ΚΗΡΥΞ ΤΗΣ ΑΙΓΙΝΗΣ, ΤΕΥΧΟΣ 15, ΜΑΡΤΙΟΣ 1948
Είναι η εποχή που οι μοναρχοφασιστική κυβέρνηση, έχοντας καλέσει στρατευμένους και επιστρατευμένους να σκοτωθούν, έχοντας αδειάσει χιλιάδες χωριά στην ύπαιθρο, με τη βοήθεια του αμερικανικού στρατού, δολοφονεί τους έλληνες επαναστάτες του δεύτερου αντάρτικου. Το μύθευμα περί «παιδομαζώματος» που αποτελεί έναν από τους κυρίαρχους μύθους π.χ. της Α.Μ. «Βασιλίσσης των Παιδουπόλεων» της δυναστείας των Γκλύξμπουργκ που πούλησε εκατοντάδες παιδιά στην Αμερική, έχει έρθει και στην Αίγινα. Ο «Κήρυκας» το φωνάζει στο εκδοτικό του σημείωμα, αφού έχει αναφερθεί για τα τετρακόσια χρόνια σκλαβιάς από τους τούρκους ως μέτρο σύγκρισης: «25η ΜΑΡΤΙΟΥ 1948 Άλλος εχθρός μεταχειρίζεται τα ίδια μέσα εναντίον του Ελληνισμού. Σταυρώνει τους παπάδες, καίει τα χωριά, γκρεμίζει τις γέφυρες, σφάζει όποιον δεν είναι δικός του, μαζεύει παιδιά για να τα κάνει Γενιτσάρους…» Στην επόμενη σελίδα, πιο εκτενέστερα σχολιάζει υπό τον τίτλο, «ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΩΝ ΓΕΝΙΤΣΑΡΩΝ»: «Η είδησις για το παιδομάζωμα που γίνεται στη Βόρειο Ελλάδα ανεστάτωσε κάθε ελληνική, μα και ανθρώπινη καρδιά. Είναι πρωτοφανές, είναι ανήκουστο τέτοιο έγκλημα και στιγματίζει το σημερινό μας πολιτισμό». Ο αναπαραγωγός της μυθεύματος που ως αληθές γεγονός αφορά τη διαφύλαξη ολόκληρων χωριών που προωθήθηκαν προς τα βόρεια και εκτός συνόρων, για να προστατευτούν από τη βαρβαρότητα των φασιστικών συμμοριών τι άραγε να εννοεί ως «πολιτισμό»; Ίσως όχι τα κεφάλια των αναρχοκομμουνιστοληστοσυμμοριτών που εκτίθονταν δημοσίως. Για αυτά όμως δεν υπάρχει η παραμικρή νύξις.
Ίσως είναι μια παράλλειψις. Όπως π.χ. αυτό που επισημαίνεται στην ίδια σελίδα ως «Ουσιώδης παράλλειψις» που «ενεφάνισε την Αίγιναν μη συμμετέχουσα εις τας τελετάς της ενσωματώσεως της Δωσδεκανήσου…» παρόλο που «…η δια τρίτην φοράν και χάριν της ημέρας δοθείσα παράστασις υπέρ της φανέλλας του στρατιώτου υπό την οδηγία των καθηγητών των απετέλεσεν ένα ευχάριστον γεγονός μέσα εις την γενικήν στενοχωρίαν…». Στον ίδιο ρυθμό αλλά σε άλλη σελίδα του τεύχους, η γνωστή μας ποιήτρια, Πηνελόπη Παπαλεονάρδου, αναλαμβάνει να ξεσηκώσει: «…Αυγινές δροσοσταλίδες/ ραίνουνε το πέρασμά της/ έρχεται απ’ τα χιονισμένα ηπειρώτικα βουνά/… Προσοχή η Ελλάς περνάει/ κάντε τόπο να διαβεί/ όσο αξίζει μια Ελλάδα/ δεν αξίζει όλη η γη…».
Κατά τ’ άλλα για την ιστορία και λαογραφία της Αίγινας, όπως και στα προηγούμενα τεύχη το περιοδικό καταβάλει προσπάθεια καταγραφής, δίπλα στην επιβεβαίωση της αιγινήτικης society. Με τον τίτλο, «Μια εορτή εις Καλλιθέαν» γράφει: «εξαιρετικήν επιτυχίαν και κοσμοσυρροήν εσημείωσεν η υπέρ φανέλλας του στρατιώτου ενεργηθείσα καλλιτεχνική εορτή Καλλιθέας, εις την οποίαν ετραγούδησεν η συμπατριώτις μας κ. μαρία Χ.Λυκοπύρη και άλλου καλλιτέχνες. Εις την Α.Μ. την Βασίλισσαν η οποία παρηκολούθησεν ολόκληρον την εορτήν προσέφερον δύο ανθοδέσμας την μίαν με μπλελουλούδια και την άλλην με άσπρα αι Δίδες Ρίκα Χρυσοπούλου και Έλλη Ι. Λυκούρη ενδεδυμέναι η μια με ολόχρυσον ευζωνικήν στολήν και η άλλη με βαρύτιμον χρυσοΰφαντον υφαντόν στολήν βλαχοπούλας…» Σε άλλη σελίδα, ο Φ.Κ. με τίτλο «ΕΝΑ ΒΗΜΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΡΟΟΔΟ»: «Την παρελθούσαν Κυριακήν 22-3 επεσκέφθη το χωρίον μας Βαθύ ο πρόεδρος του εν Αθήναις Συλλόγου Αιγίνης κος Αντ. Καρακατσάνης μετά του Δενδρολόγου του Τουρισμού κ.Παράσχου και των κ.κ. Σαλιαρέλη και Χρυσοχόου… Κατέλυσαν εις την οικίαν των κυρίων Σαμιώτη-Κουκούλη όπυ εκλήθησαν ο Πρόεδρος της Κοινότητος Βαθέως και η Δ)τρια του Δημοτ.Σχολείου Βαθέως όπως συσκεφθούν περί του καλυτέρου τρόπου της δενδροφυτεύσεως της Κοινότητος… Και τούτο οφείλομεν εις τα αόκνους όντως προσπαθείας του μεγάλου πατριώτη προέδρου των εν Αθήναις Αιγινητών, όστις τιμά το αξίωμα του προέδρου του Συλλόγου. Η ωραία και ευγενής αυτή προσπάθεια του Κου Αντ. Καρακατσάνη όστις διαπνέεται από αληθινήν αγάπη δια την ωραία του πατρίδα, δεν μπορεί ν’ αφήση ασυγκίνητον καμμιά Αιγινήτικη καρδιά, αλλά να την πλημμυρίση από ενθουσιασμόν και ευγνωμοσύνην. Ευχόμεθα όπως ο θεός ευλογεί τας ευγενείς προσπαθείας του δια το καλόν του τόπου μας. Τέλος η «δια της υπ.αριθ.570 αποφάσεως του Γεν. Γραμματέως Τουρισμού δημοσιευθείσης εις το υπ’ αριθ. 20)1948 τεύχος Β’ φύλλον της Κυβερνήσεως, η Τοπική Επιτροπή Τουρισμού δια την Αίγιναν απηρτίσθη εκ των κ.κ. Αντών. Καρακατσάνη, ενός αντιπροσώπου του Δήμου, του Διοικητού της Χωροφυλακής ή του αναπληρωτού του, του Προέδρου της Λιμενικής Επιτροπής ή του αναπληρωτού του και των κ.κ. Παν. Ζέρβα, Γ. Ξυδέα, Μιχ. Μοίρα, Ιωάν. Μαϊλη, Σπυρ. Σημαντώνη, Χαρ. Λεούση, Ιωάν. Γιαννούλη και Διον. Καραγιάννη»
Όλα αυτά καταγράφονται στο φόντο της απόλυτης σχεδόν φτώχειας που δέρνει το νησί που προσπαθεί να συνέλθει μετά τον πόλεμο. Ο «Κήρυκας», ίσως στις πιο σοβαρές του σελίδες στο εν λόγω τεύχος, αναφερόμενος στην αλληλογραφία του με τον υπουργό Εμπορικής Ναυτιλίας την οποία παραθέτει, γράφει για τα δίκαια των ναυτικών των ιστιοφόρων-πετρελαιοφόρων, οι οποίοι σύμφωνα με τα γραφόμενα είναι μάλλον εξασφαλίζουν σύνταξη πείνας, ενώ επίσης «καθυστερείται η αποζημίωσις» των δυτών «παθόντων προ του πολέμου δια την πληρωμήν των οποίων απαιτείται νομοθετική ρύθμισις». Σύμφωνα με το δημοσιευμένο κείμενο του υπουργού Θεοδώρου Κιζάνη «…οι ενδιαφερόμενοι ότι εάν θέλουν να εξασφαλίσουν μιαν ικανοποιητικήν σύνταξιν δια τα γηρατειά των και δια την οικογένειάν των πρέπει να καταβάλλουν μιαν αξίαν λόγου εισφοράν…». Αντίθετα όμως με τον υπουργό ο υπεύθυνος του περιοδικού ζητά με πρωτοποριακή πρόταση, …τα μνημονιακά μέτρα που πάρθηκαν πρόσφατα: «…όλα τα ασφαλιστικά Ταμεία, συλλήβδην και αθρόα, θα έπρεπε να συγχωνευθούν εις τον Δημόσιον κορβανάν, ο οποίος πάλιν με ένα ενιαίον ένσημον θα εκάλυπτε τα δαπάνας συνταξιοδοτήσεως. Τούτο με μικράν αύξησιν των υπαλλήλων της υπηρεσίας των δημοσίων συντάξεων, θα εξοικονόμει τας δαπάνας συντηρήσεως, δεκάδων διευθυντών, εκατοντάδων τμηματαρχών και ασφαλώς χιλιάδας άλλων υπαλλήλων των διαφόρων Ταμείων, οι οποίοι αποζούν από το υστέρημα του εργαζομένου και εις βάρος των γηρατειών του, εκτός των εξόδων διοικήσεως, τα οποία εις πολλά Ταμεία φθάνουν τα όρια του πολυτελούς…» Στην περίπτωση της εποχής όμως σύμφωνα με τον συγγραφέα που στηλιτεύει βασικά την αναδυόμενη καλοπληρωμένη γραφειοκρατία, «ίσως προϋποθέτουν κάποιαν επί το σοσιαλιστικώτερον τροπή της Πολιτείας, πράγμα δηλ. που δεν γίνεται διαρκούντος πολέμου…». Λίγος σοσιαλισμός δεν βλάπτει βεβαίως-βεβαίως. Κι αρκεί, βεβαίως-βεβαίως, ΝΑ ΜΗΝ ΑΓΩΝΙΖΕΣΑΙ ΓΙΑ ΑΥΤΟΝ. Ειδικά στα 1948.