συμβολή σε ένα σχέδιο επιβίωσης και αξιοπρέπειας, στην Αίγινα

Δίπλα στην πολιτική δράση, δίπλα στις κινήσεις αλληλεγγύης που δεν παριστάνουν “κάτι”, δίπλα σε μικρές προσπάθειες λόγου, δίπλα στο αίτημα για ζωή, μπορεί να συζητιέται ολοένα και περισσότερο ένα σχέδιο επιβίωσης και αξιοπρέπειας. Δείγματα υπάρχουν στο νησί, αν και όχι σαφή ή διακριτά, αλλά σποραδικά και με την αμηχανία που μπορεί να διακρίνει κάθε τι καλό στη ρευστή εποχή μας. Αυτό σημαίνει ότι αυξήθηκε ο κόσμος που καλλιεργεί «για το σπίτι» ενώ υπάρχει σαφές ενδιαφέρον για την ελιά. Επειδή η αμνησία όμως τείνει να αντικαταστήσει τη γνώση και την επίγνωση, η Σχεδία συμβάλλοντας στο μέτρο του δυνατού, σπέρνει παλιά δαιμόνια:

Σιτάρι και γενικά δημητριακά μπορούν καλλιεργηθούν παντού, σε κάθε χωράφι, σε κάθε αδόμητη περιοχή. Ενδείκνυται όμως η καλλιέργεια στις παρακάτω περιοχές: Ανάμεσα στους Γιαννάκηδες-Μπενάκηδες-Λαζάρηδες, στην Παχειοράχη, στις Πόρτες (περιοχή Περιβόλια), στον «κάμπο» της Αιγινήτισσας (περιβόλια-Προφήτης Ηλίας), Κοντός, Μεσαγρός, Άλωνες, Κυψέλη, Λεόντι, Σουβάλα, Χλόη. Μέχρι και το 1985 καλλιεργούσαν σιτάρι σε οικογενειακό επίπεδο, ενώ το έστελναν σε μύλους στα Μέθανα. Μέχρι το 1960 υπήρχε ο μύλος του Μαρίνη και το «εργοστάσιο» του Κουκούλη που ήταν μύλος και φούρνος. Μια επιχείρηση (μεταξύ 1985-95) από τη Λάρισα, της «Χατζηλουήνας» με τρακτέρ που είχε 6 άροτρα, θυμίζει τις δυνατότητες του νησιού για αυτοδυναμία, σε σιτηρά.

Η ελιά υπάρχει ήδη παντού με εκατοντάδες δέντρα παραμελημένα στα «αζήτητα» του νησιού να μαραζώνουν αμάζευτα και ακλάδευτα στα ημιορεινά. Απομεινάρια από λιοτρίβια υπάρχουν σε κάθε χωριό, δείγμα της σημερινής μας παρακμής αλλά και μιας μελλοντικής δυνατότητας ν’ ανθίσει πάλι ο τόπος. Η μικρή οροσειρά που χωρίζει τους Αγίους από το Μεσαγρό (Παλιόμυλοι, Σαλιαρή, Βρούβα) είναι γεμάτη ελιές. Υπενθυμίζεται η συμμετοχή του Δήμου Αίγινας και ιδιωτών σε διεθνείς εκθέσεις ελαιολάδου (Γ. Δ. Κωστελένου Στοιχεία ελαιοκομίας. Ιστορία περιγραφή και γεωγραφική κατανομή των ποικιλιών ελιάς στην Ελλάδα) τον 19ο αιώνα.

Το αμπέλι, από την αρχαιότητα μέχρι και τη δεκαετία του ‘80 ήταν το αβανταδόρικο προϊόν της Αίγινας. Μούστος εξαγόταν παντού, σ’ όλη την Ελλάδα και τα καΐκια μαζί με τα αγγεία έστελναν και μούστο. Όλη η Βόρεια Αίγινα από τη Βαγία μέχρι και την περιοχή της Κυψέλης ήταν κατάφυτη από αμπέλια ενώ σε κάθε σπίτι υπήρχε η σοφή κληματαριά που ξέραινε τα φύλλα της το χειμώνα και χάριζε τη σκιά της το καλοκαίρι μαζί με τον πολύτιμο καρπό της. Περιοχές που ακόμα βλέπεις απομεινάρια από παρατημένες καλλιέργειες είναι οι Κήποι (κάτω από τους Βλάχηδες), ο Κοκκινόβραχος (ανάμεσα από της Αφαία και τον Κάβο) και η Ανάουσσα (ρέμα Βαγίας-Κολυμπάρι).

Η πατάτα, από την εποχή του Καποδίστρια μέχρι και πριν 20-30 καλλιεργούνταν παντού στα Δυτικά και προς Νότια της Αίγινας και ιδιαίτερα στην περιοχή του Μαραθώνα που έβγαζε μια ιδιαίτερα νόστιμη και περιζήτητη πατάτα. Στην ίδια περιοχή τα κηπευτικά (χειμερινά και θερινά) μπορούν να καλλιεργηθούν σε έκταση ενώ βέβαια μπορούν για οικιακή χρήση να βρίσκονται σε κάθε γωνιά που δεν έχει ακόμα χτιστεί.

Βασικό είδος διατροφής, τα όσπρια, καλλιεργούνταν κυρίως στο Σφεντούρι, στους Κήπους και κυρίως ξερικά (φασόλια, φακή, φάβα, ρεβίθι, αράκι) στην «κοιλάδα» των Αλώνων, στην Αιγινήτισσα (Προφήτης Ηλίας) και στο Μεσαγρό.

Πορτοκαλιές και Λεμονιές μπορούν παντού να καλλιεργηθούν, όμως η περιοχή του Προφήτη Ηλία στην Αιγινήτισσα, οι Πόρτες, η Βλυχάδα ίσως είναι οι πιο κατάλληλες περιοχές.

Το μοναδικό, αιγινήτικο βερίκοκο, μπορεί πάλι να ξαναφανεί στις περιοχές που καλλιεργούσαν το δέντρο. Αυτές κυρίως, ήταν ο Κοντός και η Κυψέλη.

—————

Παρακάτω ξαναδημοσιεύουμε κείμενο ελαφρά συμπληρωμένο. Κάθε συμπλήρωση, διόρθωση, σχόλιο, είναι κάτι παραπάνω από καλοδεχούμενα

Σχεδία στ’ ανοιχτά της Αίγινας

ΟΙ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΤΗΣ ΠΑΛΙΑΣ ΑΙΓΙΝΑΣ

Αμπέλι

Ελιά

Λεμονιά

Νεραντζιά

Αμυγδαλιά

Βερικοκιά

Συκιά

Ροδιά

Αχλαδιά

Φιστικιά

Μουριά και για τη σηροτροφία

Χαρουπιά για ζωοτροφή και παραγωγή χαρουπάλευρου

Σιτάρι

Κριθάρι

Καλαμπόκι

Ρεβίθια

Αρακάς

Κουκιά

Λαθούρι

Σουσάμι

Πατάτα

Λαχανικά-μποστανικά-ζαρζαβατικά-μαναβικά

Μπαμπάκι

Λινάρι

Ριζάρι για τη βαφή νημάτων και υφασμάτων

Βίκος για ζωοτροφή

Βρύζα για δέσιμο σε κατασκευές και παραγωγή βύνης

————————

Που καλλιεργείται τι:

Στις πεδινές περιοχές:

Αμπέλια, ελιές, συκιές, αμυγδαλιές, λαχανικά, καρποφόρα δέντρα, ξινά

Στις πλαγιές των βουνών:

Κριθάρι, όσπρια, λαθούρι, αρακάς, ρεβίθια, κουκιά, βίκος (κτηνοτροφικό)

Μέχρι το 1971 σύμφωνα με το χωροταξικό σχέδιο της Σ. Παπαδοπούλου:

Δημητριακά 25%, κηπευτικά 2%, δεντροκαλλιέργεια 17% αμπέλια 12% ακαλλιέργητα χωράφια 44% επί της καλλιεργήσιμης γης

——————————

Βαθύ: κρασί, σταφύλια, σκόρδα, αμύγδαλα, φιστίκια, λάδι, δημητριακά

Βλάχηδες: κτηνοτροφία

Γιαννάκηδες: κτηνοτροφία

Σουβάλα: Αλιεία

Κοντός: τα πάντα

Κύλινδρας: κτηνοτροφία, γεωργία, γρανίτης

Κυψέλη: Γεωργία, δενδροκομία, κηπευτικά, σύκα, σταφύλια, λάδι, αμύγδαλα, φιστίκια

Λαζάρηδες: κτηνοτροφία

Λεύκη: Γεωργικά

Μαραθώνας: περιβόλια, σύκα, ελιές

Μεσαγρός: λάδι, κρασί, δημητριακά, ρετσίνα κεραμικά, μελίσσια

Παχειοράχη: γεωργία κτηνοτροφία

Πέρδικα: δημητριακά, μελίσσια

Πόρτες: δενδροκομία, ελιές, μελίσσια

Άλωνες: κηπευτικά, ελιές, δημητριακά, φρούτα,

Σφεντούρι: κτηνοτροφία, δημητριακά, σταφύλια,

Τζίκηδες: κτηνοτροφία

Χλόη: δέντρα, κρασί, φρούτα, λαχανικά

Ψαχνή: γεωργία, κτηνοτροφία

Άγιοι: γεωργία, λαχανοκηπευτικά, ρετσίνα, κεραμική, λάδι, αμύγδαλα, κρασί

Ανιτσαίο: κτηνοτροφικά, δημητριακά, λάδι,

Ασώματοι: λάδι, κρασί, κηπευτικά, λαχανικά

Λιβάδι: λάδι, κρασί, κηπευτικά, δέντρα, δημητριακά

Μπουρδέχτης: 50 στρέμματα περιβόλια με αμπέλια και ελιές

Βροχεία: Φιστίκι, ελιά, αμυγδαλιά, κηπευτικά, χαρουπιές

————————

ΦΥΤΑ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΘΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΙΓΙΝΑ

Καλοκαίρι

Φασόλι

Αγγούρι

Πεπόνι

Καρπούζι

Κολοκύθι

Μπάμια

Μελιτζάνα

Ντομάτα

Φράουλα

Πιπεριά

Βλήτα

Χειμώνας

Κουκιά

Μπιζέλια

Αρακάς

Αγκινάρα

Πράσο

Καρότα

Όλο το χρόνο

Ραπανάκι

Παντζάρι

Λάχανο

Κρεμμύδι

Σκόρδο

Μαρούλι

Πατάτα

Σέσκουλο

Ραδίκι

Αντίδι

Κουνουπίδι

Μπρόκολο

Δημητριακά

Σιτάρι

Κριθάρι

Βρώμη

Αράκι

Βίκος

Βρύζα

Δέντρα, φρούτα

Αμπέλι

Αμυγδαλιά

Βερικοκιά

Κερασιά

Μηλιά

Αχλαδιά

Συκιά

Ροδιά

Κορομηλιά

Μουσμουλιά

Κυδωνιά

Ροδακινιά

Δαμασκηνιά

Βανίλια

Λεμονιά

Πορτοκαλιά

Μανταρινιά

Ελιά

Αρωματικά του κήπου

Άνηθο

Κάρδαμο

Σέλινο

Μαϊντανός

Φινόκιο

Μάραθο

Καλιαντρό

Ρόκα

————————-

Περιοχές στην Αίγινα με αρκετό νερό και οι καλλιέργειές τους

Στους Κήπους

Με λεμονιές και πορτοκαλιές στις Πόρτες

Στη Γλυφάδα με κηπευτικά και δέντρα

Σε μεγάλη περιοχή στις Άλωνες

Στο Μεσαγρό και στη Βαγία, ελαιόδεντρα και αμπέλια

Στον Κοντό στη θέση Υδραγωγείο

Στη Σουβάλα και Λεόντι

Στην Κυψέλη, στη Χλόη, στον Ασώματο και στην Περιβόλα που καλλιεργούνται τα πάντα

Από το Μαραθώνα μέχρι και το 75 γίνονται εξαγωγές

Μεγάλα κτήματα με νερό στην Αίγινα

Κτήμα Σημαντώνη στις Άλωνες για λεμονιές, πορτοκαλιές και φιστικιές

Κτήμα Αγίου Λεοντίου (κρατήρας) 100 στρέμματα

Κτήμα Γλυφάδα, πηγάδι Βακαλόπουλου

Κτήμα στις Άλωνες με πολύ νερό

Στη Χλόη κτήμα Φουντούλη, παλιά λιοτρίβια πατητήρια και αλευρόμυλος

Στην Πέρδικα το κτήμα του Μοναστηριού

Στην Αιγινήτισσα, κτήμα Χριστοφίδη, παλιά περιβόλια

Κτήμα Ζούμερα, στις Πολλές Ελιές 

Η Αίγινα το 1950, με τα μάτια της “Αίγινας” (τουρισμός)

Η εφημερίδα «Αίγινα» εξεδόθη στις 15 Μαΐου 1950, με υπότιτλο «ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΟΣ ΑΝΑΞΑΡΤΗΤΟΣ ΤΟΠΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΑΙΓΙΝΗΣ», τιμή 1000 Δραχ., με εκδότη τον Σπύρο Αλεξίου. Στο εκδοτικό σημείωμα του πρώτου φύλου της, γράφει μεταξύ άλλων: «Η εφημερίδα  μας  δεν θα γίνει προσωπικόν όργανον ουδενός, θα υποστηρίξη όμως χωρίς προκατάληψιν ή υστεροβουλίαν τα τοπικά μας συμφέροντα… Δεν θα φατριασθή, δεν θα την απασχολήση ούτε θα την παρασύρει η μια πλευρά αλλά και η άλλη… Η αγάπη μας για την Αίγινα είναι μεγάλη, είναι τόση που αδιαφορώντας για τους κόπους και τις υλικές ακόμη φθορές μας οδηγεί στην παρούσαν έκδοσιν. Είμεθα όμως βέβαιοι για την ηθική νίκη. Η έκδοσις αυτήν είναι αποτέλεσμα κοινής προσπαθείας πολλών Αιγινητών. Η ιδέα έγινε πραγματικότης αφού όλοι κατέθεσαν τον όβολόν τους είναι δε μεγάλος ο κατάλογος αυτών που την εκδίδουν. Την «ΑΙΓΙΝΑ» δεν την διευθύνει ένας αλλά μια πραγματική Συντακτική Επιτροπή…»

Η εφημερίδα δίνει μεγάλη σημασία στον τουρισμό, δίπλα στη γενικότερη οικονομική και κοινωνική ανασυγκρότηση του νησιού μετά τον πόλεμο. Η μετέπειτα ιδεολογία του νησιού στα πρώιμα βήματά της:

Στη στήλη «ΑΙΓΙΝΗΤΙΚΑ»: «ΕΙΣ ΤΗΝ ΓΩΝΙΑΝ του λιμανιού εμπρός από την Παναγίτσα πρέπει να τοποθετηθή μια βρύση που θα εξυπηρετεί πολύν κόσμον, θα εξυπηρετεί τους ψαράδες  μας, και περισσότερον τους εκδρομείς ιστιοπλόους» «ΠΟΛΛΟΊ ΞΕΝΟΙ φτάνοντες τα Σαββατοκύριακα με τα ιστιοπλοϊκά και εκδρομικά τους σκάφη, αγκυροβολούν εις οιονδήποτε τμήμα του λιμανιού μας, βρίσκουν ελεύθερον. Δεν νομίζει η Λιμενική αρχή του τόπου μας ότι επιβάλλεται δια πολλούς λόγους τα σκάφη να ευρίσκουν ένα τμήμα του λιμανιού ελεύθερον να αγκυροβολούν κατά τη γνώμη μας το πλησίον του Ναυτικού Σταθμού Κρηπίδωμα»; «ΕΙΣ ΑΛΛΗΝ στήλην ο συνεργάτης μας κ. Μεταξάς προλέγει μερικά πράγματα δια το «και». Πριν ακόμα προφθάσει να το ονομάσει αντιτουριστικόν εξάμβλωμα, άρχισε να γίνεται. Δεν ξέρουμε ποιος είναι ο διακοσμητής της εταιρίας που ενοικίασε το κέντρο. Θέλουμε όμως να τον παρακαλέσουμε να κοιτάξη από την θέσιν των Καφφενείων την θαλασσιά λουρίδα που χρωμάτισαν το κάτω μέρος του οικήματος και το κρηπίδωμα, αν επιμήνει τότε είναι ωραίο ας το αφίσει. Διαφορετικά ας ρωτήσει κάποιον που ξέρει περισσότερα».

Με τίτλο ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΝ ΓΡΑΦΕΙΟΝ: «Θα υπενθυμίσωμεν κάτι που κατά το παρελθόν έχει γίνει λόγος. Είναι ανάγκη να γίνει ένα γραφείον πληροφοριών της Τουριστικής Επιτροπής. Δεν χρειάζεται ν’ αναπτύξουμε τους λόγους που το επιβάλλουν. Η έλλειψίς τουςείναι πολύ μεγάλη. Μόνο η δημιουργία του θα δείξει τι έλειπε».

Με τίτλο ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ: «Εις την καραντίναν και τας απέναντι ακριβώς από την Τουριστικήν Επιτροπήν Αιγίνης έγινε φέτος ένας κήπος θαυμάσιος με σχεδόν επιμελεία του αρχιτέκτονος -δενδρολόγου κ. Παράσχη. Ο επισκέπτης τώρα βρίσκεται σ’ ένα υπέροχο θέαμα πηγαίνοντας προς την Κολόνα να θαυμάσει ένα κήπο προς τα’ αριστερά με βυζαντινό σχέδιο και ένα άλλο δεξιά Δωρικό σχέδιο. Ακόμα μπορεί να χαρή τα πολλά και διάφορα δένδρα που έχουν φυτευθή στην περιοχή αυτή”.

Στη στήλη ΣΥΝΤΟΜΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ: «Την προπαρελθούσαν Κυριακή η κίνησις εκδρομέων ήτο αρκετά περιορισμένη τούτο οφείλεται εις την μεγάλην κίνησιν που παρουσίασε η προηγούμενη Κυριακή της Πρωτομαγιάς».

Η αναμέτρησή μας με το υδάτινο παρελθόν, με το στεγνό παρόν και με το άγνωστο μέλλον της Αίγινας

Μια από τις διαστάσεις του προβλήματος της επάρκειας νερού φαίνεται ότι είχε ήδη καλυφθεί στο ιστορικό παρελθόν με την δημιουργία δεξαμενών αποθήκευσης, υπέργειων και μάστευσης υπογείων υδάτων. Αυτές ήταν οι περίφημες σουβάλες που χτίζονταν από ανθρώπους σαν κι εμάς, οι οποίοι εκμεταλλεύονταν τη μορφολογία του εδάφους σε κατάλληλα σημεία προκειμένου αυτές, να επιτελούν αυτόν τον προαναφερόμενο (σε πολλές περιστάσεις) συνδυασμό ρόλων. Ήταν σπαρμένες σε όλη την Αίγινα και ιδιαίτερα σε κάποιες περιοχές οι οποίες ευνοούσαν αυτόν τον τρόπο βελτίωσης και αναπαραγωγής της ζωής, με τον πιο εύσχημο τρόπο. Σύμφωνα με ερασιτεχνική (=του έρωτος και της τέχνης) έρευνα, μέχρι και σήμερα χρησιμοποιούνται σχεδόν όλες, για το πότισμα ζώων και -σε περιπτώσεις- καλλιεργειών, ενώ ελάχιστες ακόμα και για πόση. Η σουβάλα είναι μια προσιτή αξιοθαύμαστη τεχνολογική εφαρμογή που αξίζει τον κόπο, όχι απλά να τη διατηρήσουμε για λόγους ιστορίας ή λόγους αισθητικούς κλπ. -λόγοι που απογυμνώνουν το περιεχόμενο της ζωής και περιγράφουν τα άλλοθι της αστικοποίησης, αλλά ως μια εφαρμογή του τώρα με τη συνδρομή απλής συμβατικής τεχνολογίας, προσβάσιμης στην Κοινότητα.

Η μέχρι τώρα ΕΠΙΤΟΠΙΑ καταγραφή σουβάλων:

Περιοχή Κύλινδρας (50) (ένα μέρος τους έχει καλυφθεί από την κατασκευή τσιμεντένιας δεξαμενής -σχεδόν δεκαετίας. Από τις 50 σουβάλες υδρεύονταν αντίστοιχες 50 οικογένειες)

Περιοχή Αγίας Μαρίνας (1) (μικρή κατασκευή για τις ανάγκες των αλιέων. Η Αγία Μαρίνα ήταν αρχαίο λιμάνι και εντοπίστηκε με βάση καταγραφές του παρελθόντος, αρχαίος ναυτικός οικισμός)

Περιοχή Γιαννάκηδες (15)

Θέση Μαρδίες (4) (μεταξύ των περιοχών Γιαννάκηδες και Μπενάκηδες)

Περιοχή Λαζάρηδες (15)

Θέση Καμάρα (4) (μεταξύ περιοχών Κουτσούπι και Γλυφάδας Α της Αίγινας)

Περιοχή Πόρτες (5)

Θέση Άγιος Αντώνιος (5)(πλησίον του ακρωτηρίου Αγίου Αντωνίου ΝΑ της Αίγινας)

Περιοχή Ανιτσαίο (8)

Περιοχή Όρος (10)

Περιοχή κοντά στο νεκροταφείο Παχειοράχης (4)

Παχειοράχη (15) (στο σημείο αυτό έχει εντοπιστεί και το φυσικό φαινόμενο «βιρός». Με την ορολογία αυτή περιγράφεται η υπέργεια αποθήκευση νερών μέσα στο ρέμα, κατάλληλων συνήθως για πότισμα ζώων)

Περιοχή Άνω και Κάτω Ψαχνή (15)

Περιοχή Χρυσολεόντισσας (5)

Θέση Μπουρδέχτης (9)

Θέση Άγιος Αντρέας (3) (στο μέσον μεταξύ Ταξιαρχών-Χρυσολέοντισσας-Αγίου Δημητρίου)

Περιοχή Σφεντούρι (15)

Περιοχή Κήποι (5) (Ν της Αίγινας)

Περιοχή Ελαιώνας (10)

Θέση Προφήτης Ηλίας (20) (μεταξύ Άι Γιώργη-Άι Γιώργη και Προφήτη Ηλία, ΝΔ της Αίγινας)

Μάρτης του 1948, στην Αίγινα

ΚΗΡΥΞ ΤΗΣ ΑΙΓΙΝΗΣ, ΤΕΥΧΟΣ 15, ΜΑΡΤΙΟΣ 1948

Είναι η εποχή που οι μοναρχοφασιστική κυβέρνηση, έχοντας καλέσει στρατευμένους και επιστρατευμένους να σκοτωθούν, έχοντας αδειάσει χιλιάδες χωριά στην ύπαιθρο, με τη βοήθεια του αμερικανικού στρατού, δολοφονεί τους έλληνες επαναστάτες του δεύτερου αντάρτικου. Το μύθευμα περί «παιδομαζώματος» που αποτελεί έναν από τους κυρίαρχους μύθους π.χ. της Α.Μ. «Βασιλίσσης των Παιδουπόλεων» της δυναστείας των Γκλύξμπουργκ που πούλησε εκατοντάδες παιδιά στην Αμερική, έχει έρθει και στην Αίγινα. Ο «Κήρυκας» το φωνάζει στο εκδοτικό του σημείωμα, αφού έχει αναφερθεί για τα τετρακόσια χρόνια σκλαβιάς από τους τούρκους ως μέτρο σύγκρισης: «25η ΜΑΡΤΙΟΥ 1948 Άλλος εχθρός μεταχειρίζεται τα ίδια μέσα εναντίον του Ελληνισμού. Σταυρώνει τους παπάδες, καίει τα χωριά, γκρεμίζει τις γέφυρες, σφάζει όποιον δεν είναι δικός του, μαζεύει παιδιά για να τα κάνει Γενιτσάρους…» Στην επόμενη σελίδα, πιο εκτενέστερα σχολιάζει υπό τον τίτλο, «ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΩΝ ΓΕΝΙΤΣΑΡΩΝ»: «Η είδησις για το παιδομάζωμα που γίνεται στη Βόρειο Ελλάδα ανεστάτωσε κάθε ελληνική, μα και ανθρώπινη καρδιά. Είναι πρωτοφανές, είναι ανήκουστο τέτοιο έγκλημα και στιγματίζει το σημερινό μας πολιτισμό». Ο αναπαραγωγός της μυθεύματος που ως αληθές γεγονός αφορά τη διαφύλαξη ολόκληρων χωριών που προωθήθηκαν προς τα βόρεια και εκτός συνόρων, για να προστατευτούν από τη βαρβαρότητα των φασιστικών συμμοριών τι άραγε να εννοεί ως «πολιτισμό»; Ίσως όχι τα κεφάλια των αναρχοκομμουνιστοληστοσυμμοριτών που εκτίθονταν δημοσίως. Για αυτά όμως δεν υπάρχει η παραμικρή νύξις.

Ίσως είναι μια παράλλειψις. Όπως π.χ. αυτό που επισημαίνεται στην ίδια σελίδα ως «Ουσιώδης παράλλειψις» που «ενεφάνισε την Αίγιναν μη συμμετέχουσα εις τας τελετάς της ενσωματώσεως της Δωσδεκανήσου…» παρόλο που «…η δια τρίτην φοράν και χάριν της ημέρας δοθείσα παράστασις υπέρ της φανέλλας του στρατιώτου υπό την οδηγία των καθηγητών των απετέλεσεν ένα ευχάριστον γεγονός μέσα εις την γενικήν στενοχωρίαν…». Στον ίδιο ρυθμό αλλά σε άλλη σελίδα του τεύχους, η γνωστή μας ποιήτρια, Πηνελόπη Παπαλεονάρδου, αναλαμβάνει να ξεσηκώσει: «…Αυγινές δροσοσταλίδες/ ραίνουνε το πέρασμά της/ έρχεται απ’ τα χιονισμένα ηπειρώτικα βουνά/… Προσοχή η Ελλάς περνάει/ κάντε τόπο να διαβεί/ όσο αξίζει μια Ελλάδα/ δεν αξίζει όλη η γη…».

Κατά τ’ άλλα για την ιστορία και λαογραφία της Αίγινας, όπως και στα προηγούμενα τεύχη το περιοδικό καταβάλει προσπάθεια καταγραφής, δίπλα στην επιβεβαίωση της αιγινήτικης society. Με τον τίτλο, «Μια εορτή εις Καλλιθέαν» γράφει: «εξαιρετικήν επιτυχίαν και κοσμοσυρροήν εσημείωσεν η υπέρ φανέλλας του στρατιώτου ενεργηθείσα καλλιτεχνική εορτή Καλλιθέας, εις την οποίαν ετραγούδησεν η συμπατριώτις μας κ. μαρία Χ.Λυκοπύρη και άλλου καλλιτέχνες. Εις την Α.Μ. την Βασίλισσαν η οποία παρηκολούθησεν ολόκληρον την εορτήν προσέφερον δύο ανθοδέσμας την μίαν με μπλελουλούδια και την άλλην με άσπρα αι Δίδες Ρίκα Χρυσοπούλου και Έλλη Ι. Λυκούρη ενδεδυμέναι η μια με ολόχρυσον ευζωνικήν στολήν και η άλλη με βαρύτιμον χρυσοΰφαντον υφαντόν στολήν βλαχοπούλας…» Σε άλλη σελίδα, ο Φ.Κ. με τίτλο «ΕΝΑ ΒΗΜΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΡΟΟΔΟ»: «Την παρελθούσαν Κυριακήν 22-3 επεσκέφθη το χωρίον μας Βαθύ ο πρόεδρος του εν Αθήναις Συλλόγου Αιγίνης κος Αντ. Καρακατσάνης μετά του Δενδρολόγου του Τουρισμού κ.Παράσχου και των κ.κ. Σαλιαρέλη και Χρυσοχόου… Κατέλυσαν εις την οικίαν των κυρίων Σαμιώτη-Κουκούλη όπυ εκλήθησαν ο Πρόεδρος της Κοινότητος Βαθέως και η Δ)τρια του Δημοτ.Σχολείου Βαθέως όπως συσκεφθούν περί του καλυτέρου τρόπου της δενδροφυτεύσεως της Κοινότητος… Και τούτο οφείλομεν εις τα αόκνους όντως προσπαθείας του μεγάλου πατριώτη προέδρου των εν Αθήναις Αιγινητών, όστις τιμά το αξίωμα του προέδρου του Συλλόγου. Η ωραία και ευγενής αυτή προσπάθεια του Κου Αντ. Καρακατσάνη όστις διαπνέεται από αληθινήν αγάπη δια την ωραία του πατρίδα, δεν μπορεί ν’ αφήση ασυγκίνητον καμμιά Αιγινήτικη καρδιά, αλλά να την πλημμυρίση από ενθουσιασμόν και ευγνωμοσύνην. Ευχόμεθα όπως ο θεός ευλογεί τας ευγενείς προσπαθείας του δια το καλόν του τόπου μας. Τέλος η «δια της υπ.αριθ.570 αποφάσεως του Γεν. Γραμματέως Τουρισμού δημοσιευθείσης εις το υπ’ αριθ. 20)1948 τεύχος Β’ φύλλον της Κυβερνήσεως, η Τοπική Επιτροπή Τουρισμού δια την Αίγιναν απηρτίσθη εκ των κ.κ. Αντών. Καρακατσάνη, ενός αντιπροσώπου του Δήμου, του Διοικητού της Χωροφυλακής ή του αναπληρωτού του, του Προέδρου της Λιμενικής Επιτροπής ή του αναπληρωτού του και των κ.κ. Παν. Ζέρβα, Γ. Ξυδέα, Μιχ. Μοίρα, Ιωάν. Μαϊλη, Σπυρ. Σημαντώνη, Χαρ. Λεούση, Ιωάν. Γιαννούλη και Διον. Καραγιάννη»

Όλα αυτά καταγράφονται στο φόντο της απόλυτης σχεδόν φτώχειας που δέρνει το νησί που προσπαθεί να συνέλθει μετά τον πόλεμο. Ο «Κήρυκας», ίσως στις πιο σοβαρές του σελίδες στο εν λόγω τεύχος, αναφερόμενος στην αλληλογραφία του με τον υπουργό Εμπορικής Ναυτιλίας την οποία παραθέτει, γράφει για τα δίκαια των ναυτικών των ιστιοφόρων-πετρελαιοφόρων, οι οποίοι σύμφωνα με τα γραφόμενα είναι μάλλον εξασφαλίζουν σύνταξη πείνας, ενώ επίσης «καθυστερείται η αποζημίωσις» των δυτών «παθόντων προ του πολέμου δια την πληρωμήν των οποίων απαιτείται νομοθετική ρύθμισις». Σύμφωνα με το δημοσιευμένο κείμενο του υπουργού Θεοδώρου Κιζάνη «…οι ενδιαφερόμενοι ότι εάν θέλουν να εξασφαλίσουν μιαν ικανοποιητικήν σύνταξιν δια τα γηρατειά των και δια την οικογένειάν των πρέπει να καταβάλλουν μιαν αξίαν λόγου εισφοράν…». Αντίθετα όμως με τον υπουργό ο υπεύθυνος του περιοδικού ζητά με πρωτοποριακή πρόταση, …τα μνημονιακά μέτρα που πάρθηκαν πρόσφατα: «…όλα τα ασφαλιστικά Ταμεία, συλλήβδην και αθρόα, θα έπρεπε να συγχωνευθούν εις τον Δημόσιον κορβανάν, ο οποίος πάλιν με ένα ενιαίον ένσημον θα εκάλυπτε τα δαπάνας συνταξιοδοτήσεως. Τούτο με μικράν αύξησιν των υπαλλήλων της υπηρεσίας των δημοσίων συντάξεων, θα εξοικονόμει τας δαπάνας συντηρήσεως, δεκάδων διευθυντών, εκατοντάδων τμηματαρχών και ασφαλώς χιλιάδας άλλων υπαλλήλων των διαφόρων Ταμείων, οι οποίοι αποζούν από το υστέρημα του εργαζομένου και εις βάρος των γηρατειών του, εκτός των εξόδων διοικήσεως, τα οποία εις πολλά Ταμεία φθάνουν τα όρια του πολυτελούς…» Στην περίπτωση της εποχής όμως σύμφωνα με τον συγγραφέα που στηλιτεύει βασικά την αναδυόμενη καλοπληρωμένη γραφειοκρατία, «ίσως προϋποθέτουν κάποιαν επί το σοσιαλιστικώτερον τροπή της Πολιτείας, πράγμα δηλ. που δεν γίνεται διαρκούντος πολέμου…». Λίγος σοσιαλισμός δεν βλάπτει βεβαίως-βεβαίως. Κι αρκεί, βεβαίως-βεβαίως, ΝΑ ΜΗΝ ΑΓΩΝΙΖΕΣΑΙ ΓΙΑ ΑΥΤΟΝ. Ειδικά στα 1948.

…θα καταστή το διαμάντι της Αιγίνης…

ΤΟ ΒΑΘΥ ΚΑΙ ΑΙ ΑΝΑΓΚΑΙ ΤΟΥ (ΙΙ)

«…Άλλος συνοικισμός απέχων περί το 1)4 της ώρας είναι οι «Άγιοι» υψηλότερα του Βαθέως με αρκετά πεύκα και ωραίαν θέαν προς το βουνόν και την θάλaσσαν. Έχει ολίγας μάλλον συγκεντρωμένας οικίας και 2-3 μικρά οινοπαντοπωλεία. Εδώ κατοικούν ο νυν πρόεδρος της Κοινότητος κ. Ν. Μπήτρος και αι οικογένειαι των πλοιάρχων και ιδιoκτητών των βενζινοπλoίων συγκοινωνίας Σπυριδάκη και Λεούση.

Άλλος συνοικισμός ο και σπουδαιότερος είναι ο παραλιακός Σουβάλα ή Θέρμα όπου και τα ιαματικά λουτρά, δι’ ό και η Δευτέρα ονομασία Θερμά εκ του αναβλύοζοντος θερμού ιαματικού ύδατος. Η ονομασία Σουβάλα θα παρέμεινε εκ του ότι υπήρχε στέρνα-σουβάλα όπου συνηθροίζοντο τα όμβρια ύδατα διότι ο οικισμός ούτος στερείται παντελώς ποσίμου ύδατος. Δια τούτο κατοικείται ελάχιστα από εντόπιους. Αποτελείται σχεδόν από οικίας ξένων παραθεριστών, οίτινες αγοράζουν το ύδωρ από εντόπιους, οι οποίοι το μεταφέρουν από τον Κουρέντην με υδρίας, από 2-3 μικροκέντρα τα οποία σχεδόν όλα κλείουν κατά τη χειμερινήν περίοδον, από εν ξενοδοχείον ύπνου και δωμάτια προς ενοικίασιν εις τους λουομένους του κ. Ι. Χρυσοχόου, από τας εγκαταστάσεις των λουτρών και από δυο παρεκκλήσια του «Αγίου Σεραφείμ» και της «Μεταμορφώσεως του Σωτήρος» όπου κατ’ έτος εις την γιορτήν των γίνονται ωραίαι πανηγύρεις.

Η Σουβάλα έχει μικρόν λιμένα με αρκετήν κίνησιν καθ’ ότι εξυπηρετεί όχι μόνον την τακτικήν συγκοινωνίαν των παραθεριστών, τρις της εβδομάδος αλλά και καθ’ όλον το έτος την συγκοινωνίαν και εμπόριον όλων των κατοίκων των πέριξ χωριών.

Η Σουβάλα είναι εν μικρογραφία μια λουτρόπολις, ευρισκομένη ακόμη εις σπάργανα…

…Το κλίμα είναι υγιεινότατον και δροσερότερον –καθ’ ότι βορεινόν. Η θέα του τόπου ωραιοτάτη με τα γραφικά ακρογιάλια της, κυρίως όταν την νύκτα βλέπεις το βάθος του ορίζοντος μιαν μακράν φωτεινήν λωρίδα από τα φώτα του Πειραιώς-Αθηνών και τον ουρανόν να λάμπη από την ανταύγειαν αυτών και το σπουδαιότερον το αναβλύζον ιαματικόν ύδωρ είναι πλουσιώτατον εις συστατικά…

…Δια τούτο έχομεν  την λογικήν πεποίθησιν ότι η Σουβάλα θα εκξελιχθή συντομώτατα εις λουτρόπολιν εφάμιλλον των άλλων Ελληνικών, θα καταστή το διαμάντι της Αιγίνης… Αρκεί λίγη καλή θέλησις και προσπάθεια…»

KΗΡΥΞ ΤΗΣ ΑΙΓΙΝΗΣ, ΤΕΥΧΟΣ 9, ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 1947, ΣΕΛΙΔΕΣ 16-17

ΤΟ ΒΑΘΥ ΚΑΙ ΑΙ ΑΝΑΓΚΑΙ ΤΟΥ

 

«…Τα προϊόντα του χωριού μας είναι το αθάνατο ρετσινάτο κρασί –το οποίον πολλούς ξένους έχει κάμει φίλους της Αιγίνης- σκόρδα, κανάτια, αμύγδαλα, σύκα, φυστίκια και μικράν παραγωγήν ελαίου και δημητριακών.

Ταύτα πάντα προϊόντα είναι εύγευστα λόγω του ξηρού εδάφους διότι το Βαθύ στερείται αφθόνου ύδατος. Υδρεύεται από ορισμένα φρέατα, τα περισσότερα των οποίων ηνοίχθησαν εσχάτως –ίσως δε δια το ξηρόν του εδάφους να ονομάζετο παλαιότερα Κοκκαλάκι. Εκτός όμως των άλλων φρεάτων ολίγον υψηλότερα, προς την οδόν ήτις άγει προς την μονήν «Αγίου Νεκταρίου» υπάρχει περιποιημένον φρέαρ με εξαιρετικόν ύδωρ εις γεύσιν και πολύ εύπεπτον ο «Κουρέντης» με άφθονον υπόγειον ύδωρ, ως δεικνύει και η ονομασία εκ της λέξεως «Κουρέντ» το οποίον συγκεντρώνεται εκ των πέριξ ορέων…»

ΚΗΡΥΞ ΤΗΣ ΑΙΓΙΝΗΣ, ΤΕΥΧΟΣ 9, ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 1947, σελίδα 16

ΑΓΓΕΛΙΑΙ

ΑΓΓΕΛΙΑΙ

Από τις πρώτες –μάλλον- αγγελίες το 1947

“Πωλείται εν Αιγίνη εις κεντρικωτάτην θέσιν διόροφος κατοικία αρίστης κατασκευής κειμένη επί των τριών οδών ΜΕΣ. ΑΝ. ΒΟΡ. Έχει εις το ισόγειον μέγα μαγαζείον, μεγάλην αποθήκην, δυο μεγάλα δωμάτια μαγειρείον με φούρνο και λοιπά χρεώδη. Επίσης μεγάλο μπαλκόνι και μεγάλη ταράτσα.

Πληροφορίαι παρ’ ημίν.

Πωλείται εν Αιγίνη αγρός τριών στρεμμάτων με τρία συκόδενδρα κατάλληλος δια φιστικιές. Πληροφορίαι παρ’ ημίν”.

ήρχισε η δι’ ατμοπλοίων συγκοινωνία με την Αίγιναν…

ΚΗΡΥΞ ΤΗΣ ΑΙΓΙΝΗΣ, ΤΕΥΧΟΣ 9, ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 1947, σελίδα 22

Η ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΑΣ

Την 22αν λήγοντος ήρχισε η δι’ ατμοπλοίων συγκοινωνία με την Αίγιναν.

Το α)π «Νίκη» αναχωρεί καθημερινώς την 2αν μ.μ. επιστρέφον την επομένην όπως και προπολεμικώς. Το α)π τούτο επλέυρισεν εις Αίγιναν, είναιταχύ και αρκετά άνετον. Ας ευχηθώμεν και αυτό ν’ αποκτήση τας ανέσεις που έπρεπε να έχη ένα βαπόρι και να μην κάθεται ο επιβάτης εις πάγκους, όπως και εις τα καΐκια ότι το πλήρωμά του θα είναι περισσότερον περιποιητικόν εις τους επιβάτας, και ακόμη, να τοποθετούν και άλλα σκάφη ώστε να φθάση η Αίγινα εις την προπολεμικήν της συγκοινωνίαν το συντομότερον.

Εκ παραλλήλου όμως πρέπει να ληφθή και κάποια μέριμνα δια τ’ αχρηστευόμενα ιστιοφόρα της γραμμής Σαρωνικού, τα οποία με τον σκοπόν ν’ ανταποκριθούν κατά το δυνατόν εις τας ανάγκας της επιβατικής συγκοινωνίας είχον προβή εις δαπάνας αι οποίαι σήμερον αποβαίνουν μάταιαι. Δηλ. η εγκατάστασις μεγάλης δυνάμεως μηχανών, ηλεκτροφωτισμού, πυροσβεστήρων, σωσσιβίων κλπ. όλα αυτά αποβαίνουν άχρηστα δια τα ι)φ αυτά τα οποία είναι τώρα υποχρεωμένα να τραπούν εις την εξεύρεσιν ανυπάρκτων ναύλων.  Οι πλοικτήται αυτοί είναι άξιοι πάσης συμπαθείας και δια την ζημίαν που υφίστανται, αλλά και διότι, τούτο πρέπει να ομολογηθή, με τα σκάφη που διέθεταν, εξυπηρέτησαν όσον ηδύναντο την κίνησιν των νήσων του Σαρωνικού.»

Η ΑΙΓΙΝΑ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ

ΚΗΡΥΞ ΤΗΣ ΑΙΓΙΝΗΣ, ΤΕΥΧΟΣ 11-12, ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 1947, σελίδα 35

Η ΑΙΓΙΝΑ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ

Ενεργείαις του Συλλόγου των εν Αθήναις Αιγινητών, ολοκληρούται η αναγνώρισις της Αιγίνης ως τόπου Τουριστικού διορισθέντων ως μέλους της επιτροπής Τουρισμού Αιγίνης των κ.κ. Αντ. Καρακατσάνη, Σπυρ. Σημαντώνη, Ιωάννη Μαίλη, Παν Ζέρβα, Γεωργ. Ξυδέα, Χρ. Κουμπανιού, Ιωάν. Γιαννέλη, Χαρ. Λεούση, και Κων. Καραγιάννη.

1978, Αιγινήτες ξεμπαζώνουν τους τάφους των Σαλαμινομάχων

«ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΑΙΓΙΝΑΣ, ΤΡΙΤΗ 6 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 1978, ΤΙΜΗ ΦΥΛΛΟΥ 5 ΔΡΧ., ΧΡΟΝΟΣ Δ΄, Αριθ. Φύλλου 75

Σταμάτησε η ανέγερση οικοδομής πάνω στους τάφους των Σαλαμινομάχων

«Με εντολή του υπουργού Πολιτισμού καθηγητή κ. Νιάνια, αναστέλλονται οι εργασίες οικοδομής στην περιοχή Λειβάδι της Αίγινας όπου υπάρχουν αρχαίοι τάφοι. Το ίδιο θέμα της οικοδομής αυτής θα επανεξεταστεί από το Αρχαιολογικό Συμβούλιο επί των νέων δεδομένων που προέκυψαν».

Την παρέμβαση του υπουργού Πολιτισμού προκάλεσε η κινητοποίηση των Αιγινητών που έχοντας εμπρός τους την χωρίς ντροπή από τους ιδιοκτήτες των αρχαίων τάφων έφεραν στοπ νησί δημοσιογράφους φωτορεπόρτερ και έδωσαν την σωστή διάσταση στο πρόβλημα.

Βοηθοί και συμπαραστάτες έτρεξαν η βουλευτής του ΠΑΣΟΚ κυρία Γιαννοπούλου και ο βουλευτής επίσης του ΠΑΣΟΚ κ. Γρ. Κασιμάτης, οι οποίοι μάλιστα μαζί με άλλους βουλευτές έκαναν ερώτηση για το ίδιο θέμα στη βουλή στους υπουργούς Πολιτισμού και Δημοσίων Έργων.

Παρόν φυσικά στην κινητοποίηση αυτή ήταν ο κ. Δήμαρχος που μαζί με τους συμβούλους κ. Πρωτονοτάριο, κ. Μπέση και κ. Χατζίνα συνέβαλαν ιδιαίτερα στον κατατοπισμό των βουλευτών και των δημοσιογράφων πάνω στο θέμα.

Αυτή τη στιγμή η οικοδομή έχει σταματήσει για να επανεξεταστεί το θέμα από το Αρχαιολογικό Συμβούλιο.

Η κινητοποίηση των Αιγινητών πρέπει να διατηρηθεί αμείωτη γιατί το θέμα δεν τελείωσε, τα εμπόδια υπάρχουν, τα συμφέροντα πιέζουν».

1η φωτογραφία, σελίδα 1:

Ένα τσούρμο 20-25 Αιγινητών σε αναμνηστική στάση, με οικοδομικά εργαλεία μπροστά στα καλούπια της οικοδομής, έχουν αποκαλύψει τους τάφους που μόλις έχουν μπαζωθεί.

2η φωτογραφία, σελίδα 3:

Οι ίδιοι επί τω έργω, αποκαλύπτουν τους αρχαίους τάφους που έχουν μπαζωθεί.

1998 στην Αίγινα, για την “απώλεια” νερού

ΑΝΑΒΛΗΘΗΚΕ Η ΔΙΚΗ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΡΟ

«Φαίνεται ότι ο Δήμος της Αίγινας δεν καταβάλλει ιδιαίτερες προσπάθειες για την καταδίκη του μεταφορέα νερού κ. Ηλιακίδη. Αλλιώς δεν εξηγείται η απουσία του κ. Δημάρχου στην εκδίκαση της έφεσης στην πρωτόδικη καταδίκη, που σε συνάρτηση με την απουσία του δικηγόρου του κατηγορουμένου, είχε σαν αποτέλεσμα την αναβολή της δίκης για τις 22 Μαρτίου  Όμως οι μάρτυρες κατηγορίας υποβλήθηκαν όλη την ταλαιπωρία και τα έξοδα αφού δεν είχαν καμιά ενημέρωση από το δικηγόρο του Δήμου. Αυτό δεν πρέπει να επαναληφθεί».

ΠΟΛΙΤΗΣ ΤΗΣ ΑΙΓΙΝΑΣ, 31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1998, ΧΡΟΝΟΣ 8Ος Νο 79

Διαχρονικό το ζήτημα των «απωλειών» νερού με τον Α ή Β τρόπο. Ο τρόπος αλλάζει αλλά όχι ο τόπος. Άραγε εκείνη την εποχή ποια ήταν η συμμετοχή του κόσμου στην «απώλεια» του νερού του; Για τη συμμετοχή της τότε Δημοτικής Αρχής (τράβα με κι ας κλαίω) μόλις διάβασες. Όπως επίσης έμαθες και την αντίδραση της σημερινής Δημοτικής Αρχής περί της γνωμοδότησης από το νομικό σύμβουλο για το ίδιο ζήτημα, περίπου.

Αξίζει τον κόπο να επανέλθουμε προσεγγίζοντας το πώς «μετράνε» για τον πληθυσμό της Αίγινας τα ζητήματα που τον αφορούν καθημερινά.  

Για μουσική υπόκρουση το “ποιος πληρώνει το βαρκάρη”, του Γιάννη Μαρκόπουλου. Άσχετο με το θέμα μας αλλά εξαιρετικό μουσικό θέμα:

http://www.youtube.com/watch?v=I3_jC9ZCDn0

 

 

η πρόταση μετατροπής του Νοσοκομείου Αίγινας σε …”Ενισχυμένο Κέντρο Υγείας” (1983, επί …σοσιαλιστικού μετασχηματισμού)

Ένα ενδιαφέρον δημοσίευμα, που συντείνει στην ερμηνεία πως δυνάμεις της τοπικής εκκλησίας μαζί με τοπικούς παράγοντες και σε συνδυασμό με μια πιθανή ιδεολογική εμμονή για το «κομμουνιστικό» ΠΑΣΟΚ (ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΑΝΤΙΓΡΑΦΕΑ: ΧΑ!) επιδίωξαν να κρατήσουν ως «μαγαζάκι» τους το Νοσοκομείο Αίγινας, διαβάζουμε στο «Βήμα της Αίγινας» (Ιούλιος 1983, Φύλλο 104). Είναι πρωτοσέλιδο, ανυπόγραφο, άρθρο που ενδεχομένως να υπόκειται στην ευθύνη της επιτροπής σύνταξης,  που δηλώνει και τις προθέσεις (κατά πάσα πιθανότητα) του εκδότη Σπύρου Μπέση και των συν αυτώ. Το άρθρο βέβαια επικαλείται «ολόκληρο το λαό τη Αίγινας», όπως συνηθίζεται στη γλώσσα της αριστεράς, προτείνοντας τη μετατροπή του σε Κέντρο Υγείας Αίγινας. Ίσως αυτή θα ήταν και η μοναδική λύση, πάντα με στόχο την πρωτοβάθμια Φροντίδα στο νησί, προκειμένου να συνδυαστεί μια υπάρχουσα υποδομή με τις ισχυρές τότε κρατικές χρηματοδοτήσεις , χωρίς αυτό να σημαίνει και τίποτε, αφού η 30χρονη ιστορία του Κέντρου Υγείας μόνο αυτό δεν απέδειξε (αν εξαιρέσουμε βεβαίως λιγοστούς ανθρώπους ως επιβεβαίωση του κανόνα). Το κείμενο κάνει έκκληση προς το Δ. Σ. του Νοσοκομείου ακολουθώντας την πεπατημένη ανάλυση της αριστεράς που ήδη, ας πούμε, γνωρίζει το τι «θέλει ο λαός». Το δημοσίευμα δεν σημαίνει τίποτε άλλο παρά μια τάση μέσα στην κοινωνία που όμως δεν καρποφόρησε. Αντίθετα, αυτό που μέχρι και σήμερα διαφαίνεται να ισχύει είναι ότι το «υποκείμενο» της ιστορίας έχει δεχτεί να είναι το αντικείμενο αυτών που τη γράφουν. Το δημοσίευμα έχει ενδιαφέρον τόσο για τη γλώσσα του όσο και για τις πολύ συγκεκριμένες και γενναίες παραινέσεις του. Απολαύστε το άφοβα και χωρίς ενοχές:

«…Σεβασμιότατε Μητροπολίτη Ύδρας Ιερόθεε, μοιράζεις με δυο μονάδες μέτρησης πράγμα που δεν είναι κοντά στο Θεό, αν αυτός υπάρχει. Στην Ύδρα έφτιαξες Νοσοκομείο που όπως μαθαίνουμε το ζηλεύουν όλες οι μονάδες της Αθήνας. Στην Αίγινα φτιάχνεις μια ακόμα εκκλησία στις εκατοντάδες που υπάρχουν στο νησί, εκκλησία που όταν τελειώσει θα φτάσει στο κόστος το ένα δισεκατομμύριο και ίσως το ξεπεράσει. Γιατί;

Αν υπήρχε μετά θάνατο ζωή ή εν πάσει περιπτώσει αυτή η ζωή που εσείς οι υπηρέτες του Θεού πιστεύετε ότι υπάρχει. Τότε ο Άγιος Νεκτάριος θα σηκωνότανε κάτω από το δροσερό πεύκο που κοιμάται σήμερα και φαντάζεστε τη οργή του, -με ένα βούρδουλα θα μας έκανε μαύρους στο ξύλο, εσάς για το «περίλαμπρο» έργο σας και εμάς γιατί σας αφήσαμε να το κάνετε (ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΑΝΤΙΓΡΑΦΕΑ: ΕΙΝΑΙ ΦΑΝΕΡΟ ΟΤΙ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΣΤΟ ΚΤΙΡΙΟ-ΕΚΤΡΩΜΑ ΠΟΥ ΧΤΙΣΤΗΚΕ ΣΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ)…

…Το ίδρυμα «ΑΓΙΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ» δεν είναι δυνατό να υπάρξει έτσι όπως είναι σήμερα. Συνδέστε το όνομά σας με τη μετατροπή του σε ΕΝΙΣΥΜΕΝΟ ΚΕΝΤΡΟ ΥΓΕΙΑΣ.

Πρόεδρε, Γιώργο Μαργαρώνη, δεν υπάρχει Γενίτης που να μην μιλάει θετικά για τη συμπεριφορά σου σαν ανθρώπου και σαν προέδρου του Δ.Σ. του Νοσοκομείου, αυτό είναι πασήδηλο.  Είναι αλήθεια και τούτο: ότι είσαι συντηρητικός αλλά όχι αντιδραστικός

Ιφιγένεια Ξυδέα, δασκάλα εκατοντάδων παιδιών τοπυ νησιού μας, εσύ μας έμαθες αυτά τα γράμματα που σου λέμε τώρα. Είσαι βαθειά συντηρητική, αντικομμουνίστρια μέχρι το κόκκαλο, όχι όμως στο απώγειο της ζωής σου να μην θελήσεις να συμβάλεις στην πρόοδο του τόπου. Είμαστε σίγουροι όλοι οι μαθητές σου ότι το δίκαιο και το καλό είναι μπροστά σου και το βλέπεις όπως ο αείμνηστος γιατρός Ξυδέας που με υπερηφάνεια προχτές ακούγαμε το όνομά του από τους πρώην κρατούμενους του κολαστηρίου Αίγινας, να τον θυμούνται με εκτίμηση και συγκίνηση όλοι τους.

Γιώργο Αλυφαντή, δάσκαλε των κρίσιμων χρόνων της ζωής μας, που την ύψιστη επιστήμη των Μαθηματικών την έκανες τελάρα με ψάρια-ντομάτες-έκταση με δέντρα και το κατάφερνες να μας ξεφοβίζεις τα Μαθηματικά. Είμαστε σίγουροι όλοι, ότι εκεί στο Συμβούλιο του Νοσοκομείου, σε έχει «παγιδεύσει» η σκέψη πώς γίνεται το Νοσοκομείο που και εγώ διοικώ, να μην είναι του κράτους ή πώς θα βρεθεί φόρμουλα να γίνει κρατικό.

Γιάννη Πλατή, για πολλά χρόνια συμβολαιογράφε του νησιού. Η γνώση σου για τη ζωή και τον πόνο των ανθρώπων στην ιδιόκτητη άθλια κοινωνία που ζούμε είναι σημαντική. Θα γνωρίζεις από ποιους και πως έχει μεταβιβαστεί μια τεράστια περιουσία στο ίδρυμα και θα συμφωνείς ότι οι προθέσεις αυτών που διέθεταν την περιουσία τους εκεί ήταν προθέσεις αγάπης και συμπόνοιας για τους συνανθρώπους σου.

Γιάννη χαρτοφύλακα, συμμαθητή, συναγωνιστή, συνεργάτη, φίλε, δεν υπάρχει άλλη επιλογή, αυτό το ξέρεις εσύ καλύτερα από μας, δεν σε καλούμε να ενεργήσεις προς την κατεύθυνση της μετατροπής του Νοσοκομείου Άγιος Διονύσιος, σε ενισχυμένο Κέντρο Υγείας αλλά το θεωρούμε καθήκον σου…»