αίγινα καμικάζι για να κάνεις χάζι

Ήταν σύνηθες στην προαστικοποιημένη επαρχία να «μεγαλώνουν» τα παιδιά πιο γρήγορα. Μέχρι και τη δεκαετία του 70-80, τα παιδιά από 12-18 χρονών, γνώριζαν άριστα να χρησιμοποιούν τα αγροτικά μηχανήματα, να οδηγούν οχήματα πάσης φύσεως για τις αγροτοκτηνοτροφικές εργασίες, να οδηγούν μηχανάκι και για τις εργασίες της οικογένειας ή να πηγαίνουν μ’ αυτό στις οικοδομές που μόλις άρχισαν να πληθαίνουν και να δίνουν ένα επαγγελματικό διέξοδο. Η χρήση των δικύκλων και ακόμα και των τετράτροχων αυτοκινήτων από ανήλικους ήταν αυτονόητη μιας και εξυπηρετούσε την αγροτική οικογένεια, ενώ είναι κάτι παραπάνω από σίγουρο, ότι οι δρόμοι δεν επεφύλασσαν τόσους πολλούς κινδύνους. Στην Αίγινα, τόσο στο κέντρο όσο και στην περιφέρεια ήταν εξαιρετικά αναγκαία η οδήγηση του δικύκλου και από ανήλικους και υπάκουε σ’ αυτές τις συνθήκες. Όποτε υπήρχε υπέρβαση αυτής της χρήσης ήταν σοβαρό γεγονός και εκτός εξαιρέσεων συμβάδιζε με την απώλεια νέων ανθρώπων.

Αν και έχουν επέλθει ραγδαίες αλλαγές στην οικονομική ζωή του νησιού, η χρήση του δίκυκλου παραμένει ίδια κι απαράλλαχτη με της παλιάς Αίγινας. Κι αυτό είναι ένα γεγονός που δεν πρέπει να περνάει απαρατήρητο. Διότι η μεταβολή των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών στο νησί επιδείνωσαν όψεις της καθημερινότητας κάτω από τον μανδύα του τουρισμού και της οικοδόμησης και της διεύρυνσης του εμπορίου που αποτελούν τον ένα και αυτόν πυλώνα της οικονομίας και της τοπικής ιδεολογίας. Κάτω από αυτό το πλαίσιο είναι απόλυτα “δικαιολογημένο” να κυκλοφορούν πιτσιρίκια 12-17 χρονών τρέχοντας με μεγάλη ταχύτητα ακόμα και σε στενά σοκάκια της πόλης. Μαζί με το τσιγάρο, το ποτό-φραπεδιά στην παραλία των 200 μέτρων, η ταχύτητα στο δίκυκλο αποτελούν το πέρασμα στο αντριλίκι με απαλλαγή, όμως, από κάθε  ευθύνη για την επιβίωση της οικογένειας. Σε μια ηλικία που η αναζήτηση ταυτότητας και νοήματος ταυτίζεται με τη ρευστότητα και την κρισιμότητα ενώ παράλληλα στο κοινωνικό πεδίο, εκλείπουν οι πόλοι-κρίκοι σύνδεσης με την πραγματική κοινωνία και την απαξιωμένη μόρφωση, η ταχύτητα και οι «κόντρες» αναπληρώνουν το κενό. Αυτό που δεν μπορούν να καλύψουν οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί για λόγους που αφορούν το προσκύνημα της ιερής αγελάδας-νεότητας. «Τα παιδιά έχουν δίκιο», μια επωδός που απλά τα στέλνει πιο γρήγορα στην εντατική ή δυο μέτρα κάτω από τη γη.

Καλή η συμπαράσταση στον τραυματία, καλή η συμπαράσταση στου νεκρού τη μάνα, καλά τα τραγούδια αλλά ακόμα πιο καλά τα λόγια, κάποιοι περιορισμοί και η ανάληψη ευθυνών. Για να μην τραυματίζονται. Kαι να μην σκοτώνονται.

ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ, ΣΤΕΙΡΩΣΗ, ΕΥΘΑΝΑΣΙΑ, ΕΞΟΝΤΩΣΗ

ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ, ΣΤΕΙΡΩΣΗ, ΕΥΘΑΝΑΣΙΑ, ΕΞΟΝΤΩΣΗ

Από την χιτλερική Γερμανία στους σημερινούς νεοναζί απογόνους της

 

Πριν μόλις λίγα χρόνια, τα «Τετράδια Ψυχιατρικής» και η «Πανελλαδική Συσπείρωση για την Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση» είχαν οργανώσει μιαν εκδήλωση με άξονα την προβολή του ντοκιμαντέρ «Οι γιατροί του Τρίτου Ράϊχ», με σκοπό την ανάδειξη της σχέσης της Ψυχιατρικής με την Εξουσία, αυτήν της οποίας η ίδια είναι φορέας και αυτήν της οποίας λειτουργεί ως εντολοδόχος για την επιβολή της Δημόσιας Τάξης.

Οπως έχει δείξει η ιστορική εμπειρία, το κυρίαρχο ψυχιατρικό παράδειγμα δεν βρήκε καμιά δυσκολία (το αντίθετο μάλιστα) να συμπλεύσει, κάτω από συγκεκριμένες κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες, ακόμα και με τους ναζί και μάλιστα, να αναλάβει  ιδιαίτερο ρόλο στον ορισμό της «ζωής που είναι ανάξια να ζει» και εν συνεχεία στην πρακτική της στείρωσης, της ευθανασίας και της μαζικής εξόντωσης εκατοντάδων χιλιάδων ψυχικά πασχόντων και αναπήρων στα γερμανικά ψυχιατρεία, ως ενός οικονομικού βάρους, ενός πληθυσμού ‘περιττών’ υπάρξεων που έπρεπε να φύγουν από τη μέση.

Σήμερα, αυτό που τότε φαινόταν σαν μια «αναδρομή στο παρελθόν», ορθώνεται ξανά ως μια πολύ υλική δυνατότητα ενός μέλλοντος, που απειλεί, με γοργούς  ρυθμούς, να γίνει παρόν. Το νεοναζιστικό μόρφωμα της «Χρυσής Αυγής», που είδε στις περσινές εκλογές και μετεκλογικά τα ποσοστά και την επιρροή του να ανεβαίνουν αλματωδώς, αντανακλώντας (και επιχειρώντας να δώσει έκφραση και να εκμεταλλευτεί) τις πιο σκοτεινές και αδιέξοδες όψεις της διάρρηξης του κοινωνικού ιστού και της κονιορτοποίησης πλατειών κοινωνικών στρωμάτων από την κρίση και το μνημόνιο, δεν παρέλειψε, μετά τους μετανάστες, να βάλει στο στόχαστρο τους ψυχικά πάσχοντες και τους αναπήρους. Η ανάρτηση στην ιστοσελίδα τους κειμένων που προπαγανδίζουν την στείρωση και την ευθανασία των «ζωών που είναι ανάξιες να ζουν», μόνο τυχαία δεν είναι.

Είναι προφανές ότι, μετά τα πογκρόμ και τις δολοφονικές επιθέσεις κατά των μεταναστών, και παράλληλα προς αυτές, δεν θ΄ αργήσει (αν τους δοθεί το έδαφος) να έλθει και η σειρά των ψυχικά ασθενών και των αναπήρων, καθώς, μάλιστα, δεν έπαψαν ούτε στιγμή να  προβάλλουν την «ορθότητα» του λόγου τους κατ΄ αντιπαράθεση προς τους «ψυχασθενείς», την ίδια στιγμή που το ρατσιστικό τους πρόσημο του «έλληνα» φαίνεται, πλέον, να προϋποθέτει τον περαιτέρω προσδιορισμό του ως «ψυχικά υγιούς», αλλιώς δεν θα είναι «έλληνας».

Οι πολιτικές του μνημονίου που βγάζουν εκτός κοινωνικού ιστού, ως ένα ανυπόφορο οικονομικά και περιττό κοινωνικά βάρος, τα πιο αδύναμα στρώματα (μετανάστες, ψυχικά ασθενείς, αναπήρους, ηλικιωμένους κλπ) μιας κοινωνίας της οποίας η πλειονότητα μετατρέπεται με ταχείς ρυθμούς σε «πλεονάζοντες» και «περιττούς», έχουν ήδη βρει στη «Χρυσή Αυγή» τους πιο πρόθυμους εκτελεστές του εξοστρακισμού σ΄ έναν κυριολεκτικό Καιάδα.

Είναι αυτή η κοινωνική και πολιτική συνθήκη που έρχεται να συναντήσει ένα σύστημα Ψυχικής Υγείας σε κυριολεκτική κατάρρευση. Οι βασικές συνιστώσες της λογικής και των πρακτικών υπό τις οποίες λειτουργεί η κατεστημένη ψυχιατρική (αγκυλωμένη στα παραδοσιακά στερεότυπα της «ψυχικής νόσου» των εγχειριδίων, του «ανίατου», του «εκφυλισμού» και της «κατωτερότητας»), μπορεί, κάτω από συγκεκριμένες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες (όπως οι σημερινές), να μετατραπούν ξανά σε όχημα αποκλεισμού και εξόντωσης, κάτω από χίλιες δικαιολογίες.

Είναι γι’ αυτό που «Οι γιατροί του Γ΄ Ράϊχ» είναι τώρα επίκαιροι όσο ποτέ. Όχι σε μια λογική ενημερωτική και  αναπόλησης του παρελθόντος, αλλά απόκτησης περαιτέρω εφοδίων για το άνοιγμα των νέων δρόμων που απαιτούνται σήμερα για το ξεπέρασμα της κατασταλτικής ψυχιατρικής προς μια χειραφετητική ψυχιατρική και για την συντριβή της νεοναζιστικής απειλής.

 

Τετάρτη, 27 Φεβρουαρίου 2013,  ώρα 11.00-15.00

‘Αίθουσα πολλαπλών εκδηλώσεων’ ΨΝΑ

 

Διοργάνωση:

Τετράδια Ψυχιατρικής,

Πανελλαδική Συσπείρωση για την Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση

Πενταμελής Επιτροπή ΕΙΝΑΠ ΨΝΑ

 

συσπείρωση για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση

Δυο μέρες μετά τον τραγικό θάνατο από πυρκαγιά ενοίκου του οικοτροφείου  ‘Αθηνά’ της ΠΕΨΑΕΕ στον Κορυδαλλό

Νέος τραγικός θάνατος μηχανικά καθηλωμένου ασθενή

Αυτή τη φορά στο ψυχιατρείο της Τρίπολης

 

Δεμένος με ιμάντες πάνω στο κρεβάτι του βρέθηκε απανθρακωμένος, τη νύχτα που πέρασε, 34χρονος νοσηλευόμενος στο ψυχιατρικό νοσοκομείο της Τρίπολης, ύστερα από πυρκαγιά που ξέσπασε στο δωμάτιο που νοσηλευόταν.

Αν και δεν έχουν γίνει ακόμα γνωστές όλες οι λεπτομέρειες γύρω από αυτό το συμβάν (συνήθως, και από εμπειρία, σχεδόν ποτέ δεν γίνονται πλήρως γνωστές), η έκφραση στα ΜΜΕ ότι βρέθηκε στο «δωμάτιό του», πιθανόν να υπονοεί δωμάτιο απομόνωσης, διότι στα ψυχιατρεία δεν υπάρχουν μονόκλινα (υπάρχει ο «θάλαμός τους»), εκτός αν πρόκειται για το γνωστό «ήσυχο δωμάτιο».

Για μιαν ακόμη φορά, η μηχανική καθήλωση έκανε το «θαύμα» της. Αν δεν ήταν δεμένος, αν υιοθετούνταν ένα άλλος τρόπος αντιμετώπισης της όποιας δύσκολης συμπεριφοράς του, τώρα θα ήταν ζωντανός.

Θα ψάξουν, λέει, να δουν, μεταξύ άλλων, και αν η μηχανική του καθήλωση ήταν ιατρικά δικαιολογημένη. Και θα το βρουν; Αφού πάντα είναι δικαιολογημένη σύμφωνα με την εκτίμηση για την «επικινδυνότητα» αυτού που την επιβάλει να γίνει. Αυτού, δηλαδή, που έχει την εξουσία να προσδιορίσει τη δυσκολία του στην αντιμετώπιση ενός ασθενή ως μια «κατάσταση εκτάκτου ανάγκης» : του ψυχιάτρου, είτε παρόντος, είτε τηλεφωνικά, είτε, σε μερικές περιπτώσεις, με τη απευθείας πρωτοβουλία των νοσηλευτών, ως τρόπου λειτουργίας του ιδρυματικού αυτοματισμού.

Το ζήτημα είναι ότι η μηχανική καθήλωση δεν είναι μόνο μια «κακή ιατρική πρακτική» (εδώ το malpractice έχει πράγματι εφαρμογή) που τραυματίζει ψυχικά και υπαρξιακά και ακυρώνει τον ψυχικά πάσχοντα ως πρόσωπο με δικαιώματα. Το ζήτημα είναι ότι, επίσης, «σκοτώνει»: είναι συχνά τα περιστατικά όπως αυτό της Τρίπολης, με τις φωτιές που ανάβουν (τσιγάρα ή άλλοι λόγοι) και δεν «προλαβαίνονται» και με την απανθράκωση του ασθενή να γίνεται αντιληπτή μόνο αφού γίνει, αλλά ακόμα πιο συχνά τα επεισόδια (που εύκολα συγκαλύπτονται ως προς την πραγματική τους αιτία) πνευμονικών εμβολών, καρδιακών ανακοπών κλπ, συνήθων επιπλοκών της μηχανικής καθήλωσης. Όλα αυτά δεν αναγράφονται, δεν τυγχάνουν καμιάς δημοσιότητας, δεν υπάρχουν και δεν προσφέρονται, καθώς δεν καταγράφονται ως η πραγματική αιτία του θανάτου, ούτε καν ως στοιχεία έρευνας (για το ακριβές ποσοστό των θανάτων εξαιτίας της μηχανικής καθήλωσης).

Το κυριότερο, όμως, είναι ότι η μηχανική καθήλωση (όπως και η απομόνωση) δεν είναι ιατρική πράξη. Οσο αυτό δεν υιοθετείται από την ψυχιατρική, η συνεχιζόμενη εφαρμογή αυτών των μέσων θα διαπερνά την κουλτούρα της, την σκέψη της και την  πρακτική της, θα «μολύνει» τις θεραπευτικές επιδιώξεις, που ισχυρίζεται ότι έχει, τον τρόπο κατανόησης και αντιμετώπισης του ψυχικά πάσχοντα, καθώς θα υπάρχει πάντα ‘εν δυνάμει’ ως μέσο συμμόρφωσης (αν δεν δεχτείς, τότε….) από τον καθένα ανάλογα με το πώς ο ίδιος εκτιμά το πότε, το «εν δυνάμει» θα γίνει «εν ενεργεία». 

Τώρα βέβαια, η αντιπαράθεση και η λαϊκίστικη δημαγωγία πάνω σε βάσεις άλλες και για λόγους διαφορετικούς από το «πράγμα καθεαυτό», θα οργιάσουν. Θα ψαχτούν οι ένοχοι, θα θυμηθούν ότι το ψυχιατρείο της Τρίπολης έπρεπε να έχει κλείσει και ίσως επιτύχουν έτσι ένα  fast track κλείσιμο, για να μεταφερθούν αυτές οι πρακτικές και αυτοί οι θάνατοι στο όποιο γενικό νοσοκομείο, όπου η  ψυχιατρική ασκείται με τον ίδιο, απαράλλακτο τρόπο όπως στο ψυχιατρείο, ενίοτε και χειρότερα. Εξαρτάται…

Με τις μονάδες ψυχικής υγείας να στεγνώνουν πλήρως από προσωπικό, η βάρδια (σε τμήματα εισαγωγών) να βγαίνει συχνά με ένα-δύο άτομα, με τους μισθούς κάτω από τα όρια της επιβίωσης – συνθήκες εντός των οποίων οι εργαζόμενοι στις μονάδες δεν θέλουν και δεν «ακούνε»,  όχι μόνο τις προτάσεις αλλά ούτε καν τον προβληματισμό για μιαν εναλλακτική πρακτική. Καθώς μάλιστα οι ίδιες οι υλικές, ποσοτικού χαρακτήρα προϋποθέσεις για μιαν εναλλακτική πρακτική (επάρκεια προσωπικού, υλικοί πόροι κλπ) επιδεινώνονται καθημερινά σε όρια κάτω από την όποια δυνατότητα στοιχειώδους λειτουργίας. 

Ένα είναι σίγουρο: όσο υπάρχει μνημόνιο, όσο υπάρχουν οι δεδομένες κοινωνικές σχέσεις, προϊόν των οποίων είναι αυτή η οικονομική κρίση και η εφαρμοζόμενη πολιτική, όσο υπάρχει  τρόικα (εξωτερικού και εσωτερικού), η ψυχιατρική θα γίνεται πιο κατασταλτική, οι μηχανικές καθηλώσεις πιο πολλές και ακόμα πιο πολλοί οι θάνατοι από αυτές – αν και όχι μόνο από αυτές.

 

Ανάλογα λειτουργεί η πυρκαγιά, με τις τραγικές συνέπειες, στο οικοτροφείο της ΠΕΨΑΕΕ. Και εδώ πρέπει να περιμένει κανείς να βγει κάποιο πόρισμα για το τι ακριβώς έγινε.

Τέτοια συμβάντα υπάρχουν. Είναι, όμως, πάντα «αναπόφευκτα»; Είναι στο πλαίσιο του «τυχαίου» συμβάντος, με την έννοια αυτού που μπορεί να προκύψει ακόμα και με την πιο καλή και αποτελεσματική λειτουργία, ή έχει συγκεκριμένες αιτίες που πάνε πέρα (και όντως φαίνεται να πηγαίνουν πέρα) από το προσωπικό για να ακουμπήσουν αυτούς που τώρα έχουν βγάλει τα ξίφη τους και «τρώγονται» σαν να είναι σε διαμετρικά αντίθετα στρατόπεδα, ενώ είναι το ίδιο στρατόπεδο, με τις εσωτερικές του διαμάχες (Υπουργείο-ΜΚΟ);

Μπορεί η Σκοπούλη να βγάζει κραυγές κατά των ΜΚΟ, αλλά τους εγκρίνει εκατομμύρια ευρώ για διάφορα αμφίβολης χρησιμότητας προγράμματα (δήθεν «μεταρρυθμιστικού» και κοινοτικού χαρακτήρα).

Και οι ΜΚΟ μπορεί να το «παίζουν αντιπολίτευση» όταν δεν παίρνουν τα κονδύλια που θέλουν, αλλά όταν έρχεται (πριν δυο εβδομάδες) ο Ευρωπαίος Επίτροπος, ο οποίος, υπενθυμίζοντας τις «υποχρεώσεις της χώρας για την ‘ψυχιατρική μεταρρύθμιση’», επέβαλλε fast track κλείσιμο των ψυχιατρείων και, στα πλαίσια αυτά, τις επαναχρηματοδοτεί, είναι όλα «μέλι-γάλα» με το Υπουργείο.

Ποιος είναι ο ζημιωμένος; Οι ένοικοι των δομών  (που είχαν και ένα νεκρό) και το προσωπικό που εξακολουθεί να είναι απλήρωτο  για 8-10 μήνες…..

Και το ερώτημα είναι : μπορεί να λειτουργεί στεγαστική δομή με 10 μήνες απλήρωτο το προσωπικό; Ξέρουν αυτοί, με τις τακτικές και υψηλότατες απολαβές τους (και όχι μόνο αυτές…) που κρατάνε το προσωπικό απλήρωτο 10 μήνες, τι σημαίνει αυτό; Και τι σημαίνει μάλιστα σε μια μονάδα ψυχικής υγείας, με ό,τι αυτό απαιτεί για την διαρκή και πλήρη διαθεσιμότητα του λειτουργού για τις πολύπλοκες ανάγκες των ενοίκων;

Μήπως όλοι πια ξέρουμε πού ν΄ αναζητήσουμε  τις ευθύνες για το συμβάν στον Κορυδαλλό; Και είναι μόνο αυτό το τραγικό συμβάν που πρέπει να αποσπάσει την προσοχή, σαν ξεκομμένο γεγονός, ή να δούμε ταυτόχρονα όλη αυτή την πολύμηνη (και στην ουσία «πολύχρονη με διαλείμματα ) διαδρομή της απληρωσιάς, σε συνδυασμό με την αβεβαιότητα των λειτουργών για το εργασιακό τους μέλλον, και τις επιπτώσεις που αυτό έχει σε ψυχές που καθημερινά «καίγονται» – πριν καούν και τα ίδια τα σώματά  τους;

 

16/2/2013

 

αναδημοσίευση από psyspirosi.gr