωγής σε μια επιστημονική κυριαρχία πάνω στους φυσικούς παράγοντες…».

Η κυριαρχία στη φύση από πλευράς ανθρώπινης δραστηριότητας κατοχύρωσε το άστυ ως την απόλυτη κοινωνική έκφρασή του και την αστική πολιτική και οικονομία ως την απαραίτητη λειτουργία της. Σε μια εποχή πολύπλευρης κρίσης όπου ο αστικός πληθυσμός τείνει να υπερβεί τον πληθυσμό της περιφέρειας παγκοσμίως, μπορούμε πλέον να μιλάμε για μια άνευ προηγουμένου καταστροφή. Από τις Δυτικές ακτές της Αμερικής που τεράστιοι σωλήνες διοχετεύουν απίστευτες ποσότητες νερού στην πρώην έρημο, μέχρι τον περιορισμό της λίμνης Αράλη στο μισό της μέγεθος από την σοσιαλιστική σοβιετική δημοκρατία, το νερό δεν είναι παρά ένα υλικό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τις εφαρμογές της συγκεντρωτικής οικονομίας. Από την Αλάσκα και την εκμετάλλευση του νερού των πάγων της μέχρι το νότιο άκρο της Αφρικής, το παγκόσμιο εργοστάσιο νερού υπό την καθοδήγηση των «σχολών σκέψης» είναι το απαραίτητο εμπόρευμα που οφείλει να γίνεται μονοπώλιο. Στο πλαίσιο της ολοκληρωτικής κατάκτησης των ηπείρων, οι νέες ήπειροι, το νερό, ο αέρας, ο ήλιος και το ανθρώπινο σώμα, ξεπροβάλλουν ως προκλήσεις για τους νέους κονκισταδόρους, χαρτογιακάδες, επιχειρηματίες και εκατομμύρια χρήσιμους ηλίθιους της Αγοράς. Αρκεί να συνεχιστεί ο αστικός σχεδιασμός της οικονομίας και το περίφημο αστικό-καταναλωτικό μας μοντέλο. Ένα μοντέλο βασισμένο στον τριτογενή τομέα με την πρωτογενή παραγωγή και τη δευτερογενή να γίνεται υπόθεση των τριτοκοσμικών αποικιών της Δύσης. Πάλι!                                                                            

 Στην «ισχυρή Ελλάδα», την εποχή του Εκσυγχρονιστάν μέχρι το Μνημόνιο

Από την ΟΥΛΕΝ την ΠΑΟΥΕΡ και την ΤΕΛΕΦΟΥΝΚΕΝ που ήταν οι προπολεμικοί ιδιωτικοί φορείς για τη διαχείριση του αστικού δικτύου ύδρευσης, της ηλεκτρικής ενέργειας και του δικτύου τηλεπικοινωνιών, αντίστοιχα, περάσαμε σταδιακά στην κρατικοποίηση της διαχείρισης: Η ΕΥΔΑΠ, η ΔΕΗ και ο ΟΤΕ αναλαμβάνουν με κρατική χρηματοδότηση να διαχειρίζονται τα αγαθά του νερού, της ενέργειας και της τηλεπικοινωνίας. Μέχρι και το ’90, δεκαετία των μεγάλων αλλαγών στην κατεύθυνση της φιλελευθεροποίησης της οικονομίας, το νερό ήταν υπόθεση της ΕΥΔΑΠ και αντίστοιχα στις μεγάλες πόλεις οι δημοτικές αρχές. Από το 90 και μετά το τέλος της δεκαετίας του ’80 με τους καύσωνες και την περιστασιακή ανομβρία, ξεκινάει η κρίση σπανιότητας του νερού και η προπαγάνδα.

Η Αφρική σε πρώτο φόντο, δίπλα στην τρομοκρατία των αριθμών και τα προπαγανδιστικά ντοκιμαντέρ. Από κείνη την εποχή το οικολογικό κίνημα πριν γίνει η χλωρή λίπανση της Αγοράς, επισημαίνει τους κινδύνους. Από κείνη την περίοδο και μετά τις δημοσιεύσεις για τα αποθέματα της λίμνης του Μαραθώνα με το γνωστό τηλεοπτικό-ραδιοφωνικό σποτ «Νερό! Δεν έχουμε αρκετό» ξεκινούν οι σχεδιασμοί για τις εκταμιεύσεις νερού από τα Βαρδούσια όπως και η υπαγωγή όλων των νερών υπό κρατική διαχείριση, το 2000. Οι δικοί μας πόλεμοι για το νερό πραγματοποιούνται σε πόλεις όπως στα Γιάννενα με την υπόθεση του Καλαμά και αργότερα στην Αραβυσσό με την υπαγωγή των νερών της στον Οργανισμό Ύδρευσης Θεσσαλονίκης ως δώρο για την τοπική βιομηχανία. Αργότερα και στη Βεγορίτιδα, ένας μικρός αλλά συμβολικός πόλεμος για το νερό λαμβάνει χώρα μεταξύ δυο όμορων χωριών. Από την άλλη αυξάνεται δραματικά η κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού εφαρμόζοντας το δόγμα: άλλο η λάτρα άλλο το νερό που πίνουμε.

Εταιρίες τοπικές νοικιάζουν έναντι ευτελών ποσών από τους τότε οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, πηγές που ανήκουν στον κόσμο, ενώ σε κάθε περίπτωση αποσύρονται κατά καιρούς (μέχρι και πρόσφατα στο φημισμένο Λουτράκι) ποσότητες που είναι επικίνδυνες.  Στο ίδιο πλαίσιο, η τουριστική βιομηχανία από το ‘70 δημιούργησε τοπικά εργοστάσια νερού σ’ όλη την παράλια Ελλάδα. Κοινωνίες αγροτών, κτηνοτρόφων και ψαράδων προσανατολίστηκαν σε μια από τις πιο καταστροφικές δραστηριότητες του τριτογενούς. Καταστρέφοντας ή εγκαταλείποντας τα παλιά δίκτυα συγκράτησης και διαχείρισης του νερού, οι τοπικές οικονομίες στράφηκαν στην οικοδομή και στην κάλυψη αναγκών μιας νέας απαιτητικής πελατείας. Πανάκριβη μεταφορά νερού, νέες προσθήκες στο δίκτυο, μετατροπή της γόνιμης γης σε μπετόν, ατελείωτες γεωτρήσεις με υφάλμυρο νερό, υποδομές αντιπλημμυρικές. Ο τουρισμός όχι ως κρατική επιλογή αλλά ως κίνημα από τα κάτω, που διαρκώς κέρδιζε -ον και οφ δι ρέκορντ- στα αιτήματά του να αναπτυχθεί τουριστικά και οικοδομικά. Δίπλα στην παράλια Ελλάδα η ενδοχώρα με τις περίφημες εκτροπές των ποταμών και τα μεγάλα φράγματα για ενεργειακούς και αρδευτικούς-υδρευτικούς  λόγους. Μακριά και πέρα από κάθε λογική τοπικού και κοινωνικού ελέγχου, μια σειρά φραγμάτων θεμελιώνονται συνεχίζοντας τη βιομηχανία νερού για μια εκβιομηχανισμένη γεωργία όπως και για την κάλυψη των αναγκών στους νέους πληθυσμιακούς ορίζοντες των πόλεων της επαρχίας. Το αδιέξοδο συνεχίζεται…

Τομή στην υπόθεση της ιδιωτικοποίησης του νερού στην Ελλάδα είναι τα μνημόνια που πωλούν τη δημόσια διαχείριση του νερού σε εταιρίες ενώ ο διορισμός του Μπαρδή (μέχρι προσφάτως), πρώην στελέχους της με έδρα τη Γαλλία, πολυεθνικής Βεόλια στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου της ΕΥΔΑΠ, επισημαίνει τη νέα τάξη νερού στην Ελλάδα. Η πρόσφατη πώληση των νερών της Θεσσαλονίκης στην Σουέζ και επικείμενη πώληση της ΕΥΔΑΠ είναι μόνο η αρχή. Να μην ξεχνάμε και την υποχρεωτική καταγραφή των πηγαδιών. Ο υδρομετρητής στο χωράφι σας! Η «δημοκρατία του νερού» που οραματίζεται η Βαντάνα Σίβα είναι πολύ μακριά. Κι ακόμα πιο βαθιά, θαμμένες οι θεότητες, οι νύμφες κι οι κόρες της ημετέρας παράδοσης.

Υπάρχει διέξοδος;

Ναι, υπάρχει λένε οι εταιρίες που εμπορεύονται τη ζωή μας και την υγεία μας. Αρκεί να έχεις να πληρώνεις. Αν πληρώνεις τότε θα έχεις νερό. Γιατί μόνο έτσι το εκτιμάς.

Αν προηγουμένως ξεμπερδέψαμε σχετικά εύκολα με την ιδιωτικοποίηση του νερού, δεν μπορούμε δυστυχώς να ξεμπερδέψουμε τόσο εύκολα με την «πράσινη ανάπτυξη». Την ανάπτυξη που έχει στα εφόδιά της την ενεργοβόρο βιομηχανία καλών, «οικολογικών» προθέσεων. Αν εξαιρέσουμε τις εφαρμογές του Πανεπιστημίου σχετικά με την αφαλάτωση στην Ηρακλειά, αν εξαιρέσουμε τις προσπάθειες του εργαστήριου διαχείρισης υδάτινων πόρων ΤΕΙ στην Άνδρο, τίποτε άλλο σχεδόν δεν προβλέπεται που να αφορά το νοικοκύρεμα των τόπων σε νερό. Ένα συγκεντρωτικό μοντέλο, με τον Καλλικράτη της νέας πολιτικής μας διοίκησης να γίνεται ο ιμάντας μετακύλισης χρήματος προς την Αγορά, φαίνεται να είναι ο πυλώνας της διαχείρισης των πόρων κι ενός νέου πληθυσμιακού και οικονομικού συγκεντρωτισμού. Με τις κοινότητες, οικόπεδα και αποικίες.

 Από τη μεταφορά νερού με τους σωλήνες να επικάθονται στο βυθό της θάλασσας μεταφέροντας νερό στα άνυδρα τοπία του Αιγαίου, την συγκράτηση των νερών σε γιγάντια φράγματα με όλες τις αρνητικές επιπτώσεις για τις τοπικές κοινωνίες, μέχρι και την μεγάλη εργολαβία των αφαλατώσεων που υποστηρίζονται αποκλειστικά από τις περίφημες Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, συνθέτουν ένα απίστευτο αδιέξοδο για τη συνέχιση της ζωής. Μεγάλα εκβιαστικά διλλήματα που σχετίζονται με τη ζωή και το θάνατο για ένα απόλυτο αγαθό που δεν μπορεί να παραχθεί. Από την άλλη το αδιέξοδο είναι δυνατόν να τροφοδοτήσει τη συλλογική σκέψη στο διέξοδο της αποκεντρωμένης κοινωνίας με την μικρής κλίμακας οικονομία και την κοινοτική διευθέτηση των φυσικών πόρων. Της πραγματικής οικονομίας δηλαδή από την πραγματική κοινωνία εν γένει. Διότι από το κεντρικό ζήτημα της πολιτικής ισότητας μέχρι και τη δημοκρατία του νερού, μόνο μια νέα αποκέντρωση μπορεί να δώσει τις πραγματικές δυνατότητες στην κατεύθυνση της πρωτογενούς παραγωγής. Μια οικολογική, πολιτική και κοινωνική πρόταση που μπορεί διανθισμένη με τις ιδιαίτερες προσμίξεις της ιστορικότητας, του κλίματος και των δυνατοτήτων κάθε περιοχής να συγκροτήσει μια νέα συνεργατική πορεία της διαλυμένης κοινωνίας μας. Μόνο έτσι μπορεί να συνδεθεί το απόλυτο αγαθό που τείνει να γίνεται μονοεμπόρευμα. Από τον καταναλωτή στον άνθρωπο, επιστρέφοντας σε ένα μέλλον που η Δημιουργία υπερβαίνει την Ανάπτυξη.

Έτσι μπορούν να αποκτήσουν νόημα οι προσπάθειες ενάντια στην εμπορευματοποίηση του νερού. Σε μια αναγέννηση έντιμης παραγωγής, διάθεσης και διακίνησης. Αν δεν μας ενδιαφέρουν τα παιχνίδια περί «εναλλακτικών οικονομιών» κι ενός ρεφενέ που αφορά απελπιστικά λίγους και που απλά χαρίζουν ψευδαισθήσεις σε ιδεολόγους θαμώνες των μητροπόλεων, τότε μπορούμε ευθαρσώς να μιλάμε για την απαίτηση ενός νέου συνδικάτου ζωής που απαιτεί απ’ τον Καλλικράτη, βαποράκι του χρήματος προς τους εργολάβους, να επενδύσει για τις υποδομές των τοπικών κοινωνιών:

-Συγκράτηση των ομβρίων υδάτων με μικρά φράγματα, «τύπου» Απεράθου Νάξου

-Στήριξη των παλιών αναβαθμίδων και χτίσιμο νέων, για καλλιέργειες

-Πραγματική προστασία των δασικών και υδάτινων οικοσυστημάτων

-Ανάδειξη όλων των υπέργειων ταμιευτήρων νερού που χρησιμοποιούνταν μέχρι και πρόσφατα τα τελευταία 30 χρόνια

-Εδαφοκάλυψη σε περιοχές ευάλωτες από «φυσικές» και φυσικές καταστροφές

-Επαναχρησιμοποίηση των κοινοτικών υποδομών για την αποθήκευση και την καλύτερη δυνατή επεξεργασία των αγαθών της πρωτογενούς παραγωγής

-Κοινοτική διαχείριση των σκουπιδιών και πάσης φύσεως αποβλήτων στην κατεύθυνση ανακύκλωσης (λίπασμα, επαναχρησιμοποίηση, κλπ)

Όλα αυτά με περιορισμό/κατάργηση/απαγόρευση

– της σπάταλης πίεσης ροής των δικτύων ύδρευσης

-της πισίνας για πρακτικούς και συμβολικούς λόγους

-της παράλογης ρίψης χημικών φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων

-της χρήσης υδροβόρων καλλιεργειών

-των γεωτρήσεων που ανεξέλεγκτα φυτρώνουν σε κάθε τετραγωνικό χιλιόμετρο της περιφέρειας

-της απεριόριστης δόμησης και μετατροπής της αγροτικής γης σε μπετόν

-της μεγάλης μπίζνας των φραγμάτων και των ΑΠΕ καθώς και κάθε «πράσινης» λύσης από πλευράς Αγοράς

Από την άλλη στις μεγάλες και μικρές αστικές ζώνες ακόμα και κατά τη διάρκειας μιας αντίστροφης μέτρησης για μια γενναία αποκέντρωση, μπορούν να θεωρούνται πολύ σημαντικές ρυθμίσεις όπως:

-δημιουργία υποδομών σε κάθε γειτονιά για την επαναχρησιμοποίηση της μεγαλύτερης ποσότητας του νερού της λάτρας για τη λάτρα και την αστική άρδευση

-επαναχρησιμοποίηση του νερού των βιολογικών καθαρισμών

-ανάπτυξη της αστικής γεωργίας σε κάθε αδόμητο κομμάτι της πόλης, όπως και στα προάστια που ενώνονται διαμέσου της οικοδομικής ανάπτυξης. Αυτό μπορεί να σημαίνει όχι απλά δημιουργία πάρκων αναψυχής αλλά και εφαρμογών σε καλλιέργειες και σε ελαφριάς μορφής πτηνοτροφία

-εδαφοκάλυψη στα γυμνά βουνά γύρω από τις πόλεις και χτίσιμο αναβαθμίδων-μικρών φραγμάτων ανάσχεσης του βρόχινου νερού αντί για τα περίφημα «αντιπλημμυρικά» έργα που απλά στέλνουν το νερό στη θάλασσα

-διαχείριση των σκουπιδιών από τα δίκτυα γειτονιών

Όλες αυτές οι προσπάθειες δεν μπορούν παρά να συγκρουστούν και να περιορίσουν/καταργήσουν/απαγορεύσουν

-την περεταίρω οικοδομική ανάπτυξη

-την μεγάλη λαμογιά της ανακύκλωσης και των άθλιων σκουπιδότοπων (ΧΥΤΑ, ΧΥΤΥ) που πάνε να θεμελιωθούν για λογαριασμό των επιχειρηματικών συμφερόντων

-την τσιμεντοποίηση αδόμητων χώρων από τις συμπράξεις ιδιωτών και «δημοσίου» ή δημοτικών αρχών

Αυτά κι άλλα πολλά, σε μια προσπάθεια δημοκρατικής διευθέτησης των κοινών ζητημάτων στις πόλεις και στα χωριά μπορούν να αποδίδουν στην περίοδο που ήδη ζούμε, το αξιοπρεπώς ζειν. Το νερό, οριακό ζήτημα ζωής και θανάτου, ίσως μας επαναφέρει σε πιο απλές και ξεκάθαρες σκέψεις και λύσεις για «τούτη γης που την πατούμε». Για την πανανθρώπινη ισότητα, τη δικαιοσύνη και την ελευθερία, ρε γαμώτο.
Γιώργος Κυριακού

Φθινόπωρο 2012

Απ’ ό,τι διακρίνεται ως εγγύς μέλλον στο νησί είναι όχι η συγκροτημένη και συστηματική μετατροπή των σκουπιδιών σε χρήσιμο υλικό για την πρωτογενή παραγωγή αλλά η συνέχιση του ίδιου απορριμματογενούς μοντέλου με την νέα υπόμνηση της δυνατότητας για τη ρουφιανιά. Έτσι, λοιπόν ιδού πεδίον δόξης λαμπρόν. Όσοι φοβηθούν τη ρουφιανιά του γείτονα έχουν και τα παραπλήσια δασάκια που τα καθαρίζουν υπό τις λήψεις του αγαπητού πόρταλ, ευκαιριακά. Επίσης υπάρχει η νύχτα που καλύπτει τον οποιονδήποτε να πετάξει ό,τι μπορεί: στρώματα, κλαδιά και τα λοιπά.

Κατά τα’ άλλα η μπόχα κι η δυσωδία συνεχίζεται. Τα ρουφιανοκόλλητα θα μείνουν της ντροπής κι οι τυχόν ρουφιανιές που μόνο το πρόβλημα δεν λύνουν.

Μετά το σχόλιο συμπολίτη μας στο φως της Αίγινας, ένα κείμενο, της σχεδίας, από τα όχι και τόσο παλιά

Νικητας Παπαϊωάννου • 11 hours ago

• −
•  

Όταν η ανικανότητα της δημοτικής αρχής μετατρέπεται σε επιθετικότητα
απέναντι στον πολίτη.

Ειναι ντροπη για τη πολη και τους πολιτες να βαλετε αυτα τα αυτοκολητα στους καδους

Ντροπη σας.

———-

4 Ιουλίου 2012

Posted by: sxedia in “αυτοδιοίκηση”, γόνιμος προβληματισμός,Ελευθεριακή σκέψη, η άλλη όψη της Αίγινας, κι αλλού…, Ξ) νερό, ο κόσμος αλλάζει, οικολογία: κοινωνία και φύση, οικονομία και “οικονομία”, παραλία,Πολιτική, πολιτισμός και “πολιτισμός”, σκουπίδια-απόβλητα-περιττώματα,τοπικά θέματα, τουρισμόςNo Comments »

Τα σκουπίδια με τα πάσης φύσεως απόβλητα (αστικά, εργοστασιακά και αγροτικά λύματα) και το νερό στην υδρευτική ή αρδευτική του λειτουργία, είναι δυο από τα πιο σοβαρά ζητήματα που απασχολούν σήμερα όλον τον πλανήτη. Απασχολούν τη χώρα μας. Απασχολούν και την Αίγινα.

Το γεγονός ότι τα τελευταία 30-50 χρόνια αναγορεύονται σε προβλήματα, που οριακά θέτουν ζητήματα επιβίωσης δεν είναι τυχαίο. Και  αυτή η μη τυχαία «ατυχία», διεθνώς, κατευθύνεται από τέσσερις βασικούς παράγοντες:

1)από την ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ως την ταχύτατη οικονομική διαδικασία και το  διαρκή ανασχεδιασμό της στην κατεύθυνση της ανάπτυξης και του ανταγωνισμού,

2)από την περεταίρω μεγέθυνση της ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑΣ και του κρατικού ελέγχου ως της μόνης έγκριτης διαιτησίας για τις διαφορές που προκύπτουν,

3)από την πλεύση του καθημερινού προτύπου προς την ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ως μιας αντίληψης ζωής που επιζητά την αέναη ιδιωτική ικανοποίηση των καθημερινών αναγκών οι οποίες τεχνητά μέσω των προβαλλόμενων προτύπων γίνονται όλο και πιο σπάταλες, με ολοένα και λιγότερη φροντίδα που υπήρχε στο -σε όλα- «κακό» παρελθόν

4)και τέλος από την ΑΓΟΡΑ, δηλαδή τον κόσμο του κεφαλαίου που βρίσκεται μπρος και πίσω από κάθε εκφρασμένη και μη εκφρασμένη κοινωνική ανάγκη μπροστά και πίσω από κάθε τεχνητή προβληματοποίηση. Η ίδια προτάσσει ως μονόδρομο τη φιλελευθεροποίηση για τη λύση κάθε κοινωνικού προβλήματος που προκύπτει από αυτήν την επιλογή.

Να, λοιπόν, το απίστευτο αδιέξοδο με τις χρήσεις του νερού και της «διαχείρισης» πάσης φύσεως αποβλήτων:

Το «κακό» μας παρελθόν, το «προβληματικό» μας παρόν και…  το «αειφόρο» μας μέλλον

1)Απομακρυνόμαστε από κάθε πτυχή του παρελθόντος που η οικονομία του βασιζόταν κυρίως στην παραγωγή αγαθών, στην εκ των ενόντων μέριμνα για τα ανθρωπογενή απόβλητα και τη συγκράτηση του νερού, την κοινωνική αυτοσυγκράτηση από πλευράς κατανάλωσης και τις συλλογικές μνήμες τοπικής συνεργασίας που ώθησαν και στήριξαν για ένα μεσοδιάστημα το κοινωνικό κράτος των παροχών και μιας σχετικής και ανεκτής καθημερινότητας. Δηλαδή στον Πρώτο Κόσμο και κατ’ επέκταση στον Δεύτερο. Ο Τρίτος Κόσμος, πιο ευάλωτος από την εποχή της αποικιοκρατίας, ήταν πάντοτε το πεδίο πειραματισμού της παγκοσμιοποίησης και της »ευγενούς» προσπάθειας για την «αυτορρύθμιση» των αγορών.

2)Απομακρυνόμαστε από κάθε δυνατότητα του παρόντος για το μέλλον, ώστε να επανεκκινήσουμε την πρωτογενή παραγωγή και συμπαρομαρτούσες οικονομικές διαδικασίες σε πλαίσια συνεργασίας και ισότητας, να φροντίσουμε εκσυγχρονίζοντας όλους τους τρόπους τοπικής αυτοδιαχείρισης των δυο σοβαρότατων ζητημάτων που θίγονται, να περιορίζουμε την κατανάλωση στο επίπεδο μιας ανεκτής και πιο πλούσιας σε πολιτισμό καθημερινότητας δημιουργώντας το πεδίο εξέλιξης για δημοκρατικές πολιτείες.

Αυτά σε γενικές γραμμές, αφού η Αίγινα είναι ένας μικρός όμορφος τόπος, που ακολούθησε αυτόν τον μονόδρομο μαζί με τόσους άλλους αμέτρητους όμορφους τόπους «αυτού του κόσμου του μικρού, του μέγα»:

1)Απομακρυνθήκαμε κι απομακρυνόμαστε από την πρωτογενή παραγωγική διαδικασία μετατρέποντας το νησί σε μια συγκεντρωτική (στα 200 μέτρα κυριολεκτικά) τουριστική βιομηχανία 2)απομακρυνθήκαμε και απομακρυνόμαστε από τρόπους κοινωνικής και πολιτικής συνεννόησης3)απομακρυνθήκαμε και απομακρυνόμαστε από δυνατότητες κοινωνικού αυτοπεριορισμού της κατανάλωσης, από δυνατότητες συγκράτησης του νερού και χρήσης των αποβλήτων 4)επιζητούμε άμεσες λύσεις από τους παράγοντες που έθρεψαν το ζήτημα (γραφειοκρατία και την Αγορά) διατηρώντας το πρότυπο που υπόσχεται καθημερινή ευζωία και ατέρμονη κατανάλωση.

τι πρέπει να γίνει, εδώ που φτάσαμε;

Ζούμε σε με μια συγκυρία που η πολυδιάστατη μεταπολεμική κρίση τοποθετεί οριακά την πολιτική, την οικονομία, την ισορροπία Φύσης και Κοινωνίας και τις αξίες μας. Τον πολιτισμό στο σύνολό του. Ο δρόμος είναι μακρύς και δύσκολος κι όταν επιζητούμε άμεσες ή «δραστικές» λύσεις, απλά καρβέλια και «θεσούλες» ονειρευόμαστε κρύβοντας τα προβλήματα κάτω από το χαλί. Είναι μια επίπονη και διαρκής διαδικασία κοινωνικής θεμελίωσης και κοινωνικών συγκρούσεων που απαιτούν:

Την ανάληψη ευθύνης, την ενεργό συμμετοχή στα κοινά και αγώνα για τη συμμετοχή στο πεδίο των αποφάσεων μακριά και πέρα από τους μνηστήρες της τοπικής εξουσίας, δηλαδή τις τοπικές παρατάξεις που καραδοκούν να «διαχειριστούν» τα προβλήματα για λογαριασμό της τοπικής κοινωνίας. Η δημοκρατία μόνο άμεση μπορεί να είναι.

Την ανάδειξη της Δημιουργίας απέναντι στην ενεργοβόρα και ανθρωποβόρα «ανάπτυξη και ανταγωνιστικότητα» με στόχο μια πιο ομαλή και ισορροπημένη εξέλιξη της κοινωνίας ώστε να ζουν όλοι οι άνθρωποι ανεκτά, συνεργαζόμενοι με τη Φύση. Η αποκέντρωση και η μικρής κλίμακας οικονομία με επιστροφή στην παραγωγή, φαίνεται να πλησιάζει το δέον.

Τις επιλογές από το δήθεν «κακό» μας παρελθόν και παρόν, τρόπων συγκράτησης του νερού και τρόπων χρήσης των αποβλήτων προς όφελος της Φύσης και της κοινωνικής μας συμβίωσης.

Την αντίσταση σε κάθε εποπτεύουσα αρχή που αφήνουμε να μετατρέπει την κοινωνική ισχύ σε «υψηλή πολιτική» και εκλογικές εργολαβίες.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                Την αντίσταση στην Αγορά που αναλαμβάνει να πουλάει ό,τι μας ανήκει.

πιο συγκεκριμένα…

-συνελεύσεις και δημιουργία τοπικών επιτροπών άμεσα ανακλητών

-επανεκκίνηση της πρωτογενούς παραγωγής όσο το δυνατόν πιο  συνεργατικά και με συλλογικό σχεδιασμό

-δημιουργία προτύπων κατανάλωσης που δίνουν το περιθώριο στις νυν και επόμενες γενεές να επιβιώσουν

-απαίτηση των αιγινητών ώστε τα χρήματα που προορίζονται για «έργα» να γίνουν χρήσιμες υποδομές για τη συγκράτηση του νερού και τη χρήση των απορριμμάτων και αποβλήτων. Απαίτηση για:

… Την αγορά υδροφόρου πλοίου και τη χρήση αποκλειστικά κοινοτικών γεωτρήσεων

…Το χτίσιμο αναβαθμίδων σε όλη την υπαίθρια Αίγινα με δενδροφύτευση καρποφόρων και εδαφοκάλυψη με κτηνοτροφικά φυτά

…Το χτίσιμο μικρών φραγμάτων σε συγκεκριμένες πλαγιές

…Την επαναφορά των επίγειων ταμιευτήρων νερού (σουβάλες)

…Την οικονομική στήριξη για το χτίσιμο στερνών σε κάθε κτίριο

…Την υποδομή για την λιπασματοποίηση των φυτικών αποβλήτων και επιστροφή των αδρανών στα λατομεία με φύτευσή τους προς αποκατάσταση

…Την δημιουργία μικρών τοπικών βιολογικών καθαρισμών με παράλληλη μέριμνα για τη χρήση μέρους αυτού του «άχρηστου» υλικού

…Τη δημιουργία μικρών υποδομών για την ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση απορριμμάτων

καλοκαίρι 2012

 σχεδία στ’ ανοιχτά της Αίγινας – //sxedia.espivblogs.net

//sxedia.espivblogs.net/2012/07/

«να τα δείτε σε πέντε χρόνια» (μέρος Δ)

αφήγημα του Γιώργου Μήτρου

(ΜΕΡΟΣ Α)

(ΜΕΡΟΣ Β)

(ΜΕΡΟΣ Γ)

…Ποδηλάτησε ανάμεσα σε κόσμο λιγοστό για την εποχή και κατευθύνθηκε στο μαγαζάκι. Το βρήκε πολύ αλλαγμένο, με σιδερένιο υπόστεγο κι ελάχιστα τραπέζια στον ήλιο. Κοίταζε μέσα να δει αν του θύμιζε κάτι. Τίποτε. Ένας νεαρός ως τα εικοσιπέντε, έκοβε βόλτες κουβαλώντας τα μαναβικά και χαιρετήθηκαν.

-Το βράδυ σερβίρουμε εκτός κι αν θέλετε καφεδάκι ή τσάι με βότανα από το νησί.

-Εσείς το έχετε τώρα το μαγαζί;

Του εξήγησε ότι το πήρε ο «δήμαρχος» από τον προηγούμενο που «δεν πήγαινε καλά» και το δουλεύουν σαν δημοτικοί υπάλληλοι.

-Δηλαδή;

-Παίρνουμε από ένα μισθό, οι νυχτερινοί το νυχτερινό, συν τα εξτρά, πουρμπουάρ και τα γνωστά, κλείνει στις δυο. Έξι άτομα, από ένα εννιάωρο ο καθένας μας. Δυο το πρωί και τέσσερις το βράδυ. Αυτοί παίρνουν τα βραδινά μεροκάματα. Κυλιόμενο, κατάλαβες…

-Και βγαίνει;

-Όλοι βγαίνουμε. Εμείς καλό μεροκάματο και τα κέρδη πάνε στο δήμαρχο.

-Στο δήμαρχο;

-(Γέλασε) Όχι, στο δήμαρχο, στο Δήμο εννοώ. Τα καλοκαίρια μέσο όρο γύρω στα 250 με 300 και το χειμώνα πέφτει στα 150 με 200 την ημέρα, με τα παλιά ευρώ… Εμείς σταθερά μεροκάματο… Το χειμώνα παίρνουμε άδειες όλοι. Κυλιόμενες κι αυτές. Δεν κάθεστε να πιείτε καφεδάκι;

Άκουσε φωνές για κάτι μαναβικά που ήρθαν από Κυψέλη κι έφυγε να τα παραλάβει.

-Όλα ντόπια είναι. Μόνο το καλοκαίρι εισάγουμε από τον Πόρο και τα Μέθανα. Εκεί κι αν έχουν παραγωγή. Και το αλεύρι για το ψωμί δικό μας είναι. Δηλαδή ντόπιο.

-Μύλους;

-Έχουμε δυο. Έναν ιδιωτικό και έναν δημοτικό. Όλοι στο Δήμο πηγαίνουνε. Ο άλλος βαράει μύγες. Και πιο φτηνά έρχεται και καλύτερη δουλειά και μένουν τα λεφτά στον τόπο. Μ’ αυτά και μ’ αυτά δουλεύει κόσμος. Μέχρι και μουσείο-εργαστήριο κάνανε, ο Δήμος στο Μεσαγρό, στο χωριό μου, με τους δυο κανατάδες που είχαν μείνει. Θέλουν να φτιάξουν και σχολή να ‘ρχονται παιδιά από αλλού, αλλά ακόμα δεν ξέρω τι γίνεται. Ξέρεις πόσοι έχουμε κανάτια τώρα στο τραπέζι μας για το νερό;

-Το βάζετε από τα πλαστικά στην κανάτα;

Του ‘δειξε το ψυγείο.

-Για κοίτα. Τα βλέπεις τα μπουκάλια; Αχρησιμοποίητα είναι. Μόνο κάτι σικ από την Αθήνα και ξένοι μας ζητάνε μπουκάλι. Το νερό του νησιού φτάνει για όλους. Μόνο το καλοκαίρι κουβαλάμε τρεις ή τέσσερις φορές το μήνα και τον Αύγουστο μέρα παρά μέρα, από την Αθήνα. Και το καράβι δικό μας.

Έπαθε σοκ. Ήθελε να ξεκουμπιστεί από το μαγαζί για να πάει στην Κολόνα. Ένιωσε αμήχανα.

-Πού έχει ρε μάστορα νερό; Θα με τρελάνεις;

Γέλασε ο νεαρός.

-Παντού έχει νερό. Αντί να το διώχνουμε στη θάλασσα το κρατάμε στη στεριά, δεν τα είδατε τα φράγματα;  Έπειτα τα παλιά πηγάδια που πουλούσαν το νερό, τα πήρε ο Δήμος, βρήκε κάτι παλιά κιτάπια ότι ανήκουν στο υδραγωγείο και τους υποχρέωσε με κάτι νόμους δε ξέρω ‘γω τι, να παίρνει το νερό τους. Αυτοί μπορούν να ποτίζουν τα δέντρα τους, αλλά όχι να το πουλάνε.

-Με το μαγαζί τι γίνεται; Σας ελέγχουνε;

-Ναι, τώρα δεν ξέρω έρχονται κάτι λογιστές κάθε μήνα και δεν ξέρω τι κάνουνε. Ο Μπάμπης ξέρει καλύτερα. Πάντως καλά πάει. Είπανε για «πείραμα» ότι θα είναι μαζί με κάτι άλλα μαγαζιά.

-Ποια μαγαζιά;

-Δυο καφενεία στα βόρεια, δυο ξενοδοχεία που τα νοικιάζει από ιδιώτες εδώ, ένα σουβενίρ, και δυο φιστικάδικα με άλλα συσκευασμένα, ένα εδώ κι ένα Σουβάλα. Λένε ότι πάνε πολύ καλά. Τι να σας πω; Εμείς εδώ πάντως πολύ καλά.

Ο Μπάμπης από μέσα είχε αρχίσει να πετάει κάτι άγριες ματιές στο συνάδελφό του.  

-Ο Δήμος, ο Δήμος, έχει τα πάντα από φυλλάδια αν θέλετε να ρωτήσετε, ότι θέλετε. Θα έρθεις να συνεχίσουμε; Θα μας βρίζουν οι άλλοι και με τα δίκια τους, όπως χθες που δεν είχαμε έτοιμο το κερεμέζι. Άντε έλα..

Ρούφηξε γρήγορα τον καφέ του. Χαιρετήθηκαν. «Άλλη όρεξη δεν έχω να πάω στο δημαρχείο» σκέφτηκε. «Ένα κατιτίς στο δρόμο και ντουγρού για την Κολόνα». Φεύγοντας ξανακοίταξε πίσω του. «Κούβα το ‘καναν εδώ πέρα». Δεν πρόλαβε να αποσώσει κι άκουσε λάτιν από πίσω του. Ο Μπάμπης ή ο άλλος, μάλλον ο άλλος, μεράκλωσε και τραγουδούσε…

(ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ)

(ΜΕΡΟΣ Α)

(ΜΕΡΟΣ Β)

«να τα δείτε σε πέντε χρόνια»

αφήγημα του Γιώργου Μήτρου (ΜΕΡΟΣ Γ)

…Έφυγε από τον Ασώματο, αφήνοντας αυτή τη «μακάβρια» διαδήλωση και κατευθύνθηκε προς την Αίγινα. Σα σαν μην είδε τίποτε, στη σκέψη του ήταν η εμμονή που του κόστισε αποχή από το νησί που αγαπούσε, οχτώ χρόνια. (Δεν ήταν βέβαια μόνο αυτό. Τσακώθηκε με δυο απ’ την παρέα και είπαν τα εξ’ αμάξης, χώρισε με μια «κοπελιά ετών 39» που τα είχαν και έχει σπίτι στην Αίγινα… τέλος πάντων δεν ήταν «η διαφορά των 20 ευρώ και τέσσερις γαύροι που παρίσταναν τις σαρδέλες…») Κατεβαίνοντας προς την παραλία και πηγαίνοντας προς το γήπεδο διαπίστωσε και εκεί αλλαγές. Ο χώρος του γηπέδου είχε αλλάξει πολύ. Δεν ήταν γήπεδο πια. Μια αυτοσχέδια ταμπέλα με χρώματα έγραφε «πάρκο-μαθητικός συνεταιρισμός». Η αγάπη του όμως για τη μπάλα τον έκανε να ρωτήσει τον πρώτο τυχόντα απ’ αυτούς που μπαίνανε στο χώρο.

-Έφυγε το γήπεδο. Το πήγαν στο Μεσαγρό. Αν έχουμε ματς; Συνέχεια. Κάθε Κυριακή γίνεται χαμός. Από το πρωί μέχρι το βράδυ. Έχουμε 10 τοπικές ομάδες (του τις είπε), καλά μην περιμένεις φανέλες, προέδρους, χορηγούς και τέτοιες επισημότητες. Μόνο η παλιά ομάδα του Σαρωνικού παίζει σε κατηγορία. Πάω γιατί βιάζομαι. Από πού είσαι;

Κατευθύνθηκαν μαζί στο πάρκο που καταλάμβανε το μισό γήπεδο ποδοσφαίρου. Είχε ένα μικρό θεατράκι που είχε κόσμο εκείνη τη στιγμή και δυο ή τρεις οχτάγωνες κατασκευές με παγκάκια (“Κάποιος ξύπνιος τα πήρε εργολαβία”, σκέφτηκε). Πήγε στο θεατράκι για να χαζέψει. Στον υπόλοιπο χώρο έβλεπε παιδιά, κάπως μεγάλα, που έσκαβαν και περιποιούνταν τους κήπους τους. Διέκρινε ταμπέλες όπως «2^ο Δημοτικό», «1^ο Γυμνάσιο» και λοιπά. Η συζήτηση κι ό,τι άρπαξε από αυτήν γινόταν για τη δημιουργία ενός συνεταιρισμού για να κατασκευάζουν ρούχα. Κάθισε περίπου είκοσι λεπτά και πιο πολύ πρόσεχε τα πιτσιρίκια που ήταν μαζί με κάτι παππούδες που τους έλεγαν τι να κάνουν. Οι φωνές από τη συζήτηση γίνανε πιο έντονες κι αποφάσισε να την κάνει. “Ελλαδάρα μου”, σκέφτηκε.”Πότε θα συνεννοηθούμε; Ποτέ!”

Με τη στροφή δεξιά είδε απέναντί του στο το μαγαζί, δίπλα στην παιδική χαρά, που ήταν πάνω στην παραλία ότι δεν υπήρχε πια. Από την παιδική χαρά και μέχρι και πέρα προς το ΝΟΑ, ένα στριμωξίδι από υπαίθρια μανάβικα. Δεν άντεξε και πήγε. Και τι δεν είχαν. Τα πάντα και σε ποσότητα. Πολύς κόσμος ψώνιζε.

-Όλα ντόπια, του είπε ένας με φανερή διάθεση. Πάρε για την κυρά φασολάκια, πάρε κρεμμυδάκι, πάρε μαϊντανό, πάρε και κερεμέζι από το Νεκτάριο, πάρε και κρασί από Αγίους -κάτσε μη μας ακούσει ο Κυψελιώτης- να την κάνεις να χαρεί.

Μπάκουρας ο Κώστας Γ., χαμογέλασε.

-Μ’ αυτά βρίσκεις γκόμενα; αντείπε.

-Αν θες για γκόμενα θα πάς αφ’ του Τζίμη (του τον έδειξε) που έχει λουλούδια, έχει βότανα, φκιάνει κάτι κρέμες μόνος του, φκιάνει κάτι λιβάνια που τα βάζεις κι η γκόμενα πέφτει.

Ο Τζίμης, μια ωραία φιγούρα, του είπε για όλα τα βότανα της Αίγινας και τον ξενάγησε στον πάγκο του. Στο τέλος πήρε από αυτόν κάτι για «μια φίλη».

-Πού να πάω για μεζέ και τσίπουρο;

Ο Τζίμης κούνησε τους ώμους του, περίπου σαν «ξέρω ‘γώ»;

Έφυγε για την παραλία να βρει τον εφιάλτη του…

(ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ)

συνέχεια από το μέρος Α

“να τα δείτε σε πέντε χρόνια” (μέρος Β)

αφήγημα του Γιώργου Μήτρου

Έκαναν ανάπαυλα στο ίδιο σημείο κι έβγαλαν σάντουιτς από τα σακίδια. Διπλάρωσε κάποιους από αυτούς που του θύμισαν τα παιδικά του χρόνια.

-Ρε μάγκες, τι κάνετε δω; Καμιά παραλία, δεν έχει σήμερα;

-Ουφ! Του είπε ο ένας. Μας έφερε εδώ και μετά θα μας πάει, παραλία. Αυτή ήταν η συμφωνία.

-Και τι παραλία… είπε ο άλλος. Σε μια αρχαία κολόνα. Πριν από τρία χρόνια που είχαμε έρθει με το Δημοτικό είχαμε πάει σε μια που ήταν απίθανα. Κάτσαμε σε ξαπλώστρες, πήραμε πορτοκαλάδες, παίξαμε μπιτς βόλει… Σ’ αυτήν που θα πάμε δεν έχει τίποτε. Μόνο γεμάτη αρχαία κεραμικά είναι.

-Θα μας ζαλίσει με τα αρχαία πάλι.

Του δόθηκε η ευκαιρία να τους μιλήσει για την Κολόνα που λάτρευε. Δεν έδειχνε να τους πείθει αλλά τον άκουγαν. Στο τέλος χαιρετήθηκαν εγκάρδια με μπασκετικό τρόπο.

Κατέβηκε ξανά προς τη μονή από το μονοπάτι. Στο δρόμο του συνάντησε κάτι δανούς και μίλησε λίγο στ’ αγγλικά μαζί τους. Είχαν έρθει με το τουριστικό γραφείο που άνοιξε ο Δήμος Αίγινας κι έρχονταν ειδικά για να γνωρίσουν την άγνωστη (ή μυστική, κάπως έτσι την είπαν) Αίγινα. Θα διέμεναν στον ξενώνα «Σχολείο» που ήταν κάποτε, του είπαν, το δημοτικό σχολείο του Μεσαγρού. Την Κυριακή θα πήγαιναν για περιήγηση στο ρέμα ή ποτάμι του Γραμματικού, κάτι τέτοιο,  που «έχει πολύ νερό». Αποφάσισε να πάει το απόγευμα για να κλείσει κρεβάτι. Από την πόλη που ερχόντουσαν είχαν πάει πολλοί και είχαν μείνει ευχαριστημένοι. Μάλιστα μερικοί όπως πρόλαβε να του πει, μια, μάλλον συνομήλική του, είχαν ξανάρθει. Σκοπεύουν να καλέσουν μαθητές από το χωριό και να τους φιλοξενήσουν με χαμηλό κόστος στην πόλη τους, αλλά δεν έχουν βρει το πλαίσιο.

Όταν κατέβηκε η παρέα, τα ‘δινε όλα. Είχαν πιάσει το χορό. Ήθελε να κάτσει αλλά στο μυαλό του είχε το τσιπουράδικο της παραλίας στην Αίγινα που είχαν προσπαθήσει «να τον γδύσουν», όπως έλεγε. Πήρε πίσω το δρόμο για την Αίγινα με το ποδήλατο και διαπίστωσε κατεβαίνοντας, στα δεξιά του, αλλαγές. Δεκάδες άνθρωποι ήταν στα χωράφια και δούλευαν ενώ πρόσεξε ότι στις πλαγιές σε συγκεκριμένα σημεία έχτιζαν. Τι έχτιζαν; Είχε βέβαια και εκείνους τους «διαόλους» τα φωτοβολταϊκά αλλά παντού υπήρχαν άνθρωποι και καλλιέργειες. Σταμάτησε σε ένα πλάτωμα για να τους παρατηρήσει και να δει και τη θέα στη θάλασσα. Ήταν περιποιημένο με οχτάγωνο στέγαστρο και παγκάκια, γύρω-γύρω. Πρόσεξε πως χαμηλά έχτιζαν ξερολιθιές, όπως στο χωριό του πατέρα του, στην Πελοπόννησο και λίγο πιο ψηλά και αριστερότερα έχτιζαν με έναν παράξενο τρόπο, κάτι που δεν ήταν ξερολιθιές. Έκατσε να πιει το νεράκι του και πριν φύγει πλάκωσε μια παρέα με ποδήλατα. Ο ένας καβαλούσε «κινέζικο». «Ένας γείτονας μου το χάρισε». Πιάσανε κουβέντα για τα ποδήλατα. Ένα άλλος φώναξε κοροϊδευτικά απέναντι σ’ αυτούς που χτίζανε ψηλά. Ο άλλος του απάντησε με σεξίστικα υπονοούμενα και χειρονομίες. Φεύγοντας ρώτησε για τη δουλειά του φίλου του.

-Φράγματα χτίζουν, μικρά, για να κρατάνε το νερό της βροχής. Αφ’ το 2015 μπήκαμε σε πρόγραμμα με το Δήμο για αυτά. Πήραν και λεφτά από την ΕΟΚ. Έσπα, βέσπα, κάτι τέτοιο.

-ΕΟΚ; Υπάρχει ΕΟΚ ακόμα; Γέλασε και τους χαιρέτησε.

Στο δρόμο που κατέβαινε του έκανε εντύπωση που ήταν παιδιά στο δρόμο δίπλα σ’ ένα σχολείο. Ήταν ντυμένα με μαύρα και σταματούσαν τους οδηγούς. Μαζί τους ήταν και μεγάλοι κι αυτοί τα πρόσεχαν κατά κάποιο τρόπο. Κρατούσαν πλακάτ και φορούσαν στα ρούχα τους συνθήματα: «ΟΧΙ ΑΛΛΟ ΑΙΜΑ ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ», «ΜΗΝ ΤΡΕΧΕΙΣ» «ΠΑΩ ΑΡΓΑ ΓΙΑ ΝΑ ΦΤΑΣΩ ΓΡΗΓΟΡΑ», ΟΔΗΓΩ ΣΑΝ ΚΟΤΑ», «ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΝΑ ΑΡΓΗΣΩ ΠΑΡΑ ΝΑ ΜΕ ΚΛΑΨΕΙ Η ΜΑΝΑ ΜΟΥ», «ΚΑΒΑΛΑ ΚΑΙ ΚΑΝΕΝΑ ΠΟΔΗΛΑΤΟ». Κατάλαβε τι ήταν. Μίλησε με την ψιλικατζού, που μπήκε για να πάρει ένα χυμό. Του είπε για πολλά περιστατικά πριν από 4 χρόνια με νεκρά πολλά παιδιά. Από τότε και κατά διαστήματα τα παιδιά των σχολείων συνεννοούνται βγαίνουν έξω και σταματούν τους οδηγούς στο δρόμο. Αν δουν κανένα πιτσιρικά ή «κανένα μαλάκα-με συγχωρείτε για την έκφραση» να τρέχει τον καταχερίζουν με αδιάκριτο τρόπο.

-Αν το ήπιατε, αφήστε το μπουκάλι στην κλούβα.

Κοίταξε το μπουκάλι: «ΑΙΓΙΝΑ-ΤΡΟΙΖΗΝΑ, με πορτοκάλια ντόπια».

-Ντόπια;

-Τα φέρνουν από απέναντι από τον Πόρο και τον κάμπο της Τροιζηνίας. Έπεφταν για χρόνια και έκαναν μια συμφωνία με το συνεταιρισμό τους. Τώρα ποιος το διαχειρίζεται το εργοστάσιο, τι να σας πω… Ο Δήμος; ο συνεταιρισμός του Μαραθώνα; η εκκλησία του χωριού, νομίζω, με τον παπά κάτι συμμετέχει κι αυτός. Πάντως καλή δεν είναι; Έχουν φτιάξει κι άλλη μια χωρίς ζάχαρη. Δουλεύουν πολλά παιδιά δικά μας εκεί. Αφήστε που γίνεται χαμός με τις φλούδες. Όσοι έχουν κατσίκες πηγαίνουν και παίρνουν με τα φορτηγάκια. Τίποτα δεν πετάνε… σας άρεσε τελικά;

Κατέβηκε προς την παραλία για να βρει τον εφιάλτη που τον κράτησε μακριά 8 χρόνια από το νησί. Και να πιει και το τσιπουράκι του…

(ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ)

“να τα δείτε σε πέντε χρόνια”

αφήγημα του Γιώργου Μήτρου

ΜΕΡΟΣ Α

«Μετά την πολύ πετυχημένη ορειβατική-πεζοπορική μας εξόρμηση τον περασμένο Οκτώβριο, την Κυριακή ήρθαμε   18 ποδηλάτες στην Αίγινα. Η διαδρομή πανέμορφη, η βόρεια παραλιακή από Σουβάλα και καταλήξαμε στον Ναό Αφαίας Αθηνάς. Από εκεί περάσαμε από Μεσαγρό όπου καθίσαμε για ξεκούραση και ένα ουζάκι. Η ποιότητα και το σερβις στο  καφενεδάκι του Σκαφωνα, θα μας μείνουν αξέχαστα.

Συνεχίσαμε για Χώρα, μια στάση στον Άγιο Νεκτάριο, όσοι πιστοί να προσκυνήσουν, άλλη μια στάση για λίγο στο γήπεδο όπου έπαιζε η ποδοσφαιρική ομάδα της Αίγινας με την ΑΕ Μοσχάτου. Όπως μάθαμε μετά νίκησε η ομάδα της Αίγινας με 1-0.

Η ποδηλατοβόλτα μας κατέληξε στη παραλία της Χώρας. Μοιραστήκαμε σε 2 ταβέρνες της παραλίας  για ένα τσιπουρακι.

Στην παρέα μου ήμασταν 8 άτομα και μεταξύ άλλων  παραγγείλαμε  3 μερίδες σαρδέλες ψητές.  Όταν ήρθαν οι 3 μερίδες σαρδέλας στα πιάτα υπήρχαν σαρδέλες και γαύρος, μισά μισά. Στην διαμαρτυρία μας στην αρχή μας είπαν ότι όλα ήταν σαρδέλες και μετά μας είπαν ότι  έκανε λάθος ο ψήστης και δεν θα πληρώσουμε τις 2 μερίδες.

Φτάνοντας αργότερα στον λογαριασμό ο σερβιτόρος  μας φέρνει απόδειξη μηχανής για 92 Ευρώ , που όμως δεν αναφέρονταν τι ακριβώς πήραμε. Του  ζήτησα να μου γράψει σε ένα χαρτί τι ακριβώς πήραμε και πόσο κοστίζει το καθ’ ένα. Στην αρχή έψαχνε τα χαρτιά, μετά δεν θυμόταν τις τιμές, πήραμε τον κατάλογο, κομπιουτεράκι και… θαύμα! Θαύμα! Το ποσό ήταν 72 Ευρώ!!!!!

Ο σερβιτόρος κίτρινος πλέον μου λέει έλα μέσα στο αφεντικό. Εκεί όταν του ανέφερα ότι ο λογ/σμός είναι κατά 20 ευρώ αυξημένος, με συνοπτικές διαδικασίες, μου λέει «ΟΚ μπορεί να κάναμε λάθος συγνώμη». Μη θέλοντας να συνεχίσω ,  γιατί θα μου χαλαγε τελείως των διάθεση, δεν προχωρήσαμε σε καταγγελία  και φύγαμε  για Αθήνα. Το μόνο πάντως που θα θέλαμε να πούμε στους καταστηματάρχες του νησιού σας είναι πως αν περιμένουν μ’ αυτό τον τρόπο να αυξήσουν τον τουρισμό ο τουρισμός θα κάνει φτερά…»

Κώστας Γ.

Ο Κώστας Γ. είχε κάτσει στο σαλόνι του σπιτιού του και διάβαζε και ξαναδιάβαζε το μέιλ που είχε στείλει πριν από 8 χρόνια στο τοπικό σάιτ για να διαμαρτυρηθεί. Η επιστροφή του από το νησί που «δεν ήθελε να ξαναδεί στα μάτια του» γιατί την «άκουσε» κιόλας (Γιάννη στην Ύδρα θα έδινες 192 ευρώ, σχολίασαν σε ένα μπλογκ της Αίγινας) το βράδυ της Κυριακής κυριαρχούταν από ένα πρωτόγνωρο συναίσθημα, αμήχανα ένιωθε. Μόνος του, το σαββατοκύριακο, ήρθε στην Αίγινα, κρυφά από τους φίλους του (και για να μην φανεί ανάξιος των παλιών δηλώσεών του πως δεν θα ξαναπάταγε, ύστερα από το περιστατικό) κι αυτό εξαιτίας του πάθους του για το ποδήλατο και την αρχαιολογία. Είχε ακούσει διάφορα «τρελά» από τους φίλους του, είχε διαβάσει για ένα απίστευτο «αρχαιολογικό εργοτάξιο» που λαμβάνει χώρα στο νησί και μάλιστα στην περιφέρειά του, με άγνωστες θέσεις και με ενδιαφέρον Μεσογειακής εμβέλειας. Το πρώτο σοκ το έφαγε στο λιμάνι. Ομάδα πολιτών διένειμε δωρεάν φυλλάδια με τις ομορφιές του νησιού που κρύβονται μαζί με ένα παράξενο χάρτη που όμοιό του δεν είχε ξαναδεί. Ο χάρτης έδειχνε θέσεις αρχαιολογικές σε απίστευτα σημεία: σε δασάκια και δίπλα σε καλλιέργειες, δίπλα σε σουβάλες που μπορούσε να επισκεφτεί κανείς μαζί με σημεία του αρχαίου υδραγωγείου, με θέσεις φυσικού κάλλους, με θέσεις μικρών κοινοτικών ξενώνων, ενώ πιο δίπλα ένα τραπεζάκι κάτω από ένα πανό που έλεγε «ΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΣΤΟ ΛΕΟΝΤΙ» είχε φυλλάδια που εξιστορούσαν την αδήριτη ανάγκη να αποκεντρωθεί το λιμάνι και να γίνει η γραμμή, πορθμείο. Η συνέχεια ήταν ακόμα πιο αποκαλυπτική. Περπάτησε στα θερμοκήπια της παραλίας (μερικά είχαν αφαιρεθεί κι έβλεπες ένα στέγαστρο μεταλλικό στις προσόψεις των) μη βλέποντας πολύ κόσμο. Ήταν συνηθισμένος να βλέπει «το συνωστισμό της Σμύρνης» από το πρωί, όπως έλεγε παλιά στους φίλους του, για την πολυκοσμία της παραλίας. Πήγε στα καφενεία του δημαρχείου και κάθισε. Σε ερώτησή του «πού είναι οι τουρίστες;» είδε χαμόγελα και αμήχανα βλέμματα. Έλεγαν διαφορετικά κι αντιφατικά μεταξύ τους και δεν τα πολυκατάλαβε. Άλλωστε δεν τον πολυένοιαζε να μάθει τα «τοπικά». Αυτός ήρθε για «το ποδήλατο και τα αρχαία».

Πέρασε από την Αφαίας με κατεύθυνση προς τον Άγιο Νεκτάριο. Σταμάτησε σε μια μεγάλη πινακίδα αυτοσχέδια που μιλούσε στον «επισκέπτη-επισκέπτρια». Είχε ζωγραφισμένο ένα τοπικό χάρτη με ωραία χρώματα που έδειχνε τοποθεσίες που μπορούσε να επισκεφτεί κανείς και να θαυμάσει τοπία και αρχαιολογικούς θησαυρούς. Διάβασε καινούριες λέξεις για αυτόν όπως Μπουρδέχτης, Ανάουσσα, ρέμα Γραμματικού και κάτι άλλα που του έκαναν εντύπωση αφού μάλιστα υπήρχαν και σχεδιασμένες οι διαδρομές. Άνοιξε το χάρτη που του χάρισαν στο λιμάνι από αυτήν την περίεργη ομάδα (ποιος διάολος τους χρηματοδοτεί; Ήταν η πρώτη του σκέψη) και στην ούγια είδε την υπογραφή: «ομάδα πολιτών για τη γνωριμία με την πραγματική Αίγινα». Αποφάσισε να πάει στον Μπουρδέχτη. Έστριψε δεξιά και άρχισε να ανεβαίνει. Είχε πάει στο παρελθόν μέχρι τη Χρυσολεόντισσα αλλά δεν είχε ανεβεί πιο πάνω. Στη διαδρομή ω του θαύματος! και μάλιστα για καλοκαίρι, είδε δυο πηγές-βρύσες με νερό ενώ λες κι ήταν χειμώνας από παντού το νερό έσταζε. Έκανε το σταυρό του με τη γνωστή ρήση των άθεων: «έλα στον τόπο σου» αλλά κατέβηκε να γεμίσει το παγουρίνο του με φρέσκο νερό. Το δοκίμασε και ήταν πολύ ευχάριστο στη γεύση, ελαφρύ, του θύμισε γεύση απ’ τα παιδικά του. Φεύγοντας διέκρινε με σχετική αδιαφορία στην τελευταία πηγή μια σκαλισμένη επιγραφή σε πουρί, «Φίλοι του Μπουρδέχτη». Φτάνοντας προς τη Χρυσολεόντισσα, βρήκε πολύ κόσμο και σκεφτόμενος το «πακέτο» σκυλάδικα-πλαστικά-φασαρία που θα έτρωγε, του ξέφυγε μια όχι τόσο κόσμια φράση. Όταν έφτασε όμως διαψεύστηκε. Ήταν κόσμος σε παγκάκια με ξύλινα στέγαστρα σχήμα οχταγώνου ενώ πιο δίπλα έψηναν κάποιοι σε κάποιες από τις πέτρινες προθήκες-φούρνους που υπήρχαν. Τρεις βρύσες είχαν μαζέψει του κόσμου τις σφήκες αλλά ο κόσμος χαμπάρι δεν έπαιρνε. Όταν τους πλησίασε από περιέργεια είδε ότι ήταν νεολαία. Σε μια παρέα έπαιζαν με τουμπελέκια με κάτι έγχορδα ενώ οι άλλοι τραγουδούσαν ή έτρωγαν. Ένα ποτήρι γεμάτο κρασί τον καλωσόρισε. Όλος ο άδειος χώρος ήταν πλακοστρωμένος.

-Από χτες είστε εδώ; Τους ρώτησε.

-Είμαστε εδώ και 15 με 20 χρόνια του είπαν γελώντας. Αιγινήτες είμαστε. Στον Μπουρδέχτη πάτε; Από κει.

Έδεσε το ποδήλατό του σ’ ένα στύλο και ξεκίνησε τη διαδρομή για τον Μπουρδέχτη. Όταν έφτασε στο άνοιγμα, είδε πολύ κόσμο σε διάφορα σημεία. Πλησίασε στο πρώτο μπουλούκι και κατάλαβε ότι ήταν φοιτητές μαζί με τον καθηγητής τους που τους έδειχνε τις σουβάλες και κάτι τους έλεγε. Μια ωραία πιτσιρίκα κρατούσε σημειώσεις. Πήγε απέναντι στο εκκλησάκι. Εκεί υπήρχε ένα συνεργείο αρχαιολόγων που ήταν κάτω από ένα υπόστεγο ανάμεσα από κολόνες τετραγωνισμένες, ενώ ένας πυργίσκος πιο δίπλα ήταν ανακαινισμένος. Έστησε αυτί, έλεγαν κάτι ακαταλαβίστικα για την ελληνιστική εποχή, για τα υδρευτικά και αρδευτικά συστήματα και την έκανε. Η έκπληξή του μεγάλωσε μόλις είδε νέα παιδιά να σκάβουν. Είχε φυτευτεί αμπελώνας, τεράστιος. Μια μικρή πεδιάδα ανάμεσα από δυο βουναλάκια. Κοντά τους ήταν ένα παππούς ξερακιανός που τους έλεγε τι ακριβώς να κάνουν κι επαναλάμβανε με μια στριγκή φωνή: «να τα δείτε σε πέντε χρόνια». Δίπλα από το βουνό, εργάτες έχτιζαν τοιχίο. Εκεί κι αν παραξενεύτηκε. Ρώτησε έναν απ’ αυτούς -αλβανός ήταν- τι κάνουν κι αυτός του απάντησε σε καλά ελληνικά ότι το χτίζουν προκειμένου «όπως στα αρχαία» να συγκρατούν το νερό για «να μην πλημμυρίζει τα αμπέλι» και να μπορούν να το στέλνουν δεν ήξερε «πού». Στο τέρμα του αμπελώνα και ανάμεσα από τα δυο βουνά, είχαν στηθεί δυο μικρά παρατηρητήρια που έβλεπες μια υπέροχη θέα. Ήταν εκεί μια τάξη μάλλον Γυμνασίου. Ο καθηγητής με τα παιδιά -μάλλον αδιάφορα τον άκουγαν τα μισά. Έβλεπαν τη θάλασσα κι έκανα νόημα το ένα στο άλλο. Τους έλεγε για τον Ελλάνιο Δία, τη μυθολογία για τον Αιακό, τα περάσματα του Σαρωνικού, τη σχέση μεταξύ των οικισμών και μπλα μπλα… Ξύπνησαν όταν τους ρώτησε ο Κώστας Γ.

-Από πού ‘στε ρε παιδιά;

-Χολαργό! Είπαν μ’ ένα στόμα τα κούτσικα.

(ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ)

Πέρυσι είχαμε σχολεία χωρίς βιβλία,          Φέτος έχουμε σχολεία χωρίς καθηγητές

Αύριο…;

«Φανταστική ιστορία»

Αίγινα, στα χρόνια της «ανάπτυξης»…

     Ο Νεκτάριος σήμερα δεν θα πάει σχολείο. Ο πατέρας του βρήκε επιτέλους ένα μεροκάματο και δεν μπορεί να τον πάει στην πόλη. Το ΚΤΕΛ που μέχρι πριν κάποιους μήνες μετέφερε τους μαθητές, έπαψε να λειτουργεί και ο γείτονας που συχνά εξυπηρετούσε με το αμάξι του τα παιδιά της γειτονιάς δεν είχε χθες λεφτά για βενζίνη.

     Ο Νεκτάριος δε στεναχωριέται και πολύ που θα απουσιάζει σήμερα. Τα περισσότερα μαθήματα θα είναι ούτως ή άλλως επαναληπτικά, μιας και την άλλη εβδομάδα θα έρθουν οι σύμβουλοι να αξιολογήσουν τους καθηγητές του και γι’ αυτό όλες οι τάξεις προετοιμάζονται καλά εδώ και δύο βδομάδες στα ίδια και στα ίδια κεφάλαια.

     Το μόνο που τον στεναχωρεί είναι ότι θα χάσει το μάθημα των Αγγλικών. Λόγω της κρίσης έχει από πέρυσι σταματήσει να πηγαίνει στο φροντιστήριο και προσπαθεί να μάθει αγγλικά από το σχολείο. Δυστυχώς όμως το Υπουργείο δεν έστειλε κάποιον καθηγητή Αγγλικής φιλολογίας στο νησί φέτος κι έτσι στο σχολείο του διδάσκει αγγλικά ο μαθηματικός, για να συμπληρώσει ωράριο.

     Τα υπόλοιπα μαθήματα του είναι σχεδόν αδιάφορα. Ίσως η Ιστορία να έχει κάποιο ενδιαφέρον, αλλά στην τάξη του γίνεται πάντα μεγάλη φασαρία. Τα τμήματα από τότε που τα άλλα δύο γυμνάσια συγχωνεύτηκαν με το δικό του, έχουν το λιγότερο 30 παιδιά.                  

     Αν όλα πάνε καλά, αύριο θα φορέσει το φούτερ με τη φίρμα του σπόνσορα και μεγάλου ευεργέτη του σχολείου του (αυτού που στις αρχές του χρόνου πρόσφερε 500 λίτρα πετρέλαιο για την θέρμανση), θα φορτώσει στην τσάντα του τα λιγοστά βιβλία που φέτος έστειλε το υπουργείο και θα πάει με τον μπαμπά του στο σχολείο.

Αν πιστεύετε ότι η παραπάνω ιστορία δεν είναι και τόσο … φανταστική,

σας προσκαλούμε στην ΕΚΔΗΛΩΣΗ – ΣΥΖΗΤΗΣΗ που θα πραγματοποιηθεί την

Κυριακή 31/3 στο Δημοτικό Θέατρο Αίγινας  στις 11:30

 (προσοχή νέα θερινή ώρα!!!)

με θέμα :

«ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΩΝ ΜΝΗΜΟΝΙΩΝ»

οργανωτές :

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΔΑΣΚΑΛΩΝ & ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ ΑΡΓΟΣΑΡΩΝΙΚΟΥ

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ ΑΙΓΙΝΑΣ

«η αίγινα», ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΟΣ ΑΝΑΞΑΡΤΗΤΟΣ ΤΟΠΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΑΙΓΙΝΗΣ», τιμή 1000 Δραχ., Δευτέρα 15 Μαΐου 1950, Αριθμός Φύλλου 1

Η τοπική αρθρογραφία για το νερό και την ύδρευση που σφύζει από την προσδοκία της ανασύνταξης του νησιού μετά την καταστροφική κατοχή, δίπλα στα μεγάλα έργα ανασυγκρότησης του δικτύου ύδρευσης αφήνει και μια σημαντική παρακαταθήκη για το αρχαίο δίκτυο ύδρευσης της Αίγινας, το περίφημο υδραγωγείο. Αλλά ακόμα δεν έχουμε ούτε τους ντόπιους νερουλάδες που επιμελώς βρίσκονται πάνω από αυτό, ούτε τους Μπακόπουλους και Ηλιακίδηδες που απομυζούν το νησί μεταφέροντας νερό είτε από τον κάμπο της Τροιζηνίας είτε από την Αττική. Επίσης αντίθετα με τα σημερινά δημοτικά δεδομένα «το Δημοτικόν Συμβούλιον σκέπτεται να προβή εις ανάλογον μείωσιν του τέλους υδρεύσεως».

«Ήρχισεν προ ημερών η εκσκαφή του χάνδακος από οικίας Σ. Λαυράκη με κατεύθυνσιν προς την οικίαν Γεωργίου Καλοκέντη δια τη τοποθέτησιν σωλήνων προς ύδρευσιν των συνοικισμών Βάρδιας και αγίου Νικολάου, μέχρι των Μύλων Ηρειώτη. Με την προέκτασιν του δικτύου μέχρι του Νοσοκομείου και πέραν αυτού, και με την αποκατάστασιν των σωληνώσεων της συνοικίας Παναγίτσας ολοκληρούται η ύδρευσις όλης της Πόλεως το δίκτυον της οποίας είχε κατασκευασθεί πλημμελώς.

Πληροφορούμεθα ότι δια της γενομένης αντικαταστάσεως  της βενζινομηχανής του αντλιοστασίου υπό πετρελαιομηχανής και της αντικατατάσεως της Πομπίνας υπό νέας τοιαύτης με 24 πτερύγια το κόστος αντλήσεως του ύδατος μειούται κατά πολύ, ενώ αντιθέτως η αντλούμενη ποσότης ύδατος ηυξήθη. Κατόπιν τούτου το Δημοτικόν Συμβούλιον σκέπτεται να προβή εις ανάλογον μείωσιν του τέλους υδρεύσεως.

Απεφασίσθη κατ’ αρχήν η παραχώρησις υπό του Δήμου κατά παράκλησιν, του ύδατος του υδραγωγείου Αγίου Γεωργίου, εις την Κοινότητα Χαλασμένης προς ύδρευσιν ταύτης.  Λεπτομέρειες και όροι της σχετικής συμφωνίας θέλουσι τεθεί υπό την έγκρισιν του κ. Νομάρχου Αττικής.

Εκομίσθησαν προ ημερών 1.800 μέτρα χυτοσίδηροι σωλήνες των 6 ιντσών παραχωρηθέντος υπό του υπουργείου Υγιεινής κατόπιν ενεργειών του Δημάρχου κ. Π. Χατζή προς συμπλήρωσιν και απόκτησιν του δικτύου υδρεύσεως. Παρά του ιδίου Υπουργείου ενεκρίθη η χορήγησις δωρεάν ποσότητος 2 τόννων μολύβου και χιλίων περίπου μέτρων γαλβανισμένων σωλήνων των 2 ιντσών δια την αντικατάστασιν των εφθαρμένων συνοικιακών σωλήνων υδρεύσεως».

Δίπλα στην πολιτική δράση, δίπλα στις κινήσεις αλληλεγγύης που δεν παριστάνουν “κάτι”, δίπλα σε μικρές προσπάθειες λόγου, δίπλα στο αίτημα για ζωή, μπορεί να συζητιέται ολοένα και περισσότερο ένα σχέδιο επιβίωσης και αξιοπρέπειας. Δείγματα υπάρχουν στο νησί, αν και όχι σαφή ή διακριτά, αλλά σποραδικά και με την αμηχανία που μπορεί να διακρίνει κάθε τι καλό στη ρευστή εποχή μας. Αυτό σημαίνει ότι αυξήθηκε ο κόσμος που καλλιεργεί «για το σπίτι» ενώ υπάρχει σαφές ενδιαφέρον για την ελιά. Επειδή η αμνησία όμως τείνει να αντικαταστήσει τη γνώση και την επίγνωση, η Σχεδία συμβάλλοντας στο μέτρο του δυνατού, σπέρνει παλιά δαιμόνια:

Σιτάρι και γενικά δημητριακά μπορούν καλλιεργηθούν παντού, σε κάθε χωράφι, σε κάθε αδόμητη περιοχή. Ενδείκνυται όμως η καλλιέργεια στις παρακάτω περιοχές: Ανάμεσα στους Γιαννάκηδες-Μπενάκηδες-Λαζάρηδες, στην Παχειοράχη, στις Πόρτες (περιοχή Περιβόλια), στον «κάμπο» της Αιγινήτισσας (περιβόλια-Προφήτης Ηλίας), Κοντός, Μεσαγρός, Άλωνες, Κυψέλη, Λεόντι, Σουβάλα, Χλόη. Μέχρι και το 1985 καλλιεργούσαν σιτάρι σε οικογενειακό επίπεδο, ενώ το έστελναν σε μύλους στα Μέθανα. Μέχρι το 1960 υπήρχε ο μύλος του Μαρίνη και το «εργοστάσιο» του Κουκούλη που ήταν μύλος και φούρνος. Μια επιχείρηση (μεταξύ 1985-95) από τη Λάρισα, της «Χατζηλουήνας» με τρακτέρ που είχε 6 άροτρα, θυμίζει τις δυνατότητες του νησιού για αυτοδυναμία, σε σιτηρά.

Η ελιά υπάρχει ήδη παντού με εκατοντάδες δέντρα παραμελημένα στα «αζήτητα» του νησιού να μαραζώνουν αμάζευτα και ακλάδευτα στα ημιορεινά. Απομεινάρια από λιοτρίβια υπάρχουν σε κάθε χωριό, δείγμα της σημερινής μας παρακμής αλλά και μιας μελλοντικής δυνατότητας ν’ ανθίσει πάλι ο τόπος. Η μικρή οροσειρά που χωρίζει τους Αγίους από το Μεσαγρό (Παλιόμυλοι, Σαλιαρή, Βρούβα) είναι γεμάτη ελιές. Υπενθυμίζεται η συμμετοχή του Δήμου Αίγινας και ιδιωτών σε διεθνείς εκθέσεις ελαιολάδου (Γ. Δ. Κωστελένου Στοιχεία ελαιοκομίας. Ιστορία περιγραφή και γεωγραφική κατανομή των ποικιλιών ελιάς στην Ελλάδα) τον 19^ο αιώνα.

Το αμπέλι, από την αρχαιότητα μέχρι και τη δεκαετία του ‘80 ήταν το αβανταδόρικο προϊόν της Αίγινας. Μούστος εξαγόταν παντού, σ’ όλη την Ελλάδα και τα καΐκια μαζί με τα αγγεία έστελναν και μούστο. Όλη η Βόρεια Αίγινα από τη Βαγία μέχρι και την περιοχή της Κυψέλης ήταν κατάφυτη από αμπέλια ενώ σε κάθε σπίτι υπήρχε η σοφή κληματαριά που ξέραινε τα φύλλα της το χειμώνα και χάριζε τη σκιά της το καλοκαίρι μαζί με τον πολύτιμο καρπό της. Περιοχές που ακόμα βλέπεις απομεινάρια από παρατημένες καλλιέργειες είναι οι Κήποι (κάτω από τους Βλάχηδες), ο Κοκκινόβραχος (ανάμεσα από της Αφαία και τον Κάβο) και η Ανάουσσα (ρέμα Βαγίας-Κολυμπάρι).

Η πατάτα, από την εποχή του Καποδίστρια μέχρι και πριν 20-30 καλλιεργούνταν παντού στα Δυτικά και προς Νότια της Αίγινας και ιδιαίτερα στην περιοχή του Μαραθώνα που έβγαζε μια ιδιαίτερα νόστιμη και περιζήτητη πατάτα. Στην ίδια περιοχή τα κηπευτικά (χειμερινά και θερινά) μπορούν να καλλιεργηθούν σε έκταση ενώ βέβαια μπορούν για οικιακή χρήση να βρίσκονται σε κάθε γωνιά που δεν έχει ακόμα χτιστεί.

Βασικό είδος διατροφής, τα όσπρια, καλλιεργούνταν κυρίως στο Σφεντούρι, στους Κήπους και κυρίως ξερικά (φασόλια, φακή, φάβα, ρεβίθι, αράκι) στην «κοιλάδα» των Αλώνων, στην Αιγινήτισσα (Προφήτης Ηλίας) και στο Μεσαγρό.

Πορτοκαλιές και Λεμονιές μπορούν παντού να καλλιεργηθούν, όμως η περιοχή του Προφήτη Ηλία στην Αιγινήτισσα, οι Πόρτες, η Βλυχάδα ίσως είναι οι πιο κατάλληλες περιοχές.

Το μοναδικό, αιγινήτικο βερίκοκο, μπορεί πάλι να ξαναφανεί στις περιοχές που καλλιεργούσαν το δέντρο. Αυτές κυρίως, ήταν ο Κοντός και η Κυψέλη.

—————

Παρακάτω ξαναδημοσιεύουμε κείμενο ελαφρά συμπληρωμένο. Κάθε συμπλήρωση, διόρθωση, σχόλιο, είναι κάτι παραπάνω από καλοδεχούμενα

Σχεδία στ’ ανοιχτά της Αίγινας

ΟΙ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΤΗΣ ΠΑΛΙΑΣ ΑΙΓΙΝΑΣ

Αμπέλι

Ελιά

Λεμονιά

Νεραντζιά

Αμυγδαλιά

Βερικοκιά

Συκιά

Ροδιά

Αχλαδιά

Φιστικιά

Μουριά και για τη σηροτροφία

Χαρουπιά για ζωοτροφή και παραγωγή χαρουπάλευρου

Σιτάρι

Κριθάρι

Καλαμπόκι

Ρεβίθια

Αρακάς

Κουκιά

Λαθούρι

Σουσάμι

Πατάτα

Λαχανικά-μποστανικά-ζαρζαβατικά-μαναβικά

Μπαμπάκι

Λινάρι

Ριζάρι για τη βαφή νημάτων και υφασμάτων

Βίκος για ζωοτροφή

Βρύζα για δέσιμο σε κατασκευές και παραγωγή βύνης

————————

Που καλλιεργείται τι:

Στις πεδινές περιοχές:

Αμπέλια, ελιές, συκιές, αμυγδαλιές, λαχανικά, καρποφόρα δέντρα, ξινά

Στις πλαγιές των βουνών:

Κριθάρι, όσπρια, λαθούρι, αρακάς, ρεβίθια, κουκιά, βίκος (κτηνοτροφικό)

Μέχρι το 1971 σύμφωνα με το χωροταξικό σχέδιο της Σ. Παπαδοπούλου:

Δημητριακά 25%, κηπευτικά 2%, δεντροκαλλιέργεια 17% αμπέλια 12% ακαλλιέργητα χωράφια 44% επί της καλλιεργήσιμης γης

——————————

Βαθύ: κρασί, σταφύλια, σκόρδα, αμύγδαλα, φιστίκια, λάδι, δημητριακά

Βλάχηδες: κτηνοτροφία

Γιαννάκηδες: κτηνοτροφία

Σουβάλα: Αλιεία

Κοντός: τα πάντα

Κύλινδρας: κτηνοτροφία, γεωργία, γρανίτης

Κυψέλη: Γεωργία, δενδροκομία, κηπευτικά, σύκα, σταφύλια, λάδι, αμύγδαλα, φιστίκια

Λαζάρηδες: κτηνοτροφία

Λεύκη: Γεωργικά

Μαραθώνας: περιβόλια, σύκα, ελιές

Μεσαγρός: λάδι, κρασί, δημητριακά, ρετσίνα κεραμικά, μελίσσια

Παχειοράχη: γεωργία κτηνοτροφία

Πέρδικα: δημητριακά, μελίσσια

Πόρτες: δενδροκομία, ελιές, μελίσσια

Άλωνες: κηπευτικά, ελιές, δημητριακά, φρούτα,

Σφεντούρι: κτηνοτροφία, δημητριακά, σταφύλια,

Τζίκηδες: κτηνοτροφία

Χλόη: δέντρα, κρασί, φρούτα, λαχανικά

Ψαχνή: γεωργία, κτηνοτροφία

Άγιοι: γεωργία, λαχανοκηπευτικά, ρετσίνα, κεραμική, λάδι, αμύγδαλα, κρασί

Ανιτσαίο: κτηνοτροφικά, δημητριακά, λάδι,

Ασώματοι: λάδι, κρασί, κηπευτικά, λαχανικά

Λιβάδι: λάδι, κρασί, κηπευτικά, δέντρα, δημητριακά

Μπουρδέχτης: 50 στρέμματα περιβόλια με αμπέλια και ελιές

Βροχεία: Φιστίκι, ελιά, αμυγδαλιά, κηπευτικά, χαρουπιές

————————

ΦΥΤΑ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΘΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΙΓΙΝΑ

Καλοκαίρι

Φασόλι

Αγγούρι

Πεπόνι

Καρπούζι

Κολοκύθι

Μπάμια

Μελιτζάνα

Ντομάτα

Φράουλα

Πιπεριά

Βλήτα

Χειμώνας

Κουκιά

Μπιζέλια

Αρακάς

Αγκινάρα

Πράσο

Καρότα

Όλο το χρόνο

Ραπανάκι

Παντζάρι

Λάχανο

Κρεμμύδι

Σκόρδο

Μαρούλι

Πατάτα

Σέσκουλο

Ραδίκι

Αντίδι

Κουνουπίδι

Μπρόκολο

Δημητριακά

Σιτάρι

Κριθάρι

Βρώμη

Αράκι

Βίκος

Βρύζα

Δέντρα, φρούτα

Αμπέλι

Αμυγδαλιά

Βερικοκιά

Κερασιά

Μηλιά

Αχλαδιά

Συκιά

Ροδιά

Κορομηλιά

Μουσμουλιά

Κυδωνιά

Ροδακινιά

Δαμασκηνιά

Βανίλια

Λεμονιά

Πορτοκαλιά

Μανταρινιά

Ελιά

Αρωματικά του κήπου

Άνηθο

Κάρδαμο

Σέλινο

Μαϊντανός

Φινόκιο

Μάραθο

Καλιαντρό

Ρόκα

————————-

Περιοχές στην Αίγινα με αρκετό νερό και οι καλλιέργειές τους

Στους Κήπους

Με λεμονιές και πορτοκαλιές στις Πόρτες

Στη Γλυφάδα με κηπευτικά και δέντρα

Σε μεγάλη περιοχή στις Άλωνες

Στο Μεσαγρό και στη Βαγία, ελαιόδεντρα και αμπέλια

Στον Κοντό στη θέση Υδραγωγείο

Στη Σουβάλα και Λεόντι

Στην Κυψέλη, στη Χλόη, στον Ασώματο και στην Περιβόλα που καλλιεργούνται τα πάντα

Από το Μαραθώνα μέχρι και το 75 γίνονται εξαγωγές

Μεγάλα κτήματα με νερό στην Αίγινα

Κτήμα Σημαντώνη στις Άλωνες για λεμονιές, πορτοκαλιές και φιστικιές

Κτήμα Αγίου Λεοντίου (κρατήρας) 100 στρέμματα

Κτήμα Γλυφάδα, πηγάδι Βακαλόπουλου

Κτήμα στις Άλωνες με πολύ νερό

Στη Χλόη κτήμα Φουντούλη, παλιά λιοτρίβια πατητήρια και αλευρόμυλος

Στην Πέρδικα το κτήμα του Μοναστηριού

Στην Αιγινήτισσα, κτήμα Χριστοφίδη, παλιά περιβόλια

Κτήμα Ζούμερα, στις Πολλές Ελιές