αναδημοσίευση από την Αντιφασιστική Καμπάνια για την Ουκρανία

Τιμή και δόξα στον πεσόντα Έλληνα αντιφασίστα μαχητή του Ντονιέτσκ!

Posted on 20/11/2014 by solidarity2014

 ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΟΣΣΕ: ΕΠΕΣΕ ΣΤΙΣ 18-11-2014 ΜΑΧΟΜΕΝΟΣ

ΑΠΟ ΤΑ ΠΥΡΑ ΤΩΝ ΦΑΣΙΣΤΩΝ ΚΟΝΤΑ ΣΤΟ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ ΤΟΥ ΝΤΟΝΙΕΤΣΚ

ΑΘΑΝΑΤΟΣ!

«Με λένε Θανάση, οι φίλοι με φωνάζουν Φάνια, κατάγομαι από την Κριμαία, είμαι Ρωμιός της Αζοφικής και γεννήθηκα στο Ραζντόλνιε, έξω από το Ντονιέτσκ. Έζησα είκοσι χρόνια στην Ελλάδα κι άφησα πίσω μου τη γυναίκα μου την Ελένη, το γιο μου τον Πέτρο και την κόρη μου την Αφροδίτη. Είμαι 49 ετών, ορίστε η ταυτότητά μου. Δεν πρόκειται να γυρίσω στην Ελλάδα μέχρι να νικήσουμε. Σας περιμένω όλους εδώ για να γιορτάσουμε τη νίκη. Οι δικοί μου διαμαρτυρήθηκαν, γκρίνιαξαν, αλλά ήξεραν ότι δεν μπορώ να αλλάξω την απόφασή μου … Τώρα δεν είναι η ώρα για ουδετερότητα. Τώρα πρέπει να χτυπηθούν οι φασίστες κι οι εγκληματίες κατακέφαλα! » – Θ. Κοσσέ, Ιούλιος 2014

Η Αντιφασιστική Καμπάνια για την Ουκρανία εκφράζει τα πιο θερμά της συλληπητήρια στην οικογένεια και τους φίλους του αντιφασίστα αγωνιστή Θανάση Κοσσέ. Στην συνέλευση της Καμπάνιας την Τετάρτη 12 Νοέμβρη μιλήσαμε με το Θανάση μέσω σύνδεσης skype. Δεν ήταν η πρώτη φορά. Ο Θανάσης προσπαθούσε μέσα από τη ζωντανή μαρτυρία του να σπάσει το τείχος της σιωπής και της προπαγάνδας που επιβάλλουν τα καθεστωτικά ελληνικά ΜΜΕ για την κατάσταση στην Ουκρανία. Στην τελαυταία μας συνομιλία τον ενημερώσαμε για τις δράσεις της Καμπάνιας που ετοιμάζαμε εν όψει Πολυτεχνείου, ήταν χαρούμενος και μας είπε να στείλουμε όλο το υλικό και θα φρόντιζε να υποτιτλιστεί και να παίξει στην τηλεόραση του Ντονιέτσκ. Τον ρωτούσαμε για το ηθικό του λαού και μας έλεγε ότι είναι αποφασισμένοι και ότι παρά την κούραση δε φοβούνται και θα νικήσουν. Κάναμε σχέδια για τα επόμενα βήματα της Καμπάνιας και επέμενε ότι πρέπει να συνεργαστούμε με τους χιλιάδες έλληνες και ελληνίδες που ζουν στο Ντονμπάς. Η διαδικτυακή σύνδεση δεν ήταν δυστυχώς καλή και ανανεώσαμε το ραντεβού για την επόμενη συνέλευση… Δεν προλάβαμε. Γιατί ο Θανάσης ζούσε κάθε μέρα στο πολεμικό μέτωπο ρισκάροντας τη ζωή του. Και σήμερα θυσιάστηκε στον αγώνα κατά του φασισμού. Απασχολούνταν στην άτυπη υπηρεσία Τύπου και Προπαγάνδας της Διεθνούς Μπριγάδας και τους τελευταίους μήνες είχε ενταχθεί σε λαϊκή πολιτοφυλακή. Νιώθουμε βαθύτατα συγκινημένοι. Προσπαθούμε να συλλέξουμε πληροφορίες για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες σκοτώθηκε. Θα επανέλθουμε με επίσημη δημόσια ανακοίνωση της Καμπάνιας. Το παράδειγμά του θα μας εμπνέει για πάντα.

Δόξα και τιμή στον αγωνιστή! Θάνατος στο φασισμό!

Παραθέτουμε δημοσίευμα του δημοσιογράφου Θ. Αυγερινού που συνομίλησε μαζί του το καλοκαίρι απ” όπου προέρχονται και τα πρώτα λόγια του Θανάση που παραθέσαμε στην αρχή.

Μιλάμε με τον Θανάση Κοσσέ, έναν από τους 90 χιλιάδες ομογενείς της Ανατολικής Ουκρανίας. Έχει αφιερωθεί στη νίκη της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονιέτσκ και της Νοβορωσίας. Είναι χειμαρρώδης και συνεχώς κάνει «άλματα» στην ιστορία, που έχει σπουδάσει κι ας ασχολήθηκε στην Ελλάδα μόνο με αγροτικές εργασίες. Προς το παρόν απασχολείται στην άτυπη υπηρεσία Τύπου και Προπαγάνδας της Διεθνούς Μπριγάδας, στην οποία συμμετέχουν εθελοντές από τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Αυστρία και φυσικά τη Ρωσία.

«Θέλουμε να σταματήσουμε το φασισμό και τα καθάρματα, που κυβερνούν τώρα το Κίεβο και σκοτώνουν πρώτα απ’ όλους τους αμάχους. Είναι πολλά τα θύματα μεταξύ των αθώων πολιτών, που δεν στήριξαν την πολιτική αλλαγή στο Κίεβο και δεν συμμετείχαν στις προεδρικές εκλογές-φαρσοκωμωδία του Μαΐου, αλλά επέλεξαν έναν άλλο δρόμο για τις πόλεις και τα χωριά τους, για τις περιοχές του Ντονμπάς, την ανεξαρτησία από το Κίεβο και την ελευθερία μας. Μας εκδικούνται τώρα κλέβοντας το σιτάρι μας ή καίγοντάς το, για να μας καταδικάσουν στην πείνα. Εδώ το στάρι καίγεται, αλλά κανείς στα δυτικά ΜΜΕ δεν τολμά να πει στ’ αλήθεια τί συμβαίνει. Πώς είναι δυνατόν να χτυπούν με πυροβολικό και αεροπλάνα σπίτια σε χωριά και πόλεις. Στο Ντονιέτσκ ζουν ένα εκατομμύριο άνθρωποι. Μέχρι προχθές έφυγαν μόνο 70 χιλιάδες προς την κατεύθυνση της Ρωσίας και ειδικά το Ροστόφ, όπου υπάρχει ο μόνος ανοιχτός διάδρομος διαφυγής. Αν σε πιάσουν οι πιστοί στο Κίεβο Ουκρανοί, σε αναγκάζουν να πας φαντάρος, όποια ηλικία κι αν έχεις».

Ο Θανάσης σε κερδίζει λέξη με τη λέξη. Ακόμη κι αν είχες απορίες πώς ένας άνθρωπος αφήνει το σπίτι και την ησυχία του για να μπει στη φωτιά ενός εμφυλίου πολέμου, για τον οποίον αναγκαστικά ακούγονται τα πιο αντιφατικά πράγματα.

«Ήρθα στην Ουκρανία το καλοκαίρι του 2013 για να δω τη μητέρα μου. Πέρασαν οι μήνες και μετά δεν μπορούσα να φύγω. Δεν το σήκωνε η καρδιά μου. Φούντωσε η πολιτική κρίση και κατέλαβαν την εξουσία αυτοί, που είχαν κυνηγηθεί από τους πατεράδες και τους παππούδες μας. Δεν ζητάμε τίποτα, παρά μόνο να ακουστεί η αλήθεια. Αυτό πίστεψα ότι θα γινόταν, γι’ αυτό και έγραψα στη ρωσόφωνη εφημερίδα της Αθήνας «Ομόνοια». Έπεσα από τα σύννεφα όταν η αρχισυντάκτριά της, μου απάντησε ότι η εφημερίδα είναι κυρίως πολιτιστική και δεν μπορεί να εμπλακεί σε πολιτικά και ιδεολογικά ζητήματα. Αν είναι δυνατόν! Είναι μια εφημερίδα, που διάβαζα. Σκοτώνονται άδικα άνθρωποι και δεν δέχθηκαν ούτε καν να δημοσιεύσουν την άποψή μου. Ας έλεγαν ό,τι άλλο ήθελαν. Ας προσκαλούσαν να γράψει οποιοσδήποτε. Εγώ όμως ειμαι εδώ και βλέπω την ιστορία να εξελίσσεται μπροστά στα μάτια μου. Το ίδιο κάνει και η Μαργαρίτα από την Γερμανία, που ήρθε με σκοπό να συμφιλιώσει τους ορθόδοξους αδελφούς της. Ο πόλεμος και η εθνοκάθαρση δεν μπορεί ποτέ να είναι η λύση και μάλιστα να ονομάζουν αυτό το πράγμα δημοκρατία και ευρωπαϊκή πρόοδο. Είναι άδικο αυτό, πρώτα απ’ όλα για τους ίδιους τους Ευρωπαίους».

Οι στιγμές, που περνούν οι αντάρτες της Ανατολικής Ουκρανίας είναι δραματικές. Οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν περικυκλώσει το Ντονιέτσκ και το Λουγκάνσκ και σφίγγουν διαρκώς τον κλοιό γύρω τους. Γυναικόπαιδα και ηλικιωμένοι, όσοι προλαβαίνουν, τρέχουν να σωθούν. Πολλοί από αυτούς προς την ιστορική πατρίδα του Θ.Κοσσέ, την Κριμαία.

«Δεν έχω αυταπάτες. Καταλαβαίνω ότι στο κύμα της εξέγερσης ανεβαίνουν και ανθρωπάκια, που θέλουν να καταλάβουν θέσεις κι αξιώματα. Αλλά αυτό δεν είναι επαρκής λόγος για να τηρήσεις ουδέτερη στάση. Γι’ αυτό και τις επόμενες μέρες μπορεί να αφήσω λίγο στην άκρη τη «δημοσιογραφική» δουλειά και να πιάσω το όπλο. Ζήτησα και με πήραν στις στρατιωτικές μονάδες της Δημοκρατίας μας, που είναι υπό διαμόρφωση. Τώρα δεν είναι η ώρα για ουδετερότητα. Τώρα πρέπει να χτυπηθούν οι φασίστες κι οι εγκληματίες κατακέφαλα!»

Ακολουθούν δύο tweets του Θ. Αυγερινού. Το πρώτο είναι από τις 27 Αυγούστου τη στιγμή της νικηφόρας προέλασης των λαϊκών πολιτοφυλακών.

Το δεύτερο είναι δυστυχώς σημερινό και επιβεβαιώνει την τραγική είδηση:

[youtube https://www.youtube.com/watch?v=79-8ImsREjE?version=3&rel=1&fs=1&showsearch=0&showinfo=1&iv_load_policy=1&wmode=transparent]

Posted in Uncategorized | Tagged Έλληνας, Θανάσης Κοσσέ, Κοσσέ, Κοσσε, Κοσέ, Ντονμπάς, Ουκρανία, δημοσιογράφος, νεκρός | 1 σχόλιο

Έρευνα: Αυτοί είναι οι 24 νεκροί του Πολυτεχνείου

 

Από την ιστοσελίδα news247.gr

Διαβάστε τα στοιχεία της έρευνας του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών για τους ανθρώπους που έχασαν τη ζωή τους στο Πολυτεχνείο. Δείτε σχεδιάγραμμα με το σημείο όπου έπεσαν νεκροί ή τραυματίστηκαν

 Το ζήτημα του ακριβούς αριθμού των νεκρών κατά τη διάρκεια της εξέγερσης του Πολυτεχνείου και την επιχείρηση καταστολής της, παραμένει ακόμη και σήμερα ένα δισεπίλυτο πρόβλημα, προκαλώντας συζητήσεις, αλλά και ισχυρισμούς ανιστόρητους και πέρα από κάθε λογική.

Όπως αναφέρει ο κ. Καλλιβρετάκης, Λεωνίδας, συγγραφέας και δημιουργός της έρευνας “Πολυτεχνείο ’73: Το ζήτημα των θυμάτων: Νεκροί και τραυματίες”, “η χαώδης και ατεκμηρίωτη πληροφόρηση που υπάρχει γύρω από αυτό το ζήτημα, δεν είναι δυνατόν να απολαμβάνει εσαεί αυτή την ιδιότυπη ‘ασυλία’, στο όνομα της δήθεν προστασίας της φήμης του Πολυτεχνείου”.

Από τα μέσα του 2002 έχει ξεκινήσει μια ιστορική έρευνα στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών με τίτλο “Τεκμηριώνοντας τα γεγονότα του Νοεμβρίου 1973″. Στο πλαίσιο αυτής της έρευνας επιχειρείται η συγκέντρωση και επεξεργασία με επιστημονικές μεθόδους τεκμηρίων που αφορούν σε πολλές παραμέτρους των γεγονότων, όπως το χρονικό της εξέγερσης, το επιχειρησιακό σχέδιο για την καταστολή της, η εξέλιξη των γεγονότων έξω από το Πολυτεχνείο κ.ο.κ. Ένα από τα ζητούμενα είναι, φυσικά, ο αριθμός και η ταυτότητα των θυμάτων. Αν και η έρευνα βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη, επιχειρείται στο σημείο αυτό μια συνοπτική παρουσίαση των πρώτων διαπιστώσεων, με έμφαση στη “γενεαλογία” του ζητήματος.

ΔΕΙΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΕΡΕΥΝΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ

• Προσωρινά αποτελέσματα της έρευνας του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών

Η συγκέντρωση όλων των δεδομένων αποτέλεσε το πρώτο στάδιο της έρευνας στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. Κάθε στοιχείο που είδε το φως της δημοσιότητας όλα αυτά τα χρόνια, οι επίσημες ανακοινώσεις του καθεστώτος, οι πληροφορίες που δημοσιεύτηκαν στον παράνομο τύπο της εποχής, οι αγγελίες κηδειών στις εφημερίδες, οι κάθε προέλευσης λίστες που έκαναν την εμφάνιση τους μετά τη μεταπολίτευση, οι προανακριτικές και ανακριτικές έρευνες, οι συνεντεύξεις συγγενών, οι καταθέσεις μαρτύρων στη δίκη του 1975, συγκεντρώνονται, αποδελτιώνονται, συσχετίζονται κριτικά, αναζητείται η γενεαλογία τους, εντοπίζονται οι αλληλοεπικαλύψεις, οι παρανοήσεις, τα λάθη στην αντιγραφή και οι μεταξύ τους παρεκκλίσεις.

Η έρευνα προχωρά έτσι στη συγκρότηση ενός καταλόγου, ο οποίος παραμένει προσωρινός, καθώς εξακολουθεί συνεχώς να εμπλουτίζεται και να διορθώνεται. Για κάθε περίπτωση συγκροτείται ένας ιδιαίτερος φάκελος, με βιογραφικά στοιχεία, τις συνθήκες θανάτου και αναλυτική παράθεση όλων των πηγών που χρησιμοποιήθηκαν με συγκεκριμένα στοιχεία.

Μέχρι τη στιγμή αυτή, έχουν καταγραφεί εικοσιτέσσερις (24) πλήρως τεκμηριωμένες περιπτώσεις, όπως καταγράφονται συνοπτικά στον συνημμένο κατάλογο.

Παράλληλα, έχει συγκροτηθεί ένας κατάλογος δεκαέξι (16) ανωνύμων περιπτώσεων που είχε θεωρηθεί σε κάποια στιγμή της διαδικασίας ότι «προκύπτουν βασίμως» ως νεκροί, από επίσημες, επώνυμες και σχετικά αξιόπιστες καταθέσεις, με συγκεκριμένα στοιχεία.

Τέλος, η έρευνα έχει θέσει στο μικροσκόπιο τριάντα (30) επώνυμες περιπτώσεις, που εμφανίζονται επίμονα στους περισσότερους καταλόγους από το 1974 μέχρι και σήμερα, χωρίς να έχουν ποτέ τεκμηριωθεί. Όλες αυτές οι ανώνυμες και οι αμφιλεγόμενες επώνυμες περιπτώσεις παραμένουν σε εκκρεμότητα, προκειμένου να διερευνηθούν περισσότερο, προτού αποφασιστεί οριστικά να υιοθετηθούν ή να απορριφθούν.

 

• ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΩΝ ΘΥΜΑΤΩΝ

Οι 24 πλήρως τεκμηριωμένες περιπτώσεις

1. Σπυρίδων Κοντομάρης του Αναστασίου, 57 ετών, δικηγόρος (πρώην βουλευτής Κερκύρας της Ένωσης Κέντρου), κάτοικος Αγίου Μελετίου, Αθήνα. Στις 16.11.1973, γύρω στις 20.30-21.00, ενώ βρισκόταν στη διασταύρωση οδών Γεωργίου Σταύρου & Σταδίου, προσβλήθηκε από δακρυγόνα αέρια που έρριχνε η Αστυνομία κατά των διαδηλωτών, με αποτέλεσμα να υποστεί έμφραγμα του μυοκαρδίου. Μεταφέρθηκε στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ε.Ε.Σ., όπου διαπιστώθηκε ο θάνατος του.

2. Διομήδης Κομνηνός του Ιωάννη, 17 ετών, μαθητής, κάτοικος Λευκάδος 7, Αθήνα. Στις 16.11.1973, μεταξύ 21.30 και 21.45, ενώ βρισκόταν μαζί με άλλους διαδηλωτές στη διασταύρωση των οδών Αβέρωφ & Μάρνη, τραυματίστηκε θανάσιμα στην καρδιά από πυρά που έρριξαν εναντίον του άνδρες της φρουράς του Υπουργείου Δημοσίας Τάξεως. Μεταφέρθηκε στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ε.Ε.Σ. και από εκεί, νεκρός πλέον, στο Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών (όπως λεγόταν τότε το Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο).

3. Σωκράτης Μιχαήλ, 57 ετών, εμπειρογνώμων ασφαλιστικής εταιρείας, κάτοικος Περιστερίου Αττικής. Στις 16.11.1973, μεταξύ 21.00 και 22.30, ενώ βρισκόταν μεταξύ των οδών Μπουμπουλίνας και Σόλωνος, προσβλήθηκε από δακρυγόνα αέρια που έρριχνε η Αστυνομία κατά των διαδηλωτών, με αποτέλεσμα να υποστεί απόφραξη της αριστεράς στεφανιαίας. Μεταφέρθηκε ημιθανής στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ε.Ε.Σ. (F Σεπτεμβρίου), όπου και πέθανε.

4. Toril Margrethe Engeland του Per Reidar, 22 ετών, φοιτήτρια από το Molde της Νορβηγίας. Στις 16.11.1973, γύρω στις 23.30, τραυματίστηκε θανάσιμα στο στήθος από πυρά της φρουράς του Υπουργείου Δημοσίας Τάξεως. Μεταφέρθηκε από διαδηλωτές στο ξενοδοχείο «Ακροπόλ» και αργότερα, νεκρή ήδη, στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ι.Κ.Α. Ανακριβώς είχε αναφερθεί αρχικά από την Αστυνομία ως «Αιγυπτία Τουρίλ Τεκλέτ» και η παρεξήγηση αυτή επιβιώνει ακόμη σε κάποιους «καταλόγους νεκρών».

5. Βασίλειος Φάμελλος του Παναγιώτη, 26 ετών, ιδιωτικός υπάλληλος, από τον Πύργο Ηλείας, κάτοικος Κάσου 1, Κυψέλη, Αθήνα. Στις 16.11.1973, γύρω στις 23.30, τραυματίστηκε θανάσιμα στο κεφάλι από πυρά της φρουράς του Υπουργείου Δημοσίας Τάξεως. Μεταφέρθηκε από διαδηλωτές στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ε.Ε.Σ. και από εκεί, νεκρός πλέον, στο Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών.

6. Γεώργιος Σαμούρης του Ανδρέα, 22 ετών, φοιτητής Παντείου, από την Πάτρα, κάτοικος πλατείας Κουντουριώτου 7, Κουκάκι. Στις 16.11.1973 γύρω στις 24.00, ενώ βρισκόταν στην ευρύτερη περιοχή του Πολυτεχνείου (Καλλιδρομίου και Ζωσιμάδων), τραυματίστηκε θανάσιμα στον τράχηλο από πυρά της αστυνομίας. Μεταφέρθηκε στο πρόχειρο ιατρείο του Πολυτεχνείου, όπου απεβίωσε. Από εκεί μεταφέρθηκε στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ι.Κ.Α. Ανακριβώς είχε αναφερθεί αρχικά από την Αστυνομία ως «Χαμουρλής».

7. Δημήτριος Κυριακόπουλος του Αντωνίου, 35 ετών, οικοδόμος, από τα Καλάβρυτα, κάτοικος Περιστερίου Αττικής. Κατά τις βράδυνες ώρες της 16.11.1973 ενώ βρισκόταν στην περιοχή του Πολυτεχνείου, προσβλήθηκε από δακρυγόνα αέρια και στη συνέχεια κτυπήθηκε από αστυνομικούς με συμπαγείς ράβδους, συνεπεία των οποίων πέθανε, από οξεία ρήξη αορτής, τρεις ημέρες αργότερα, στις 19.11.1973, ενώ μεταφερόταν στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ε.Ε.Σ.

8. Σπύρος Μαρίνος του Διονυσίου, επονομαζόμενος Γεωργαράς, 31 ετών, ιδιωτικός υπάλληλος, από την Εξωχώρα Ζακύνθου. Κατά τις βράδυνες ώρες της 16.11.1973, ενώ βρισκόταν στην περιοχή του Πολυτεχνείου, κτυπήθηκε από αστυνομικούς με συμπαγείς ράβδους, και υπέστη κρανιοε-γκεφαλικές κακώσεις. Μεταφέρθηκε στο Θεραπευτήριο Πεντέλης, όπου πέθανε τη Δευτέρα, 19.11.1973, από οξύ αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Τάφηκε στην ιδιαίτερη πατρίδα του, όπου στις 9.9.1974, έγινε τελετή στη μνήμη του.

9. Νικόλαος Μαρκούλης του Πέτρου, 24 ετών, εργάτης, από το Παρ-θένι Θεσσαλονίκης, κάτοικος Χρηστομάνου 67, Σεπόλια, Αθήνα, εργάτης. Κατά τις πρωινές ώρες της 17.11.1973, ενώ βάδιζε στην πλατεία Βάθης, τραυματίστηκε στην κοιλιά από ριπή στρατιωτικής περιπόλου. Μεταφέρθηκε στο Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών, όπου πέθανε τη Δευτέρα 19.11.1973.

10. Αικατερίνη Αργυροπούλου σύζυγος Αγγελή, 76 ετών, κάτοικος Κέννεντυ και Καλύμνου, Αγιοι Ανάργυροι Αττικής. Στις 10.00 της 17.11.1973, ενώ βρισκόταν στην αυλή του σπιτιού της, τραυματίστηκε στην πλάτη από σφαίρα. Διακομίστηκε στην κλινική «Παμμακάριστος» (Κάτω Πατήσια), όπου νοσηλεύτηκε επί ένα μήνα και κατόπιν μεταφέρθηκε στο σπίτι της, όπου πέθανε συνεπεία του τραύματος της μετά από ένα εξάμηνο (Μάιος 1974).

11. Στυλιανός Καραγεώργης του Αγαμέμνονος, 19 ετών, οικοδόμος, κάτοικος Μιαούλη 38, Νέο Ηράκλειο Αττικής. Στις 10.15 το πρωί της 17.11.1973, ενώ βρισκόταν μαζί με άλλους διαδηλωτές στην οδό Πατησίων, μεταξύ των κινηματογράφων «ΑΕΛΑΩ» και «ΕΑΛΗΝΙΣ», τραυματίστηκε από ριπή πολυβόλου που έρριξε εναντίον τους περίπολος πεζοναυτών που επέβαινε ενός τεθωρακισμένου οχήματος. Μεταφέρθηκε στο Κ.Α.Τ., όπου πέθανε μετά από 12 μέρες, στις 30.11.1973.

12. Μάρκος Καραμανής του Δημητρίου, 23 ετών, ηλεκτρολόγος, από τον Πειραιά, κάτοικος Χίου 35, Αιγάλεω. Στις 10.30 περίπου το πρωί της 17.11.1973, ενώ βρισκόταν στην ταράτσα πολυκατοικίας επί της πλατείας Αιγύπτου 1, τραυματίστηκε θανάσιμα στο κεφάλι από πυρά της στρατιωτικής φρουράς που ενέδρευε στην ταράτσα του Ο.Τ.Ε. (αυτουργός ο ανθυπολοχαγός Ιωάννης Αυμπέρης, 573ου Τάγματος Πεζικού). Μεταφέρθηκε στην κλινική «Παντάνασσα» (πλατεία Βικτωρίας), όπου διαπιστώθηκε ο θάνατος του.

13. Αλέξανδρος Σπαρτίδης του Ευστρατίου, 16 ετών, μαθητής, από τον Πειραιά, κάτοικος Αγίας Λαύρας 80, Αθήνα. Στις 10.30 με 11.00 περίπου το πρωί της 17.11.1973, ενώ βάδιζε στη διασταύρωση των οδών Πατησίων και Κότσικα, τραυματίστηκε θανάσιμα στην κοιλιά από πυρά της στρατιωτικής φρουράς που ενέδρευε στην ταράτσα του Ο.Τ.Ε. (αυτουργός ο ανθυπολοχαγός Ιωάννης Δυμπέρης, 573ου Τάγματος Πεζικού). Με διαμπερές τραύμα μεταφέρθηκε στο Κ.Α.Τ., όπου τον βρήκε νεκρό ο πατέρας του.

14. Δημήτριος Παπαϊωάννου, 60 ετών, διευθυντής ταμείου αλευροβιομηχάνων, κάτοικος Αριστομένους 105, Αθήνα. Γύρω στις 11.30 της 17.11.1973, ενώ βρισκόταν στην πλατεία Ομονοίας, προσβλήθηκε από δακρυγόνα αέρια που έριχνε η Αστυνομία. Μεταφέρθηκε στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ε.Ε.Σ., όπου διαπιστώθηκε ο θάνατος του, συνεπεία εμφράγματος.

15. Γεώργιος Γεριτσίδης του Αλεξάνδρου, 47 ετών, εφοριακός υπάλληλος, κάτοικος Ελπίδος 29, Νέο Ηράκλειο Αττικής. Στις 12.00 της 17.11.1973, ενώ βρισκόταν μέσα στο αυτοκίνητο του στα Νέα Λιόσια, τραυματίστηκε θανάσιμα στο κεφάλι από πυρά που διέσχισαν τον ουρανό του αυτοκινήτου. Μεταφέρθηκε στο Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών, όπου πέθανε αυθημερόν.

16. Βασιλική Μπεκιάρη του Φωτίου, 17 ετών, εργαζόμενη μαθήτρια, από τα Αμπελάκια Βάλτου Αιτωλοακαρνανίας, κάτοικος Μεταγένους 8, Νέος Κόσμος. Στις 12.00 το μεσημέρι της 17.11.1973, ενώ βρισκόταν στην ταράτσα του σπιτιού της, τραυματίστηκε θανάσιμα στον αυχένα από πυρά. Μεταφέρθηκε στο Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών και στη συνέχεια στον «Ευαγγελισμό», όπου πέθανε αυθημερόν.

17. Δημήτρης Θεοδώρας του Θεοφάνους, 52 ετών, κάτοικος Ανακρέοντος 2, Ζωγράφου. Στις 13.00, της 17.11.1973, ενώ διέσχιζε με τη μητέρα του τη διασταύρωση της οδού Ορεινής Ταξιαρχίας με τη λεωφόρο Παπάγου στου Ζωγράφου, τραυματίστηκε θανάσιμα στο κεφάλι από πυρά στρατιωτικής περιπόλου με επικεφαλής αξιωματικό (πιθανόν ο ίλαρχος Σπυρίδων Σταθάκης του Κ.Ε.Τ/Θ), που βρισκόταν ακροβολισμένη στο λόφο του Αγίου Θεράποντος. Εξέπνευσε ακαριαία και όταν μεταφέρθηκε στο Νοσοκομείο των Παίδων, απλώς διαπιστώθηκε ο θάνατος του.

18. Αλέξανδρος Βασίλειος (Μπασρί) Καράκας, 43 ετών, Αφγανός τουρκικής υπηκοότητας, ταχυδακτυλουργός, κάτοικος Μύρων 10, Αγιος Παντελεήμονας, Αθήνα. Στις 13.00, της 17.11.1973, ενώ βάδιζε με τον 13χρονο γιο του στη διασταύρωση των οδών Χέϋδεν και Αχαρνών, τραυματίστηκε θανάσιμα στην κοιλιά από ριπή μυδραλίου τεθωρακισμένου στρατιωτικού οχήματος. Μεταφέρθηκε απευθείας στο νεκροτομείο, όπου διαπιστώθηκε ο θάνατος του.

19. Αλέξανδρος Παπαθανασίου του Σπυρίδωνος, 59 ετών, συνταξιούχος εφοριακός, από το ΚεράσοΒο Αιτωλοακαρνανίας, κάτοικος Νάξου 116, Αθήνα. Στις 13.30 της 18.11.1973, ενώ βάδιζε με τις ανήλικες κόρες του στη διασταύρωση των οδών Δροσοπούλου και Κύθνου, απέναντι από το ΙΣΤ’ Αστυνομικό Τμήμα, βρέθηκε εν μέσω πυρών, προερχομένων από τους αστυνομικούς του Τμήματος, με αποτέλεσμα να πάθει συγκοπή. Μεταφέρθηκε στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών, όπου διαπιστώθηκε ο θάνατος του.

20. Ανδρέας Κούμπος του Στέργιου 63 ετών, βιοτέχνης, από την Καρδίτσα, κάτοικος Αμαλιάδος 12, Κολωνός. Γύρω στις 11.00 με 12.00 της 18.11.1973, ενώ βάδιζε στη διασταύρωση των οδών Γ’ Σεπτεμβρίου και Καποδιστρίου, τραυματίστηκε στη λεκάνη από πυρά μυδραλίου τεθωρακισμένου στρατιωτικού οχήματος. Μεταφέρθηκε στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ε.Ε.Σ., κατόπιν στο Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών και τέλος στο Κ.Α.Τ., όπου και πέθανε στις 30.1.1974.

21. Μιχαήλ Μυρογιάννης του Δημητρίου, 20 ετών, ηλεκτρολόγος, από τη Μυτιλήνη, κάτοικος Ασημάκη Φωτήλα 8, Αθήνα. Στις 12.00 το μεσημέρι της 18.11.1973, ενώ βάδιζε στη διασταύρωση των οδών Πατησίων και Στουρνάρη, τραυματίστηκε θανάσιμα στο κεφάλι από πυρά περιστρόφου αξιωματικού του Στρατού (αυτουργός ο συνταγματάρχης Νικόλςος Ντερτι-λής). Μεταφέρθηκε στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ε.Ε.Σ. σε κωματώδη κατάσταση και κατόπιν στο Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών, όπου πέθανε αυθημερόν.

22. Κυριάκος Παντελεάκης του Δημητρίου, 44 ετών, δικηγόρος, από την Κροκέα Λακωνίας, κάτοικος Φερρών 5, Αθήνα. Στις 12.00 με 12.30 το μεσημέρι της 18.11.1973, ενώ βάδιζε στη διασταύρωση των οδών Πατησίων και Γλάδστωνος, τραυματίστηκε θανάσιμα από πυρά διερχομένου άρματος μάχης. Μεταφέρθηκε στο Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών, όπου και πέθανε στις 27.12.1973.

23. Ευστάθιος Κολινιάτης, 47 ετών, από τον Πειραιά, κάτοικος Νικο-πόλεως 4, Καματερό Αττικής. Κτυπήθηκε στις 18.11.1973 από αστυνομικούς με συμπαγείς ράβδους, και υπέστη κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, συνεπεία των οποίων πέθανε στις 21.11.1973.

24. Ιωάννης Μικρώνης του Αγγέλου, 22 ετών, φοιτητής στο τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών, από την Ανω Αλισσό Αχαΐας. Συμμετείχε στην κατάληψη του Πανεπιστημίου Πατρών. Κτυπήθηκε μετά τα γεγονότα, υπό συνθήκες που παραμένουν ακόμη αδιευκρίνιστες. Συνεπεία της κακοποίησης του υπέστη ρήξη του ήπατος, εξαιτίας της οποίας πέθανε στις 17.12.1973 στο Λαϊκό Νοσοκομείο Αθηνών, όπου νοσηλευόταν. Σύμφωνα με ορισμένες ενδείξεις, ο τραυματισμός του συνέβη στην Πάτρα, άλλες όμως πληροφορίες τον τοποθετούν στην Αθήνα. Η περίπτωση του παραμένει υπό έρευνα.

ΔΕΙΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΕΡΕΥΝΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ

* Η μελέτη αυτή έχει υιοθετηθεί από τη σχετική βιβλιογραφία ως η πλέον έγκυρη επιστημονική προσέγγιση στο ζήτημα (βλ. ενδεικτικά Δημήτρης Παπαχρήστος, Το Πολυτεχνείο ζει, εκδόσεις Λιβάνη, Αθήνα 2004, σελ. 41-45, Δημήτρης Χατζησωκράτης, Πολυτεχνείο ’73, εκδόσεις Πόλις, Αθήνα 2004, σελ. 176-177, 424-425, Βαγγέλης Αγγελής & Ολύμπιος Δαφέρμος, Όνειρο ήταν, έκδοση ΕΔΙΑ-Οδυσσέας, Αθήνα 2005, σελ.378-388).

ΔΥΟ ΤΡΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΞΕΡΩ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΩΣΤΑ ΚΑΤΣΟΥΛΗ…

αναδημοσίευση από την ιστοσελίδα του ΕΕΚ

…και δύο τρία πράγματα που θέλω να μάθω για τους δολοφόνους του

Ο Κώστας Κατσούλης, ο Χανιώτης στην καταγωγή αλλά μεγαλωμένος στον Πειραιά, οπαδός του Εθνικού Πειραιά που δολοφονήθηκε στο γήπεδο της Αλικαρνασσού στην Κρήτη ήταν φίλος, συνάδελφος και αντιφασίστας συναγωνιστής.
Γνωριστήκαμε στα φοιτητικά μας χρόνια το 1989 στο ΤΕΙ Πάτρας όταν σπουδάζαμε μαζί στο τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων.
Τον θυμάμαι μαζί με την ροκαμπιλάδικη παρέα του να σερβίρει χυμούς και κοκτέϊλς στο φρουτο-μπαρ της σχολής, που είχε φτιάξει ο ίδιος με τους φίλους του, και αυτή είναι η πρώτη εικόνα που έχω από αυτόν. Μια χαρούμενη ροκαμπιλάδικη παρέα σε ένα μουντό εκπαιδευτικό ίδρυμα.
Τον θυμάμαι όταν τελικά γνωριστήκαμε να μου μιλά για τον αγώνα των αγροτών στα Χανιά στην μεγάλη εξέγερσή τους, το καλοκαίρι του 1990 στην οποία βρέθηκε όταν κατέβηκε στο χωριό του.
Τον θυμάμαι όταν στο μεγάλο πανεκπαιδευτικό κίνημα καταλήψεων το 1990-1991 ήταν υπεύθυνος των ομάδων περιφρούρησης της σχολής μας. Με αυτή την ιδιότητα βρέθηκε και στάθηκε δίπλα στον καθηγητή Τεμπονέρα που δολοφονήθηκε από τους τραμπούκους παρακρατικούς της ΟΝΝΕΔ στο σχολικό συγκρότημα ΒΟΥΔ στην Πάτρα, τον Γενάρη του 1991. Ο Κώστας θυμάμαι είχε τραυματιστεί και αυτός από τους φασίστες του Καλαμπόκα αλλά αρνήθηκε να φύγει και να πάει στο νοσοκομείο θέλοντας να παραμείνει και να συνεχίσει να βοηθά τους συναδέλφους του, τους μαθητές της πόλης, τους καθηγητές και όλο τον κόσμο.
Τον θυμάμαι να μας εξιστορεί αργότερα τον τρόπο με τον οποίο του επιτέθηκαν οι ναζί μαχαιροβγάλτες της Χρυσής Αυγής όταν τον κυνήγησαν για να τον μαχαιρώσουν μαζί με τον αδερφό  του τον Θύμιο, το 1996 στην μεγάλη αντιφασιστική διαδήλωση στον Πειραιά.
Τον θυμάμαι να μας εξιστορεί ιστορίες στο γνωστό ροκόμπαρο Rock Pallais του Φαλήρου, κοντά στην γειτονιά που μεγάλωσε, βλέποντας μαζί συναυλίες από την underground σκηνή που μας άρεσε.
Τον θυμάμαι τελευταία φορά που τον είδα, τον φίλο μου τον «Εθνικάκια» σε ένα ντέρμπι ανόδου από την Β στην Α εθνική μεταξύ Παναχαϊκής-Εθνικού στα τέλη της δεκαετίας του 90. Εμείς με τους πατρινούς φιλάθλους, ο Κώστας να μας χαιρετά και να μιλάμε φιλικά μέσα από τις τάξεις των «Εθνικάκηδων» και να προσπαθούμε να πείσουμε τους αστυνομικούς που είχαν κάνει «κορδόνι» και στέκονταν μεταξύ μας, να μας αφήσουν να τα πούμε από κοντά.
Μετά χαθήκαμε. Έμαθα ότι πήγε κάτω στην Κρήτη, στα Χανιά, να δουλέψει στην ξενοδοχειακή επιχείρηση της οικογένειάς του. Μετά το χτύπημα, έμαθα από φίλους ότι συνέχιζε να παραμένει δραστήριος. Συμμετείχε στις αντιφασιστικές πορείες στην πόλη του, ενίσχυε το στέκι μεταναστών Χανίων, συνομιλούσε με την συλλογικότητα «Χωριό» που συσπειρώνει αγρότες και κάτοικους χωριών του βορειοδυτικού νομού Χανίων. Και συνέχιζε φυσικά να βλέπει την «Εθνικάρα» του, την ιστορική ομάδα του Πειραιά στην οποία γαλουχήθηκε από την οικογένειά του, με τον θείο του από την μεριά της μητέρας του, παίκτη της μεγάλης ομάδας που πήρε το 1933 το κύπελλο Ελλάδας και πατέρα διοικητικό στο μπάσκετ του Εθνικού. Ο ίδιος εξάλλου, αθλητικός τύπος είχε αγωνιστεί στο τμήμα χάντμπωλ και στην κωπηλασία του συλλόγου.
Τον Κώστα τον θυμάμαι, αγωνιστή, θαρραλέο και με υψηλό αίσθημα καθήκοντος για να προστατεύσει τον αδύνατο και τον αδικημένο.
Έτσι δεν με παραξένεψε όταν έμαθα τον τρόπο με τον οποίο τον δολοφόνησαν: όταν έγινε το «ντου» δεκάδων τραμπούκων από το πέταλο του Ηρόδοτου προς τους 15 φίλους του Εθνικού, μπήκε στη μέση για να προστατεύσει γυναικόπαιδα, και ηλικιωμένους. Αυτός μόνος του, έκατσε πίσω και κράταγε αρκετούς θρασύδειλους φονιάδες οπλισμένους με λοστούς, σιδηρογροθιές, μαχαίρια. Τους φώναζε «Μην βαράτε άλλο, και εγώ είμαι Κρητικός σαν εσάς» κάνοντας μάταια έκκληση στο κρητικό φιλότιμο και φιλοξενία που κάποτε (άλλοτε;) χαρακτήριζε το νησί. Μάταια…
Ακόμη και έτσι έδωσε την μάχη του και έφυγε με το κεφάλι ψηλά. Αυτά τα πράγματα ξέρω για αυτόν και θα έπρεπε να τα καταθέσω. Πιο πολύ για να διαλυθούν οι ελιτίστικες και αφ’ υψηλού φωνές ότι δήθεν «ήταν συμπλοκή ανάμεσα σε χούλιγκανς»… οπότε «μην ασχολείστε»…
Και μόνο αυτά που προηγήθηκαν αλλά κυρίως αυτά που ακολούθησαν μας δημιουργούν υπόνοιες ότι κάτι άλλο είδαμε στο γήπεδο του Ηροδότου:
Τέσσερις συλλήψεις μόνο, από ένα τσούρμο πολλών δεκάδων τραμπούκων. Τί έκανε η αστυνομία για να συλλάβει τους άλλους;
Τα ονόματα των συλληφθέντων ακόμη μυστικά σαν να είναι κρατικό μυστικό όταν πλέον σε όλη την χώρα διαπομπεύονται από οροθετικές γυναίκες μέχρι μικρο-οφειλέτες. Για ποιόν λόγο προστατεύονται από αστυνομία και δικαστικές αρχές;
Οι άλλοι φίλοι του Εθνικού κατήγγειλαν άλλα δύο άτομα που ακόμη και τώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές είναι ασύλληπτοι. Για ποιόν λόγο;
Διαρροές ονομάτων από τοπικά ΜΜΕ που φέρουν τουλάχιστον τον ένα από τους συλληφθέντες, τον 32 με επίθετο που αρχίζει από Λ., να είναι εκτός από συγγενής υψηλόβαθμου αξιωματικού της αστυνομίας, και γνωστός τραμπούκος της ναζιστικής συμμορίας που έχει μεν αναστείλει την λειτουργία των γραφείων της στην περιοχή, αλλά συνεχίζει να κάνει βαθύ «εισοδισμό» στις ποδοσφαιρικές θύρες. Είναι τυχαίο το ότι στην περιοχή η ναζιστική συμμορία πήρε το μεγαλύτερο εκλογικό της ποσοστό;
Διαρροές από παράγοντες της ομάδας του Ηρόδοτου ότι το συγκεκριμένο παρεάκι των δολοφόνων (που κάποιοι από αυτούς φέρονταν και εμπλεκόμενοι  στην συμπλοκή οπαδών του ΟΦΗ και του Παναθηναϊκού το 2011 που οδήγησε σε ένα θάνατο με μαχαίρι οπαδού) είναι στην πραγματικότητα κράτος εν κράτει, απειλώντας τους ίδιους τους παράγοντες και τους άλλους οπαδούς, και φέρονται επίσης να είναι και πρωτοστάτες σε δημοτικά και όψιμα «αντι-Καλλικρατικά» αλισβερίσια όταν η απερχόμενη δημοτική αρχή της Αλικαρνασσού τους έβαζε μπροστάρηδες για να μην συγχωνευτεί με τον δήμο Ηρακλείου, πριν να γίνει η ίδια υποψήφια στον…  Δήμο Ηρακλείου. Αλλά γιατί η ίδια η διοίκηση της ομάδας τους επιτρέπει την είσοδο στο γήπεδο;
Περίεργες και κατάπτυστες ανακοινώσεις από την ΜΕΘ του Βενιζέλειου νοσοκομείου που μιλούσε για εγκεφαλικό που δεν προκλήθηκε δήθεν από τα χτυπήματα αλλά από ανεύρισμα που προκλήθηκε, όλως τυχαίως, εκείνη την ώρα που γίνονταν η επίθεση. Μια εξωφρενική γνωμάτευση που γίνεται ένα χρόνο περίπου μετά τις καταγγελίες γιατρών της ίδιας ΜΕΘ ότι δέχονται επιθέσεις και απειλές από μαφιόζους. Τι μεσολάβησε από τότε;
Γιατί τόση πρεμούρα να μετατραπεί η πιθανή ποινή από «δολοφονία με δόλο» σε «μη σκοπούμενη θανατηφόρα βλάβη»; Όλως τυχαίως, δηλαδή, την ίδια δικονομική κωλοτούμπα που έκανε – ω τι ειρωνεία για την ιστορία του Κώστα Κατσούλη – το εφετείο του Καλαμπόκα στην δίκη για την δολοφονία Τεμπονέρα.
Και όταν στο 401 που μεταφέρθηκε ο Κώστας όταν χαροπάλευε, οι γιατροί ανέτρεψαν την γνωμάτευση-έκτρωμα του Ηρακλείου, γιατί τα τοπικά δημοσιεύματα επέμεναν ότι η ιατροδικαστική έλεγε το δικό τους σενάριο περί εγκεφαλικού; Όπως και η αστυνομία σε τοπικό επίπεδο;
Και οι άνθρωποι του Ηρόδοτου να επιμένουν να μην δίνουν ονόματα και βίντεο σε μια δολοφονία που έγινε μπροστά σε 1500 άτομα, και αντίθετα να επιχειρούν να κλείσουν την υπόθεση, «τιμώντας τον Κώστα Κατσούλη» και δίνοντας το όνομα του στην θύρα που δολοφονήθηκε, την στιγμή που στον πρώτο αγώνα μετά το συμβάν, διοίκηση και μερίδα των οπαδών είχε κρεμάσει πανό υπέρ των προφυλακισμένων δολοφόνων, και κατά της πιθανής δίωξης της ομάδας τους. Τιμούν τον δολοφονημένο οπαδό στηρίζοντας τους φονιάδες του;
Την αλήθεια κύριοι, την αλήθεια και τίποτα άλλο…
Στην μνήμη του φίλου, συναγωνιστή, συναδέλφου που δεν θα αφήσουμε να ξεχαστεί.
Γιώργος Χλωρός

της Άννας Ρόδη
Ο ΘΕΙΟΣ ΜΟΥ Ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΡΩΤΟΝΟΤΑΡΙΟΣ, Ο ΥΔΡΑΥΛΙΚΟΣ
Θυμάμαι τον θείο μου τον Παναγιώτη χωμένο μέσα στο ημίφως του μαγαζιού του ανάμεσα σε ζεμπίλια, γαλλικά κλειδιά, σωλήνες, τενεκάκια και κάθε λογής σιδερικά. Στο βάθος υπήρχαν αραδιασμένα διάφορα είδη υγιεινής, δεξιά από την είσοδο ο πάγκος εργασίας με άπειρα μικρά και μεγάλα εργαλεία, βίδες και άλλα αντικείμενα και αριστερά ένα γραφείο γεμάτο σκόνη και λιγοστά χαρτιά, παρατημένα κάπου στο πλάι. Πάνω σ’ αυτό για κάμποσο καιρό κειτόταν ξαπλωμένη και ανάσαινε με δυσκολία μια γάτα με άσθμα, εξαιτίας ενός τροχαίου ατυχήματος. Την είχε πατήσει μηχανάκι κι εκείνος τη μάζεψε από το δρόμο, τη γιατροπόρεψε και την κράτησε υπό την προστασία του μέχρι που ψόφησε. Έτσι κι αλλιώς το σπίτι του δεν έμενε ποτέ χωρίς γάτα κι ήταν πάντα φιλόξενο τόσο για τα ζώα όσο και για τους ανθρώπους.
Από τη δούλεψη και το μαγαζί του πέρασαν πολλά νεαρά παιδιά, που μάθαιναν μαζί του τη δουλειά του υδραυλικού και κανένα τους δεν έφυγε από κοντά του χωρίς να… αποκτήσει ένα ευφάνταστο και ταιριαστό στην προσωπικότητα του παρατσούκλι.
Ο θείος ήταν ένας άνθρωπος που δεν εντυπωσίαζε ιδιαίτερα με το παρουσιαστικό του, μάλλον κοντός, με πλούσια μαύρα μαλλιά, που, καθώς περνούσαν τα χρόνια, γκρίζαραν στους κροτάφους. Φορούσε συνήθως μια σκούρα ζακέτα, τις περισσότερες φορές στραβοκουμπωμένη, και ένα ξασπρισμένο τζίν παντελόνι, μες στη μουτζούρα της δουλειάς. Τα δάχτυλα του (δεν τα ξεχνάω εκείνα τα δάχτυλα!) ήταν δεμένα με χαρτοπετσέτες και σελοτέιπ σε διάφορα σημεία τους. Πού καιρός και πού νοιάξιμο για αντισηψίες και κανονικά τσιρότα μετά από τόσα χτυπήματα και κοψίματα! Αλλά το ίδιο… τραυματισμένα ήταν και τα γυαλιά του, που συνήθως στο αριστερό τους μπράτσο ήταν τυλιγμένα με… επίδεσμο. Πίσω από τα χοντρά τζάμια τους κρυβόταν μια ανήσυχη, ζωηρή και διαπεραστική ματιά, που περνούσε τα πάντα και τους πάντες από… ακτινοσκόπηση και ψυχολογούσε τον καθένα με αξιοθαύμαστη ικανότητα.
Πάντα κάτι μαστόρευε και πάντα κάτι είχε να σχολιάσει με το πηγαίο χιούμορ του. Με αυτόν το δικό του ιδιαίτερο τρόπο προσέλκυε φίλους και γνωστούς, που μαζεύονταν στην κουζίνα του σπιτιού του και κουβέντιαζαν μαζί του με τις ώρες. Τα χειμωνιάτικα βράδια οι συζητήσεις, γύρω από το μεγάλο ξύλινο τραπέζι, μπροστά στο τζάκι, όπου έψηνε πατάτες με βούτυρο μέσα σε αλουμινόχαρτο και με φίλευε, «άναβαν» κι έπαιρναν πολιτική χροιά. Ωστόσο το έντονα εύθυμο στοιχείο που επικρατούσε δεν επέτρεπε να οδηγηθούν σε καβγάδες, τουλάχιστον εκείνες τις φορές που εγώ, μικρό παιδάκι τότε, ήμουν παρούσα μαζί με τον πατέρα μου, ο οποίος ήταν εντελώς αντιθέτων πολιτικών πεποιθήσεων από εκείνον. Πολλά άκουγα και λίγα καταλάβαινα. Το παράδοξο και μάλλον ασυμβίβαστο με την ηλικία μου ήταν ότι δε θυμάμαι να έπληττα και όποτε μου δινόταν η ευκαιρία, πήγαινα και ξαναπήγαινα.
Απ’ αυτό το τραπέζι, που κάθε τόσο γινόταν χωνευτήρι ιδεών, περνούσαν κατά καιρούς πολλοί ενδιαφέροντες άνθρωποι. Γιατροί, ηθοποιοί, ζωγράφοι, όπως ο Νίκος Νικολάου, αλλά και απλοί άνθρωποι του μόχθου, που απολάμβαναν το καλό κρασί, τους μεζέδες και τις περιποιήσεις της πάντα παρούσας θείας Αφρούλας, την εύθυμη ατμόσφαιρα και τη συντροφιά του ίδιου.
Αν και ήταν πολυάσχολος, έβρισκε πάντα καιρό για μένα. Όταν η δασκάλα της πρώτης δημοτικού ρήμαζε τα παιδικά μου χεράκια με τη βέργα της και λεηλατούσε βάναυσα την ψυχή μου με τις προσβολές της, δήλωσε ότι θα πάει να τη δείρει κι ας τον πήγαιναν φυλακή και πως αυτό δεν τον ένοιαζε, γιατί ήταν μαθημένος από τέτοια. Επίσης τα πρωινά με παρακολουθούσε, για να δει, αν περνούσα προσεκτικά την Αφαίας, για να πάω στο σχολείο και τα μεσημέρια, όταν μ’ έβλεπε να περνάω από το μαγαζί κουρασμένη, με έβαζε πάνω στο παμπάλαιο μοτοσακό του και με πήγαινε στο σπίτι. Καθώς μεγάλωνα και πάλευα να βρω το βηματισμό μου και να γνωρίσω τη ζωή, έτυχε, στην ηλικία των δεκατεσσάρων ετών, να δω σε κινηματογράφο της Αθήνας τον «Άνθρωπο με το γαρύφαλλο» και έσπευσα με ενθουσιασμό να του το ανακοινώσω, μάλλον για να τον εντυπωσιάσω. Αντίθετα απ’ ό,τι πίστευα, εν τη αφελεία μου, εκείνος πανικοβλήθηκε και είπε στη μητέρα μου να με αποτρέψει από τέτοιου είδους παράτολμες ενέργειες, γιατί θα μου έκαναν φάκελο. Το ίδιο έκανε και αργότερα, όταν συμμετείχα στις πρώτες διαδηλώσεις, προσθέτοντας ότι μπορεί να κινδυνεύσει η σωματική μου ακεραιότητα και να με… σταμπάρουν για τα καλά.
Ένα πράγμα που επίσης δεν ξεχνώ είναι ότι σ’ ένα δωμάτιο του σπιτιού του δέσποζε ένα τεράστιο στα μάτια μου μαυρόασπρο πορτρέτο του Άρη Βελουχιώτη. Ήμουν πολύ μικρή τότε και νόμιζα ότι επρόκειτο για κάποιον ιερωμένο. Αργότερα, όταν πια ήξερα ποιος ήταν, έμαθα ότι η μητέρα του θείου και γιαγιά μου, που σ’ όλη της τη ζωή πάσχιζε να τον βάλει στον… ίσιο δρόμο, έπεισε κάποτε έναν παπά, να πάει να τον αγιάσει την παραμονή των Θεοφανείων. Εκείνος τον καλοδέχτηκε αλλά όταν τον ρώτησε που είχε τις εικόνες του, του έδειξε τον Άρη. Τι να κάνει κι ο παπάς; Άγιασε το σπίτι κι έφυγε.
Οι γονείς του Παναγιώτη ήταν ο Δημήτρης Πρωτονοτάριος και η Ζαφειρία Γιαννίτση και ο ίδιος γεννήθηκε το 1923 στην Αίγινα. Ήταν το μεγαλύτερο από τα τέσσερα παιδιά της οικογένειας που επέζησαν. Τα υπόλοιπα κατά σειρά γεννήσεως ήταν ο Σταύρος, η Ελένη και ο Σπύρος. Σε ηλικία 6 – 7 ετών, από μια παιδική αταξία, χτυπήθηκε με κλοτσιά από ένα μουλάρι. Απ’ αυτό το χτύπημα το μάτι του παρουσίασε στραβισμό και υπέστη βλάβη στο τύμπανο, που του προξένησε, όπως έλεγε, μια μόνιμη ενοχλητική βουή μέσα στο κεφάλι του και μερικές φορές έναν απίστευτο εκνευρισμό. Έπασχε από λαβύρινθο.
Ο πατέρας του, ένας αγαθός κι έντιμος άνθρωπος, διατηρούσε ένα φτωχικό ταβερνάκι στην οδό Μεριστού και τα οικονομικά της φαμίλιας ήταν πολύ περιορισμένα. Πέθανε μάλιστα πολύ νωρίς (λίγο μετά την Κατοχή) από όγκο στο κεφάλι. Η μητέρα του πάλι ήταν μια βαθιά θρησκευόμενη, αυστηρή και άκρως συντηρητική γυναίκα αλλά παρ’ όλ’ αυτά δε μπόρεσε να χαλιναγωγήσει την ανήσυχη φύση του πρωτότοκου γιου της. Σ’ αυτό συνέβαλαν βέβαια και οι ιδιαίτερες προσωπικές εμπειρίες του.
Στα κατοχικά χρόνια βρέθηκε να μένει στα Ταμπούρια, στο σπίτι της θείας του της Κατίνας, της αδερφής της μητέρας του, και να δουλεύει εργάτης στα Λιπάσματα (Δραπετσώνα). Ζούσε πολύ στερημένα και τα έβγαζε πέρα ιδιαίτερα δύσκολα. Τότε τον πήρε κοντά του ένας Γερμανός και του έμαθε την τέχνη του υδραυλικού. Όμως αυτό δεν ήταν το μόνο πράγμα που έμαθε στα Λιπάσματα. Εκεί ήταν που ήρθε σε επαφή με τις αριστερές ιδέες τις οποίες και ασπάστηκε. Από τότε η ζωή του άλλαξε. Άρχισε να διαβάζει εφημερίδες και βιβλία κι ένας από τους αγαπημένους του συγγραφείς ήταν ο Νίκος Καζαντζάκης.
Η θεία – Κατίνα, που αντιλήφθηκε την κατάσταση και με το ένστικτο της απλής λαϊκής γυναίκας προέβλεψε τα μπλεξίματα, ειδοποίησε τη μάνα του να τον… μαζέψει έγκαιρα από τον Πειραιά. Έτσι βρέθηκε ξανά στην Αίγινα, όπου με τις μικρές του οικονομίες αγόρασε απ’ τον κυρ – Αντωνάκη Χελιώτη (Γαλιάντρα) τον πάγκο της δουλειάς του και πάνω σ’ αυτόν άρχισε να φτιάχνει, στην αρχή τουλάχιστον, μπρίκια και κουβάδες. Ήταν καλός και έντιμος επαγγελματίας και γρήγορα απέκτησε αρκετούς πελάτες και φίλους, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το μάτι της αστυνομίας και των συνεργατών της δεν ήταν πάντα πάνω του.
Ο χαρακτήρας του άλλωστε ήταν απρόβλεπτος και αρκετά παράτολμος για έναν τόσο μικρό τόπο, όπου μαθεύονταν σχεδόν τα πάντα. Ο πολύ μικρότερος εξάδελφός του Σ. Γ. μου διηγήθηκε ένα περιστατικό που συνέβη γύρω στο 1945 με 1946. Αυτός και ο πατέρας του συνάντησαν τον Παναγή στο δρόμο. Κρατούσε ένα χωνί και φώναζε: «Προσοχή! Προσοχή! Σας μιλάει το χωνί του ΕΑΜ και της ΕΠΟΝ!». Τον σταμάτησε ο πατέρας του Σ., λέγοντας του: «Τι κάνεις εκεί, βρε Παναγή; Θα μας κάψεις όλους!».
Ο Σ.Γ. πρόσθεσε δύο ακόμη στοιχεία, που αφορούσαν αφενός το επάγγελμά του και αφετέρου τον τρόπο που αντιμετώπιζε τα πράγματα. Το πρώτο στοιχείο έχει να κάνει με κάποιους αγρότες της Επιδαύρου που του είχαν παραγγείλει τενεκεδάκια για το φύτεμα σπόρων ντομάτας. Για να τα φτιάξει, δούλευε με τις ώρες μέσα στο κρύο και ο Σ.Γ, παιδάκι τότε, τα μετρούσε και τα έβαζε σε σακιά και το δεύτερο ήταν ότι, κατά τη γνώμη του, ο Παναγής ήταν ο καλύτερος μάστορας στην εποχή του αλλά δεν ήξερε να διεκδικεί τα χρήματά του με αποτέλεσμα να του χρωστούν συνέχεια και αρκετές φορές τελικά να τα χάνει. Η αδελφή του συμπλήρωσε την εικόνα, αναφέροντας ότι σε κάποιους πολύ φτωχούς ανθρώπους έπαιρνε ελάχιστη ή και καθόλου αμοιβή. Τέλος, ο Γ. Β., που κουβέντιαζε πολύ μαζί του και μοιράζονταν τις ίδιες ιδέες, αναδεικνύει μια άλλη πλευρά της προσωπικότητας του. Λέει χαρακτηριστικά ότι, εκτός από τη δεδομένη επαγγελματική αξιοσύνη και το χιούμορ του, ήταν «ένας ήσυχος άνθρωπος και καλός φίλος και συναγωνιστής».
Στην Αίγινα, μετά το γυρισμό του από τον Πειραιά, βρήκε γρήγορα τους ομοϊδεάτες του με τους οποίους έκανε συντροφιά. Λίγοι και δακτυλοδεικτούμενοι ήταν οι αριστεροί στο νησί. Ένα βράδυ, μαζί με τους Δ. Χ., Γιώργο Καλαντζάκη (που αργότερα εξελέγη αρκετές φορές δημοτικός σύμβουλος με το Κ.Κ.Ε.), Δημήτρη Επιτρόπου (που πέθανε νέος από φυματίωση) και κάποιους άλλους γύριζαν από γλέντι αργά τη νύχτα «εν ευθυμία βρισκόμενοι» και περνούσαν μπροστά από τις Φυλακές. Εκεί άρχισαν να τραγουδούν με βροντερή φωνή το «Εμπρός της γης οι κολασμένοι». Το τραγούδι απλώθηκε γρήγορα σε εκατοντάδες στόματα πολιτικών κρατουμένων, που έγιναν ένα με την ελεύθερη νεανική παρέα. Οι ανθρωποφύλακες ενοχλήθηκαν πολύ με το συμβάν και ειδοποίησαν τη χωροφυλακή που έσπευσε να συλλάβει τους νεαρούς ταραξίες, πράγμα όχι δύσκολο. Κατά τη σύλληψή του Παναγιώτη ήταν παρών ο λιμενάρχης Αίγινας Χρήστος Κουμπανιός, ο οποίος τον χτύπησε στο κεφάλι και το χέρι με τον υποκόπανο του όπλου. Έπειτα τον οδήγησαν στο κρατητήριο, απέναντι από τη Μητρόπολη, εκεί που μέχρι πρότινος βρισκόταν το ζαχαροπλαστείο «Γαλαξίας».
Στο κρατητήριο αιμορραγούσε και η αδελφή του Ελένη ζήτησε από γνωστό γιατρό του νησιού να πάει να τον εξετάσει αλλά εκείνος δεν πήγε (!!!). Τότε πήρε πανιά και οινόπνευμα και τα πήγε στη φυλακή. Με αυτά του καθάρισαν και του έδεσαν την πληγή οι σύντροφοί του και αυτό ήταν όλο. Νεαρό κορίτσι τότε, υπήρξε όμως μάρτυρας ενός ακόμη περιστατικού, που σημάδεψε τη ζωή της. Μια ομάδα γνωστών τραμπούκων της τοπικής κοινωνίας ζήτησε από τον διοικητή του αστυνομικού τμήματος να μπει μέσα στο κρατητήριο, για «να λιώσει» τους κομουνιστές. Δε γνωρίζει, αν τους δόθηκε η άδεια, αλλά κατευθύνθηκαν, κραδαίνοντας ρόπαλα και επιδεικνύοντας τις γροθιές τους, προς την είσοδο του κελιού. Η ίδια παρακολουθούσε μουδιασμένη και έντρομη τη σκηνή από τη γωνία της Μητρόπολης. Ο φρουρός ήταν ένας νεαρός φαντάρος που, καθώς φαίνεται, είχε φιλότιμο κι ευαισθησία. Στύλωσε ψύχραιμα το όπλο του και τους είπε κοφτά: «Όποιος θέλει, ας περάσει». Οι θρασύδειλοι εκείνοι βάρβαροι υποχώρησαν και οι έγκλειστοι γλίτωσαν τον ξυλοδαρμό ίσως και το θάνατο. Η Ελένη, η μητέρα μου, ακόμη και σήμερα, στα ογδόντα τέσσερα της χρόνια, συγχωρά τα πεθαμένα εκείνου του φαντάρου.
Μετά από κράτηση κάποιων ημερών, ο Παναγιώτης μεταφέρθηκε στο Μεταγωγών του Πειραιά, όπου έμεινε φυλακισμένος κάπου ένα μήνα. Εκεί γνώρισε τον Μιχάλη Πρωτονοτάριο του Βασιλείου που αργότερα, προς μεγάλη του λύπη, εκτελέστηκε, μαζί με άλλους δεκαοχτώ, στη μάντρα του νεκροταφείου της Αγίας Ειρήνης, στην Αίγινα (7 – 5 – 48).
Για πολύ καιρό η οικογένεια Πρωτονοταρίου είχε να αντιμετωπίσει νυχτερινές εφόδους από χωροφύλακες, που στην πραγματικότητα είχαν επιφορτιστεί με το… καθήκον να τρομοκρατούν τις οικογένειες των αριστερών. Ένα τέτοιο περιστατικό είχε πρωταγωνιστή το χωροφύλακα Θόδωρο Χουλιάρη. Αυτός χτύπησε επιτακτικά την πόρτα του σπιτιού, αργά τη νύχτα κι, αφού προκάλεσε φόβο και ανησυχία τις γυναίκες, φώναξε έντονα: «Παναγή, σήκω επάνω». Όταν εκείνος σηκώθηκε άρον άρον από το κρεβάτι, τον έβαλε να υπογράψει ένα χαρτί που έλεγε ότι έγινε έλεγχος στο σπίτι, είπε ένα ξερό «καληνύχτα, σας» κι έφυγε μαζί με τη συνοδεία του. Δίπλα στην πόρτα ήταν μονίμως κολλημένο ένα χαρτί με τα ονόματα των ενοίκων του σπιτιού και οι χωροφύλακες ήρθαν κι άλλες φορές για έλεγχο ή, πιο συχνά, με σκοπό την κατατρομοκράτηση της οικογένειας, τα μέλη της οποίας έπεφταν συχνά εκείνα τα χρόνια θύματα αναίτιων και απρόκλητων προσβολών και επιθέσεων και από άλλους «αξιοσέβαστους στυλοβάτες της τάξης και της ηθικής» του νησιού.
Κάποια στιγμή στην Αίγινα μαθεύτηκε ότι η Χωροφυλακή συγκέντρωνε αριστερούς για τους τόπους εξορίας. Όντας κουρασμένος από την πολλή δουλειά, ο Παναγής αποφάσισε να πάει να κοιμηθεί στο σπίτι της θεία – Κατίνας στους Άγιους Ασώματους. Άφησε όμως εντολή στην αδελφή του, αν έρθουν να τον ζητήσουν, να τους πει ότι θα παρουσιαστεί στο τμήμα μόνος του το πρωί. Παρ’ όλ’ αυτά κανείς δεν τον γύρεψε κι έμεινε με την απορία. Αργότερα έμαθαν από άνθρωπο της χωροφυλακής ότι ο τότε διοικητής δεν τον «έδωσε», γιατί τον είχε γνωρίσει, όταν του έφτιαχνε τα υδραυλικά, και πίστευε ότι ήταν ένας καλός άνθρωπος, που δεν ήταν άξιος να κάνει κακό σε κανέναν. Πάντως η κυρα – Ζαφειρία, για να τον αποτρέπει από τυχόν… αταξίες, δεν έπαυε να του υπενθυμίζει κάθε τόσο ότι του είχε έτοιμο «το μπόγο πίσω από την πόρτα».
Ο Μάκης ο Αγγελοκαστρίτης τον γνώριζε από μικρός κι έχει έντονες μνήμες από κείνον. Θυμάται ότι «έφτιαχνε υδραυλικά και μιλούσε πολιτικά». Τον εντυπωσίαζε το χιούμορ και οι λογικές κουβέντες του αλλά και η κόντρα του με το κατεστημένο. Είχε συνέχεια μπλεξίματα με τη χωροφυλακή αλλά και με τους χαφιέδες, που τον ακολουθούσαν ακόμη και στα γλέντια του. Μια φορά που τον έψαχναν κρυβόταν στο σπίτι της γιαγιάς του της Φιωρής, που ήταν κοντά στο δικό του στους Ασώματους.
Ήταν μάλιστα, καθώς αναφέρει, ένας από τους λίγους ανθρώπους που διάβαζε ελεύθερα εφημερίδα και σχολίαζε τα δημοσιεύματα σ’ εκείνες τις δύσκολες εποχές. Τέλος συμπληρώνει ότι ο Παναγής είχε στην κατοχή του ένα αντίτυπο «της Μαύρης Βίβλου της ΕΔΑ» (άλλο ένα είχε ο Καλαντζάκης), στο οποίο ήταν γραμμένο μεταξύ άλλων και το όνομα το δικό του.
Όσον αφορά τις εφημερίδες η γυναίκα του Αφρούλα αναφέρει ότι, κάποτε που τον κάλεσαν στο τμήμα, ο διοικητής θέλησε να τον «ψαρέψει» για τις εφημερίδες που διάβαζε, προσπαθώντας να… βγάλει λαβράκι. Σκόνταψε όμως πάνω στο χιούμορ και την εξυπνάδα του, που δεν τον εγκατέλειπαν ποτέ. Αφού του αράδιασε όλες τις εφημερίδες που έπαιρναν οι γείτονές του, εκείνος έγινε θηρίο και μπήκε στο ψητό, ρωτώντας τον, αν διάβαζε Ριζοσπάστη. Η απάντηση του ήταν: «Τι να σας πω, εγώ μαζεύω πολλές εφημερίδες, γιατί μ’ αυτές καθαρίζω τα εργαλεία μου». Τότε ο διοικητής, εκτός εαυτού, φώναξε να τον πάρουν από μπροστά του, για να μην τον… σκοτώσει.
Έξι χρόνια πριν από το θάνατό του ο έξυπνος και ιδιαίτερος αυτός άνθρωπος άρχισε να παρουσιάζει σοβαρά προβλήματα υγείας. Προσωπικά θυμάμαι ότι, λίγο πριν να μας ξεχάσει σιγά – σιγά όλους κι ενώ υπέφερε από πονοκεφάλους και διάφορες άλλες ενοχλήσεις, έλεγε αγανακτισμένος: «Μ’ έφαγε ο κερατάς ο Κουμπανιός!». Φαίνεται πώς εκείνο το χτύπημα στο κεφάλι από το λιμενάρχη της Αίγινας ήταν καίριο και του έπαιξε τελικά άσχημο παιχνίδι: του στέρησε τα ήρεμα γηρατειά, που επιθυμεί κάθε άνθρωπος.
Σύμφωνα με τη μαρτυρία της αδελφής του Ελένης, ο Κουμπανιός είχε το θράσος, όταν ο θείος αποφυλακίστηκε και, γυρίζοντας από τον Πειραιά, ανέλαβε πάλι το μαγαζί του, να πάει και να του ζητήσει να του… φτιάξει κάτι. Εκείνος έγινε έξαλλος και πήγε να του επιτεθεί. Παρενέβησαν η μάνα και η αδελφή, έσωσαν την κατάσταση και αποφεύχθηκαν τα χειρότερα. Όταν ρώτησαν το λιμενάρχη πώς μπόρεσε να πάει να ζητήσει ο,τιδήποτε από τον άνθρωπο στον οποίο είχε φερθεί τόσο άσχημα, εκείνος απάντησε ότι τότε (που τον χτύπησε) έπραττε το καθήκον του.
Ο Παναγιώτης Πρωτονοτάριος, ο θείος μου, έφυγε από τη ζωή αθόρυβα το καλοκαίρι του 2000, σε ηλικία εβδομήντα επτά ετών, καθαρός και τίμιος, χωρίς να εξαργυρώσει αργύρια προδοσίας και μένοντας πιστός στις ιδέες του. Υπήρξε ένας απλός, λαϊκός, εργαζόμενος άνθρωπος και παράλληλα νοήμων και παθιασμένος με τη ζωή. Με αυτό το κείμενο θέλησα να θυμίσω στους συμπατριώτες και τις συμπατριώτισσές μου και σ’ όσους άλλους ενδιαφέρονται το πέρασμά του από τη ζωή. Το αφιερώνω στη μνήμη του με σεβασμό κι αγάπη.
Ακολουθεί το ποίημα, που έγραψε για κείνον η εξαδέλφη του Αγγελική (Κική) Σαραντάκου και περιλαμβάνεται στην ποιητική της συλλογή «Με την άμπωτη», 1989, σ. 37.
Στον Παναγιώτη
Είναι κάτι φάροι στις έρημες ξέρες
που τους δέρνει το κύμα το καταχείμωνο
μα μένουν ασάλευτοι και φωτίζουν το πέλαγο.

Είναι κάτι φάροι σπαρμένοι στις θάλασσες
έξω απ’ τις πορείες των καραβιών,
για τους ψαράδες που ξεστρατίζουν τις νύχτες.

Σαράντα χρόνια σε σημαδεύαν στο στήθος
Κι εσύ να μένεις αμετανόητος κι αμετάπειστος,
Να μας διηγιέσαι, γαληνεμένος, τις ιστορίες σου…

Μαρτυρίες
Αγγελοκαστρίτης Δαμιανός (Μάκης) (φίλος του Παναγιώτη, πολύ μικρότερος σε ηλικία)
Β. Γ. (φίλος)
Γ. Σ. (εξάδελφος)
Πρωτονοταρίου Αφρούλα (σύζυγος)
Ρόδη Ελένη (αδελφή)
Ρόδης Παναγιώτης (γαμπρός)

Ευχαριστώ πολύ τους ανθρώπους που μου έδωσαν τις μαρτυρίες τους και την Αγγελική (Κική) Σαραντάκου για το ποίημα της, που ομόρφυνε το κείμενό μου.

Σημειώσεις: α) Σε τρεις περιπτώσεις χρησιμοποιήθηκαν τα αρχικά των ονομάτων. Οι δύο πρώτες αφορούν ανθρώπους μεγάλης ηλικίας, που είχαν την καλοσύνη να μου δώσουν τις μαρτυρίες τους, κι αυτό έγινε, γιατί οι ίδιοι δε γνωρίζουν καθόλου από διαδίκτυο και η έκθεση σ’ αυτό πιθανόν να τους κάνει να αισθανθούν άβολα. Η τρίτη έχει να κάνει με έναν ομοϊδεάτη του θείου μου του Παναγιώτη, που πιθανόν η οικογένειά τους να μην επιθυμεί επίσης μια τέτοιου είδους έκθεση και δε γνωρίζω προσωπικά κανέναν τους, για να τους ρωτήσω.
β) Αν και γνωρίζω το όνομα του γιατρού που κλήθηκε να εξετάσει το θείο μου τον Παναγιώτη στο κρατητήριο και δεν πήγε εκεί που τον καλούσε το καθήκον του, καθώς και ενός από τα μέλη της ομάδας που επιχείρησε να εισέλθει στο κρατητήριο για να χτυπήσει τους κρατουμένους, δεν τα αναφέρω, γιατί η ευθύνη βαρύνει αποκλειστικά εκείνους και όχι τους απογόνους ή τους συγγενείς τους.

Ξεψύχησε ο Νίκος, απότομα και χωρίς προειδοποίηση. Θα μας λείψει από όλες τις συνάξεις, αυτές που ζήσαμε μαζί. Ευθύς και εύθυμος, έδωσε ζωή στη Συνέλευση Αγανακτισμένων Αίγινας, με το ύφος του, την ανθρωπιά του και τις παρεμβάσεις του. Ελαφρύ να ‘ναι το χώμα που θα τον σκεπάζει. Ζωή, στα εγγόνια του, στα παιδιά του και στην Ελένη, την κυρά του. ΓΚ

εις μνήμην Φίλιππου

 

αναδημοσίευση από το Άρδην

Μια συνωμοσία σιωπής, του Φίλιππου Συρίγου

Το Άρδην την Τετάρτη 24 Σεπτεμβρίου 1997 διοργάνωσε στην Αίθουσα Ανταποκριτών Ξένου Τύπου συζήτηση με θέμα: ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ 2004, το όραμα του παρασιτικού εκσυγχρονισμού, ο αθηνοκεντρισμός, η εγκατάλειψη της περιφέρειας με εισηγητές τους Δημήτρη Ρόκο, καθηγητή ΕΜΠ, Γεράσιμο Σκλαβούνο, μέλος της Επιτροπής Πολιτών κατά της ανάληψης της Ολυμπιάδας, Φίλιππο Συρίγο, δημοσιογράφο, Μιχάλη Χαραλαμπίδη, πρώην μέλος του Ε.Γ. του ΠΑΣΟΚ, με παρεμβάσεις των Μάκη Δεληβοριά, από τη Σύνταξη του περιοδικού Νέα Οικολογία, Γιάννη Σχίζα, από την σύνταξη του περιοδικού Οικοτοπία και συντονιστή το Γιώργο Καραμπελιά, συγγραφέα. Παρακάτω παραθέτουμε την ομιλία του Φίλιππου Συρίγου που πρόσφατα “έφυγε”, ήταν από τους λίγους δημοσιογράφους που τότε αντιτάχθηκε στους καταστροφικούς Ολυμπιακούς Αγώνες, αν τον είχαν ακολουθήσει τότε και άλλοι τα πράγματα για την χώρα μας θα ήταν διαφορετικά.

Οι χάροι της Χρυσής Αβγής δολοφόνησαν στην Αμφιάλη του Κερατσινίου, το γνωστό στην περιοχή αντιφασίστα, Παύλο Φύσσα. Του έστησαν καρτέρι. Εκεί κοντά και σύμφωνα με μαρτυρίες, ήταν και αστυνομικοί της ΔΙΑΣ. Ο Παύλος ήταν εργάτης και μέλος του Συνδικάτου Μετάλλου όπως και ο πατέρας του. Έπαιζε μουσική σε ραπ συγκροτήματα και ήταν γνωστός με το όνομα Killah p. Αντίο για πάντα Killah p .

Ας αναρωτηθεί ο ψηφοφόρος των δολοφόνων, για μια ακόμα φορά. Τα περιθώριά του στενεύουν… 

Στ’ απόνερα του ογδόντα

που τη θυμούνται οι μεσσίες όταν ξεπλένουν τις τύψεις με γρόσια

σ’ άκουσα να λες για το πονεμένο σου χέρι

κοντά σ’ ένα κιόσκι που πουλούσε οξυγόνο.

-Τι κρίμα, είπαμε, να θάβονται έτσι οι ζωντανοί.

Αυτά από τη δεκαετία του ογδόντα που μας μπέρδεψε

όταν η Φαραντούρη έλεγε να σηκωθούμε «λίγο ψηλότερα».

Ο Μπάμπης έφυγε για πάντα. Λιτός, καλός, ξηγημένος, ψυχούλα. Δυο δάκρυα για το Μπάμπη. Δυο δάκρυα για τη φτώχεια που φεύγει στο ύψος της με μέτρο την αδικία και επίλογο την ατυχία. 

Ο τόπος μας είναι κλειστός,

όλο βουνά που έχουν σκεπή

το χαμηλό ουρανό μέρα και νύχτα.

Δεν έχουμε ποτάμια, δεν έχουμε

πηγάδια, δεν έχουμε πηγές.

Μονάχα λίγες στέρνες,

άδειες κι αυτές.

Που ηχούν και που τις προσκυνούμε.

Ήχος στεκάμενος, κούφιος,

ίδιος με τη μοναξιά μας,

ίδιος με την αγάπη μας,

ίδιος με τα σώματά μας.

Μας φαίνεται παράξενο

που κάποτε μπορέσαμε να χτίσουμε τα σπίτια,

τα καλύβια και τις στάνες μας.

Και οι γάμοι μας, τα δροσερά

στεφάνια και τα δάχτυλα,

γίνουνται αινίγματα

ανεξήγητα για την ψυχή μας.

Πώς γεννήθηκαν,

πώς δυναμώσανε τα παιδιά μας;

Δεν έχουμε ποτάμια, δεν έχουμε

πηγάδια, δεν έχουμε πηγές.

Μονάχα λίγες στέρνες,

άδειες κι αυτές.

Που ηχούν και που τις προσκυνούμε.

Ο τόπος μας είναι κλειστός.

Τον κλείνουν οι δυο μαύρες

Συμπληγάδες.

Στα λιμάνια την Κυριακή σαν

κατεβούμε ν’ ανασάνουμε,

βλέπουμε να φωτίζουνται στο

ηλιόγερμα σπασμένα ξύλα,

από ταξίδια που δεν τέλειωσαν

σώματα που δεν ξέρουν πια

πώς ν’ αγαπήσουν.

Υπάρχει μια γραμμή από το παρελθόν που συνδέει το θάνατο στο δρόμο με την παρούσα κρίση και την απώλεια νοήματος από την οποία χαρακτηρίζεται. Η σημερινή βλακεία που ενισχύεται από την ανοχή για “το νεαρόν της ηλικίας” σε συνέργεια με την διαχρονική αποθέωση της μηχανής βρίσκει το παρελθόν της σε άλλες εμπειρίες όπου “το νεαρόν της ηλικίας” με μηχανή ως το σύμβολο της ενηλικίωσης καθώς και με άλλες εκβολές της, όπως κάπνισμα, καφές, ντύσιμο κλπ. ήταν συνδεμένο με τη δουλειά στο χωράφι ή στην οικοδομή. Ακόμα και 12χρονα παιδιά στο απώτερο παρελθόν, στο νησί, χρησιμοποιούσαν τα μεταφορικά μέσα ως εργαλεία και με φειδώ που δεν επέτρεπε τουλάχιστον απώλειες, γενικώς. Ο μετασχηματισμός της αιγινήτικης κοινωνίας από το παραγωγικό στο αστικοποιημένο μεταπρατικό-παρασιτικό,  χωρίς πραγματοποιηθεί ένα βήμα που να σχετίζεται με τη διάδοση ενός αστικού πολιτισμού παιδείας και μόρφωσης, άφησε τη θέση της μηχανής σε ένα υποκείμενο της ίδιας ηλικίας αλλά εντελώς διαφορετικό. Διότι άλλο η μετακίνηση για την οικοδομή κι άλλο η μετακίνηση για καφέ ή ποτό. Από κει εμπίπτει και η διάδοσή της σε μια εποχή που η μηχανή έχει αντικαταστήσει τη συζήτηση και η συζήτηση είναι προσαρμοσμένη για αυτήν, όπως και η ανοχή απέναντι σε φαινόμενα επικίνδυνα.

Έτσι προκύπτει και ο συμψηφισμός της λύπης για το θύμα και τον θύτη, σε ένα φόνο εξ αμελείας που όμως είναι προβλέψιμος. Όχι διότι μόνο η ρουλέτα θανάτου στο δρόμο Αίγινας-Κυψέλης έχει σχεδόν προδιαγραμμένα αποτελέσματα, όχι διότι η σιγουριά του χωρίς όρια οδηγού ανεβάζει στα ύψη την ταχύτητα, όχι μόνο διότι η παραβατικότητα είναι χρηματικά μετρήσιμη αλλά διότι η κακιά ώρα κάνει την εμφάνισή της σε μια κοινωνία που δεν κοιτά το ρολόι της.

Ποιο ακόμα «τραγούδι» και για ποιον, που θα εισπράξει τη σημερινή βλακεία ως καταξίωση, θα μπορούσε να ειπωθεί για να ξεχάσουμε για μια ακόμα φορά ότι έχουν χαθεί πολλές ζωές επειδή τη θέση της κατανόησης και των ορίων καταλαμβάνει η ανοχή. Το κορίτσι δεν χάθηκε μόνο από αμέλεια του οδηγού αλλά από απώλεια κοινωνίας. 

Σήμερα στο ταπεινό νεκροταφείο στις Άλωνες ο αγωνιστής Χρήστος Νικολαΐδης πήρε το δρόμο για την τελευταία του κατοικία. Μαζί του ήταν το στενό οικογενειακό του περιβάλλον, φίλοι, γνωστοί αλλά και οι σύντροφοί του από τον πόλεμο για την απελευθέρωση της Ελλάδας από την τριπλή φασιστική κατοχή και αργότερα από τη λαομίσητη Αγγλόφιλη και Αμερικανόφιλη μοναρχία. Δικάστηκε και καταδικάστηκε όπως χιλιάδες αγωνιστές της ελευθερίας μας, φυλακίστηκε σε διάφορες Φυλακές μέχρι και στις Φυλακές της Αίγινας. Μαζί του στην τελευταία του κατοικία πήρε την κόκκινη σημαία των ιδανικών του κομμουνισμού και τη σημαία του σκλαβωμένου Πόντου. Καλό ταξίδι σύντροφε… 

Ναι, θα χτυπούσε και την πόρτα μας η μνημονιακή αυτοκτονία. Στην πριγκίπισσα του Σαρωνικού. Στην Αίγινα.  Στην Αίγινα που σκηνοθετεί την ψεύτικη ζωή της στα 200 μέτρα της παραλίας της, με τους τραμπούκους, τα συμφέροντα, τα τοπικά διαπλεκόμενα και τους χιλιάδες που συνωστίζονται σε 200 μέτρα της παραλίας αφήνοντας στην επόμενη καραβιά τη θέση τους. Σ’ ένα νησί που ο πραγματικός κοσμάκης δεν μπορεί να πληρώσει το ρεύμα, του παίρνουν το σπίτι, μένει άνεργος, του κόβουν τη σύνταξη, του κόβουν το μισθό, που τρέχει να συμμαζέψει τα ασυμμάζευτα, που πληρώνει για ό,τι έκλεψαν αυτοί που ψήφιζε, που μειώνει τα φάρμακα ή δεν τα παίρνει καθόλου, που του κόβουν το ΕΚΑΣ ως περιττό, που έχει άνεργα παιδιά, άρρωστα παιδιά που δεν ξέρει πώς θα τα βοηθήσει, που δουλεύει από δω κι από κει, που απελπίζεται, που δεν έχει να πιει ένα καφέ, να καπνίσει ένα τσιγάρο, που η ζωή του έχει γίνει περιττή.

Πληθυσμός που περισσεύει είναι οι ζωές χιλιάδων ανθρώπων στις πόλεις, στα χωριά, στις γειτονιές. Ανθρώπων που το μνημόνιο έχει κρίνει τη ζωή τους ως πλεονάζουσα και πεθαίνουν στο νοσοκομείο, στο δρόμο, στο σπίτι, από πείνα, από στέρηση, από αρρώστια, από απελπισία. Μα το πιο βαρύ είναι η αυτοκτονία-το τέλειο έγκλημα των κυρίαρχων.

Οι αυτοκτονίες των φτωχών

είναι δολοφονίες των μνημονιακών