ΧΩΡΙΣ ΚΟΥΚΟΥΛΑ (ΜΕΤΑΠΡΑΤΙΣΜΟΥ ΠΡΑΞΙΣ)

(με ελάχιστες αλλαγές, 21-4)

Χωρίς κάποια εμβριθή ανάλυση στο ζήτημα της απόκρυψης της ταυτότητας του ενεργήσαντα πράξεων που επισείουν-επισύρουν μέχρι και την ποινή της αφαίρεσης της ζωής, της δολοφονίας ή της εκτέλεσης ενίοτε, η απόκρυψη του προσώπου ήταν πάντοτε ένας από τους τρόπους να εκμηδενιστεί κάθε δυνατότητα αποκάλυψης της ταυτότητας. Η χρήση κουκούλας, εν ολίγοις, ως καλύπτρα του προσώπου ήταν και παραμένει τρόπος απόκρυψης της ταυτότητας για πράξεις που είναι ειδεχθή εγκλήματα, όπως αυτά που διέπραξαν «εθνικόφρονες» δεξιοί την περίοδο της κατοχής και οι οποίοι τιμήθηκαν μετά τον εμφύλιο για το επάγγελμά τους να υποδεικνύουν κομμουνιστές ή πατριώτες για την αντιστασιακή τους δράση, για πράξεις που αφορούν τη σύγκρουση-αντίσταση με τους μηχανισμούς καταστολής κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων ή για πράξεις περιορισμένης σημασίας όπως μια ληστεία τράπεζας. Δηλαδή το ζήτημα δεν είναι η κουκούλα, αλλά το ποιος τη φοράει και γιατί.

Δεν πάνε πολλά χρόνια από τότε που ο Άσημος τραγουδούσε, στο γνωστό τραγούδι-μύθο της γενιάς του 70-80, των συγκρούσεων στη μητρόπολη των Αθηνών: «..και φόρεσε κουκούλα ωσάν σε πρίζουνε, σε κάθε αναμπουμπούλα μη σε γνωρίζουνε…». Από τότε κι από την Ευρώπη των συγκρούσεων του 60-70-80, το περιορισμένης σημασίας αντάρτικο στην πόλη της Αθήνας είχε τη ρετσινιά της κουκουλοφορίας των «γνωστών-αγνώστων». Η αμηχανία και η ανεπάρκεια της αριστεράς να μπορέσει να ερμηνεύσει το μειοψηφικό αλλά αστείρευτο φαινόμενο των νεολαιίστικων συγκρούσεων στους δρόμους της μητρόπολης όταν συνάντησε την ασφαλιτολαγνεία των παλαιότερων εποχών με την οποία αντιμετώπιζε κάθε φαινόμενο εσωτερικής κομματικής απόκλισης, δημιούργησε αυτήν την όχι και τόσο εύηχη ταμπέλα. Ο νέος που φοράει κουκούλα –σύμφωνα με την επίσημη αριστερά- για να μην τον αναγνωρίσουν οι μπάτσοι, για να μην τον καταγράψουν οι κάμερες, για να μην τον συλλάβουν, δεν είναι αυτός που αντιστέκεται -με τον, έστω, αδιέξοδο τρόπο του- στην καταστολή αλλά είναι «ασφαλίτης» «σε υπηρεσία» που «προσπαθεί να χτυπήσει το λαϊκό κίνημα». Και κουκουλοφόρος για το «λαϊκό κίνημα» δεν είναι άλλος από αυτόν που υπηρετεί την «αντίδραση». Από κει και μετά, η οικουμενική υιοθέτηση της μυθολογίας για τον κουκουλοφόρο σπάστη ήταν υπόθεση χρόνου μέχρι και τον περίφημο κουκουλονόμο. Εκεί λοιπόν ήταν και το σημείο όπου εν μέσω της κουκούλας διεξήχθη η κυρίαρχη ιδεολογική συζήτηση που είτε εξίσωνε τους εγκληματίες κουκουλοφόρους της κατοχής με «τα παιδιά με τα μαλλιά και με τα μαύρα ρούχα» που «φέρνουνε μηνύματα για μιαν αγάπη που ‘χα» ή απλά δημιουργούσε ένα νέο εχθρό υπερ-αριστερό με κουκούλα. Ο παλιός «εθνικόφρονας», δεξιός, προδότης στα μπλόκα των γερμανών της κατοχής, απλά, ξεχάστηκε. Κι αν στη χειρότερη περίπτωση κάνεις κριτική για ενέργειες που είναι άνευ νοήματος, που αποτελούν πολιτική παθολογία, που είναι αντιφάσεις του συστήματος, που είναι αδιέξοδες πολιτικά  ή σιχτιρίζεις και καταγγέλλεις και θες να στήσεις στον τοίχο γιατί μπορεί να φτάσουν στο εξ αμελείας έγκλημα της Μαρφίν (μετά απόλυτης ευθύνης Βγενόπουλου), από την άλλη, στην καλύτερη, τους εκτελείς με συνοπτικές διαδικασίες για προδοσία. Αν νικήσεις. Διότι αν χάσεις, τότε, οι κουκουλοφόροι δεξιοί, αντικομουνιστές, γερμανόφιλοι, αγγλόφιλοι, αμερικανοτσολιάδες, ταγματασφαλίτες, τσιράκια του Τζήμερου και της κυβέρνησης γίνονται υπηρεσιακοί παράγοντες από το 1949 μέχρι και σήμερα.

ΥΓ: Τα παραπάνω είναι εξ αφορμής μιας φιστικομαχίας δυο τοπικών παραγόντων: Ενός επιχειρηματία που εργάζεται με τους όρους της αγοράς της νέας εποχής και ό,τι πιο κακό έχει να επιδείξει το μέλλον μας  και ενός που με σύμβουλο ό,τι πιο κακό έχει να επιδείξει το τοπικό παρελθόν μας, δυσφημώντας την χλωρίδα (φιστίκι) και την πανίδα (οχιά). Όταν όμως του κλείνουν το ματάκι φιλικά και πίνουν τσιπουράκι μαζί, όταν τον προσφωνούν «καλλιτέχνη», όταν του χτυπούν την πλάτη ως σε «συνάδελφο» στα τοπικά «ρεπορτάζ», όταν συμμαχούν για τα «τοπικά» και χαμογελάνε με «νόημα» μαζί, τη στιγμή που ελάχιστοι τον αποκαλούν βόθρο, τότε ο βόθρος έρχεται κατά πάνω τους. Κι αν ο εργαζόμενος με τη λινάτσα από τα φιστίκια που τίναζε βρέθηκε εύκολα κατηγορούμενος ενός «σκηνοθέτη», «δημοσιογράφου», και «καλλιτέχνη» γνωστού σπιούνου της περιοχής, ως «κουκουλοφόρος» των Εξαρχείων προς χάριν μιας δυσφήμισης του ΦΦ, αλλά «δεν πρέπει να δίνουμε σημασία» στον γκεμπελίσκο, κι αν άνθρωποι (καλοί και κακοί) βρέθηκαν στο εδώλιο του κατηγορουμένου με τον πιο χυδαίο τρόπο από το λάκκο με τα σ..χόλια και των τύπου Τριανταφυλλόπουλου αναρτήσεων-εκβιασμών (αλλά «γιατί να καταγγέλλουμε όσα δεν μας ακουμπάνε;»), τότε ας τον λουστούν. Στην πλατεία Εξαχρείων στην Αίγινα.

Ο Μαρδικούλος που τα φώναζε αλλά δεν τον άκουγε κανείς τους

ΔΕΙΓΜΑΤΑ ΚΟΥΚΟΥΛΟΦΟΡΙΑΣ:

Η γνωστή ως Παναγιά των κουκουλοφόρων: Βλέμμα στραμμένο στο φακό, φιλτράκι έτοιμο για το στριφτό-άνεση, μαλλί επιμελώς ατημέλητο, κουκούλα αλλά που δεν καλύπτει την ομορφιά. Όταν η καλή κουκούλα των διαδηλώσεων δίνει ιδέες στο μόντελινγκ.

Όταν είσαι Κούγιας και φοράς κουκούλα σε συλλαμβάνει μόνο ο φακός. Οι μπάτσοι σου κάνουν τεμενάδες.

420118_10200989029554254_490683160_n

Στο επαναστατημένο Μεξικό και στις εξεγερμένες Σκουριές φορούν κουκούλες για να δίνεις σημασία σε αυτά που λένε.

Ο κουκουλοφόρος στο κέντρο της φωτογραφίας είναι ήρωας της δεξιάς, ήρωας του χρυσαυγίτη, υπηρεσιακός παράγοντας από το 1949 και μετά.

Υποχρεωτική κουκουλοφορία

Ύποπτοι κουκουλοφόροι για αντικαταναλωτισμό: δεν αγοράζουν ΣΙ-ΝΤΙ, γαλακτοκομικά από τη βιομηχανία γάλακτος και υπάρχουν πληροφορίες ότι δεν παίρνουν χάπια για τη χοληστερίνη.

ΟΜΑΔΑ ΔΕΛΤΑ ΜΕ ΚΟΥΚΟΥΛΕΣ ΚΑΙ ΣΗΜΑ ΤΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ

συνάδελφοι τα λένε όπως παλιά (1943-2013)

 

 

Η Μεταπολιτευτική χρεοκοπία: τα πολιτιστικά αίτια

αναδημοσίευση από το Άρδην

Η Μεταπολιτευτική χρεοκοπία: τα πολιτιστικά αίτια

by 

του Λαοκράτη Βάσση από το Άρδην τ. 91

Η εισήγησή μου χωρίζεται σε δύο μέρη. Το πρώτο είναι μια γενική και κατ’ ανάγκην ελλειπτική απόπειρα για την οικείωση με βασικές έννοιες του ελληνικού πολιτισμού και της αξιακής του βάσης. Στο δεύτερο, που αντιστοιχεί άμεσα στον τίτλο της, θα καταθέσω σκέψεις και απόψεις για το δυσανάγνωστο πολιτιστικό βάθος της κακής έκβασης της Μεταπολίτευσης, που τόσο οδυνηρά και με βασανιστικά αβέβαιο το μέλλον του βιώνει ο λαός μας. Στον επίλογο, τέλος, θα αναφερθώ εν συντομία στη διαρκή (και διαχρονική) επικαιρότητα και υπεροχή της ελληνικής πολιτιστικής φιλοσοφίας, στην αντιπαραθετική σύγκρισή της με τη δυτική πολιτιστική φιλοσοφία.

Πρώτο μέρος

Α. Θα ξεκινήσω το πρώτο μέρος, αυτό του εγκλιματισμού μας στα του ελληνικού πολιτισμού, με κάποιες κρίσιμες και χρήσιμες, θέλω να πιστεύω, παραδοχές:
Παραδοχή πρώτη
Ο ελληνισμός, στην πνευματική του διάσταση, δεν είναι θρησκεία και δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται με όρους μεταφυσικής, ως αξιακό δηλ. σύστημα αναλλοίωτο στον χρόνο. Με την ίδια λογική, ο ελληνισμός δεν είναι ιδεολογία, δεν είναι (κλειστό) σύστημα ιδεών επίσης αναλλοίωτο στον χρόνο. Είναι φιλοσοφία ζωής, που προκαλεί τους καιρούς με τη διαχρονική της υπόσταση και την αντοχή της.
Παραδοχή δεύτερη
Η ελληνικότητα δεν είναι δόγμα και δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως δόγμα, κλειστό δηλαδή σύστημα κανόνων, που ορίζουν πότε ένα έργο είναι ή δεν είναι ελληνικό και που γενικώς ξεχωρίζουν ό,τι το ελληνικό απ’ το μη ελληνικό.  Η ελληνικότητα είναι μια ιδιαίτερη αίσθηση και ένα ιδιαίτερο άρωμα που αναδίδει η εξακολουθητικά δημιουργούμενη και διαμορφούμενη ελληνική πολιτιστική ταυτότητα «ως στάση ζωής και τρόπος του υπάρχειν» (Ζηζιούλας).

Παραδοχή τρίτη

Ο ελληνικός πολιτισμός είναι ζωντανός πολιτισμός, ανοιχτός και πλουραλιστικός από τα πρωτοκύτταρά του, που συνυφαίνεται με έναν επίσης ανοιχτό και αδογμάτιστο τρόπο ζωής. Με δεδομένη τη συνέχειά του διαμέσου των αιώνων και των χιλιετιών, νοούμενη όχι απλοϊκά, ως γραμμική εξέλιξη δηλαδή, αλλά σε όλη της τη συνθετότητα, που δεν τη διασφαλίζουν κάποια κοινά και αναλλοίωτα πολιτιστικά στοιχεία, αλλά κάποια κοινά, ζωντανά και αενάως εξελισσόμενα, όπως το μαγικό υφάδι της γλώσσας μας. Η κάθε περίοδος του ελληνικού πολιτισμού (αρχαία, ελληνιστική, βυζαντινή, νεοελληνική) είναι μια νέα του φάση, με αναμφισβήτητες πολιτιστικές επιβιώσεις απ’ τις προγενέστερες, αλλά και με νέα πολιτιστικά στοιχεία που απαντούν στις εκάστοτε νέες ανάγκες, προδιαγράφοντας τα επόμενα βήματά του.

Παραδοχή τέταρτη

Η ζώσα πολιτιστική μας ταυτότητα, η σημερινή ελληνική πολιτιστική ταυτότητα, ως ζώσα ιδιαιτερότητα που τη συνθέτουν όλα εκείνα τα στοιχεία που κάνουν τον λαό μας να ξεχωρίζει μεσ’ την ευρύτερη κοινότητα των εθνών, είναι ένα διαρκές, πολυδιάστατο, πολυσύνθετο και πολύχρωμο γίγνεσθαι, ασύμβατο με κανονιστικού χαρακτήρα ρυθμίσεις.
Κάτω απ’ το ελληνικό πρόσωπό μας υπάρχουν τα πολλά ιδιαίτερα «πρόσωπά» μας, που συναιρούμενα το προσδιορίζουν. Ο Γιάννης Ρίτσος το εκφράζει με υπαινικτική μοναδικότητα (Τειρεσίας, Κέδρος, τόμος Δ΄):
Πολλά πρόσωπα αλλάξαμε, πολλά, – όχι
προσωπεία. Πίσω από χίλια πρόσωπα
κρυφτήκαμε. Μπλεχτήκαμε
με θεούς και μύθους, μ’ άλλους φωτισμούς,
μ’ άλλους χρόνους,
για να σκεπάσουμε το πρόσωπό μας,
το βαθύ, το πικρό,
το αμετάβλητο,
το άφταιγο, το τιμωρημένο,
το μόνο δικό μας.
Παραδοχή πέμπτη
Οι πολιτιστικές ιδιαιτερότητες είναι συστατικά στοιχεία του παγκόσμιου πολιτισμού κι η αλληλεπίδρασή τους, ο διάλογος δηλαδή των πολιτισμών, όρος της ύπαρξης και της εξέλιξής τους.  Πολιτιστική καθαρότητα, στην κυριολεξία της, την οποία δεν πρέπει να συγχέουμε με την πολιτιστική ιδιαιτερότητα ή και την πολιτιστική μοναδικότητα, ούτε ποτέ υπήρξε και ούτε μπορεί να υπάρξει, πολύ περισσότερο στις συνθήκες παγκοσμιοποίησης των καιρών μας. Οι περί πολιτιστικής καθαρότητας αντιλήψεις, που συνήθως αναπέμπουν και σε φυλετικές καθαρότητες, είναι και αντιεπιστημονικές και επικίνδυνες. Η ανθρωπότητα έχει πληρώσει ακριβά, πληρώνοντας ακόμη και στις μέρες μας, εμμονές σε τέτοιες λογικές, που αντιστρατεύονται την αυτονόητη πλουραλιστική συνύπαρξη λαών και εθνοτήτων.
Που σημαίνει πως εμείς, ως φορείς ανοιχτού και οικουμενικού πολιτισμού, πρέπει να πορευόμαστε προς το μέλλον με ανοιχτά τα «παράθυρά» μας στον κόσμο, μακριά από αμυντικές λογικές περιχαράκωσης, παντελώς ασύμβατες με την οδυσσειακή ψυχή μας και τη βαθύτερη ουσία του πολιτισμού μας, αλλά και με κριτική πάντοτε προσέγγιση των ξένων πολιτιστικών στοιχείων. Κι είναι ως προς αυτό πολύ διδακτικός ο Μαχάτμα Γκάντι:
«Δεν θέλω να χτίσω τείχη γύρω απ’ το σπίτι μου, ούτε τα παράθυρά μου να σφραγίσω. Θέλω τα πολιτιστικά ρεύματα από όλα τα μέρη της γης να κυκλοφορούν στο σπίτι μου όσο πιο ελεύθερα γίνεται. Σε κανένα όμως απ’ αυτά δεν θα επιτρέψω να με παρασύρει».
Παραδοχή έκτη
Η πολυπολιτισμικότητα νοείται ως πολιτιστική πολυφωνία και πολλαπλότητα, ως πολιτιστικός πλουραλισμός και εναρμονισμένη συνύπαρξη πολιτιστικών ιδιαιτεροτήτων, στο πλαίσιο όμως της δεδομένης (και κυρίαρχης!) εθνο/πολιτιστικής μας συλλογικότητας. Μ’ αυτό το περιεχόμενο προφανώς και είναι ένας αθώος όρος, που εκφράζει και προδιαγράφει τον σεβασμό όλων των πολιτιστικών χρωμάτων ως ανεκτίμητο πλούτο της ζωντανής πολιτιστικής πραγματικότητας. Όπως προδιαγράφει και την αναγκαιότητα του γόνιμου διαλόγου και της διαρκούς αλληλεπίδρασης των πολιτιστικών ιδιαιτεροτήτων ως νόμου της εξέλιξής τους. Δεν είναι όμως πάντοτε αυτονόητως αθώα η επίκλησή της, καθώς, πολύ συχνά, πίσω απ’ τη φετιχιστική της προβολή, κρύβονται ύποπτες προσπάθειες αποδόμησης ενοχλητικών στη νέα τάξη πραγμάτων (και στην ισοπεδωτική ιδεολογία της παγκοσμιοποίησης!) εθνο/πολιστικών συλλογικοτήτων.
Β. Ολοκληρώνοντας τον εισαγωγικό εγκλιματισμό του πρώτου μέρους της εισήγησής μου, απλώς θα αγγίξω τον αξιακό πυρήνα του πολιτιστικού μας προτύπου, προτάσσοντας λίγες σκέψεις για ό,τι θα αποκαλούσαμε φιλοσοφία αντιμετώπισης του πολιτιστικού μας προβλήματος.
β1. Λένε λοιπόν κάποιοι: «Κινδυνεύουμε, χάνουμε τη γλώσσα μας, τις αξίες μας, την ταυτότητά μας». Οπότε; «Οπότε άμυνα, τείχη, πολιτιστική κάθαρση και πολιτιστική απολύμανση, για να διαφυλάξουμε…την πολιτιστική μας καθαρότητα». Χωρίς να αγνοούμε τους κινδύνους, αλλά και χωρίς να αποδεχόμαστε κινδυνολογικές υπερβολές, γιατί πρέπει να συνεννοηθούμε και στα περί κινδύνων, καθώς δεν εννοούμε όλοι το ίδιο όταν μιλάμε για κινδύνους να χάσουμε την ταυτότητά μας, δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε με την απλοϊκή λογική της αμυντικής περιχαράκωσης και τα συνεπαγόμενά της. Όχι γιατί δεν χρειάζεται άμυνα. Χρειάζεται. Αλλά άμυνα ανατροφοδοτική του αξιακού μας συστήματος. Που σημαίνει: παιδεία στη βαθύτερη και ουσιαστικότερη έννοιά της, ποιοτική ελληνική παιδεία. Κάθε άμυνα σε ξενοφοβική, καθαρτική και καθαρολογική βάση είναι αφελής και επικίνδυνη. Είναι αφελής, γιατί είναι σε κάθε περίπτωση ατελέσφορη. Κι αυτό όχι μόνο γιατί εξ αντικειμένου δεν μπορεί να υπάρξει τέτοια άμυνα, ιδίως σε συνθήκες μιντιακής παγκοσμιοποίησης, αλλά ακόμα και αν μπορούσε να υπάρξει, καθώς, όπως ήδη σημειώσαμε, η διαρκής αλληλεπίδραση των πολιτισμών είναι νόμος και οξυγόνο της εξέλιξής τους. Είναι όμως και επικίνδυνη, γιατί, έστω και ασύνειδα σε κάποιες περιπτώσεις, εμπεριέχει τον ρατσιστικό ιό που μολύνει και αναιρεί τη βαθύτερη ουσία της αξιακής βάσης του πολιτισμού μας και της ζωής μας. Γι’ αυτό και λέμε όχι στη λογική της αμυντικής περιχαράκωσης και προπαντός όχι στον ομφαλοσκοπικό, στον αυτιστικό μεγαλοϊδεατισμό μας και στα νοσηρά παρεπόμενά του. Η μόνη άμυνα που χωράει στο μυαλό μου είναι η διά της ποιοτικής παιδείας ανατροφοδότηση της αξιακής βάσης του πολιτισμού μας και η διαρκής ενίσχυση της ποιοτικής πολιτιστικής δημιουργίας του λαού μας, ως του μόνου διαβατηρίου… που αναγνωρίζει η ιστορία και το μέλλον.
β2. Έρχομαι, μετά ταύτα, στο πολύ κρίσιμο ζήτημα του αξιακού μας πυρήνα, που αποτελεί τη βάση της πολιτιστικής, αλλά και της συνολικής επιβίωσης και ύπαρξής μας, καθώς ορίζει την άυλη υπόσταση και τα άυλα σύνορά μας στο παγκοσμιοποιούμενο διεθνές περιβάλλον των ύπουλων καιρών μας.
Θα μπορούσαμε, ξεκινώντας απ’ το ιστορικό του βάθος, να πούμε πολλά για τις κλασικές αξίες, πολλά για την πολύ κρίσιμη ποιοτική διαφορά μεταξύ ελληνικού και ρωμαϊκού πολιτισμού στο θέμα της γνώσης, με δεδομένο ότι η ρωμαϊκή αντίληψη κληροδοτήθηκε στον δυτικό πολιτισμό. Όπως θα μπορούσαμε να πούμε πολλά για την επίσης πολύ κρίσιμη φιλοσοφική θέση περί προσώπου, πατερική κληρονομιά της Ορθοδοξίας (με τη ρίζα της στην ελληνική αρχαιότητα), ευθέως αντιπαραθετική κι αυτή στο ατομικιστικό υπόβαθρο του δυτικού πολιτισμού.
Επειδή όμως τα χρονικά περιθώρια δεν μας το επιτρέπουν κι επειδή θα τα θίξω αυτά στο επιλογικό μέρος της εισήγησής μου, εδώ θα περιοριστούμε μόνο σε μια απλή και άνευ σχολίων αναφορά στις πολιτιστικές αντιλήψεις, ρήτρες του πολιτιστικού μας «συμβολαίου», που άντλησε ο καθηγητής Ερατοσθένης Καψωμένος μόνο απ’ τη μελέτη της νεοελληνικής ποίησης και που συνυφαίνονται με τρεις θεμελιώδεις ισορροπίες: τη μεταξύ ατόμου-φύσης, ατόμου-κοινωνίας και πολιτισμού-φύσης, χωρίς τις οποίες ο ανθρώπινος πολιτισμός δεν έχει μέλλον.
Οι πολιτιστικές αυτές αντιλήψεις (βλ. Ερατοσθένης Καψωμένος, Αναζητώντας τον χαμένο ευρωπαϊκό πολιτισμό, εκδ. Πατάκη) είναι:
• η ενότητα ανθρώπου-φύσης, που προδιαγράφει μια προωθημένη οικολογική φιλοσοφία
• η θεώρηση της φύσης ως πηγής όλων των αξιών, που συνεπάγεται την ισοτιμία των φυσικών και των ηθικών αξιών
• η ταύτιση κάλλους-αγαθού, έτσι που το ωραίο είναι αγαθό και το αγαθό είναι ωραίο
• η ενότητα υλικού και πνευματικού κόσμου, κόντρα στα δυϊστικά κοσμολογικά μοντέλα
• η σύνθεση ορθολογισμού-μυστικισμού, που δεν ταυτίζεται με την εργαλειακή περί ορθού λόγου αντίληψη της νεωτερικότητας
• η συνύπαρξη των αντιθέτων, που δέχεται το παράλογο και το τραγικό ως στοιχεία της ζωής
• η υπέρβαση της αντίθεσης ατόμου-κοινωνίας και η συνακόλουθη σύζευξη ατομικών και κοινωνικών αξιών.
Αν στα ευρήματα Καψωμένου προσθέσουμε: τις πολιτικές αξίες, όπως αυτές «επέζησαν» στις ελληνικές κοινότητες (θέμα που έχει αναδείξει σε μελέτες του ο Γιώργος Κοντογιώργης), τη φιλοξενία,  με το αντιρατσιστικό της βάθος, το φιλότιμο, ως έκφραση βαθιάς αξιοπρέπειας και ευγενούς υπερηφάνειας, τη λεβεντιά, στην οποία συνυπάρχει η ευψυχία των αρχαίων και η αντρειοσύνη των νεώτερων Ελλήνων (και η οποία θέλει τον ήρωα να σκοτώνεται για τους άλλους και όχι να σκοτώνει τους άλλους, όπως οι Ράμπο του παγκοσμιοποιημένου αμερικανικού προτύπου), αλλά και τον καημό,  με τον έρωτα για τη ζωή στο βάθος του, θα έχουμε αγγίξει τη βαθύτερη ουσία του αξιακού μας πυρήνα, που είναι η ανεκτίμητη μαγιά της ελληνικής πολιτιστικής πρότασης, στην αντίποδα του κυρίαρχου αμερικανοδυτικού καταναλωτικού πρότυπου ζωής.

Δεύτερο μέρος

Πριν περάσω στο δεύτερο και κύριο μέρος της εισήγησής μου, θα προτάξω μια διαπίστωση και δύο επισημάνσεις:
Η διαπίστωση: Έχουμε μια εκπληκτική πνευματική και πολιτιστική περιουσία, αναξιοποίητη όμως, για να μην πω και κακοποιημένη. Αποκαλούμε μεγαλόστομα τον πολιτισμό «βαριά μας βιομηχανία», χωρίς όμως να έχουμε ποτέ χαράξει πολιτιστική πολιτική βάθους και προοπτικής, που, καλώς εχόντων των πραγμάτων, θα έπρεπε να αποτελεί τη βάση της εθνικής μας στρατηγικής, που κι αυτή δεν υπάρχει. Αλλά και χωρίς, πολύ περισσότερο, να έχουμε εμβαθύνει σε ό,τι θα αποκαλούσαμε θεωρία Ελληνισμού, στη διαχρονική του διάσταση, χωρίς, εννοείται, μεταφυσικές δογματοποιήσεις και «ελληνοκεντρικές» αφελείς υπερβολές.
Πρώτη επισήμανση: Δεν πρέπει να αντιμετωπίζουμε τις πολιτιστικές μας αξίες φετιχιστικά. Είναι η βαθύτερη ουσία της μεγάλης πνευματικής μας κληρονομιάς, αλλά και το απόσταγμα της σοφίας του λαού μας διαμέσου των αιώνων και των χιλιετών. Δεν υπάρχουμε όμως για τις αξίες, αλλά μέσα από τις αξίες και χάρη στις αξίες. Που σημαίνει πως δεν γίνεται να υπάρχουμε ως Έλληνες χωρίς τις αξίες μας. Είναι η ταυτοτική δύναμη του πολιτισμού μας και της ιστορίας μας.
Δεύτερη επισήμανση: Η κρίση που περνάμε προφανώς και δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο, οφειλόμενο μόνο σε ενδογενή αίτια. Το βάθος όμως και η έκταση της κρίσης οφείλεται πρωτίστως στα ενδογενή αίτια, στο ότι, δηλαδή, ως χώρα και ως κοινωνία, βρεθήκαμε ανοχύρωτοι μπροστά στα εξωγενή αίτια της κρίσης, που είναι και ευρωπαϊκή και παγκόσμια, έτσι ώστε να μεγιστοποιηθούν οι αρνητικές τους επιπτώσεις. Ούτε, ακόμα ακόμα, κι ο καταναλωτισμός με όλα του τα συμπαρομαρτούντα, που κατά κύριο λόγο συνδέεται με τη βαθιά ηθικο/πνευματική κρίση της κοινωνίας μας, είναι ελληνικό φαινόμενο. Οι μεγιστοποιημένες όμως επιπτώσεις του είναι ελληνικό φαινόμενο.
Αλλά είναι καιρός να προσγειωθούμε στη ζοφερή μας πραγματικότητα και να προσπαθήσουμε να φωτίσουμε το σκοτεινό βάθος της οδυνηρά βιούμενης κακής έκβασης της Μεταπολίτευσης. Θα προσπαθήσουμε, πολύ απλά, να αναδείξουμε τα βαθύτερα αίτια αυτής της χρεοκοπίας, τα πέραν των πολιτικο/οικονομικών, που είναι τα πολιτιστικά, τα σχετικά δηλαδή με το πνευματικό, ηθικό, αξιακό και ταυτοτικό έρμα της εθνικής μας συλλογικότητας. Χωρίς υπερβολή, μπορούμε να μιλήσουμε για μια κερκόπορτα στην πολιτιστική συνείδηση της κοινωνίας μας και του τόπου μας, πεπεισμένοι πως, χωρίς τη σωστή θεώρηση του πώς άνοιξε αυτή η κερκόπορτα, δεν θα συνειδητοποιήσουμε πραγματικά τι και γιατί μας συνέβη και μας συμβαίνει, με αυτονόητη την παραδοχή πως δεν άνοιξε μόνη της.
Προσπερνώντας, για την οικονομία του χρόνου, τον γρίφο της σχέσης πολιτικού-πολιτιστικού, με δεδομένο πάντοτε πως στο βάθος του το πολιτικό είναι και πολιτιστικό, όπως και το πολιτιστικό είναι πρωτίστως και πολιτικό, θα αρχίσω με μια πολύ σύντομη αναφορά στην πολύ προσφιλή σε όλους μας πολιτική διάσταση της τωρινής μας κακοδαιμονίας, μια πολύ σύντομη δηλαδή αναφορά στα πολιτικά αίτια της χρεοκοπίας μας.
α. Τα πολιτικά αίτια της χρεοκοπίας: Αποφεύγοντας, λοιπόν, κοινές και αυτονόητες διαπιστώσεις, θα περιοριστώ στο πολιτικό στίγμα της μεταπολιτευτικής χρεοκοπίας, του μεταπολιτευτικού πολιτικού συστήματος, του συγκεκριμένου δικομματικού πολιτικού συστήματος, σε μεγάλο βαθμό οφειλόμενο και στο πώς αυτό λειτουργήθηκε.  Καθώς από σύστημα μιας αφετηριακά οριοθετημένης διαχείρισης των κοινών, εννοώ την καραμανλικής επιλογής στρατηγική λογική «ελέγχου» της μεταχουντικής ελληνικής κοινωνίας με «δημοκρατικά» μέσα, μετέπεσε γρήγορα (πρωτίστως δια του Πα.Σο.Κ!) σε σύστημα νομής της εξουσίας, έτσι που, αντί να υπάρχει το πολιτικό σύστημα για την κοινωνία, υπήρχε η κοινωνία για το πολιτικό σύστημα της εναλλασσόμενης και αδηφάγου δικομματικής συγκυριαρχίας. Κι αυτό πώς; Πολύ απλά και χωρίς να υπεισέρχομαι στα «γιατί», με την ιδιοποίηση του κράτους απ’ τα δυο κόμματα εξουσίας και την ομηρεία της κοινωνίας απ’ το αδυσώπητο πλέγμα, απ’ τον πολύποδα κομμάτων εξουσίας και κράτους, με πλήρη ανατροπή της λογικής σχέσης κομμάτων-κράτους-κοινωνίας, έτσι που, όπως ήδη είπα, αντί να υπάρχουν τα κόμματα και το κράτος, με απολύτως διακριτές τις λειτουργίες τους, για την κοινωνία, να υπάρχει η κοινωνία για τα κόμματα εξουσίας και το ιδιοποιημένο απ’ αυτά ως λάφυρό τους κράτος, με μοιραία, εξ αυτού, τα αποτελέσματα που ζούμε.  Γιατί, ούτως εχόντων των πραγμάτων και με τη φορά που αυτά προσέδιδαν στις εξελίξεις, η πολιτική σταδιακά μετέπεσε και ταυτίστηκε στη συνείδηση των πολλών με τη νομή και λαφυραγώγηση της εξουσίας, οι πολιτικοί με νομείς και επικαρπωτές της, ενώ η διαφθορά κατέστη, μοιραία, το καύσιμο λειτουργίας αυτού του τραγικά εκπεσμένου πολιτικού συστήματος.  Αυτή η τόσο απλή και καίρια αλήθεια πόσο αναλύθηκε και πόσο αναδείχτηκε σ’ αυτό το ζοφερό τέλος της Μεταπολίτευσης;  Αλλά και μαζί της, πόσο αναλύθηκε και πόσο αναδείχτηκε η αδυσώπητη ανάγκη να αποκατασταθεί, με ριζικές τομές στην πολιτική μας ζωή, η λογική σχέση κομμάτων-κράτους-κοινωνίας, έτσι που κόμματα και κράτος να υπάρχουν για την κοινωνία, όπως η στοιχειώδης (αστικο)δημοκρατική τάξη και δεοντολογία επιτάσσει;  Πόσο ψάξαμε τις πραγματικές ρίζες της αχαλίνωτης και ανακυκλούμενης διαφθοράς, που είναι απότοκος της αμοιβαίας ηθικής έκπτωσης πολιτικού συστήματος και κοινωνίας; Η απάντηση είναι αυτονόητη, όχι όμως και το γιατί οδηγηθήκαμε  σ’ αυτή  τη μοιραία έκπτωση.
β. Τα πολιτιστικά αίτια της χρεοκοπίας: Έτσι όμως μπαίνουμε στην καρδιά του θέματός μας, που, όπως είπαμε, δεν είναι άλλη απ’ την αναζήτηση του βαθύτερου «γιατί» συνέβη ό,τι συνέβη, του πολιτιστικού δηλαδή «γιατί» (ηθικού, πνευματικού, αξιακού και ταυτοτικού), που προφανώς και συναρτάται, σε διαλεκτική σχέση αλληλοπροσδιορισμού, με το ήθος όλων μας, όσο κι αν, σχεδόν όλοι μας, όταν ψάχνουμε αυτό το «γιατί», κοιτάζουμε… απέναντί μας. Ελπίζω αυτή μου η νύξη να μην εκληφθεί ως υπαινικτική σύμπτωση με τον χυδαίο κυνισμό του «μαζί τα φάγαμε», στον οποίο και υποκρύπτεται η λογική του βιαστή πως …τα ‘θελε κι η βιασθείσα.  Απλώς, επιδιώκοντας να ερμηνεύσω τα γεγονότα και όχι να καταλογίσω ευθύνες, δεν μπορώ να μην αναρωτηθώ και να μην αναζητήσω το κοινό βάθος αφενός της πολιτικής ενοχής, που άπτεται του πώς και γιατί η καθεστηκυία μεταπολιτευτική πολιτική τάξη έπραξε όπως έπραξε, διέπραξε δηλαδή το έγκλημα της χρεοκοπίας, και αφετέρου της δεδομένης κοινωνικής συνενοχής, που άπτεται του πώς και γιατί ο λαός μας, εμείς όλοι, «συνεργήσαμε» στο έγκλημα με πράξεις, ανοχές και παραλείψεις μας, λιγότερο ή περισσότερο. Γιατί, ας λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, κανένας λαός δεν εκμαυλίζεται ανεπιγνώτως και εν υπνώσει. Κι αυτό σημαίνει πολλά, που πρέπει να τα ψάξουμε με αυτοκριτική γενναιότητα και προπαντός χωρίς να κοιτάζουμε μόνο… απέναντι. Σημαίνει, ας πούμε, μεταξύ πολλών άλλων: ρηχή πολιτική συνείδηση, υπονομευμένη και ρευστοποιημένη πολιτιστική συνείδηση, ελαστική ηθική συνείδηση, αμβλυμένη πατριωτική συνείδηση, ανύπαρκτο πνεύμα συλλογικότητας κι άλλα τέτοια παρόμοια.  Χωρίς, εννοείται, όλα αυτά και όποια άλλα να εκλαμβάνονται  ως απόλυτα μεγέθη, αλλά και χωρίς να αποσυνδέονται, κάθε άλλο, απ’ τα «ιζήματα», στο πολιτιστικό υπόστρωμα της μεταπολιτευτικής μας ζωής.
γ. Επί τον τύπον των ήλων: Αποπειρώμενος να θέσω τα δάχτυλά μου επί τον τύπον των ήλων κι αφού ξανατονίσω πως το πολιτιστικό μας πρόβλημα δεν προσεγγίστηκε ποτέ στην στρατηγική για τη συλλογική μας μοίρα διάστασή του:
Θα ήθελα να τονίσω το κρίσιμο κενό μακρόπνοης πολιτικής πολιτισμού στη διάρκεια της Μεταπολίτευσης, που, μετά την αρχική σωστή μετακίνηση από παρωχημένες στερεοτυπικές ακρότητες, ευτελισμένες και απ’ τη χουντική εφταετία της έτσι κι αλλιώς προβληματικής εθνικής μας ιδεολογίας, καλύφτηκε, σταδιακά και ηγεμονικά, περίπου ως επίσημο υποκατάστατο ιδεολογίας, από ένα ρεύμα προοδευτικοφανούς αποδόμησης παντός του ελληνικού με προσχηματική επένδυση εκσυγχρονισμού και ευρωπαϊσμού.  Περάσαμε έτσι, για παράδειγμα, απ’ τον παρωχημένο ελληνοκεντρισμό στον αστιγματικό αντιελληνοκεντρισμό, για να θυμηθούμε τον Νάσο Βαγενά, απ’ τη νοσηρή προγονολατρία στην ακόμα πιο νοσηρή άρνηση της παράδοσής μας, απ’ την ανάγκη κριτικής θεώρησης των αφελειών της γραμμικής ιστορικής μας συνέχειας, στην πλήρη άρνηση της ιστορικής μας συνέχειας, διανθισμένη με «συνωστισμούς» στο λιμάνι της Σμύρνης (Ρεπούση) και «απώθηση» των Σουλιωτισσών στον γκρεμό του Ζαλόγγου απ’ τους ίδιους τους Σουλιώτες (Ψιμούλη).  Μπορούμε, νομίζω, να σταθμίσουμε τη διαβρωτική λειτουργία αυτού του ρεύματος στη συνείδηση της κοινωνίας μας, ιδίως αν σκεφτούμε πως ήταν κυρίαρχο στα μεγάλα Μ.Μ.Ε., αλλά, απ’ τα μέσα της Μεταπολίτευσης και μετά, περίπου κυρίαρχο και στην πολύπαθη παιδεία μας.
Παρομοίως, θα ήθελα να τονίσω την καταλυτική διάβρωση του συνολικού αξιακού μας συστήματος απ’ τον καταναλωτισμό και τη συνακόλουθη υλικο/ευδαιμονιστική φιλοσοφία του, που θέλει το χρήμα και τα υλικά αγαθά στην κορυφή της κλίμακας των αξιών ως υπέρτατο σκοπό ζωής και τον άνθρωπο στη βάση της ως μέσο και πράγμα.  Ο χρόνος δεν επιτρέπει την ανάλυση της ισοπεδωτικής επέλασης του καταναλωτικού προτύπου ζωής.  Γι’ αυτό θα περιοριστώ να πω πως εδώ βρίσκεται το πιο κρίσιμο κλειδί για την ερμηνεία της συνολικότερης χρεοκοπίας μας, που είναι, το επαναλαμβάνω, πρωτίστως ηθική, πνευματική, αξιακή και εντέλει ταυτοτική χρεοκοπία.  Στα ιζήματα του καταναλωτικού βυθού της μεταπολιτευτικής κοινωνίας μπορούμε να βρούμε όλες τις απαντήσεις: πρώτον για την εξαχρείωση της κοινωνίας μας, που πέρασε απότομα στον «καταναλωτικό παράδεισμο», ρευστοποιώντας με κυνική αφροσύνη μερίσματα των μελλοντικών γενεών, δεύτερον για την εξαχρείωση του πολιτικού μας συστήματος, που, αντί να βάλει χαλινάρι, καβαλίκεψε και επιτάχυνε τον καταναλωτικό κατήφορο, επιτείνοντας, ως σύστημα άγριας νομής της εξουσίας, όλες τις αρνητικές ροπές και όλα τα νοσηρά φαινόμενα της κοινωνίας μας (άκοπος πλουτισμός, λογική της ελάσσονος προσπάθειας, ρουσφέτι, βόλεμα, φοροδιαφυγή, αυθαίρετα και άλλα τέτοια παρόμοια) και τρίτον για την εξαχρείωση του Έλληνα, που, υπό την επήρεια της καταναλωτικής μέθης, έγινε αγνώριστος, άλλοτε πρωταγωνιστώντας, άλλοτε ανεχόμενος και αδιαφορώντας για το εξακολουθητικό βούλιαγμα στο μεταπολιτευτικό τέλμα, έκθετος στην κατακλυσμιαία και αποχαυνωτική υποκουλτούρα των Μ.Μ.Ε και όχι μόνο, με την παιδεία να μην οργανώνει την πολιτιστική μας άμυνα και με τους πνευματικούς μας ανθρώπους να μην ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των καιρών.  Όχι πως τα όσα επισημαίνω είναι καθολικά, πως δεν υπάρχουν αντιστάσεις και αξόδευτο αξιακό υπόλοιπο στην καρδιά του πολιτιστικού μας κυττάρου. Πως δεν υπάρχει άσβηστη αξιακή καταγραφή στον «σκληρό δίσκο» της συλλογικής μας συνείδησης με το τρισχιλιετές ιστορικό και πολιτιστικό της βάθος.  Ευτυχώς υπάρχουν αντιστάσεις, υπάρχει αξιακό υπόλοιπο, υπάρχει άσβηστη αξιακή καταγραφή στον σκληρό δίσκο της συλλογικής μας μνήμης και συνείδησης.
δ. Διά ταύτα: Σ’ αυτή την οριακή μας κατάσταση δεν πρέπει να αφεθούμε στη δίνη των καιρών και στην κακή μας μοίρα, σαν να είμαστε ένας ξοφλημένος λαός.  Έχοντας στο πλάι μας τους αιώνες της ιστορίας μας, όπως το λέει ο Ελύτης, αλλά και πιστεύοντας στον ελληνισμό ως ιδέα της αξιοσύνης, της ελευθερίας και του ανθρωπισμού, όπως τον ορίζει ο Σεφέρης, να συνειδητοποιήσουμε καλά τι μας συνέβη και γιατί μας συνέβη, έτσι ώστε: υφαίνοντας νέο όραμα για το μέλλον του τόπου μας, νέο όραμα ελληνισμού, εμπλουτισμένο από έναν νέο πατριωτισμό και μια νέα συλλογικότητα, να χαράξουμε, διεμβολίζοντας το μεταπολιτευτικό παγιδευτικό δίπολο του νοσηρού ελληνοκεντρισμού, που γέννησε χρυσαυγίτες, και του εξίσου νοσηρού αστιγματικού αντιελληνοκεντρισμού, που γέννησε τη νεοταξική ατοπία των ψευτοπροοδευτικών, μακρόπνοη πολιτιστική πολιτική για τη θέση και την πορεία μας στην Ευρώπη και στο παγκοσμιοποιημένο διεθνές περιβάλλον, που θα είναι η βάση μας για μια αναθεμελιωτική, ανορθωτική και αναγεννητική στρατηγική μας στη δύσκολη ανηφοριά του 21ου αιώνα, με πρώτο ζητούμενο να βγάλουμε την τροϊκανή χανάκα απ’ τον λαιμό μας και να βγούμε σε μετατροϊκανό ξέφωτο. Γιατί, για να βγούμε, εντέλει, απ’ τον σκοτεινό λαβύρινθο της μεταπολιτευτικής χρεοκοπίας, χρειαζόμαστε οδηγητικό «μίτο», καμωμένο απ’ τη συλλογική μας «Αριάδνη» με «ίνες» απ’ την αξιακή μας παρακαταθήκη ή, έστω, απ’ το αξιακό υπόλοιπο της σκόρπιας ψυχής μας, που, παρ’όλες τις κακοποιήσεις που της επιφυλάξαμε, ο εσώτατος αξιακός της πυρήνας αντέχει ακόμη. Κι αν ισχύει πως στα δύσκολα οι λαοί κρατιούνται απ’ την ψυχή τους, εμείς, κι απ’ το υπόλοιπο της ψυχής μας αν κρατηθούμε, θα μπορέσουμε να σηκώσουμε κεφάλι και να βρούμε τη σωστή περπατησιά μας προς το μέλλον.

Επίλογος

Καθώς δεν έχω χρονικά περιθώρια να αναφερθώ στο πώς θα συμμαζέψουμε τη σκόρπια ψυχή μας, ενοχλημένος απ’ το κλίμα περιφρόνησης που, πολύ συχνά, εκπέμπουν εναντίον της χώρας μας άσπονδοι φίλοι μας στην Ευρώπη, με συνηγορία των ψοφοδεών της οργανικής μας διανόησης, θα μου επιτρέψετε την επιλογική παρέκβαση για να καταθέσω, ως νότα έλλογης υπερηφάνειάς μας, πως τούτος ο τόπος, ο τόπος μας, που τόσο κι οι ίδιοι έχουμε αδικήσει, εξακολουθεί να είναι ανεκτίμητο για όλη την ανθρωπότητα κοίτασμα πολιτισμού και να έχει ακόμα και τώρα εν δυνάμει ηγεμονικό πολιτιστικό λόγο ουκουμενικής εμβέλειας, που είναι μάλιστα και σηματοδοτικός μιας εναλλακτικής προς την κυρίαρχη της δυτικογενούς παγκοσμιοποίησης καταναλωτική φιλοσοφία ζωής. Για του λόγου το αληθές, θα δώσω,  πολύ συνοπτικά (ελλειπτικά) και αντιπαραθετικά, το στίγμα των δύο αυτών φιλοσοφιών ζωής, της δυτικής (κράμα ρωμαϊκής και προτεσταντικής λογικής) και της ελληνικής, μέσα από τρία πολύ ενδεικτικά γνωρίσματά τους:
Α. Δυτική πολιτιστική φιλοσοφία
Τα τρία πολύ ενδεικτικά γνωρίσματά της είναι, πρώτον, η χρηστική αντίληψη για τη γνώση, που έρχεται απ’ ρωμαϊκή πνευματική κληρονομιά, δεύτερον, η καρτεσιανική νοησιαρχία και ο εργαλειακός ορθολογισμός, που έρχεται απ’ τη νεωτερικότητα, τρίτον, η ατομοκρατία ως συστατικό γνώρισμα των δυτικών κοινωνιών, επίσης νεωτερικής προέλευσης. Τα τρία αυτά ενδεικτικά γνωρίσματα, γιατί υπάρχουν κι άλλα, μόνο άσχετα δεν είναι από τη δογματική σύνδεση της γνώσης με την παραγωγή, απ’ τη θεοποίηση της παραγωγικότητας και του ανταγωνισμού, από την πρόταξη της οικονομίας και των αγορών, απ’ τον καταναλωτισμό και τον υλικό ενδαιμονισμό, από την ατομοκρατία και την ηθική της, από την υποκατάσταση της παιδείας από την πραγματιστική εκπαίδευση, κι άλλα τέτοια παρόμοια, που όλα μαζί, με συνακόλουθή τους την οικολογική σε πλανητικό επίπεδο ασφυξία, προδιαγράφουν αναποτρέπτως το πλήρες αδιέξοδο στην πορεία της ανθρωπότητας. Γιατί, ό,τι κι αν λέγεται, οι ράγες αυτού του δυτικού πολιτισμού και της «παγκοσμιοποίησης», που είναι το σημερινό στάδιο στην εξέλιξή του, οδηγούν μοιραία σε εφιαλτικό αδιέξοδο.

Β. Ελληνική πολιτιστική φιλοσοφία

Τα τρία πολύ ενδεικτικά γνωρίσματά της είναι, πρώτον, η γνώση ως μέσο για την αρετή και με συνακόλουθη την κατ’ αρετήν χρήση της, που έρχεται απ’ την αρχαία ελληνική κληρονομιά, δεύτερον, ο  επίσης αρχαίος ελληνικός ορθός λόγος, που συνιστά εναρμόνιση νοητικών, βουλητικών και συναισθηματικών δυνάμεων, τρίτον, η περί προσώπου αντίληψη, που έρχεται από την ελληνική αρχαιότητα και την πατερική κληρονομιά, όπου το πρόσωπο, έννοια ενική και πληθυντική ταυτόχρονα, έχει ενσωματωμένη στην ουσία του την ετερότητα, προδιαγράφοντας κοινότητες συνανθρώπων και όχι αριθμητικά σύνολα ανταγωνιζομένων ατόμων (homo homini lupus!). Αν συνυπολογίσουμε τα τρία αυτά κρίσιμα γνωρίσματα με το σύνολο των κλασικών αξιών και με τις ρήτρες του νεοελληνικού πολιτιστικού προτύπου, προπαντός με τις τρεις θεμελιώδεις ισορροπίες, για τις οποίες έχουμε ήδη μιλήσει, μόνο αφελώς και ατόπως ελληνοκεντρική δεν θα θεωρηθεί η άποψη πως απ’ τον εσώτατο αξιακό πυρήνα όλων αυτών μπορεί να προκύψει εναλλακτική πολιτιστική φιλοσοφία ζωής και πολιτιστικές συντεταγμένες για να αντιπαλέψει η ανθρωπότητα τα πνιγηρά αδιέξοδα στα οποία τη σπρώχνει η κυρίαρχη δυτική φιλοσοφία της «παγκοσμιοποίησης» και του αμερικανοδυτικού καταναλωτικού προτύπου ζωής.
Που σημαίνει πως στο ελληνικό παράδειγμα ενυπάρχει, σε επίπεδο πολιτιστικής φιλοσοφίας πάντοτε, το αντίδοτο σε ό,τι θα αποκαλούσαμε δυτική παγκοσμιοποιητική εκτροπή, έστω κι αν, για πολλούς λόγους που εξηγούνται, δεν σταθήκαμε ικανοί να το αρθρώσουμε και θεωρητικοποιήσουμε πειστικά, να το αναδείξουμε και πολύ περισσότερο να κάνουμε πράξη ζωής το αξιακό του διατακτικό. Που είναι και ο θεμελιώδης όρος της αναθεμελιωτικής ανασύνταξής μας για να βγούμε κι εμείς απ’ το τροϊκανό χαντάκι που έχουμε «πέσει».

*Ομιλία στο «Ανοιχτό Πανεπιστήμιο Αλιάρτου» (19.01.2013)

“να τα δείτε σε πέντε χρόνια” (ΜΕΡΟΣ Δ)

«να τα δείτε σε πέντε χρόνια» (μέρος Δ)

αφήγημα του Γιώργου Μήτρου

(ΜΕΡΟΣ Α)

(ΜΕΡΟΣ Β)

(ΜΕΡΟΣ Γ)

…Ποδηλάτησε ανάμεσα σε κόσμο λιγοστό για την εποχή και κατευθύνθηκε στο μαγαζάκι. Το βρήκε πολύ αλλαγμένο, με σιδερένιο υπόστεγο κι ελάχιστα τραπέζια στον ήλιο. Κοίταζε μέσα να δει αν του θύμιζε κάτι. Τίποτε. Ένας νεαρός ως τα εικοσιπέντε, έκοβε βόλτες κουβαλώντας τα μαναβικά και χαιρετήθηκαν.

-Το βράδυ σερβίρουμε εκτός κι αν θέλετε καφεδάκι ή τσάι με βότανα από το νησί.

-Εσείς το έχετε τώρα το μαγαζί;

Του εξήγησε ότι το πήρε ο «δήμαρχος» από τον προηγούμενο που «δεν πήγαινε καλά» και το δουλεύουν σαν δημοτικοί υπάλληλοι.

-Δηλαδή;

-Παίρνουμε από ένα μισθό, οι νυχτερινοί το νυχτερινό, συν τα εξτρά, πουρμπουάρ και τα γνωστά, κλείνει στις δυο. Έξι άτομα, από ένα εννιάωρο ο καθένας μας. Δυο το πρωί και τέσσερις το βράδυ. Αυτοί παίρνουν τα βραδινά μεροκάματα. Κυλιόμενο, κατάλαβες…

-Και βγαίνει;

-Όλοι βγαίνουμε. Εμείς καλό μεροκάματο και τα κέρδη πάνε στο δήμαρχο.

-Στο δήμαρχο;

-(Γέλασε) Όχι, στο δήμαρχο, στο Δήμο εννοώ. Τα καλοκαίρια μέσο όρο γύρω στα 250 με 300 και το χειμώνα πέφτει στα 150 με 200 την ημέρα, με τα παλιά ευρώ… Εμείς σταθερά μεροκάματο… Το χειμώνα παίρνουμε άδειες όλοι. Κυλιόμενες κι αυτές. Δεν κάθεστε να πιείτε καφεδάκι;

Άκουσε φωνές για κάτι μαναβικά που ήρθαν από Κυψέλη κι έφυγε να τα παραλάβει.

-Όλα ντόπια είναι. Μόνο το καλοκαίρι εισάγουμε από τον Πόρο και τα Μέθανα. Εκεί κι αν έχουν παραγωγή. Και το αλεύρι για το ψωμί δικό μας είναι. Δηλαδή ντόπιο.

-Μύλους;

-Έχουμε δυο. Έναν ιδιωτικό και έναν δημοτικό. Όλοι στο Δήμο πηγαίνουνε. Ο άλλος βαράει μύγες. Και πιο φτηνά έρχεται και καλύτερη δουλειά και μένουν τα λεφτά στον τόπο. Μ’ αυτά και μ’ αυτά δουλεύει κόσμος. Μέχρι και μουσείο-εργαστήριο κάνανε, ο Δήμος στο Μεσαγρό, στο χωριό μου, με τους δυο κανατάδες που είχαν μείνει. Θέλουν να φτιάξουν και σχολή να ‘ρχονται παιδιά από αλλού, αλλά ακόμα δεν ξέρω τι γίνεται. Ξέρεις πόσοι έχουμε κανάτια τώρα στο τραπέζι μας για το νερό;

-Το βάζετε από τα πλαστικά στην κανάτα;

Του ‘δειξε το ψυγείο.

-Για κοίτα. Τα βλέπεις τα μπουκάλια; Αχρησιμοποίητα είναι. Μόνο κάτι σικ από την Αθήνα και ξένοι μας ζητάνε μπουκάλι. Το νερό του νησιού φτάνει για όλους. Μόνο το καλοκαίρι κουβαλάμε τρεις ή τέσσερις φορές το μήνα και τον Αύγουστο μέρα παρά μέρα, από την Αθήνα. Και το καράβι δικό μας.

Έπαθε σοκ. Ήθελε να ξεκουμπιστεί από το μαγαζί για να πάει στην Κολόνα. Ένιωσε αμήχανα.

-Πού έχει ρε μάστορα νερό; Θα με τρελάνεις;

Γέλασε ο νεαρός.

-Παντού έχει νερό. Αντί να το διώχνουμε στη θάλασσα το κρατάμε στη στεριά, δεν τα είδατε τα φράγματα;  Έπειτα τα παλιά πηγάδια που πουλούσαν το νερό, τα πήρε ο Δήμος, βρήκε κάτι παλιά κιτάπια ότι ανήκουν στο υδραγωγείο και τους υποχρέωσε με κάτι νόμους δε ξέρω ‘γω τι, να παίρνει το νερό τους. Αυτοί μπορούν να ποτίζουν τα δέντρα τους, αλλά όχι να το πουλάνε.

-Με το μαγαζί τι γίνεται; Σας ελέγχουνε;

-Ναι, τώρα δεν ξέρω έρχονται κάτι λογιστές κάθε μήνα και δεν ξέρω τι κάνουνε. Ο Μπάμπης ξέρει καλύτερα. Πάντως καλά πάει. Είπανε για «πείραμα» ότι θα είναι μαζί με κάτι άλλα μαγαζιά.

-Ποια μαγαζιά;

-Δυο καφενεία στα βόρεια, δυο ξενοδοχεία που τα νοικιάζει από ιδιώτες εδώ, ένα σουβενίρ, και δυο φιστικάδικα με άλλα συσκευασμένα, ένα εδώ κι ένα Σουβάλα. Λένε ότι πάνε πολύ καλά. Τι να σας πω; Εμείς εδώ πάντως πολύ καλά.

Ο Μπάμπης από μέσα είχε αρχίσει να πετάει κάτι άγριες ματιές στο συνάδελφό του.  

-Ο Δήμος, ο Δήμος, έχει τα πάντα από φυλλάδια αν θέλετε να ρωτήσετε, ότι θέλετε. Θα έρθεις να συνεχίσουμε; Θα μας βρίζουν οι άλλοι και με τα δίκια τους, όπως χθες που δεν είχαμε έτοιμο το κερεμέζι. Άντε έλα..

Ρούφηξε γρήγορα τον καφέ του. Χαιρετήθηκαν. «Άλλη όρεξη δεν έχω να πάω στο δημαρχείο» σκέφτηκε. «Ένα κατιτίς στο δρόμο και ντουγρού για την Κολόνα». Φεύγοντας ξανακοίταξε πίσω του. «Κούβα το ‘καναν εδώ πέρα». Δεν πρόλαβε να αποσώσει κι άκουσε λάτιν από πίσω του. Ο Μπάμπης ή ο άλλος, μάλλον ο άλλος, μεράκλωσε και τραγουδούσε…

(ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ)

“ψαγμένα” ευχαριστώ που δεν σ’ αφήνουν “σε χλωρό κλαρί” προκειμένου να “αποδώσεις”

Ίσως αξίζει να σχολιαστούν δυο τοπικά γεγονότα που φαινομενικά είναι άσχετα: α)Η χορηγία για την εκδρομή των «ψαγμένων» μαθητών με την ευχαριστήρια επιστολή τους την οποία συνυπογράφουν και οι γονείς τους και β)η πολύ καλή θέση που πήρε η ΔΟΥ Αίγινας, μέσα στις 10 αποδοτικότερες στην Ελλάδα

Αν δεν είχε προηγηθεί ένας μικρός αλλά ενδιαφέρον διεκδικητικός αγώνας, όπως ακούστηκε στην εκδήλωση για τη μνημονιακή εκπαίδευση, των ίδιων που συνυπέγραφαν την ευχαριστήρια επιστολή, ίσως και να μην υπήρχε λόγος για το παρόν σχόλιο. Η ίδια εκδήλωση στο μεγαλύτερο μέρος της είχε ως αιχμή την αρνητική λειτουργία της Αγοράς και των χορηγών στη λειτουργία των σχολείων.

Ομοίως, επίσης, αν δεν είχε προηγηθεί μια αγωνιστική κινητοποίηση των εργαζομένων προκειμένου να μην κλείσει ή δημοσιεύματα που εξαίρουν την αναγκαιότητα της ΔΟΥ Αίγινας, ίσως αυτό το σχόλιο να μην υπήρχε. Μαθαίνουμε ότι η τοπική ΔΟΥ έκανε πολύ καλά τη δουλειά της. Δηλαδή; Όπως λέει το δημοσίευμα: «Το υπουργείο Οικονομικών έδωσε στη δημοσιότητα τις ΔΟΥ που έκαναν καλά τη δουλειά τους και δεν άφησαν σε χλωρό κλαρί όσους χρωστούσαν, αλλά και τις Εφορίες οι οποίες έμεναν μετεξεταστέες». Δηλαδή τι σημαίνει αυτό; Τι σημαίνει το «χλωρό κλαρί»; Γιατί δεν υπάρχει μια εξήγηση ή ένα κείμενο, ή μια δημοσιοποιημένη αντίρρηση στο τι έκανε η ΔΟΥ στο νησί; Γιατί δεν βγήκε μια ανακοίνωση για το γεγονός ότι εκθέτουν τους συναδέλφους τους από τις άλλες ΔΟΥ που δεν επέδειξαν τον υπερβάλλοντα ζήλο στην μεγάλη ληστεία του λαού; ΔΟΥ Αίγινας ή ΔΟΥ Σπετσών ή ΔΟΥ Σκιάθου, σημαίνει άνθρωποι, δηλαδή εργαζόμενοι. Ακόμα και μεμονωμένοι.

Αυτά λοιπόν έχει η ζωή μας. Αντιφάσεις. Έτσι προχωράει, έστω κι αν δεν φαίνεται ότι πηγαίνει κάπου.

“να τα δείτε σε πέντε χρόνια” (ΜΕΡΟΣ Γ)

(ΜΕΡΟΣ Α)

(ΜΕΡΟΣ Β)

«να τα δείτε σε πέντε χρόνια»

αφήγημα του Γιώργου Μήτρου (ΜΕΡΟΣ Γ)

…Έφυγε από τον Ασώματο, αφήνοντας αυτή τη «μακάβρια» διαδήλωση και κατευθύνθηκε προς την Αίγινα. Σα σαν μην είδε τίποτε, στη σκέψη του ήταν η εμμονή που του κόστισε αποχή από το νησί που αγαπούσε, οχτώ χρόνια. (Δεν ήταν βέβαια μόνο αυτό. Τσακώθηκε με δυο απ’ την παρέα και είπαν τα εξ’ αμάξης, χώρισε με μια «κοπελιά ετών 39» που τα είχαν και έχει σπίτι στην Αίγινα… τέλος πάντων δεν ήταν «η διαφορά των 20 ευρώ και τέσσερις γαύροι που παρίσταναν τις σαρδέλες…») Κατεβαίνοντας προς την παραλία και πηγαίνοντας προς το γήπεδο διαπίστωσε και εκεί αλλαγές. Ο χώρος του γηπέδου είχε αλλάξει πολύ. Δεν ήταν γήπεδο πια. Μια αυτοσχέδια ταμπέλα με χρώματα έγραφε «πάρκο-μαθητικός συνεταιρισμός». Η αγάπη του όμως για τη μπάλα τον έκανε να ρωτήσει τον πρώτο τυχόντα απ’ αυτούς που μπαίνανε στο χώρο.

-Έφυγε το γήπεδο. Το πήγαν στο Μεσαγρό. Αν έχουμε ματς; Συνέχεια. Κάθε Κυριακή γίνεται χαμός. Από το πρωί μέχρι το βράδυ. Έχουμε 10 τοπικές ομάδες (του τις είπε), καλά μην περιμένεις φανέλες, προέδρους, χορηγούς και τέτοιες επισημότητες. Μόνο η παλιά ομάδα του Σαρωνικού παίζει σε κατηγορία. Πάω γιατί βιάζομαι. Από πού είσαι;

Κατευθύνθηκαν μαζί στο πάρκο που καταλάμβανε το μισό γήπεδο ποδοσφαίρου. Είχε ένα μικρό θεατράκι που είχε κόσμο εκείνη τη στιγμή και δυο ή τρεις οχτάγωνες κατασκευές με παγκάκια (“Κάποιος ξύπνιος τα πήρε εργολαβία”, σκέφτηκε). Πήγε στο θεατράκι για να χαζέψει. Στον υπόλοιπο χώρο έβλεπε παιδιά, κάπως μεγάλα, που έσκαβαν και περιποιούνταν τους κήπους τους. Διέκρινε ταμπέλες όπως «2ο Δημοτικό», «1ο Γυμνάσιο» και λοιπά. Η συζήτηση κι ό,τι άρπαξε από αυτήν γινόταν για τη δημιουργία ενός συνεταιρισμού για να κατασκευάζουν ρούχα. Κάθισε περίπου είκοσι λεπτά και πιο πολύ πρόσεχε τα πιτσιρίκια που ήταν μαζί με κάτι παππούδες που τους έλεγαν τι να κάνουν. Οι φωνές από τη συζήτηση γίνανε πιο έντονες κι αποφάσισε να την κάνει. “Ελλαδάρα μου”, σκέφτηκε.”Πότε θα συνεννοηθούμε; Ποτέ!”

Με τη στροφή δεξιά είδε απέναντί του στο το μαγαζί, δίπλα στην παιδική χαρά, που ήταν πάνω στην παραλία ότι δεν υπήρχε πια. Από την παιδική χαρά και μέχρι και πέρα προς το ΝΟΑ, ένα στριμωξίδι από υπαίθρια μανάβικα. Δεν άντεξε και πήγε. Και τι δεν είχαν. Τα πάντα και σε ποσότητα. Πολύς κόσμος ψώνιζε.

-Όλα ντόπια, του είπε ένας με φανερή διάθεση. Πάρε για την κυρά φασολάκια, πάρε κρεμμυδάκι, πάρε μαϊντανό, πάρε και κερεμέζι από το Νεκτάριο, πάρε και κρασί από Αγίους -κάτσε μη μας ακούσει ο Κυψελιώτης- να την κάνεις να χαρεί.

Μπάκουρας ο Κώστας Γ., χαμογέλασε.

-Μ’ αυτά βρίσκεις γκόμενα; αντείπε.

-Αν θες για γκόμενα θα πάς αφ’ του Τζίμη (του τον έδειξε) που έχει λουλούδια, έχει βότανα, φκιάνει κάτι κρέμες μόνος του, φκιάνει κάτι λιβάνια που τα βάζεις κι η γκόμενα πέφτει.

Ο Τζίμης, μια ωραία φιγούρα, του είπε για όλα τα βότανα της Αίγινας και τον ξενάγησε στον πάγκο του. Στο τέλος πήρε από αυτόν κάτι για «μια φίλη».

-Πού να πάω για μεζέ και τσίπουρο;

Ο Τζίμης κούνησε τους ώμους του, περίπου σαν «ξέρω ‘γώ»;

Έφυγε για την παραλία να βρει τον εφιάλτη του…

(ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ)

 

 

 

 

“να τα δείτε σε πέντε χρόνια” (ΜΕΡΟΣ Β)

συνέχεια από το μέρος Α

“να τα δείτε σε πέντε χρόνια” (μέρος Β)

αφήγημα του Γιώργου Μήτρου

Έκαναν ανάπαυλα στο ίδιο σημείο κι έβγαλαν σάντουιτς από τα σακίδια. Διπλάρωσε κάποιους από αυτούς που του θύμισαν τα παιδικά του χρόνια.

-Ρε μάγκες, τι κάνετε δω; Καμιά παραλία, δεν έχει σήμερα;

-Ουφ! Του είπε ο ένας. Μας έφερε εδώ και μετά θα μας πάει, παραλία. Αυτή ήταν η συμφωνία.

-Και τι παραλία… είπε ο άλλος. Σε μια αρχαία κολόνα. Πριν από τρία χρόνια που είχαμε έρθει με το Δημοτικό είχαμε πάει σε μια που ήταν απίθανα. Κάτσαμε σε ξαπλώστρες, πήραμε πορτοκαλάδες, παίξαμε μπιτς βόλει… Σ’ αυτήν που θα πάμε δεν έχει τίποτε. Μόνο γεμάτη αρχαία κεραμικά είναι.

-Θα μας ζαλίσει με τα αρχαία πάλι.

Του δόθηκε η ευκαιρία να τους μιλήσει για την Κολόνα που λάτρευε. Δεν έδειχνε να τους πείθει αλλά τον άκουγαν. Στο τέλος χαιρετήθηκαν εγκάρδια με μπασκετικό τρόπο.

Κατέβηκε ξανά προς τη μονή από το μονοπάτι. Στο δρόμο του συνάντησε κάτι δανούς και μίλησε λίγο στ’ αγγλικά μαζί τους. Είχαν έρθει με το τουριστικό γραφείο που άνοιξε ο Δήμος Αίγινας κι έρχονταν ειδικά για να γνωρίσουν την άγνωστη (ή μυστική, κάπως έτσι την είπαν) Αίγινα. Θα διέμεναν στον ξενώνα «Σχολείο» που ήταν κάποτε, του είπαν, το δημοτικό σχολείο του Μεσαγρού. Την Κυριακή θα πήγαιναν για περιήγηση στο ρέμα ή ποτάμι του Γραμματικού, κάτι τέτοιο,  που «έχει πολύ νερό». Αποφάσισε να πάει το απόγευμα για να κλείσει κρεβάτι. Από την πόλη που ερχόντουσαν είχαν πάει πολλοί και είχαν μείνει ευχαριστημένοι. Μάλιστα μερικοί όπως πρόλαβε να του πει, μια, μάλλον συνομήλική του, είχαν ξανάρθει. Σκοπεύουν να καλέσουν μαθητές από το χωριό και να τους φιλοξενήσουν με χαμηλό κόστος στην πόλη τους, αλλά δεν έχουν βρει το πλαίσιο.

Όταν κατέβηκε η παρέα, τα ‘δινε όλα. Είχαν πιάσει το χορό. Ήθελε να κάτσει αλλά στο μυαλό του είχε το τσιπουράδικο της παραλίας στην Αίγινα που είχαν προσπαθήσει «να τον γδύσουν», όπως έλεγε. Πήρε πίσω το δρόμο για την Αίγινα με το ποδήλατο και διαπίστωσε κατεβαίνοντας, στα δεξιά του, αλλαγές. Δεκάδες άνθρωποι ήταν στα χωράφια και δούλευαν ενώ πρόσεξε ότι στις πλαγιές σε συγκεκριμένα σημεία έχτιζαν. Τι έχτιζαν; Είχε βέβαια και εκείνους τους «διαόλους» τα φωτοβολταϊκά αλλά παντού υπήρχαν άνθρωποι και καλλιέργειες. Σταμάτησε σε ένα πλάτωμα για να τους παρατηρήσει και να δει και τη θέα στη θάλασσα. Ήταν περιποιημένο με οχτάγωνο στέγαστρο και παγκάκια, γύρω-γύρω. Πρόσεξε πως χαμηλά έχτιζαν ξερολιθιές, όπως στο χωριό του πατέρα του, στην Πελοπόννησο και λίγο πιο ψηλά και αριστερότερα έχτιζαν με έναν παράξενο τρόπο, κάτι που δεν ήταν ξερολιθιές. Έκατσε να πιει το νεράκι του και πριν φύγει πλάκωσε μια παρέα με ποδήλατα. Ο ένας καβαλούσε «κινέζικο». «Ένας γείτονας μου το χάρισε». Πιάσανε κουβέντα για τα ποδήλατα. Ένα άλλος φώναξε κοροϊδευτικά απέναντι σ’ αυτούς που χτίζανε ψηλά. Ο άλλος του απάντησε με σεξίστικα υπονοούμενα και χειρονομίες. Φεύγοντας ρώτησε για τη δουλειά του φίλου του.

-Φράγματα χτίζουν, μικρά, για να κρατάνε το νερό της βροχής. Αφ’ το 2015 μπήκαμε σε πρόγραμμα με το Δήμο για αυτά. Πήραν και λεφτά από την ΕΟΚ. Έσπα, βέσπα, κάτι τέτοιο.

-ΕΟΚ; Υπάρχει ΕΟΚ ακόμα; Γέλασε και τους χαιρέτησε.

Στο δρόμο που κατέβαινε του έκανε εντύπωση που ήταν παιδιά στο δρόμο δίπλα σ’ ένα σχολείο. Ήταν ντυμένα με μαύρα και σταματούσαν τους οδηγούς. Μαζί τους ήταν και μεγάλοι κι αυτοί τα πρόσεχαν κατά κάποιο τρόπο. Κρατούσαν πλακάτ και φορούσαν στα ρούχα τους συνθήματα: «ΟΧΙ ΑΛΛΟ ΑΙΜΑ ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ», «ΜΗΝ ΤΡΕΧΕΙΣ» «ΠΑΩ ΑΡΓΑ ΓΙΑ ΝΑ ΦΤΑΣΩ ΓΡΗΓΟΡΑ», ΟΔΗΓΩ ΣΑΝ ΚΟΤΑ», «ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΝΑ ΑΡΓΗΣΩ ΠΑΡΑ ΝΑ ΜΕ ΚΛΑΨΕΙ Η ΜΑΝΑ ΜΟΥ», «ΚΑΒΑΛΑ ΚΑΙ ΚΑΝΕΝΑ ΠΟΔΗΛΑΤΟ». Κατάλαβε τι ήταν. Μίλησε με την ψιλικατζού, που μπήκε για να πάρει ένα χυμό. Του είπε για πολλά περιστατικά πριν από 4 χρόνια με νεκρά πολλά παιδιά. Από τότε και κατά διαστήματα τα παιδιά των σχολείων συνεννοούνται βγαίνουν έξω και σταματούν τους οδηγούς στο δρόμο. Αν δουν κανένα πιτσιρικά ή «κανένα μαλάκα-με συγχωρείτε για την έκφραση» να τρέχει τον καταχερίζουν με αδιάκριτο τρόπο.

-Αν το ήπιατε, αφήστε το μπουκάλι στην κλούβα.

Κοίταξε το μπουκάλι: «ΑΙΓΙΝΑ-ΤΡΟΙΖΗΝΑ, με πορτοκάλια ντόπια».

-Ντόπια;

-Τα φέρνουν από απέναντι από τον Πόρο και τον κάμπο της Τροιζηνίας. Έπεφταν για χρόνια και έκαναν μια συμφωνία με το συνεταιρισμό τους. Τώρα ποιος το διαχειρίζεται το εργοστάσιο, τι να σας πω… Ο Δήμος; ο συνεταιρισμός του Μαραθώνα; η εκκλησία του χωριού, νομίζω, με τον παπά κάτι συμμετέχει κι αυτός. Πάντως καλή δεν είναι; Έχουν φτιάξει κι άλλη μια χωρίς ζάχαρη. Δουλεύουν πολλά παιδιά δικά μας εκεί. Αφήστε που γίνεται χαμός με τις φλούδες. Όσοι έχουν κατσίκες πηγαίνουν και παίρνουν με τα φορτηγάκια. Τίποτα δεν πετάνε… σας άρεσε τελικά;

Κατέβηκε προς την παραλία για να βρει τον εφιάλτη που τον κράτησε μακριά 8 χρόνια από το νησί. Και να πιει και το τσιπουράκι του…

(ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ)

 

Η κατάρρευση και οι δυνατότητες: ένα παράδειγμα από τη Θεσσαλία

Αναδημοσίευση

Του Γιώργου Κολέμπα

[…] Σήμερα αυτό που καταρρέει (μαζί με τις ψευδαισθήσεις μας) είναι επίσης το κεντρικό φαντασιακό του καπιταλισμού που είναι η διαρκής ανάπτυξη της παραγωγής και της κατανάλωσης, γιατί προσκρούει στο οικολογικό όριο της περατότητας των φυσικών πόρων του πλανήτη, στη μόλυνση του περιβάλλοντος και γιατί αυτή η αφήγηση δημιούργησε έναν ανθρωπολογικό τύπο επικίνδυνο και καταστροφικό. Η κρίση που βιώνουμε σήμερα είναι η απαρχή του τέλους αυτής της αφήγησης […]

 

Με την επικράτηση του παγκόσμιου καπιταλισμού και του φαντασιακού του προτάγματος της διαρκούς μεγέθυνσης της παραγωγής και της κατανάλωσης, χιλιάδες μικρές και μεγάλες αφηγήσεις ζωής σαρώθηκαν.

Κοινότητες ανθρώπων που διεκπεραίωναν τη ζωή τους παραγωγικά και διοικητικά υιοθέτησαν σταδιακά τα νοήματα της καπιταλιστικής μεγέθυνσης.

Χάθηκε έτσι ο πλούτος του παγκόσμιου πολιτισμού και η δυνατότητα που είχαν οι επιμέρους κοινότητες να προσαρμόζουν τη ζωή τους και τη παραγωγή τους στο υπάρχον φυσικό περιβάλλον. Υιοθέτησαν τη γραμμική αντίληψη για τη ζωή και τη παραγωγή και μετατράπηκαν σε καταναλωτές προϊόντων και αλλότριων αφηγήσεων (πολιτικών και νοημάτων).

Σήμερα αυτό που καταρρέει (μαζί με τις ψευδαισθήσεις μας) είναι επίσης το κεντρικό φαντασιακό του καπιταλισμού που είναι η διαρκής ανάπτυξη της παραγωγής και της κατανάλωσης, γιατί προσκρούει στο οικολογικό όριο της περατότητας των φυσικών πόρων του πλανήτη, στη μόλυνση του περιβάλλοντος και γιατί αυτή η αφήγηση δημιούργησε έναν ανθρωπολογικό τύπο επικίνδυνο και καταστροφικό.

Η κρίση που βιώνουμε σήμερα είναι η απαρχή του τέλους αυτής της αφήγησης.

Tο παράδειγμα της Θεσσαλίας

Στα Τρίκαλα της Θεσσαλίας, στη λεκάνη απορροής των νερών του όρους Κόζιακα και ανάμεσα στις αγροτικές κοινότητες Κόκκινου Πύργου, Αγίων Αποστόλων, Ρογγίων, Διπόταμου και Πυργετού βρίσκονται οι φλέβες (κανάλια) με τρεχούμενο νερό ήπιας ροής.

Οι φλέβες δημιουργήθηκαν κύρια από φυσικές πηγές (ανάβρες) που με τον καιρό διανοίχθηκαν από τους αγρότες, διοχετεύοντας σ’αυτές το νερό της βροχής και των αρτεσιανών.  Ο μικρός αυτός υγροβιότοπος αποστραγγίζει το νερό της περιοχής, κάνοντας τη γη καλλιεργήσιμη, επικοινωνώντας με τον Κουμέρκη  και τον Αγιαμονιώτη ποταμό, οι οποίοι με τη σειρά τους συνδέονται με τους παραποτάμους του Πηνειού,Ανάποδο και Σαλαμπριά .

Ψάρια (αγάδες και μυλωνάκια), καραβίδες, καβούρια, χέλια, βίδρες και νερόκοτες ζούσαν στον υγροβιότοπο των φλεβών, ως τις αρχές της δεκαετίας του ’80.

Παράλληλα, υπήρχε μια τοπική διατροφική αυτάρκεια των αγροτών βασιζόμενη στα οικόσιτα ζώα (κότες, πάπιες, γουρούνια, αρνιά, κατσίκια και αγελάδες) και στους κήπους που όλοι μα όλοι καλλιεργούσαν, ενώ συμπλήρωναν  τα γεύματα τους με ψάρια και καραβίδες που ψάρευαν στις φλέβες και στα ποτάμια.

Οι τοπικές αγροτικές κοινωνίες είχαν προσαρμόσει τον τρόπο ζωής τους στο υπάρχον φυσικό περιβάλλον, δίνοντας δείγματα ανακύκλωσης, κυκλικής εναλλαγής καλλιεργειών, αυτάρκειας, προστασίας της βιοποικιλότητας, οικολογίας, μέτρου, σεβασμού στο περιβάλλον, ανεξαρτησίας από εισροές, όλα αυτά, ενδεχομένως, χωρίς να γνωρίζουν καθόλου αυτές τις έννοιες.

Πέρα από την αυτάρκεια (οικονομική και διατροφική) που παρείχαν στους αγρότες τα κατοικίδια ζώα, οι κοπριές τους χρησίμευαν ως λίπασμα για τους κήπους. Με τα περισσεύματα των κήπων (από τα παζάρια) τάιζαν τα οικόσιτα ζώα τους. Παράλληλα, κρατούσαν και αντάλλασαν ντόπιους σπόρους φυτών, εξασφαλίζοντας ποικιλία γεύσεων.

Βοσκότοποι (λιβάδια), κήποι, καλλιέργειες (σιτάρι, κριθάρι, καλαμπόκι, τριφύλλι) εναλλάσσονταν κατά καιρούς στη καλλιέργεια διατηρώντας τη γη παραγωγική και υγιή. Με τα γέρικα ξύλα από τους φυσικούς φράχτες   (λεύκες, αγριολεύκες, φτελιάδες, ιτιές) ζέσταιναν τα σπίτια τους τον χειμώνα, ενώ οι περισσότεροι φρόντιζαν και ένα μικρό αμπέλι για τις χαρές και τις λύπες της ζωής.

Εκεί στα τέλη της δεκαετίας του ’70 και αρχές τις δεκαετίας του ’80, εισβάλλει στην οικονομία της υπαίθρου η ονομαζόμενη «Πράσινη Ανάπτυξη», έχοντας ως κυρίαρχο στοιχείο την υποταγή του περιβάλλοντος και των αγροτών στην εντατικοποίηση της παραγωγής και στο μύθο της συνεχούς μεγέθυνσης.

Μονοκαλλιέργειες καρπουζιών, καπνού, καλαμποκιού και κυρίως βάμβακος ισοπεδώνουν κάθε σπιθαμή της γης. Δένδρα κόβονται, ανεμοφράκτες γκρεμίζονται, μπροστά το τρακτέρ ψεκάζει με ζιζανιοκτόνα, ακολουθεί το χημικό λίπασμα και στη συνέχεια η σπορά με καινούργιους υβριδικούς σπόρους. Αργότερα ακολουθούν κι άλλοι ψεκασμοί με ζιζανιοκτόνα (για τα χορτάρια) και με εντομοκτόνα για «τα βλαβερά» έντομα.

Χιλιάδες τόνοι χημικών λιπασμάτων, ζιζανιοκτόνων, εντομοκτόνων, παρασιτοκτόνων, ρίχνονται στην αγροτική γη. Το νερό της βροχής και του ποτίσματος ξεπλένει τα υπολείμματα των φυτοφαρμάκων και των λιπασμάτων. Κιτρινίζουν οι φλέβες από τα ζιζανιοκτόνα, το νερό της φλέβας, λόγω της ήπιας ροής, «κρατάει» για μέρες τα φυτοφάρμακα.

Οι Αγάδες ψοφάνε, οι καραβίδες και τα χέλια εξαφανίζονται, η υπόλοιπη υδρόβια ζωή (νερόκοτες, βίδρες. νεροχελώνες) και τα πουλιά εγκαταλείπουν τις φλέβες λόγω έλλειψης τροφής. Ο υδροφόρος ορίζοντας γεμίζει νιτρικά. Σύμφωνα με έρευνα του  καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας κ. Νικήτα Μυλόπουλο στην ευρύτερη περιοχή χρησιμοποιούνται 230.000 τόνοι λιπάσματα και 2.000 τόνοι φυτοφάρμακα σε ετήσια βάση.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο αγρότης να χάσει την επαφή με τον κύκλο ζωής της γης. Υιοθετεί τη γραμμική αντίληψη για την παραγωγή και χάνει την αυτάρκεια του.

Επιδοτήσεις ρέουν άφθονες, πολυεθνικές αγροχημικών, τράπεζες και εταιρείες παραγωγής αγροτικών μηχανημάτων κάνουν χρυσές δουλείες. Η Ελλάδα από την ένταξή της στην Ε.Ε. έλαβε 120 δις Ευρώ σαν επιδοτήσεις. Από τα λεφτά αυτά τα 51,3 δις επέστρεψαν στις εταιρείες της Δ. Ευρώπης που προμηθεύουν τόσα χρόνια τη χώρα με εξοπλισμό, μηχανήματα και πρώτες ύλες. (εφημερίδα Ελευθεροτυπία 17/10/2010)

Το Α.Ε.Π. της χώρας μεγαλώνει, μεγαλώνοντας συγχρόνως και η εξάρτηση από τις πολυεθνικές αγροχημικών προϊόντων. Οι σπόροι κάθε χρόνο αγοράζονται, οι ίδιες πολυεθνικές εταιρείες που παράγουν τους σπόρους – υβρίδια, παράγουν και τα φυτοφάρμακα και τα λιπάσματα (στις μέρες μας είναι πάλι οι ίδιες οι εταιρείες που προωθούν τη καλλιέργεια των μεταλλαγμένων).

Αγοράζονται μεγαλύτερα και βαρύτερα γεωργικά μηχανήματα, η γη οργώνεται όλο και πιο βαθιά, ρίχνονται περισσότερα λιπάσματα και φυτοφάρμακα, η αγροτική παραγωγή αυξάνεται, ενώ ταυτόχρονα μεγαλώνει το χρέος των αγροτών στις τράπεζες. Με στοιχεία της Αγροτικής τράπεζας, το 70% της αγροτικής γης είναι υποθηκευμένο.

Κάποια στιγμή η ύβρις της διαρκούς μεγέθυνσης δείχνει τα όρια της. Η απόδοση της αγροτικής γης, παρ’όλο  που διπλασιάζεται η ποσότητα του λιπάσματος, μένει η ίδια και μειώνεται. Σύμφωνα με στοιχεία της Διεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης, 55.000 στρέμματα στη Θεσσαλία βρίσκονται στο στάδιο της ερημοποίησης, που σημαίνει νεκρή γη, όσο και να τη λιπαίνεις δεν αποδίδει πια.

Οι τιμές των αγροτικών προϊόντων  κατρακυλούν, τα προϊόντα μένουν απούλητα. Οι Γκουρού της διαρκούς ανάπτυξης προσπαθούν να στρέψουν τους αγρότες στην καλλιέργεια μεταλλαγμένων(GMO) και ενεργειακών φυτών(βιοκαύσιμα), διατηρώντας ανέπαφο το ίδιο μοντέλο παραγωγής.

Στο μεταξύ οι αγρότες μετρούν απώλειες. Η ύπαιθρος εγκαταλείπεται, η βιοποικιλότητα βρίσκεται σε κίνδυνο, εξαφανίζεται ο πλούτος των ντόπιων ποικιλιών, φυτών και ζώων, τα ύδατα υπεραντλούνται και μολύνονται, ενώ σημειώνεται κατακόρυφη πτώση του υδροφόρου ορίζοντα. Στις πεδιάδες της Θεσσαλίας οι γεωτρήσεις φτάνουν πια στα 350 μέτρα βάθος.

Την ίδια στιγμή, οι ποταμοί νεκρώνουν, υγροβιότοποι καταστρέφονται και ο Πηνειός, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γίνεται ο δεύτερος πιο μολυσμένος ποταμός στην Ευρώπη μετά τον Πάδο της Ιταλίας.

Η Λίμνη Κάρλα αποξηράνθηκε και μαζί της χάθηκε και ο παραλίμνιος πολιτισμός και το ευεργετικό για τη Θεσσαλία μικροκλίμα της. Σήμερα με την μερική της επανασύσταση, κάθε προσπάθεια για εμπλουτισμό της λίμνης με υδρόβια ζωή(ψάρια, ψαροπούλια κ.λπ)  αποτυγχάνει λόγω του μολυσμένου με βαρέα μέταλλα νερού του Πηνειού, που μεταφέρονται στους ταμιευτήρες της.

Οι αγρότες του παραδείγματος «αναπτύχθηκαν». Η ανάπτυξη τους εξαφάνισε τα ψάρια(τη τροφή τους) με τη χρήση των φυτοφαρμάκων, μόλυνε τους ποταμούς και  αυτοί με τη σειρά τους μόλυναν τη θάλασσα. Έτσι οι αγρότες μας με τα κέρδη της ανάπτυξης αγοράζουν πια τα ψάρια τους, τα οποία έχουν μεγαλώσει με ένα μέρος των φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων που οι ίδιοι χρησιμοποίησαν για να «αναπτυχθούν», φαύλος κύκλος δηλαδή.

Τo Ιερατείο της διαρκούς ανάπτυξης τους λέει να μην ανησυχούνε, θα «εκτρέψουμε» τον Αχελώο. Σύσσωμο το πολιτικό προσωπικό του τόπου τάσσεται υπέρ της εκτροπής του Αχελώου και υπέρ της αέναης ανάπτυξης. Ο παραγωγισμός, ως συστημική υπερκομματική ιδεολογία, κυριαρχεί σχεδόν παντού.

Άνθρωποι που παράγουν με τον τρόπο των αγροτών του παραδείγματος μας, υιοθετούν – εν αγνοία τους άραγε; – και το ανάλογο νόημα ζωής που προβάλλει η διαρκής Καπιταλιστική Ανάπτυξη.

Παρήγαγε με όποιον τρόπο μπορείς για να αυξήσεις την παραγωγή σου, μη νοιάζεσαι για το φυσικό περιβάλλον, μη δείχνεις καμία αλληλεγγύη για τις γενιές που θα έρθουν. Αδιαφόρησε για τις επιπτώσεις στη υγεία των ανθρώπων που θα χρησιμοποιήσουν τα προϊόντα που παράγεις. Η ηθική του Καπιταλισμού στα μεγαλείο της! Όσο για την πείνα στον τρίτο κόσμο μην ανησυχείτε. Οι εταιρείες των μεταλλαγμένων ετοίμασαν ένα ένζυμο που θα επιτρέπει τους φτωχούς να χωνεύουν το χορτάρι και τα φύλλα των δέντρων.

Την ίδια στιγμή, με δυο ευρώ, ημερησίως που είναι το κατά κεφαλήν εισόδημα της συντριπτικής πλειοψηφίας των χώρων του τρίτου κόσμου, επιδοτούνται ημερησίως τα βοοειδή στην Ευρώπη. Το 4% του παγκόσμιου πληθυσμού (ΗΠΑ) καταναλώνει το 25% της παγκόσμιας παραγόμενης ενέργειας.

Αν όλες οι χώρες αποκτήσουν το ίδιο επίπεδο ανάπτυξης, παραγωγής και κατανάλωσης με τις ΗΠΑ, χρειαζόμαστε 3 με 4 πλανήτες ακόμα. Ο δικός μας αγρότης έχασε τους Αγάδες του και την αυτάρκεια του, ο κάτοικος του βιομηχανικά ανεπτυγμένου βορρά κάθισε να αγναντέψει τα αστέρια και αντίκρισε έντρομος την τρύπα του όζοντος.

Σύμφωνα με τον κοινωνιολόγο Ζίγκμουντ Μπάουμαν «ο Καπιταλισμός είναι ένα παρασιτικό σύστημα. Μπορεί να ευημερεί μόνον όταν  βρίσκει έναν οργανισμό, τον οποίο δεν έχει ακόμα εκμεταλλευτεί, καταστρέφοντας τον». Επιβιώνει δημιουργώντας διαρκώς ανάγκες, στην περίπτωσή μας σπόρους, λιπάσματα, φυτοφάρμακα, αγροτικά μηχανήματα.

Γίνεται έτσι αντιληπτό ότι η αυτάρκεια των παραπάνω αγροτικών κοινοτήτων ήταν εμπόδιο στα σχέδια τους(είναι ενδεικτικό ότι καμία επιδότηση δε δίνεται στους αγρότες εάν δεν έχουν τα περίφημα καρτελάκια αγοράς υβριδικών σπόρων). Βασίζεται (ο Καπιταλισμός) στην υπερπαραγωγή και στην υπερκατανάλωση, καταστρέφοντας σύμφωνα με το Marx και τις δυο πηγές πλούτου, τη γη (καραβίδες, ψάρια και υγροβιότοποι όπως οι δικές μας φλέβες) και τους ανθρώπους (αγρότες και αγροτικές κοινότητες εν προκειμένω).

Εκτός αυτού, το οικολογικό όριο της περατότητας των φυσικών πόρων και η μόλυνση του περιβάλλοντος, δεν ήταν τόσο εμφανής στα χρόνια του Marx. Μια νέα αντίθεση πέρα της αντίθεσης του κεφαλαιοκρατικού τρόπου παραγωγής, (και λόγω της παγκοσμιοποίησης), γίνεται περισσότερο από ποτέ κυρίαρχα εμφανής. Είναι η αντίθεση ανθρώπου – φύσης.

Έτσι λοιπόν, εκτός από το ποιος κατέχει τα μέσα παραγωγής (που παραμένει καθοριστικό) αυτός καθαυτός ο τρόπος παραγωγής (εκτατικός, γραμμικός, βιομηχανικός, καπιταλιστικός) όπως και να τον ονομάσει κανείς, εφόσον διέπεται από την αντίληψη της διαρκούς μεγέθυνσης της παραγωγής και της κατανάλωσης, οδηγεί σε αδιέξοδο (εκτός και αν δεχτούμε ότι ο εποικισμός άλλων πλανητών από το ανθρώπινο είδος είναι εφικτός).

Για μας «η οικολογία είναι ανατρεπτική, επειδή θέτει υπό ερώτηση το καπιταλιστικό φαντασιακό που εξουσιάζει τον πλανήτη. Απορρίπτει το κεντρικό κίνητρο, σύμφωνα με το οποίο η μοίρα μας είναι να αυξάνουμε ασταμάτητα την παραγωγή και την κατανάλωση. Δείχνει (η οικολογία) τον καταστροφικό αντίκτυπο της καπιταλιστικής λογικής πάνω στο φυσικό περιβάλλον και στη ζωή των ανθρώπινων όντων».

Ίσως χρειαστεί αρκετός χρόνος και προσπάθεια ακόμα για να αποδομηθεί το κεντρικό φαντασιακό της διαρκούς μεγέθυνσης στον αγροτικό κόσμο και μια σειρά από αυταπάτες που καλλιεργήθηκαν στους αγρότες κυρίως μέσω των επιδοτήσεων των Βρυξελών. Κυρίως χρειάζεται να γίνει εμφανής ένας άλλος τρόπος παραγωγής στους ίδιους τους αγρότες.

Η άρνηση των κατοίκων των Μεγάλων Καλυβίων να επιτρέψουν την τερατώδη μεγέθυνση της πρώην ΕΛ.ΒΙ.Κ., η άρνηση της Ο.Α.Σ.Ε. (ομοσπονδία αγροτικών συλλόγων Ελλάδας) στην καλλιέργεια των μεταλλαγμένων και ο αγώνας ενάντια στην εκτροπή του Αχελώου είναι κοινά στοιχεία αντίστασης και αποδόμησης της διαρκούς Καπιταλιστικής ανάπτυξης…

31-3, εκδήλωση στην Αίγινα για την εκπαίδευση

Πέρυσι είχαμε σχολεία χωρίς βιβλία,          Φέτος έχουμε σχολεία χωρίς καθηγητές

 

Αύριο…;

 

«Φανταστική ιστορία»

 

Αίγινα, στα χρόνια της «ανάπτυξης»…

     Ο Νεκτάριος σήμερα δεν θα πάει σχολείο. Ο πατέρας του βρήκε επιτέλους ένα μεροκάματο και δεν μπορεί να τον πάει στην πόλη. Το ΚΤΕΛ που μέχρι πριν κάποιους μήνες μετέφερε τους μαθητές, έπαψε να λειτουργεί και ο γείτονας που συχνά εξυπηρετούσε με το αμάξι του τα παιδιά της γειτονιάς δεν είχε χθες λεφτά για βενζίνη.

     Ο Νεκτάριος δε στεναχωριέται και πολύ που θα απουσιάζει σήμερα. Τα περισσότερα μαθήματα θα είναι ούτως ή άλλως επαναληπτικά, μιας και την άλλη εβδομάδα θα έρθουν οι σύμβουλοι να αξιολογήσουν τους καθηγητές του και γι’ αυτό όλες οι τάξεις προετοιμάζονται καλά εδώ και δύο βδομάδες στα ίδια και στα ίδια κεφάλαια.

     Το μόνο που τον στεναχωρεί είναι ότι θα χάσει το μάθημα των Αγγλικών. Λόγω της κρίσης έχει από πέρυσι σταματήσει να πηγαίνει στο φροντιστήριο και προσπαθεί να μάθει αγγλικά από το σχολείο. Δυστυχώς όμως το Υπουργείο δεν έστειλε κάποιον καθηγητή Αγγλικής φιλολογίας στο νησί φέτος κι έτσι στο σχολείο του διδάσκει αγγλικά ο μαθηματικός, για να συμπληρώσει ωράριο.

     Τα υπόλοιπα μαθήματα του είναι σχεδόν αδιάφορα. Ίσως η Ιστορία να έχει κάποιο ενδιαφέρον, αλλά στην τάξη του γίνεται πάντα μεγάλη φασαρία. Τα τμήματα από τότε που τα άλλα δύο γυμνάσια συγχωνεύτηκαν με το δικό του, έχουν το λιγότερο 30 παιδιά.                  

     Αν όλα πάνε καλά, αύριο θα φορέσει το φούτερ με τη φίρμα του σπόνσορα και μεγάλου ευεργέτη του σχολείου του (αυτού που στις αρχές του χρόνου πρόσφερε 500 λίτρα πετρέλαιο για την θέρμανση), θα φορτώσει στην τσάντα του τα λιγοστά βιβλία που φέτος έστειλε το υπουργείο και θα πάει με τον μπαμπά του στο σχολείο.

 

 

Αν πιστεύετε ότι η παραπάνω ιστορία δεν είναι και τόσο … φανταστική,

 

 

σας προσκαλούμε στην ΕΚΔΗΛΩΣΗ – ΣΥΖΗΤΗΣΗ που θα πραγματοποιηθεί την

 

Κυριακή 31/3 στο Δημοτικό Θέατρο Αίγινας  στις 11:30

 (προσοχή νέα θερινή ώρα!!!)

 

με θέμα :

«ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΩΝ ΜΝΗΜΟΝΙΩΝ»

 

οργανωτές :

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΔΑΣΚΑΛΩΝ & ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ ΑΡΓΟΣΑΡΩΝΙΚΟΥ

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ ΑΙΓΙΝΑΣ

Καμία συμμετοχή στο πρόγραμμα ΕΥ ΖΗΝ

αναδημοσίευση από το ΑΒ

ΑΠ: 99                                                 Κορωπί 27/3/2013

ΠΡΟΣ : Υπ. Παιδείας, Δ/νση ΠΕ Αν. Αττικής, Σχ. Συμβούλους, ΔΟΕ, σύλλογοι ΠΕ, σύλλογοι Γονέων, τα μέλη

ΘΕΜΑ : Καμία συμμετοχή στο πρόγραμμα ΕΥ ΖΗΝ

Το Υπουργείο Παιδείας  καλεί όλα τα σχολεία σε όλη τη χώρα να υλοποιήσουν το ερευνητικό πρόγραμμα Ε.Υ.Ζ.Η.Ν, που διεξάγεται από το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο συγκεκριμένα αναφέρεται:

Ένα πρόγραμμα στο οποίο «καλούνται οι εκπαιδευτικοί Φυσικής Αγωγής των Δημοτικών Σχολείων και οι Νηπιαγωγοί, να διενεργήσουν σε πρώτη φάση τις μετρήσεις σωματικής διάπλασης και φυσικής κατάστασης και να καταγράψουν τα αποτελέσματα. Στη δεύτερη φάση, θα διεξαχθεί η αξιολόγηση των συνηθειών διατροφής και φυσικής δραστηριότητας των μαθητών, μέσω της ηλεκτρονικής συμπλήρωσης ερωτηματολογίου στο οποίο θα εισαχθούν και τα δεδομένα των μετρήσεων της α’ φάσης (σωματική διάπλαση & φυσική κατάσταση των μαθητών). Μετά την ολοκλήρωση της εισαγωγής του συνόλου των μετρήσεων κάθε παιδιού θα γίνεται αυτόματη επεξεργασία των δεδομένων και θα δημιουργείται Ατομική Αναφορά για κάθε μαθητή».

Το Δ.Σ. του συλλόγου Κ. Σωτηρίου ερεύνησε το ζήτημα και παίρνοντας υπόψη τις αιτιάσεις συναδέλφων αποφάσισε τα εξής:

Αν επρόκειτο για πανεθνική έρευνα για την καταγραφή της ελληνικής πραγματικότητας στα ελληνόπουλα σε ζητήματα φυσικής κατάστασης (νόρμες κλπ) διατροφής και ανάπτυξης των παιδιών το Υπ. Παιδείας θα όφειλε: α) να τη διεξάγει  με πλήρη ενημέρωση και διαφάνεια β) να διασαφηνίσει τους όρους διεξαγωγής γ) να αναφέρει τους εμπλεκόμενους (ομάδα επιστημόνων από περισσότερα του ενός Πανεπιστήμια) δ) να ορίσει τους στόχους και τους σκοπούς της ε) να λογοδοτήσει για  τη χρήση των συμπερασμάτων αλλά και της βάσης δεδομένων(υπάρχουν και προσωπικά δεδομένα) που θα συλλεγούν στ) ενώ τέλος θα εξασφάλιζε τους υλικούς όρους (μέσα, αμοιβές για τους συντελεστές κλπ) για τη διεξαγωγή  της.

Αυτή η έρευνα διεξάγεται από το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο με ευθύνη ενός καθηγητή.

1.   Δεν είναι η πρώτη φορά που  το συγκεκριμένο πανεπιστήμιο διεξάγει ανάλογη έρευνα και το υπ. Παιδείας σπεύδει να θέσει όλο το δυναμικό των σχολείων σε όλη τη χώρα στην υπηρεσία του.

Συγκεκριμένα το 2008 διεξήγαγε έρευνα σωματομετρικής και διατροφικής αξιολόγησης στην οποία είχε αντιδράσει η εκπαιδευτική κοινότητα (επισυνάπτουμε την τότε απόφαση του συλλόγου).

Επίσης το 2005  επιχείρησε τη διεξαγωγή άλλης έρευνας για τις διατροφικές συνήθειες, σε σχολεία της Αττικής, η οποία είχε καταγγελθεί από συλλόγους εκπ/κων. (υπάρχει συγκεκριμένη αναφορά στην παλιά απόφαση του συλλόγου μας)

2.    Από τα προηγούμενα προγράμματα επισημαίνουμε ότι ποτέ δεν είχαμε επίσημες ανακοινώσεις από το Υπ. Παιδείας για εθνικές νόρμες σωματομετρικών στοιχείων και των άλλων αποτελεσμάτων  που και τότε εξήγγειλαν ως στόχο. Τι έγιναν τα δεδομένα από τις προηγούμενες έρευνες; Ποιος τα χρησιμοποίησε και πως;

3.    Τώρα μας λένε ξανά, ότι θα  έχει καταλήξουν σε νόρμες φυσικής κατάστασης, συμβουλές διατροφής προς τους γονείς και οι ΠΕ11 θα δώσουν οδηγίες για ασκήσεις!!!

Δηλαδή το κράτος ή πολύ περισσότερο μια ερευνητική ομάδα σε ένα πανεπιστήμιο κάνει όλη αυτή την έρευνα γιατί θέλει να στείλει προσωπικά για κάθε μαθητή των ελληνικών σχολείων προσωπικό σημείωμα (αλλά η έρευνα θα παραμένει ανώνυμη χωρίς να αποκαλύπτει τα προσωπικά δεδομένα) το οποίο θα δίνει προσωπικές συμβουλές διατροφής και άσκησης!!! Τέτοιο ενδιαφέρον για τα παιδιά όλου του κόσμου.

 

Την ώρα που μαθητές μας λιποθυμούν από την πείνα, στην εξαθλίωση που σπέρνουν τα Μνημόνια και οι εκφραστές τους, μας υπόσχονται προσωπικό delivery υπηρεσιών “dietfitness and training”!!! Ποιον κοροϊδεύουν! Πόσα λεφτά θα «διαχειριστούν» και ποιοι για όλη την έρευνα, η οποία θέλουν να πραγματοποιηθεί στις πλάτες της εκπαιδευτικής κοινότητας; Ποιοι είναι οι πραγματικοί στόχοι της; Ποιος θα έχει πρόσβαση στα στοιχεία αυτά και πως θα τα χρησιμοποιήσει;!!!

4. Ο καθηγητής που έχει την ευθύνη της έρευνας, σύμφωνα με την εγκύκλιο, είναι ιδρυτής της εταιρείας family fit – κέντρα ρύθμισης βάρους» (www.familyfit.gr/company_s1.aspκαι με «ερευνητική δραστηριότητα»,  ενώ στους επιστημονικούς συνεργάτες του κέντρου υπάρχει και άλλος καθηγητής του Χαροκόπειου. Ποια είναι όλη η επιστημονική ομάδα του προγράμματος; Με ποιες διαδικασίες επιλέχτηκε από το Υπ. Παιδείας, για μια πανεθνική έρευνα, ο συγκεκριμένος επιστήμονας και το συγκεκριμένο πανεπιστήμιο;

5.  Το πρόγραμμα έχει τουλάχιστον ένα χορηγό την ΟΠΑΠ ΑΕ και δεν το λένε.  (http://www.thestival.gr/paideia/item/84829-se-isxy-to-programma-agogis-y…)

6.  Ακόμα μεγαλύτερη πρόκληση αποτελεί το γεγονός ότι δεν χρησιμοποιούν μόνο, τσάμπα εξειδικευμένο εκπαιδευτικό δυναμικό για τη διεξαγωγή ενός τεράστιου έργου στην υπηρεσία τίνος  τελικά, αλλά χρησιμοποιούν τον εξοπλισμό των σχολείων (χώρους, υπολογιστές κλπ) και αυτή την ελάχιστη, πολλαπλά πετσοκομμένη από τα βάρβαρα Μνημόνιά τους, χρηματοδότηση των σχολείων για την αγορά των αναγκαίων υλικών για την διεξαγωγή των μετρήσεων (ζυγαριάς, μέτρων, ειδική κατασκευή για μετρήσεις ευλυγισίας κλπ) – οι σχολικές επιτροπές είναι ο άλλος “χορηγός του προγράμματος” !!!

7.  Οι εκτιμήσεις για 4 διδακτικές ώρες (σε κάθε τμήμα) που προβλέπουν οι σχεδιαστές του προγράμματος για την υλοποίηση του είναι εκτός πραγματικότητας. Φαίνεται πως δεν ξέρουν τα 25 άρια και υπεράριθμα τμήματα. Ακόμα όμως και σε αυτή την περίπτωση, η υλοποίηση του προγράμματος σε πανεθνικό επίπεδο σημαίνει ότι το μάθημα της φυσικής αγωγής θα διακοπεί λόγω της έρευνας για δυο έως 4 εβδομάδες (στις τάξεις που έχουν 2 ώρες ΦΑ την εβδομάδα) εβδομάδες για όλους τους μαθητές και μαθήτριες της χώρας ! Κανένας δεν έχει δικαίωμα να επιβάλλει την πλήρη ανατροπή του αναλυτικού προγράμματος και δεν υποχρεούται σε καμιά περίπτωση ο εκπαιδευτικός ΦΑ να εκτελέσει κάτι τέτοιο.

Εδώ οφείλουν να τοποθετηθούν και οι σχολικοί σύμβουλοι ιδιαίτερα της ΦΑ, οι οποίοι ποιούν τη νήσσα !

8.  Η διεξαγωγή της έρευνας προϋποθέτει αυστηρά τη γραπτή συγκατάθεση των γονέων. Τι θα γίνει στη βέβαιη περίπτωση  που δεν θα είναι καθολική η ανταπόκριση των γονέων. Ποιος παίρνει την ευθύνη και με ποιο δικαίωμα  ο γυμναστής θα πρέπει να εγκαταλείψει όσα παιδιά δεν θέλουν να συμμετέχουν και να απασχολείται με την μέτρηση των άλλων;

9.    Κανένας δεν έχει δικαίωμα να επιβάλλει και οι εκπαιδευτικοί (ΦΑ, πληροφορικής, δ/ντές και άλλοι) δεν είναι υποχρεωμένοι να εκτελέσουν τον τεράστιο όγκο δουλειάς και τις πολλές ώρες υπερωριών που χρειάζεται πέρα από τις μετρήσεις για να αποδελτιωθούν και να καταγραφούν σε ηλεκτρονική μορφή οι κατάλογοι των στοιχείων και τα ερωτηματολόγια. Δε φτάνουν οι περικοπές και τα διαρκώς αυξανόμενα καθήκοντα που αντιμετωπίζουν οι δ/ντές και οι εκπαιδευτικοί στα σχολεία. Δεν είναι μέσα στις αρμοδιότητες, στις υποχρεώσεις και στα καθήκοντα  των εκπαιδευτικών,  ούτε του διδακτικού αλλά ούτε και του εργασιακού τους ωραρίου.

10.  Είναι τουλάχιστον πρόκληση να ζητάνε τη διενέργεια του προγράμματος όταν έχουν  αφήσει εκατοντάδες  σχολεία χωρίς εκπαιδευτικούς ΦΑ γυρίζοντας την Π.Ε. πολλά χρόνια πίσω.

11.  Αποτελεί φαρισαϊσμό το ερευνητικό «ενδιαφέρον» στα σχολεία για την σωματική υγεία, τη διάπλαση  και τη διατροφή των μαθητών, την ίδια στιγμή που τα σχολεία εγκαταλείπονται στη φτώχεια και μαθητές στερούνται πια, μέσα κι έξω από το σχολεία, των πιο στοιχειωδών τους αναγκών: της στέγασης, της θέρμανσης,  της διατροφής, της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης! Σε περίοδο που πολλοί μαθητές υποσιτίζονται θα διεξάγουμε έρευνες για διατροφικές συνήθειες υποδεικνύοντας  ενοχή των άνεργων ή απλήρωτων γονιών;

12. Στις εγκυκλίους δεν αναφέρεται, εντέχνως, η υποχρεωτικότητα ή η προαιρετικότητα της εφαρμογής του προγράμματος γιατί με αυτά τα δεδομένα δεν μπορεί και δεν είναι υποχρεωτικό αφού προϋποθέτει την συγκατάθεση γονέα και ιατρική βεβαίωση.

Ο σύλλογος μας καλεί :

·       Το Υπ. Παιδείας να αποσύρει την συγκεκριμένη εγκύκλιο και να καλύψει τις πραγματικές ανάγκες μαθητών, εκπαιδευτικών και δημόσιων σχολείων.

·       Τους συναδέλφους και τους συλλόγους διδασκόντων να μη συμμετέχουν στο εν λόγω ερευνητικό πρόγραμμα και παρέχει πλήρη συνδικαλιστική κάλυψη, γι αυτό.

·       Καλούμε τους Συλλόγους Γονέων να μη δεχτούν να κάνουν τα παιδιά τους στατιστικά στοιχεία στα συρτάρια «άγνωστο» ποιων και για ποιους σκοπούς.

Για το Δ.Σ.

Ο πρόεδρος

Κώστας Τουλγαρίδης

 

Ακολουθεί η απόφαση του 2008:

Σύλλογος εκπ/κων Π.Ε.                              Κορωπί 6/5/08

Κ. ΣΩΤΗΡΙΟΥ                             ΠΡΟΣ : ΥΠΕΠΘ

Αρ. πρωτοκόλλου     25                             Τα μέλη

φαξ : 22990 84756.                         ΔΟΕ, σύλλογοι Π.Ε.

syllogosksotiriou.gr                                     ΜΜΕ

ΘΕΜΑ: Σχετικά με την έρευνα σωματομετρικής και διατροφικής αξιολόγησης

Το Δ.Σ. του συλλόγου ύστερα από διαμαρτυρίες συναδέλφων και ενέργειές του σχετικά με την έρευνα σωματομετρικής και διατροφικής αξιολόγησης ενημερώνει ότι:

Ύστερα από επικοινωνία με τη διεύθυνση σπουδών του ΥΠΕΠΘ δόθηκαν διευκρινήσεις ότι η έρευνα δεν είναι υποχρεωτική και πρέπει να εξασφαλίσει την σύμφωνη γνώμη των εκπαιδευτικών και των γονέων.

Παρά την επιμονή μας σε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την έρευνα, αυτές  δε δόθηκαν από το ΥΠΕΠΘ.

Δεν αναφέρεται ούτε στην εγκύκλιο ούτε από τη δ/νση σπουδών ποιος χρηματοδοτεί την έρευνα αυτή.

Τι θα γίνει το πληροφοριακό υλικό και η βάση δεδομένων που θα δημιουργηθεί και σε τίνος τη χρήση θα είναι διαθέσιμη και για ποιο σκοπό.

Επισημαίνουμε ότι όσο αυτά δεν απαντώνται αφήνουν πολλά ερωτηματικά για τους στόχους και τους σκοπούς της έρευνας.

Θυμίζουμε ότι το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο είχε και στο παρελθόν – το 2005 – επιχειρήσει τη διεξαγωγή άλλης έρευνας για τις διατροφικές συνήθειες, σε σχολεία της Αττικής, η οποία είχε καταγγελθεί από συλλόγους εκπ/κων. Εκεί μαζί με  τα στοιχεία που ζητούνται τώρα προέβλεπε και αιμοληψία, άρα και δυνατότητα καταγραφής του DNA των παιδιών. Με αυτή την έρευνα εμπλέκονταν η COCA- COLA και με την παρέμβαση διαφόρων φορέων γονέων και εκπαιδευτικών αποτράπηκε η διεξαγωγή της, σε σχολεία που έγινε γνωστό το γεγονός. Επίσης υπάρχει προηγούμενη ανάλογη έρευνα του Χαροκόπειου και της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, που διεξάχθηκε σε παιδιά προσχολικής ηλικίας από 1/6/2003 έως 30/6/2004,  με χρηματοδότη τη Friesland-Hellas, θυγατρική της Friesland Foods (ΝΟΥΝΟΥ). Είναι αποκαλυπτικό ότι το ιδιωτικό συμφωνητικό που είχε υπογράψει η εταιρεία με το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο προβλέπει ρητά ότι η Friesland μπορεί να ελέγχει και να καθορίζει τι θα δημοσιοποιηθεί από την έρευνα, τα αποτελέσματα της οποίας παραδίδονται στην εταιρεία.

Τέλος, ερωτηματικά υπάρχουν για τη χρηματοδότηση της έρευνας και τον φορέα διεξαγωγής της. Αν χρηματοδοτείται από το ΕΠΕΑΕΚ ή άλλο οργανισμό γιατί δεν προβλέπεται αμοιβή για όσους συλλέξουν τα στοιχεία της έρευνας ή γιατί δεν έρχονται εκπρόσωποι του φορέα να συλλέξουν τα στοιχεία αυτά.

Οφείλουν να αποκαλύψουν αν υπάρχει εμπλοκή ιδιωτών και εταιρειών.

Σε κάθε περίπτωση αν πρόκειται για μια μεγάλης κλίμακας έρευνα του Υπουργείου Παιδείας είτε της Γ.Γ. Α. που έχει ως στόχο να συμβάλει στην καταγραφή της ελληνικής πραγματικότητας στα ελληνόπουλα σε ζητήματα διατροφής και ανάπτυξης κανένας δε θα είχε αντίρρηση και θα ήταν και αναγκαία.

Όμως σε αυτή την περίπτωση όφειλε το ΥΠΕΠΘ να την έχει σχεδιάσει σοβαρά. Να έχει προχωρήσει σε πλήρη ενημέρωση με πλήρη διαφάνεια για τους όρους διεξαγωγής, τους εμπλεκόμενους, τους στόχους και τους σκοπούς της καθώς και τη χρήση των συμπερασμάτων αλλά και της βάσης δεδομένων(υπάρχουν και προσωπικά δεδομένα) που θα συλλεγούν. Επίσης θα έπρεπε να έχει επιλέξει την διεξαγωγή της σε άλλο χρόνο και όχι τις τελευταίες 10 μέρες του σχολικού έτους που όλα τα σχολεία είναι προσανατολισμένα στην ολοκλήρωση της δουλειάς του έτους (από εκδηλώσεις, εκδρομές και δραστηριότητες μέχρι την ύλη και τις γραφειοκρατικές εργασίες) και τέτοιες έρευνες είτε δε μπορούν αντικειμενικά να γίνουν είτε θα γίνουν πλημμελώς.

Με βάση τα παραπάνω διευκρινίζουμε και πάλι ότι η συγκεκριμένη έρευνα δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να έχει υποχρεωτικό χαρακτήρα. Αυτό άλλωστε διευκρίνισε και η δ/νση σπουδών.

Οι συνάδελφοι να συνεκτιμήσουν όλα τα παραπάνω και απολύτως αβίαστα και ανάλογα με τις πραγματικές δυνατότητες της σχολικής μονάδας αυτή την περίοδο να αποφασίσουν για το αν θα διεξάγουν ή όχι την συγκεκριμένη έρευνα.

Για το Δ.Σ.

Ο Πρόεδρος                             Ο Γραμματέας

Τουλγαρίδης Κώστας               Πανταζής Παναγιώτης

 

 

==================

(συμπληρωματικά στοιχεία σε όσα αναφέρονται στην απόφαση του συλλόγου):

 

 

Υπεύθυνος του προγράμματος Ευ Ζην ο Λάμπρος Συντώσης, καθηγητής στο χαροκόπειο, όπως αναφέρει η εγκύκλιος του υπουργείου. Αλλά ο άνθρωπος δεν είναι μόνο καθηγητής στο Χαροκόπειο. Έχει και μια εταιρεία

Που γράφει για τις μεθόδους

απο το σάιτ

Ξεκινούμε αξιολογώντας παραμέτρους όπως διατροφικές συνήθειες, φυσική δραστηριότητα, φυσική κατάσταση, σύσταση σώματος, βιοχημικό και αιματολογικό προφίλ, και αν απαιτείται, Βασικό Μεταβολικό Ρυθμό (Β.Μ.Ρ.).

και ανοίγε παραρτήματα σε όλη τη χώρα

 http://www.paratiritis-news.gr/detailed_article.php?id=75621&categoryid=4

 που θέλαν να κάνουν και έρευνες
από το σάιτ
Μέχρι σήμερα για την περιοχή μας δεν υπάρχει κάποια έρευνα που να αφορά στα παιδιά. «Θα πρέπει όμως να σας πω ότι στα «Κέντρα Διατροφής και Ευεξίας FAMILY FIT» ετοιμάζουμε κάτι τέτοιο. Θα κάνουμε επισκέψεις σε όλα τα σχολεία του νομού, θα κάνουμε μετρήσεις και όλα όσα χρειάζονται και τα αποτελέσματα θα τα ανακοινώσουμε σε ημερίδα που θα γίνει αλλά και για κάθε παιδί στους γονείς του χωρίς χρηματική επιβάρυνση».

Μήπως σε λίγο θα κάνουμε και βιοχημικό και αιματολογικό προφίλ. Το λέει η συνεργάτις του “χωρίς χρηματική επιβάρυνση”. !!!

Για ποιον θέλουν να δουλεψει το δημόσιο σχολείο και μεις ;

Διαβάστε περισσότερα: http://www.alfavita.gr/arthra/%CF%83%CF%8D%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%BF%CF%82-%CF%80%CE%B5-%CE%BA-%CF%83%CF%89%CF%84%CE%B7%CF%81%CE%AF%CE%BF%CF%85-%CE%BA%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%B1-%CF%83%CF%85%CE%BC%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE%BF%CF%87%CE%AE-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CF%80%CF%81%CF%8C%CE%B3%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%BC%CE%B1-%CE%B5%CF%85-%CE%B6%CE%B7%CE%BD#ixzz2P1vV29oC

αίγινα καμικάζι για να κάνεις χάζι

Ήταν σύνηθες στην προαστικοποιημένη επαρχία να «μεγαλώνουν» τα παιδιά πιο γρήγορα. Μέχρι και τη δεκαετία του 70-80, τα παιδιά από 12-18 χρονών, γνώριζαν άριστα να χρησιμοποιούν τα αγροτικά μηχανήματα, να οδηγούν οχήματα πάσης φύσεως για τις αγροτοκτηνοτροφικές εργασίες, να οδηγούν μηχανάκι και για τις εργασίες της οικογένειας ή να πηγαίνουν μ’ αυτό στις οικοδομές που μόλις άρχισαν να πληθαίνουν και να δίνουν ένα επαγγελματικό διέξοδο. Η χρήση των δικύκλων και ακόμα και των τετράτροχων αυτοκινήτων από ανήλικους ήταν αυτονόητη μιας και εξυπηρετούσε την αγροτική οικογένεια, ενώ είναι κάτι παραπάνω από σίγουρο, ότι οι δρόμοι δεν επεφύλασσαν τόσους πολλούς κινδύνους. Στην Αίγινα, τόσο στο κέντρο όσο και στην περιφέρεια ήταν εξαιρετικά αναγκαία η οδήγηση του δικύκλου και από ανήλικους και υπάκουε σ’ αυτές τις συνθήκες. Όποτε υπήρχε υπέρβαση αυτής της χρήσης ήταν σοβαρό γεγονός και εκτός εξαιρέσεων συμβάδιζε με την απώλεια νέων ανθρώπων.

Αν και έχουν επέλθει ραγδαίες αλλαγές στην οικονομική ζωή του νησιού, η χρήση του δίκυκλου παραμένει ίδια κι απαράλλαχτη με της παλιάς Αίγινας. Κι αυτό είναι ένα γεγονός που δεν πρέπει να περνάει απαρατήρητο. Διότι η μεταβολή των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών στο νησί επιδείνωσαν όψεις της καθημερινότητας κάτω από τον μανδύα του τουρισμού και της οικοδόμησης και της διεύρυνσης του εμπορίου που αποτελούν τον ένα και αυτόν πυλώνα της οικονομίας και της τοπικής ιδεολογίας. Κάτω από αυτό το πλαίσιο είναι απόλυτα “δικαιολογημένο” να κυκλοφορούν πιτσιρίκια 12-17 χρονών τρέχοντας με μεγάλη ταχύτητα ακόμα και σε στενά σοκάκια της πόλης. Μαζί με το τσιγάρο, το ποτό-φραπεδιά στην παραλία των 200 μέτρων, η ταχύτητα στο δίκυκλο αποτελούν το πέρασμα στο αντριλίκι με απαλλαγή, όμως, από κάθε  ευθύνη για την επιβίωση της οικογένειας. Σε μια ηλικία που η αναζήτηση ταυτότητας και νοήματος ταυτίζεται με τη ρευστότητα και την κρισιμότητα ενώ παράλληλα στο κοινωνικό πεδίο, εκλείπουν οι πόλοι-κρίκοι σύνδεσης με την πραγματική κοινωνία και την απαξιωμένη μόρφωση, η ταχύτητα και οι «κόντρες» αναπληρώνουν το κενό. Αυτό που δεν μπορούν να καλύψουν οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί για λόγους που αφορούν το προσκύνημα της ιερής αγελάδας-νεότητας. «Τα παιδιά έχουν δίκιο», μια επωδός που απλά τα στέλνει πιο γρήγορα στην εντατική ή δυο μέτρα κάτω από τη γη.

Καλή η συμπαράσταση στον τραυματία, καλή η συμπαράσταση στου νεκρού τη μάνα, καλά τα τραγούδια αλλά ακόμα πιο καλά τα λόγια, κάποιοι περιορισμοί και η ανάληψη ευθυνών. Για να μην τραυματίζονται. Kαι να μην σκοτώνονται.

πώς λειτουργεί ένα Τοπικό Αρχείο;

Ιδού το πώς λειτουργεί ένα Τοπικό Αρχείο. Επίσης, το Τοπικό Αρχείο δεν είναι μόνο κτήριο.

Δείγμα από ένα υπόδειγμα: Αρχεία Νομού Ευβοίας

 
Χάρτης Πλοήγησης Συχνές ερωτήσεις Συνδέσεις
   Καλώς ήλθατε
στο δικτυακό τόπο των ΓΑΚ Ευβοίας

Twitteraccount: @GSA_EUB

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ
ΤΩΝ ΑΡΧΕΙΩΝ

Εκπαιδευτικά προγράμματα των Αρχείων Ν. Ευβοίας
< br>
                                         Επιλέξτε από τη λίστα                                         Ψηφιακές συλλογές                                         Ιστορικό                                         Κριεζώτειο                                         Αρχεία και συλλογές                                         Εργαλεία έρευνας                                         Εκθέσεις                                         Οπτικοακουστικές παρουσιάσεις                                         Εκπαιδευτικές δραστηριότητες                                         Οργάνωση δημοσίων αρχείων                                         Προγράμματα                                         Εκδόσεις                                         Υπηρεσίες προς το κοινό
Τα Αρχεία Νομού Ευβοίας είναι περιφερειακή υπηρεσία των Γενικών Αρχείων του Κράτους. Βασικός σκοπός των Γ.Α.Κ. Ευβοίας είναι η εποπτεία, διάσωση, συγκέντρωση, ταξινόμηση και ευρετηρίαση του αρχειακού υλικού της Ευβοίας και της Σκύρου, καθώς και η διάθεση και η με ποικίλους τρόπους αξιοποίηση όλου αυτού του αρχειακού πλούτου.

Τα Αρχεία Νομού Ευβοίας στεγάζονται σεκτήριο που έχει παραχωρηθεί από το Δήμο Χαλκιδέων για τη στέγαση των Αρχείων. Το κτήριο (Κριεζώτειο) βρίσκεται στην οδό Τζαβέλα 5, κοντά στο Μητροπολιτικό Ναό της Χαλκίδας, και είναι ανοικτό για το κοινό από Δευτέρα έως Παρασκευή 8:30-14:30 ή και άλλες ημέρες ή ώρες μετά από συνεννόηση.

Ταχ. δ/νση: Τζαβέλα 5 – 34100 Χαλκίδα
Τηλ. 22210 85295 – Fax 22210 61213 – E-mail: mail[at]gak[dot]eyv[dot]sch[dot]gr

hit counter

ΝΕΑ

Participation of the General State Archives of Greece to the Project “Building an Expert Network forPromotion of Archives in Schools in Balkan Region States” ”
  About the project
  Agenda (Sofia, 3-4 February 2012 )
  Presentation

Valentine’s Day 2012 in archives

ΔΙΑΛΕΞΑΜΕ ΓΙΑ ΣΑΣ

Τα αρχεία πάνε σχολείο

 Εκπαιδευτικά προγράμματα των Αρχείων
 Έκδοση Η τοπική ιστορία στο σχολείο. Μεθοδολογικές προσεγγίσεις
 Εκπαιδευτικές δραστηριότητες των Αρχείων: η εμπειρία των Αρχείων Ν. Ευβοίας (πλήρες κείμενο, περ.Αρχειακός Δεσμός)
Πρόσβαση στη γνώση: αρχεία διαδίκτυο και κοινωνία
 Νέες τεχνολογίες στα Αρχεία: doc –flash
Οργάνωση και διαχείριση
δημοσίων αρχείων
 Εγχειρίδιο Οργάνωση και διαχείριση δημοσίων αρχείων
 Δημοτικά αρχεία
Προεδρικά διατάγματα για εκκαθαρίσεις, οργανισμοί υπουργείων / υπηρεσιών, θεματολόγια αρχείων 
 Αρχεία και νομικά ζητήματα
Οδηγία 2003/98 για την “περαιτέρω χρήση της πληροφορίας στον δημόσιο τομέα” και δικαίωμα πληροφόρησης
 Γενικά και ειδικά κριτήρια επιλλογής αρχείων (Διεθνής Στρογγυλή Τράπεζα “Επιλογή και εκκαθάριση αρχείων. Μέθοδοι και προβληματισμοί”)
 The protection of archives and the right to information: limits and contradictions

 
 General State Archives of Greece: From Yesterday to Tomorrow
Video 5,04 MB (en)
 Γενικά Αρχεία του Κράτους: από το χθες στο αύριο
3,66 MB
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Το πανηγύρι της Αγίας Παρασκευής. Μια δειγματοληψία στον τοπικό τύπο (1867-1940)

 

 

ΙΣΤΟΡΙΚΟ
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΚΟΙΝΟ
ΑΡΧΕΙΑ-ΣΥΛΛΟΓΕΣ
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
ΝΕΑ
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΑΡΧΕΙΑΚΕΣ
ΣΥΛΛΟΓΕΣ


To παρόν έργο συγχρηματοδοτήθηκε
από το Επιχειρησιακό Πρόγραα
Κοινωνία της Πληροφορίας του
Γ΄ΚΠΣ (80% από ΕΤΠΑ – 20% από Εθνικούς Πόρους)

 

 


 

Μετά τη Νέα Σμύρνη, αστυνομικοί (παρένθεση Σχεδίας: Μπάτσοι) εισέβαλαν και σε σχολείο της Αίγινας

αναδημοσίευση από το alfavita

Στις 11/02/2013 δύο αστυνομικοί με πολιτικά ρούχα εισήλθαν στο κτήριο του ΕΠΑ.Λ. Αίγινας. Ενημέρωσαν ότι σκοπός τους ήταν να οδηγήσουν στο τμήμα ανήλικο μαθητή της Α΄ Λυκείου, προκειμένου να του θέσουν ορισμένες ερωτήσεις.  Οι καθηγητές απάντησαν ότι το σχολείο φέρει ευθύνη για τους ανήλικους μαθητές σε ώρα λειτουργίας του, οπότε θα έπρεπε να ενημερωθεί ο κηδεμόνας του μαθητή. Εκείνοι αρχικά απάντησαν ότι αυτό δεν είναι αναγκαίο και ότι αναλαμβάνουν να ειδοποιήσουν τον κηδεμόνα του παιδιού από το Α.Τ., αν οι ίδιοι το κρίνουν απαραίτητο. Οι παρόντες καθηγητές  τόνισαν  επίσης  το αντίκτυπο που θα είχε στην ψυχολογία και στην υπόληψη  του 15χρονου μαθητή να φύγει από τον σχολικό χώρο μπροστά από όλους τους συμμαθητές του  συνοδευόμενος από δυο αστυνομικούς και χωρίς μάλιστα να κατηγορείται για κάτι. Στη συνέχεια, εξαιτίας της επιμονής των εκπαιδευτικών να μη φύγει από το σχολικό χώρο χωρίς να ενημερωθεί ο κηδεμόνας καθώς αυτό θα αποτελούσε παράβαση των ευθυνών μας, οι αστυνομικοί  αποφάσισαν να περιμένουν να σχολάσει ο μαθητής. 

  Οι καθηγητές επικοινώνησαν με τον κηδεμόνα του μαθητή ο οποίος σοκαρισμένος είπε ότι σπεύδει στο σχολείο να τον παραλάβει.

   Για μεγάλο χρονικό διάστημα οι αστυνομικοί παρέμεναν σε όχημα έξω από την είσοδο του σχολείου. Στη συνέχεια αποχώρησαν για να επιστρέψουν αυτή τη φορά με τη Διοικητή του Α.Τ. η οποία είχε έρθει με φανερή διάθεση να πάρει το μαθητή. Όταν συνάντησε την έντονη άρνηση του συλλόγου των καθηγητών, χαρακτήρισε “υπερβολικά προστατευτική” τη συγκεκριμένη στάση προσπαθώντας να υποβαθμίσει το ζήτημα. Σε ερώτηση για το αν είναι νόμιμη η παρουσία αστυνομικών οργάνων στο χώρο του σχολείου, χωρίς  άδεια, απάντησε δηκτικά ότι το σχολείο δεν είναι πανεπιστήμιο. Ακολούθησε έντονη αντιπαράθεση αλλά η επιμονή των καθηγητών στην απόφαση τους ανάγκασε τη Διοικητή να αποχωρήσει. 

    Σε όλο αυτό το διάστημα ο μαθητής παρέμεινε ήρεμος, αν και φανερά σαστισμένος. Το περιστατικό έληξε όταν ο κηδεμόνας παρέλαβε το μαθητή και τον συνόδευσε στο Α.Τ., όπου από όσο μάθαμε του τέθηκαν ερωτήσεις σχετικά με ένα τροχαίο ατύχημα στο οποίο πιθανολογούσαν ότι ήταν μάρτυρας  . 

      Tο συγκεκριμένο περιστατικό γεννά τα εξής ερωτήματα:

– Δικαιούται η αστυνομία, χωρίς άδεια , να εισέρχεται στο χώρο του σχολείου και να ζητά να οδηγήσει ανήλικο μαθητή στο τμήμα χωρίς να ενημερωθεί ο κηδεμόνας του;

– Ισχύει η Γ2/1073/18-03-1991 εγκύκλιος του Υπουργείου Παιδείας;

 (“ Δεν επιτρέπεται η είσοδος στο σχολικό χώρο ατόμων που δεν έχουν σχέση με αυτόν. Η είσοδος επιτρέπεται μόνον σε γονείς ή κηδεμόνες των μαθητών, σε σχολικούς φορείς και σε όσους ζητούν κατόπιν αιτήσεως τους να ικανοποιηθεί κάποιο αίτημα τους.)

      Δεδομένου ότι τα περιστατικά αστυνομικής παρέμβασης στα σχολεία πληθαίνουν, καλούμε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, τα σχολεία του νησιού μας, τους συλλόγους γονέων και κηδεμόνων, τον Σύλλογο Δασκάλων και Νηπιαγωγών Αργοσαρωνικού, την ΕΛΜΕ Πειραιά και την τοπική κοινωνία να πάρουν θέση για το γεγονός.

 

                                                                                     Σύλλογος καθηγητών ΕΠΑΛ Αίγινας